“İstanbul Tiyatro Festivali’nde Gorki’den ‘Güneşin Çocukları”

“İstanbul Tiyatro Festivali’nde Gorki’den ‘Güneşin Çocukları”

Ayşegül Yüksel yazdı:

Prof.Dr. Ayşegül Yüksel’in Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan yazısını okurlarımızla paylaşıyoruz:

İstanbul Tiyatro Festivali “canlı” olarak sunulan oyunlarla sürerken Rus klasikleri “çevrimiçi” gösterimlerde başı çekiyor. (Bilet alarak bu oyunları 20 Kasım’a dek internet ortamında seyredebiliyorsunuz). Gogol’ün “Müfettiş”inin değerlendirmesini iki hafta önceki yazımda yapmıştım. (Çehov’un “Ayı” ve Puşkin’in “Boris Goudunov” başlıklı oyunlarına da iki hafta sonra değineceğim). Şimdi sıra Maksim Gorki’nin “Güneşin Çocukları” oyununda.

“Güneşin Çocukları” Novosibrisk kentindeki Red Torch Tiyatrosu’nun yapımı. Olga Fedyanina tarafından günümüze uyarlanmış. Rusya’nın çok beğenilen genç yönetmenlerinden Timofey Kulyabin’in rejisiyle ve Aleksandr Romanov’un sahne tasarımıyla oluşturulmuş. 120 dakika uzunluktaki Rusça oyun Türkçe altyazılı olarak sunuluyor.

DEVRİM ÖNCESİNDE  RUS HALKI İLE KÜÇÜK BURJUVA AYDINLAR

Gorki’nin, karakterlerini, diyalog kurgularını ve genel hareket düzenini Çehov tiyatrosundan esinlemelerle oluşturduğu metin, Ekim Devrimi öncesinin sancılı atmosferini sahneye getirir.

Bilim ve sanatla ilişkilendirdiği bir küçük burjuva ailesini ve çevrelerindeki insanları merkeze alan yazar, geri bırakılmış, eğitimsiz Rus halkının ilkel duruşunu ve küçük burjuva aydınları karşısındaki düşmanca tutumunu da vurgulamaktadır.

Kişisel bunalımlarıyla kuşatılmış olan aydınların bir bölümüne göre, kendileri iyiye ve güzele adanmış “güneşin çocukları” olarak geleceği kucaklarken kaba saba bir varoluşa tutsak olan halk değişmeden kalacaktır. Bir bölümüne göre ise insan, hayvansı özelliklerinden sıyrılamaz, kavgadan ve şiddetten uzaklaşamaz. Gorki, kendi aralarındaki ilişkilerin çözümsüzlüğü içinde çırpınan aydınlar ile yoksul ve yoksun halk arasındaki yok edilmez uçurumu dillendirirken 19. yüzyıldan 20. yüzyıla geçiş aşamasındaki Rus toplumundaki duyarlıkların gerçekçi bir resmini çizmektedir.

Foto: Frol Podlesnyi

MİLENYUM BAŞLANGICINDA TEKNOLOJİ DEVRİMİ VE STANFORD BİLİMCİLERİ

İzlediğimiz uyarlamada ise oyun 20. yüzyılın son günleriyle 21. yüzyılın ilk günlerini kapsamaktadır. Klasik metin ile uyarlama arasındaki yüzyıllık zaman atlaması sonucunda, insanlık bu kez teknolojik devrim karşısındaki konumunda irdelenmektedir. Uyarlamada Gorki’nin oyunundaki Rus halkı yoktur. Öteki oyun kişileri ise özgün metindeki karakterlerle neredeyse bire bir örtüşen bir ilişkiler ağı içinde Stanford Üniversitesi yerleşkesinde konuşlanmış Rus bilim insanları olarak sahnededir.

Bilimsel söylemin Gorki’nin metnine oranla biraz daha yoğunlaştığı oyun, yan yana dizilmiş ve birörnek döşenmiş, dahası, birbirinin içine geçmiş, soluk renkli, ruhsuz, daracık odalarda yer alır. (Romanov’un sahne tasarımı oyun kişilerini sentetik -bir anlamda uzaydaki varoluşu imleyen- hava sızdırmayan bir dekor içine yerleştirmiştir).

TEKNOLOJİK DEVRİM İNSANI DAHA MI İNSAN YAPACAK?

