1
Prof. Dr. Mehmet Haberal, Türkiye’nin en önemli bilim insanlarından biri. Başkent Üniversitesi’nin kurucusu, Dünya Organ Nakli Derneği Başkanı, sağlık alanında birçok ilki o gerçekleşti. 3 Kasım 1975’te Türkiye’deki ilk organ nakli ameliyatı da onlardan biri. Başarılı operasyonlarıyla tüm dünyanın saygınlığını kazandı.
46 yıllık arkadaşı Feyyaz Artukoğlu, Haberal’ın “Seyir Defteri”ni iki cilt kitapta topladı ama daha yolun yarısına bile gelemedi. Bir ömre bu kadar başarı ve yaşanmışlığın sığması ise herkesi şaşırtıyor. Azerbaycanlı bir bilim kadının Haberal için söyledikleri de bunun örneği…
Prof. Dr. Mehmet Haberal, Saygı Öztürk’ün sorularını yanıtladı.
‘SEYİR DEFTERİ’Nİ YAZDI
Haberal, kendisine verilen ödülü almak için bir törene katıldı. Özgeçmişi okunuyordu. Azerbaycanlı kadın, Haberal’ın arkadaşı Feyyaz Bey’e, “Haberal nece yaştadır?” diye sordu. Feyyaz Bey, niçin sorduğunu söyleyince kadının cevabı şöyle oldu: “Bunca işi yapabilmesi için mutlaka 200 yaşında olması gerekir.”
Haberal, Pakistan’daki bir toplantıya gitti. O gün otele yapılan saldırıda 8 kişi öldürüldü. Polis, bilim insanlarını korumak için alarma geçti. Haberal’ı havaalanından 50 polis getirdi. Otelde yemek saatinin dolmasına 20 dakika vardı. Görevli, “20 dakika içinde lokantayı terk etmeniz gerekir” uyarısında bulundu. Bir Pakistanlı Haberal’ı tanıdı. “Siz istediğiniz kadar kalabilirsiniz. Depremde bir uçak dolusu yardım malzemesi göndermenizi unutmadık” dedi. Haberal kadirşinaslık karşısında çok duygulandı.
CEZAEVİNDE NAMAZ
Haberal’ın ömrü hastane koridorlarında hastalara şifa dağıtarak, bilimsel konferanslarda tıptaki gelişmeleri anlatarak geçti… Ancak bir dönem vardı ki hayatının en zor günlerini yaşadı. 13 Nisan 2009’da Ergenekon kumpasında tutuklandı. 4 yıl 4 ay özgürlüğünden mahrum bırakıldı. Bu durum anne ve babası da kahretti. Bu üzüntüye dayanamadılar.
Haberal’ın babasının cenazesine katılmasına izin vermediler. Cezaevindeki odasında onun için gıyabi cenaze namazı kıldı. Annesinin cenazesine ise sıkı önlemler altında getirildi ve aynı gün cezaevine götürüldü. O günleri anlatırken gözleri dolan Haberal, “Niçin 4 yıl 4 ay cezaevinde tuttular, hâlâ nedeni belli değil. Bizi tutuklayanlar da şimdi ya tutuklu ya kaçak” diyor.
Mehmet Haberal’ın odasında Atatürk için ayrılmış köşe var.
ÖZEL ATATÜRK KÖŞESİ
Haberal’ın odası aldığı sayısız ödülle doldu. Ancak o ödüllerin arasındaki bir maket dikkat çekiyor. O da kumpas davasında tutuklu kaldığı Silivri Cezaevi’ndeki hücresinin maketi… Haberal, 4 yıl 4 ay geçirdiği hücrenin maketini göstererek “Yaşamım tutsak alındı, zamanım yok edildi. Artık ne tutsak alınan yaşamımı yeniden yaşayabilirim, ne yok edilen zamanımı geri getirebilirim” diyor. Ardından da Hz. Ömer’in “Yaydan çıkan ok, ağızdan çıkan söz, kaçan fırsat, geçen zaman bir daha geri gelmez” sözlerini hatırlatıyor. Haberal’ın odasında Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk ve hocası İhsan Doğramacı için özel bir bölüm ayrılmış. Duvarda, Atatürk hakkında çıkarılan idam fermanının orijinali asılı.
Haberal, KKTC’de yaşadığı bir anısını da paylaştı. Mehmet Haberal’a, girişte pasaport polisi, “Pasaportunuza damga vurmayalım. Diğer ülkelere girişte zorluk çıkarırlar” dedi. Haberal bu sözlere çok üzüldü, polise “Sen kendi ülkeni tanımazsan başkası hiç tanımaz” karşılığını verdi. Pasaportunu polise uzattı ve damgayı vurmasını istedi.
‘O BİR SANAT ESERİ’
Haberal’ın odasındaki ödüller arasında da ilkler var. Ürdün’de Şeyh-Ül Cerrahi Ödülü ilk kez Prof. Dr. Haberal’a verildi. Törende ödül gerekçesi açıklanırken, “Biz, ülkemiz için 12 saat çalışırız. Mehmet Haberal, ülkesi için, insanlık için 24 saat çalışıyor” denildi. Yabancı bir bilim insanı ise Haberal’ı, “Bir sanat eseridir. Herkes onu dikkatlice muhafaza etmelidir” sözleriyle anlattı.
Mehmet Haberal, sohbetimizde ilginç anılar anlatıyor: “Merhum Başbakan Bülent Ecevit, Başkent Üniversitesi Hastanesi’nde çok başarılı bir şekilde tedavi edildi. O kadar ki hastane odasında liderler toplantısı yaptı. Zaman zaman Tayyip Bey, Abdullah Gül, Meclis Başkanı, diğer değerli arkadaşlarımız Başkent Üniversitesi’ne gelir. Dolayısıyla, bu mizah bile, maalesef savcı tarafından adeta bir örgüt organizasyonu olarak gündeme getirilmişti.”
Bugün enerjini en yüksek seviyede hissedeceksin. Cesur adımlar atmak için mükemmel bir zaman. Toplumsal ilişkilerini güçlendirebilir, yeni bağlantılar kurabilirsin. Ancak aceleci davranmamalı, kararlarını düşünerek almalısın; sabırsızlık seni yanıltabilir. İçsel motivasyonun sayesinde yeni projelere başlayabilir, tutkunun peşinden gidebilirsin. Fiziksel aktivitelere yönelmek, bedensel enerjini dengeleyip zindelik kazandırabilir. Duygusal olarak ise daha çok kendine dönük olman, içsel huzuru bulmanı sağlayacak. Karlı bir gün geçirmek içinse, sevdiğin aktivitelere zaman ayırmayı ihmal etme. Yorucu geçen günlerin ardından, kendine bir ödül vermek de önem taşıyor. Unutma, risk almaktan korkma; çünkü fırsatlar kapını çalabilir.
Sabah saatlerinin sakinliği, zihninde huzur arayışını destekleyecek. Gün içinde karşılaşacağın küçük zorluklar, sabrın ve kararlılığının ne denli güçlü olduğunu bir kez daha gösterecek. İçsel huzurunu korumak için aloe vera gibi sakinleştirici alanlara yönelmek faydalı olabilir.İletişim alanında dikkatli olmalısın. Özellikle yakınlarınla yapacağın sohbetlerde, duygularını ifade etmekte zorlanabilirsin. Aşk hayatında ise tutku ve heyecan dolu anlar seni bekliyor. Partnerinle aranızdaki bağı güçlendirmeye yönelik samimi bir konuşma yapmak için ideal bir dönemdesin. Kendini ifade etmekte zorlansan bile, kalbinin sesine kulak ver.Finansal konularda dikkatli olmalı, gereksiz harcamalardan kaçınmalısın. Kazanımlarını artırmak için söylem yerine eyleme geçme vakti. Günün sonunda, kendine zaman ayırarak ruhsal ve bedensel sağlığını destekleyecek etkinliklere yönelmek, seni dingin bir ruh haliyle buluşturacak. Kendine güven ve sabırlı ol; istediğin her şeyin zamanı gelecek.
Bugün iletişimlerin ve sosyal etkileşimlerin ön planda olacak. Konuşmaların daha derin anlamlar kazanacağı, fikirlerin daha anlamlı hale geleceği bir gün seni bekliyor. Zihin açıklığı ve merak duygusu, yeni insanlarla tanışmanı ve farklı perspektiflerden bakmanı sağlayacak. Fikir alışverişleri, projelerini daha da zenginleştirip yaratıcı çözümler bulmana yardımcı olabilir. Kendine güven, düşüncelerini ifade etme konusunda senin için belirleyici bir etken olacak. Ayrıca, duygusal derinliği yakalamak önemli. İçsel bir sorgulama yaparken, hislerinin seni nasıl yönlendirdiğini gözlemle. Bugün, kişisel ilişkilerde anlayış ve empati kurmak için harika bir fırsat. Verdiğin sözlere dikkat et, karşındakilerin beklentileriyle uyumlu kalmak sana fayda sağlayacak. Eğlenceli anlar ve güzel sürprizler de kapıda.
Duygusal bir yoğunluk içinde hissedebilirsin. İçsel dünyanda derinleşmek, geçmişle yüzleşmek ya da sevdiklerinle olan ilişkilerini gözden geçirmek isteği doğabilir. Empati yeteneğin öne çıkacak, başkalarının duygularını anlama konusunda oldukça başarılı olacaksın. Ancak, bu durumu kendine de yansıtmayı unutma; kendi ihtiyaçlarına saygı göster. Belirsizlik hissi, seni rahatsız edebilir ama bu, içsel gücünü keşfetme fırsatı sunacak. Gün içinde küçük sürprizler, sevdiklerinle olan bağlarını güçlendirecek anlar yaratabilir. Dışarıdaki dünyaya karşı açık ol, ama içsel dinginliğini korumaya da özen göster. Kimseyi kırmamak adına kendi düşüncelerini bastırma, sessizliğin ardında yatan tutku ve istekleri ifade etme fırsatını yakala. Kendine güven, hislerin doğru bir yönlendirme olacak.
Bugün, içsel enerjinin zirveye ulaşacağı bir dönemdesin. Kendine olan güvenin artarken, çevrendekilerle olan etkileşimlerin de olumlu yönlerde gelişecek. Kendi fikirlerini cesurca dile getirmen, başkalarının dikkatini çekmene yardımcı olabilir. İlişkilerinde, samimi ve içten bir yaklaşım sergilemen, sıcak bağlar kurman için zemin hazırlıyor. Ayrıca, yaratıcı projelere yönelmek için mükemmel bir vantage noktasıdasın; ilham dolu fikirlere ve yenilikçi yaklaşımlara açık ol. Ancak, kendini fazla ön plana çıkarmaktan kaçınman, grup dinamiklerinin sağlıklı işlemesine yardımcı olacaktır. Bugün, hedefine odaklan ve ne istediğini net bir şekilde belirle. İçindeki lider ruhu, başkalarına da ilham verebilir. Sosyal ortamlarda dikkat çekici olmanın yanı sıra, insanlara sıcaklığını ve kararlılığını hissettirmek için güzel bir fırsat. Sadece kendin ol ve bu anın tadını çıkar!
Detaylara olan düşkünlüğün ile buna bağlı olarak her şeyi mükemmel hale getirme isteğin ön planda. Bugün, iş yerinde veya sosyal çevrendeki ilişkilere dikkat etmekte fayda var; küçük bir yanlış anlama büyük sorunlara yol açabilir. İletişim yeteneklerin, anlaşmazlıkları çözmede sana yardımcı olabilir. Özellikle, başkalarına yardım etme arzun; onların takdirini kazanmanı sağlayacak, kendini daha değerli hissetmene yol açacaktır.Kendine zaman ayırmayı unutma; ruh sağlığını güçlendirmek için kısa bir yürüyüş veya meditasyon yapabilirsin. Yeniliklere açık olman gereken bir süreçte, değişikliklere adapte olmanın önemini kavrayacaksın. Duygusal açıdan ise, derin düşünceler içinde kaybolabilir, içsel huzurun için bir denge arayışına girebilirsin. Kendinle yüzleşmek ve hislerini anlamak, gelecekteki ilişkilerinde sana yeni bir perspektif kazandıracak. Başkalarına karşı ne kadar anlayışlı olursan, kendine de o kadar merhamet göstermen gerektiğini unutma. Bu dengeyi sağladığında, içsel dünya ile dışsal dünya arasında harmoni yakalayabileceksin.
Harmoni arayışı ön planda. İlişkilerdeki uyum ve denge, içsel huzurunu sağlamak adına önemli bir yer tutuyor. Sosyal etkileşimler, yeni arkadaşlıklar ve bağlantılar kurma fırsatları karşına çıkabilir. Duygusal zekânı kullanarak, insanlarla olan iletişimlerinde anlayışlı ve nazik olmalısın. Sanatsal yeteneklerini sergilemek ya da estetik alanlarda kendini ifade etmek için ideal bir dönemdesin.Karar verme konularında, başkalarının görüşlerine önem vermen faydalı olabilir; ancak, kendi iç sesini de dinlemeyi unutmamalısın. Anlık değişimlere açık ol; bu, yaşamında yeni kapılar açabilir. Kendi değerlerine sadık kalmak, özgüvenini artıracaktır. Günün sonunda, duygusal ve ruhsal olarak beslenmek için kendine zaman ayırmayı unutma. İçindeki yaratıcılığı sergilemek ve estetik algını zenginleştirmek, seni tazeleyecek.
Duygusal derinlikler ve gizli hislerin ön plana çıkacağı bir dönemdesin. İçsel bir dönüşüm sürecine girebilirsin. Hayatındaki bazı ilişkiler, beklenmedik bir şekilde yeniden değerlendirilebilir. Kendini açmakta zorlanabilirsin; bu da bazı durumlarda yalnızlık hissi yaratabilir. Ancak, bu süreçte kurduğun bağların gerçekte ne kadar önemli olduğunu anlaman için fırsat sunabilir.Kendine güvendiğin konularda daha cesur adımlar atmak isteyebilirsin. İçsel sesine güvenmelisin; mantığın ve sezgilerin arasında denge kurmaya çalışmak, karşılaşabileceğin zorlukları aşmanı kolaylaştıracak. İş veya kişisel projelerinle ilgili önemli kararlar alman gerekebilir. Duygusal yoğunluğu iyi yönetmelisin.Bugün, geçmişle yüzleşme ve içsel barışa ulaşma çabaların, geleceğin için parlak kapılar açabilir. Samimi bir ifadeyle, kalbinin sesini dinlemen, seni doğru yola yönlendirecek. Hayatından çıkarmak istediğin yükleri belirlemek adına derin bir iç gözlem yapabilirsin; bu, kendine olan inanını güçlendirecektir. Sonuç olarak, dönüşüm sürecin, bugün kendini yenileyebilmeni sağlayacak değerli deneyimler sunabilir.
Özgür ruhun ve maceraperestliğin ön plana çıkıyor. Yeni deneyimlere açlığın artacak, bu da seni harekete geçirecek. Destekleyici dostlar ve ilginç tanışmalar gündeme gelebilir. Yaratıcılığın yükseliyor, sanatsal projelerde kendini ifade etme fırsatları çıkabilir. Özellikle eğitimle ilgili konular, yeni öğrenme alanları ilgini çekebilir. İleriye dönük planlar yaparken, içsel sezgilerine güvenmek sana yol gösterecek. İlişkilerde ise rahatlık ve improvisasyon önemli olacak; içten ve samimi bir iletişim kurmak, yeni bağların oluşmasına zemin hazırlayacak. Aynı zamanda, sağlığına dikkat etmeyi unutmamalısın; doğada vakit geçirmek, enerji depolamana yardımcı olabilir. Unutma, her şey senin elinde; bu gün, potansiyelini gerçekleştirmek için harika bir fırsat sunuyor.
Bugün, odaklanmak ve hedeflerine adım adım yaklaşmak adına mükemmel bir gün. Öz disiplinin ön planda olduğu bu dönem, geçmişte yapmayı ertelediğin projeleri hayata geçirmek için seni motive edebilir. İş ve kariyer alanında yeni fırsatlar kapını çalabilir; bu fırsatları değerlendirmek için cesaretini yanına almayı unutma. Duygusal ilişkilerde ise daha derin ve samimi bağlantılar kurma arzusu ön plana çıkıyor. Ailevi konulara vakit ayırmak, sana huzur verecek. Kendi iç dünyana yönelip, duygularını değerlendirmek için kendine zaman tanı. Bazı konularda kararlılık gösterdiğin takdirde, beklenmedik gelişmelere açık olmalısın. Hayatın sunduğu küçük güzelliklere dikkat et ve şükran duygunu besle. Bu enerji, sana pozitif bir akış getirecek.
Bugün yenilikçi fikirlerinle parlayacaksın. Sosyal çevrende liderlik rolüne soyunabilir, başkalarına ilham verebilirsin. Farklı bakış açıların, grup çalışmalarında dikkati üzerinde toplayacak. İçsel merakın, yeni projelere girmene yol açabilir. Duygusal açıdan bağımsızlık arayışı, ilişkilerde önemli bir rol oynayabilir; destekleyici ama özgürlüklere saygı duyan bir tavır benimsemen etkili olacak. Beklenmedik olaylar, seni farklı bir yola itebilir; bu durumdan olumlu sonuçlar çıkarma yeteneğin yüksek. Kendine güvenin sayesinde zorlukların üstesinden gelmeyi başaracaksın. Ayrıca, ruhsal olarak kendini geliştirmek için meditasyon veya sanatla ilgilenmek faydalı olabilir, iç huzurunu bulmana yardımcı olacaktır. Kendini ifade etme fırsatı bulduğun her ortamda, özgünlüğünle dikkat çekmeyi başaracaksın.
Hayal gücünün parladığı bir gün. İçsel sezgilerin oldukça güçlü; çevrende yaşananları daha derin bir anlayışla algılıyorsun. Yaratıcı projelere yönelmek için ideal bir zaman dilimi. Sanatla ilgilenmek, müzik dinlemek veya yazı yazmak ruh halini olumlu yönde etkileyecek. İlişkilerinde, empati ve anlayışla yaklaşmak, karşı tarafın kalbini kazanmanda büyük rol oynayacak. Ancak, duygu yoğunluğu bazen seni zorlayabilir; bu nedenle kendine zaman ayırmayı unutma. Sağlığına da dikkat etmen gereken bir gün; dinlenmek ve stres atmak için hafif egzersizler faydalı olabilir. Yıldızlar, içsel huzurun için sana dönüşüm fırsatları sunuyor; bunları değerlendirmekte özgürsün.