Uyarlamada, kişiler, ilişkiler ve diyaloglar Gorki’nin metniyle önemli oranda örtüşür. Resim sanatının yerini fotoğraf sanatı, kimyasal deneylerin yerini de bilgisayar teknolojisi almıştır. Teknik söylem, yer yer, Apple ev bilgisayarının (1976), Blastar adlı uzay oyununun (1983), daha sonra da iPad’in yaratıcısı Steve Jobs ile mühendis, endüstri tasarımcısı, teknolojik girişimci Elon Musk’ın konuşmalarından alınma bölümleri de içermektedir. Uyarlamada “güneşin çocukları”nın,  bu kez teknoloji devrimi doğrultusunda gelişecek bir insanlığa adım atacakları düşlenir.

Ancak Çehov oyunlarının atmosferinden uzaklaşmış görünse de kişileri yeni insancıl boyutlara taşımayan uyarlamada, mutsuzluğun, kararsızlığın, yabancılaşmanın, iletişimsizliğin, yalnızlığın kol gezdiği bir donuk dünya içinde sıkışıp kalmışlık daha ağır biçimde vurgulanmaktadır.

Teknolojik devrim insanı daha mı insan yapacaktır? Kavga ve şiddetten bolca payını almakta olan -içinde yaşadığımız- milenyum yılları, insanlık düzenini geliştirmede yine yaya kaldığımızın göstergesi değil midir?

İzlediğimiz, iyi oyunculukla taçlandırılmış nitelikli bir sahne olayıdır…

AYŞEGÜL YÜKSEL

 

Kaynak: https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/aysegul-yuksel/istanbul-tiyatro-festivalinde-gorkiden-gunesin-cocuklari-1883221

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün tutkularının peşinden koşmanın zamanı. Enerji dolu bir gün seni bekliyor; yenilikler ve cesur adımlar atmak için ilham alabilirsin. İçsel motivasyonun yüksek olacak, hedeflerine yönelik net bir vizyon geliştirebilirsin. Sosyal çevrende dikkat çekici bir aura sergileyerek başkalarının ilgisini üzerinde toplayacaksın. Ancak, düşüncelerini net bir şekilde ifade etme konusunda dikkatli olmalısın; yanlış anlaşılmalar, beklemediğin sorunlara yol açabilir. Fiziksel aktivitelere zaman ayırarak enerjini dengeleyebilirsin. Şimdi, arzularının peşinden koşmak için mükemmel bir zaman dilimindesin; tereddüt etme ve harekete geç!

BOĞA BURCU YORUMU

Bugün içsel huzur arayışında olacaksın. Güne başlarken dingin ve kararlı bir ruh hali seni karşılayabilir. Yalnız kalmak isteyebilirsin; bu durum, düşüncelerini toparlamana yardımcı olacak. Maddi konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcama yapmadan önce iyi düşünmelisin. İkili ilişkilerde samimiyet ve açıklık ön planda olacak. Sevdiğinle derin sohbetler gerçekleştirebilir, geçmişe dair güzel anılarınızı tazeleyebilirsin. Bu, ilişkiniz için yenileyici bir etki yaratacaktır. Cömertliğin ve sadakatin, çevrendeki insanlarla arandaki bağı güçlendirecek ve daha derin bir anlayışa ulaşmanı sağlayacak. Kendine ve sevdiklerine zaman ayırmayı unutma; bu, enerji toplamanı kolaylaştıracak. Yaratıcılığını ifade edebileceğin yeni yollar keşfedebilirsin; belki bir sanat dalında yeni bir hobi edinmek sana iyi gelebilir. Kendini ifade etmekte zorlandığın yerlerde cesur adımlar atmak, içsel gücünü ortaya çıkaracak. Doğayı ve sanatı bir araya getiren etkinliklere katılmak, ruhunu besleyecek. Unutma, senin doğana uygun olan bu deneyimler, günlük yaşamına renk katacak.

İKİZLER BURCU YORUMU

Bugün iletişim becerilerin parlayacak. Farklı insanlarla yapacağın konuşmalar senin için hem ilham verici hem de eğlenceli olacak. Zihnindeki karmaşık düşünceler netleşebilir, yeni fikirlerin havada uçuştuğunu hissedebilirsin. Sosyal ortamlarda daha fazla yer almayı arzulayabilir, arkadaşlarınla keyif dolu anlar paylaşabilirsin.Duygusal olarak kendini rahat ve özgür hissetmen, başkalarıyla kurduğun bağların daha derinleşmesini sağlayacak. Ancak, ani değişimlere açık olmalı ve planlarını esnek tutmalısın. Bir sürpriz ya da beklenmedik bir gelişme, günün akışını değiştirebilir. Çevrendeki insanların bakış açılarına açık olman, seni daha anlayışlı ve empatik biri yapacak. Kendini ifade etmek için daha yaratıcı yollar keşfetmek, içinde bulunduğun ruh halini olumlu bir şekilde etkileyecek. Öğrenme isteğin ve merakın, seni yeni aktivitelerin içine çekebilir. Fakat, aşırı bilgi yüklemesi yapmamaya dikkat etmelisin; zihin dinlendirilmelidir. Anlık zevkler ve keyifli sohbetler, ruhunu besleyecek.

YENGEÇ BURCU YORUMU
ASLAN BURCU YORUMU

Bugün, yaratıcılığınız ve karizmanız etrafınızdakileri etkileme potansiyeline sahip. Sosyal çevrenizde dikkat çekebilir, fikirlerinizi cesurca paylaşabilirsiniz. İçsel gücünüz, planlarınıza olan bağlılığınızla birleşince, başarıyı getirecek hamlelerde bulunabilirsiniz. Ancak, egonuzu dengelemek önem taşıyor; başkalarını dinlemeye açık olmalısınız. Kendinizi ifade etme isteği ile başarılı bir iletişim kurmak, ilişkileri güçlendirebilir. Romantik hayatta ise sürpriz bir gelişme, heyecan katabilir. Eleştirilere karşı daha sabırlı olun, bu sayede huzurlu bir atmosfer yaratabilirsiniz. Kendi potansiyelinizi keşfetmek ve ifade etmek için harika bir gün!

BAŞAK BURCU YORUMU

Detaylara odaklanacağın, sistematik düşünce tarzını ön planda tutacağın bir gün. Yapman gereken işlerde, planlı ve organized bir yaklaşım benimsersen başarılı olacaksın. Sağlığın konusunda dikkatli olmalı, bedenine iyi bakmalısın. Etrafındaki insanlarla iletişimini güçlendirmek, ilişkilerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Bir arkadaşınla ya da ailenle paylaşacağın içten bir sohbet, ruhunu besleyebilir. Kendine yönelik eleştirilerde dahi başkalarına karşı empati geliştirmek, ruhsal huzurunu artıracak. Yaratıcı projelere yönelmek için ilham alabileceğin bir dönemdesin; hayal gücünü özgür bırak. Unutma ki, her detay senin elinde şekil alabilir.

TERAZİ BURCU YORUMU

Sosyal ilişkilerde harika bir gün seni bekliyor. Arkadaşlarınla keyifli etkinlikler planlayabilir, yeni insanlarla tanışabilirsin. Duygusal denge ve uyum arayışın bu dönemde ön planda olacak. Başkalarının düşüncelerine duyduğun ilgi, senin için önemli ve derin bir anlam taşıyor. Sanatsal projelerle ilgilenmek ya da estetik konularda yaratıcı düşünce içinde olmak, ruhunu besleyecek. Duygusal olarak kendini ifade etmekte zorlanabilirsin, bu nedenle içsel olarak hissettiklerini açıkça paylaşmaya çalış. Günün sonunda, seni saran pozitif enerjiyi hissedeceksin. Denge kurmak ve uyum sağlamak üzerine inşa ettiğin tüm ilişkilerde tatmin edici sonuçlar alman mümkün. Her şeyin uyum içinde ilerlemesi için biraz sabırlı olman gerekebilir.

AKREP BURCU YORUMU

Bugün hislerin derinliğiyle yüzleşeceğin, içsel sorgulamalara yönelmek için ideal bir zaman. İş ve özel hayatındaki dinamikler arasında denge bulmak, güçlü sezgilerinle mümkün olacak. Karşılaştığın zorluklar, seni daha derin bir anlayışa yönlendirecek. Kimi ilişkilerdeki bağların güçlenirken, bazılarını sorgulamak isteyebilirsin. Kendine karşı dürüst olman, dönüşüm sürecini hızlandıracak. Maddi konularda dikkatli adımlar at, yapıcı eleştirilerden faydalanarak ilerlemekte yarar var. Bugün, sevdiklerinle derin sohbetler ve paylaşım anları yaşayabilirsin; duygusal bağlarınızı kuvvetlendirecek bu deneyimlerden kendine yeni içgörüler çıkar. Unutma, içinde bulunduğun anın kıymetini bilmek, ruh kaliteni yükseltecek.

YAY BURCU YORUMU

Hareketli bir gün seni bekliyor. İçindeki macera ruhu bu dönemde daha da güçleniyor. Yeni fikirler ve projeler üzerinde yoğunlaşma isteği, ilgini ve enerjini yüceltirken, farklı bakış açıları geliştirmene yardımcı olacak. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurman için fırsatlar sunabilir. Belki de beklenmedik bir davet alabilirsin; bu, seni heyecanlandıran bir deneyime dönüşebilir. Kişisel hedeflerine odaklanırken, içsel huzurunu da korumayı unutma. Gelecek hakkında daha iyimser olmanı sağlayacak fırsatlar kapını çalabilir. Risk almayı ve konfor alanından çıkmayı deneyimle, çünkü bu, büyümene en önemli katkıyı sağlayacak. Yine de, hızlı kararlar almadan önce biraz durup düşünmekte fayda var; sezgilerine güven, doğru yolu bulmanda yardımcı olacaktır.

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün, sorumluluklar ve kariyer odaklı düşünceler ön planda. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlı ve disiplinli bir yaklaşım sergileyebilirsin. İşle ilgili konularda önemli gelişmeler yaşanabilir; bu da gerçekleştirmek istediğin projelerin hız kazanmasına olanak tanır. Ancak, aşırı çalışmak yerine dengeyi bulmaya özen göstermelisin. Ailevi ilişkilerde ise daha anlayışlı ve empatik bir tutum benimsemek, bağlarını güçlendirecek. Sağlığına dikkat etmen önemli; gerek bedensel, gerekse ruhsal olarak kendine zaman ayırmalısın. İçsel huzurun, başarılı olmanın anahtarı olacak. Geleceğe yönelik planlarını gözden geçirirken, esnek olmayı unutmamalısın. Dikkatini dağıtan unsurları geride bırakmak, daha odaklı bir şekilde ilerlemene yardımcı olacak. Kendine güven ve kararlılıkla adım at.

KOVA BURCU YORUMU

Bugün, özgürlük arayışın ön plana çıkıyor. Toplumsal olaylar ve arkadaş çevren ile ilgili yenilikçi fikirler geliştirmek isteyebilirsin. Bağlantılarını güçlendirmen, geleceğe dair umut ve ilham verebilir. Aniden ortaya çıkan fırsatlar, yeni projelere yönelmeni sağlayabilir. İçsel sezgilerin oldukça kuvvetli; bu nedenle duygu ve düşüncelerini samimiyetle ifade etmekten çekinme. Sosyal ortamlarda dikkat çekebilir, ilgi odağı olabilirsin. Ancak, fikir ayrılıklarına açık olman sana yeni bakış açıları kazandıracak. Esneklik ve adaptasyon, bu dönemde senin en büyük yardımcıların olacak. Geçmişte yaşananları gözden geçirip, geleceğin için sağlıklı kararlar almaya odaklanmalısın. Bugün kendine yatırım yapmayı unutma; yarın için sağlam temeller atabilirsin.

BALIK BURCU YORUMU

Duyguların derinlere dalma zamanı. İçsel dünyanın zenginliklerini keşfetmek için bir fırsat sunuluyor. Sanat ve yaratıcılık alanında ilham dolu anlar yaşayabilirsin. Hayal gücünün sınırlarını zorlamak, seni yeni fikirlere götürebilir. İletişim kurarken karşındaki insanlarla empati kurmak, benzersiz bağlar oluşturmanı sağlayacak. Duygusal olarak hassas olabilirsin, bu yüzden hislerine dikkat et ve kendini koruma altına al. Birikmiş duyguları paylaşmak, seni rahatlatacak. İçindeki sesi dinle ve güven. Farkında olmadan başkalarına ilham verebilir, onların hayatlarında bir fark yaratabilirsin. Umut dolu bir gün seni bekliyor.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM