1
“Ölüyorum tanrım, bu da oldu işte.
Her ölüm erken ölümdür, biliyorum tanrım.
Ama, ayrıca, aldığın şu hayat, fena değildir…
Üstü kalsın…”
Şiirin yanı sıra deneme, çocuk kitabı, günce, derleme ve tenkit yazıları kaleme alan, şiir ve tercümeler yapan edebiyatçının gerçek adı Cemalettin Seber.
1931 yılında Erzincan’da doğan Cemal Süreya, annesi Gülbeyaz ve babası Hüseyin ile birlikte çocukluk dönemini burada geçirdikten sonra, 1938 yılında çıkan Dersim İsyanı ile ailesi Bilecik’e sürgün edildi.
Sürgünden kısa bir süre sonra henüz 23 yaşında olan annesini kaybetti. Bu dönemde babası, öğrenimini büyük kentte yapması için İstanbul’a halasının yanına gönderdi.
Babası Hüseyin Bey, bir yıl sonra annesiyle iki kızını da İstanbul’a gönderdi, üçüncü yıl da kendisi çocuklarının yanına giderek İstanbul’da çalışmaya başladı. Ancak bir süre sonra yeniden sürgün yurtları olan Bilecik’e geri dönmek durumunda kaldılar.
Süreya’nın edebiyatla ilgisi çok küçük yaşlarda başladı. Küçük yaşlarda annesinden dinlediği halk hikayeleri “şairlik duygusunun” ortaya çıkmasına yardımcı oldu.
Ortaokul yıllarında okuduğu Dostoyevski ise ona adeta yeni bir dünyanın kapısını araladı.
Bu yıllarda şair olma arzusunun ilk nüvelerini hisseden Cemal Süreya, ilk aşkı olan (sonradan ilk eşi) Seniha’ya şiirler yazmış ve bu yüzden kendisine “Şair”, Âşık” gibi adlar verildi.
1944’te Bilecik Ortaokulu’na başlayan Cemal Süreya, üvey anne Esma’nın gelişiyle evden kurtulmak için babasından gizli sınava girip “parasız yatılı” okumaya hak kazandı. Okul yıllarında Türkçe ve edebiyat derslerindeki başarısı ile öğretmenlerinin dikkatini çekti.
Okuldan arta kalan vakitlerini Bakırcılar Çarşısı’ndaki Halkevi Kitaplığı’nda geçiren Cemal Süreya, bu dönemde kendi ifadesiyle “kötü romanlar” okudu.
1947’de yine parasız yatılı olarak Haydarpaşa Lisesi’ne girdi. Lise yıllarında edebiyata ilgisi oldukça derinleşmiş, kendi kendine eski yazıyı öğrendi ve özellikle eski edebiyata araştırmacı bir gözle bakmaya başladı.
Liseyi bitirdikten sonra 1950’de Mülkiye’nin Maliye bölümünü kazanınca hayatına Ankara’ya devam etti. Ankara’daki dört yıl, dünya görüşünün, kişiliğinin ve sanatının oluşumunda önemli bir rol oynadı.
1953’te henüz daha üniversite öğrencisiyken Seniha Hanım ile evledi.
Şiire çocuk yaşlarda ilgi duyan Süreya’nın ilk şiiri “Şarkısı Beyaz”, 1953’te “Mülkiye” adlı okul dergisinde çıktı. Cemal Süreya, “İkinci Yeni” şiir hareketinin öncülerinden biri kabul edildi.
Şiirlerindeki ironiyi ortaya koyan “Gül” şiiri, Yeditepe dergisinde yayınlandığında 23 yaşında olan Süreya, Sezai Karakoç, Muzaffer Erdost, Nihat Kemal Eren ve Hasan Basri ile yakın arkadaş oldu.
1954 yılında Mülkiye’den mezun oldu ve aynı yıl Eskişehir Vergi Dairesi’nde stajyer olarak göreve başladı. 1955’te Ayçe adlı bir kızları oldu ve aynı yıl Maliye Müfettiş Muavini olarak İstanbul’a atandı.
Usta şair, hem şiirleri hem de yazılarının yayımlanmasının ardından dergi çıkarma düşüncesi içine girdi. Süreya, “Papirüs” dergisinin ilk sayısını yayımladı, ikinci sayıdan sonra 8 ay ara veren şair, üç sayı sonra dergiyi kapattı.
1959’da askere giden Süreya, askerliğini yaparken bir taraftan da Hukuk fakültesini bitirdi.
1961’de “Maliye denetim usulleri ve iktisadi devlet teşekkülleri”ni incelemesi için Paris’e gönderildi. Paris’te bir yıl kaldıktan sonra teftiş göreviyle 1963’te Kars ve Ağrı, 1965’te Çanakkale ve Tekirdağ’a gitti.
1965’te, arkadaşları Sezai Karakoç ve Doğan Yel ile Maliye Teftiş Kurulundan istifa ederek, edebiyata ağırlık verdi.
1 Haziran 1966’da 3. kez “Papirüs”ü okuyucuyla buluşturdu ve1970’e kadar dergiyi her ay düzenli yayımladı.
Maliye Bakanlığındaki memuriyetine 1971’de geri döndü. İstanbul Hocapaşa Vergi Dairesi, Maliye Tetkik Kurulu, İstanbul Darphane ve Damga Matbaası Müdürlüğünde görev aldı.
Başyazılarını yazdığı “Oluşum” dergisinde ve kurucularından olduğu “Türkiye Yazıları” dergisinde yöneticilik de yapan Süreya, 1977’de “Politika” gazetesinin sanat sayfasında haftada bir yazdığı “Günübirlik” yazılarıyla gazete yazarlığına başladı.
Kültür Bakanlığı Kültür Yayınları Danışma Kurulu üyeliği yaptı. “Papirüs”ü son olarak 15 Mart 1981’de çıkardı.
“Yeni Ulus” ve “Aydınlık” gazetelerinde de yazan Süreya, çeşitli devlet kademelerinde görev aldıktan sonra 1982’de emekli oldu.
Cemal Süreya, eserlerini, Osman Mazlum, Adil Fırat, Ali Fakir, Ali Hakir, Ahmet Gürsu, Hüseyin Karayazı, Birsen Sağanak, Dr. Suat Hüseyin gibi farklı mahlaslarla kaleme aldı.
Şiirin yanı sıra deneme, çocuk kitabı, günce, tenkit yazısı, şiir ve düz yazı tercümesi ve derleme de yazan Süreya, ilk kitabı “Üvercinka” ile 1958’de Yeditepe Şiir Ödülünü, Arif Damar’la paylaştı.
Süreya, ikinci kitabı “Göçebe”yle 1966’da Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülüne, “Sıcak Nal” ve “Güz Bitiği” kitaplarıyla 1988’de Behçet Necatigil Şiir Ödülüne değer görüldü.
Usta şair, girdiği şeker koması sonucu 9 Ocak 1990’da hayatını kaybetti ve Kulaksız Mezarlığı’na defnedildi.
1990 yılında ölen Cemal Süreya’nın anısına 1991’den yılından beri “Cemal Süreya Şiir Ödülü” veriliyor. 2003 yılında Cemal Süreya Kültür ve Sanat Derneği kuruldu.
Cemal Süreya ile ilgili pek çok dergi özel sayı hazırlamış ve armağan kitaplar yayımlandı. 2001’de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından, Doğan Hızlan editörlüğünde Cemal Süreya armağan kitabı çıkarıldı.
Miras bıraktığı eserlerinden bazıları şöyle:
“Şapkam Dolu Çiçekle, Göçebe, Günler, Güz Bitiği, Sevda Sözleri, Üvercinka, Uzaktan Seviyorum Seni, Günübirlik, Uzat Saçlarını Frigya, Aydınlık Yazıları / Paçal, Papirüs’ten Başyazılar, Onüç Günün Mektupları, Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi, Güvercin Curnatası, Mülkiyeli Şairler, Oluşum’da Cemal Süreya ve Yüz Aşk Şiiri.”
Gün, cesaretin ve kararlılığının ön planda olduğu bir zamanı işaret ediyor. Yeniliklere açık olman, seni beklenmedik fırsatlarla karşılaştırabilir. Enerjini doğru yönlendirdiğinde, projelerinin hız kazandığını göreceksin. İletişim konusunda daha açık ve net olman, ilişkilerini güçlendirebilir. Özgüvenin artarken, bu durum çevrendeki insanları da olumlu şekilde etkileyebilir. Kendine güvenerek adımlar atmak, seni hedeflerine bir adım daha yaklaştıracak. Duygusal ilişkilerde ise dikkatli olmalısın; isteklerini net bir şekilde ifade etmen, yanlış anlamaların önüne geçebilir. Bugün, içsel gücünün farkına varmayı, yeniliklere açık olmayı ve çevrene karşı duyarlı kalmayı gerektiriyor.
Bugün, içsel huzurunu bulma ve ritmini koruma arzusu yüksek. Maddi konulara karşı duyduğun hassasiyet, seni düşündürmeye yönlendirecek. Yakın ilişkilerde, derin bir anlayış ve sabır geliştirebilirsin. Etrafındaki insanların ihtiyaçlarını anlamaya yönelik kararlılığın, alabildiğine takdir toplayacak. İş veya projelerde daha fazla kararlılık göstererek, hedeflerine ulaşma yolunda önemli adımlar atıyorsun. Kendine dair yeni keşifler yapabilir, dışa vurduğun yaratıcılık sayesinde yeni fırsatlar elde edebilirsin. Akşam saatlerinde, sevgi dolu anlar yaşayarak ruhunu besleyen faaliyetlerde bulunmak sana iyi gelecek. Bunu ihmal etmemelisin!
Bugün düşündüklerinizi açıkça ifade etme gereği hissedeceksiniz. Zihninizde dönen fikirler, enerjinizi yükseltecek ve çevrenizle daha iyi iletişim kurmanıza yardımcı olacak. Sosyal aktivitelere katılmak, yeni insanlarla tanışmak ve ufuklarınızı genişletmek için harika bir zaman. Meraklı ruhunuz, öğrenmeye ve keşfetmeye yönelik bir ivme kazanmanızı sağlayacak. Ancak, bazı karşılaşmalarda yüzeysel diyaloglardan kaçınmaya özen göstermelisiniz; derinliğe inen sohbetler, zihninizin sınırlarını zorlayacaktır. İçsel bir huzur arayışında olacaksınız, bu süreçte kendinize biraz zaman ayırmayı unutmayın. Gözlem gücünüzün arttığı bu dönemde, insanları ve olayları farklı bir bakış açısıyla değerlendirmek, size yeni perspektifler sunabilir. Unutmayın, etrafınızdaki enerji, üzerinde güçlü bir etki bırakacak.
Duygusal ve içe dönük bir gün. Kendinizi korumak, sevdiklerinizle vakit geçirmek ve ev ortamınızı düzenlemek isteyebilirsiniz. Anlık krizlere karşı hazırlıklı olun. Ailevi ilişkilerdeki olası gerginlikler veya yanlış anlamalar canınızı sıkabilir. Ancak, empati ve anlayışla yaklaşmak, sorunları kolayca çözmenizi sağlayacak. İçsel huzurunuzu bulmak için meditasyon ya da doğal ortamlarda zaman geçirmek iyi gelebilir. Kariyer alanında ise, üzerinizde birikmiş sorumluluklar göz önüne çıkabilir; önceliklerinizi belirleyerek hareket etmelisiniz. Duygusal derinliklerinizle yüzleşmek, kişisel gelişiminiz için faydalı olabilir. Kalbinizi açmaya ve kendinizi ifade etmeye çalışın. Daha pozitife yönelmek, ruh halinizi yükseltecektir.
Bugün, enerjinizin oldukça yüksek olduğu bir dönemdesiniz. Yaratıcılığınızla şekillendirebileceğiniz projelere adım atmak için harika bir zaman. Kendinizi ifade etmenin yollarını ararken, başkalarına da ilham kaynağı olabilirsiniz. İkna kabiliyetinizle sosyal ortamda dikkatleri üzerinize çekmekte zorlanmayacaksınız. Özel ilişkilerde samimiyet ve derinlik arayışınız, sizden beklenmedik duygusal paylaşım gerektirebilir.Kendinizi güçlü hissettiğiniz bu dönemde, hedeflerinize odaklanmak sizi daha da ileriye taşıyacak. Aşk hayatında tutku dolu anlar sizi bekliyor, partnerinizle iletişim kurarken içtenliğinizi koruyun. Sağlığınıza yönelik dikkat etmeniz gereken küçük detaylar, sizi daha enerjik hissettirebilir. Fırsatları değerlendirirken aşırı cesaret göstermektense, durumları analiz etmeye de zaman ayırmalısınız. İlerlemelerinizde sabırlı ve kararlı olduğunuz sürece, başarı kapıları aralanacak.
Bugün detaylara olan gözlemin ve organizasyon becerilerin parlayacak. Gün içerisinde iş veya kişisel projelerdeki küçük ayrıntılara odaklanarak, mükemmel sonuçlar elde etme şansın var. Üzerinde çalıştığın bir konuya dair bir farkındalık seni şaşırtabilir. Belki de bir çözüm ya da yeni bir bakış açısı, seni ilerlemeye teşvik edecek. Kendine güvenin artarken, başkalarına da yardım etme isteğin yükselebilir. Sosyal ilişkilerde, insanları analiz etme yeteneğin sayesinde, karşıt görüşleri daha iyi anlayabilir ve bu sayede arabuluculuk yapacak pozisyonda olabilirsin. Ancak, eleştirel düşünme alışkanlığından uzaklaşmamaya dikkat et. Kendini başkalarıyla kıyaslamadan, kendi standartlarını belirleyerek ilerlemek en iyisi. Sağlık konusunda, vücudunun sinyallerini dikkate almak önemli olacak. Küçük bir rahatsızlık ya da yorgunluk hissi, dinlenmen gerektiğini gösteriyor. Doğa yürüyüşleri ya da meditasyon gibi rahatlatıcı aktivitelerle enerjini yeniden kazanabilirsin. Ev ve aile hayatında, düzenleme ya da temizleme ihtiyacı duyabilirsin. Bu tür görevler, zihnini rahatlatacak ve stresini azaltacak. Unutma, dış çevrendeki düzen, içsel huzurunu da yansıtır.
Bugün sosyal etkileşimlerin ön planda olacağı bir gün. Arkadaş çevren ile olan ilişkilerini derinleştirmek için harika fırsatlar ortaya çıkacaktır. Yeni insanlarla tanışmak, fikir alışverişinde bulunmak ve farklı bakış açıları ile zenginleşmek ruhunu canlandıracak. Şu an içsel dengeyi sağlamak önemli; bu yüzden kendine zaman ayırmayı unutmamalısın. İlişkilerde uyum arayışın, karşındaki kişilerin kalbini kazanmanı sağlayacak. Yüzeysel geçiştirmeler yerine duygusal derinliklere inmeye çalış; duygularını ifade etmekten çekinme. Aşk hayatında da heyecan verici gelişmeler söz konusu; sürpriz romantik anlar seni bekliyor. Kendine güvenmen gereken bir dönemdesin; içsel huzurunu bulmak için meditasyon veya doğa yürüyüşleri yapabilirsin. Bugün için plan yaparken, esnek olmayı ihmal etme. Bazen en güzel anlar, plansız olanlarda gizlidir. Yaratıcılığını ortaya koymak ve kendini ifade etmek için harika bir fırsat.
Bugün derin düşüncelere dalma ve içsel sorgulamalar yapma zamanın. Gizli duyguların yüzeye çıkabilir; onları kucaklamak ve sağlıklı bir şekilde ifade etmek önem kazanıyor. Başkalarıyla olan ilişkilerinde samimi ve dürüst olman, bağlarını güçlendirebilir. Sezgilerin oldukça güçlü; senin için doğru olanı seçmekte yardımcı olacaklar. Aynı zamanda yaratıcı projelerine odaklanmak için harika bir gün. İçsel motivasyonun artabilir, ilham alacağın yeni yollar keşfedebilirsin. Duygusal derinliğin etrafındaki insanlara da etki edecek, bu da sosyal ilişkilerine yenilik katacak. Ancak zaman zaman karamsar düşüncelere kapılabilirsin, bu noktada kendine nazik olmayı unutma. Geçmişle yüzleşmek, seni ileriye taşıyacak dersler sunabilir. Bugün kendine olan güvenin tazelenebilir; hislerinin peşinden gitmekten korkma.
Bugün maceracı ruhun ön planda. Yeni deneyimlere açık olmalısın; keşifler yaparak önemli içgörüler elde edebilirsin. Sosyal çevrenle iletişimindeki samimiyet, ilişkilerini güçlendirecek. Eğitim veya seyahat fırsatları gündeme gelebilir; bu konuda cesaretini topla. İçsel huzur ve mental denge bulmak için ruhsal ve zihinsel aktiviteler faydalı olacak. Akşam saatlerinde sevdiklerinle geçireceğin keyifli anlar, içsel mutluluğunu artıracak. Unutma, sezgilerin bugün seni doğru yönlendirebilir; kalbine kulak ver.
Duygusal ve mantıklı yanlarınız arasında bir denge kurma zamanı. Kariyer hırslarınız ve kişisel hedefleriniz konusunda kararlı adımlar atabilirsiniz. İlişkilerde kendinizi ifade etme gereksinimi artıyor; bu nedenle sevdiklerinizle duygusal bir bağ kurmak için cesur olmalısınız. Yapıcı eleştiriler alabilir ve bu eleştirileri değerlendirerek kendinizi geliştirme fırsatı bulabilirsiniz. Sakin ve sabırlı bir tutum, her türlü zorluğun üstesinden gelmenizde yardımcı olacak. Özellikle maddi konularda, plan yapmaya ve bütçenizi gözden geçirmeye yönelik bir eğilim içindesiniz. Sağlığınıza dikkat edin, küçük rahatsızlıklar gününüzü etkileyebilir. İçsel huzurunuzu sağlamak için doğayla iç içe zaman geçirmeye özen gösterin; bu, stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
Bugün, düşüncelerinde ve iletişiminde özgürlük arayışın ön planda olacak. Zihnindeki yenilikçi fikirler, çevrendekilere ilham verebilir. Sosyal ilişkilerin güçlenirken, ortak projelerdeki işbirliklerin verimli hale gelebilir. Ani gelişmelere açık ol, sürpriz fırsatlar karşına çıkabilir. Müdahil olman gereken bir durumla karşılaşabilirsin; bu durum, toplumsal konularda etkili bir ses olmanı sağlayabilir. İçsel dünyandaki değişiklikler, yaratıcılığını artıracak, bu da seni sanat veya hobi alanlarında yeni deneyimlere yönlendirebilir. Kendini geliştirmek adına yeni kitaplar okumak veya ilginç insanlarla tanışmak için harika bir gün. Unutma, bağımsızlığın ve özgünlüğün bu dönem senin en büyük güçlü yanların olacak.
Duygularınızın yoğunlaştığı, sezgilerinizin güçlendiği bir dönemdesiniz. İçsel dünyanıza daha fazla yönelmek, kişisel gelişiminizde önemli bir adım atmanızı sağlayabilir. Sanat ve yaratıcılıkla ilgili projelere odaklanmak, sizi besleyebilir ve ilham verebilir. Sevdiklerinizle derin sohbetler gerçekleştirmek, aradaki bağı güçlendirebilir. Ancak, dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta; sınırlarınızı korumak. Başkalarının isteklerine aşırı duyarlı olmaktan kaçınmalı ve kendi ihtiyaçlarınıza öncelik vermelisiniz. Akşam saatlerinde sosyal etkileşimler ve sürpriz davetler gündeme gelebilir; bu fırsatları değerlendirin. Ayrıca, hayal gücünüzü kullanarak yeni hedefler belirlemek için mükemmel bir zaman. Unutmayın, ruhunuzun çağrısına kulak vermek ve içsel dengeyi sağlamak, başarıya giden yolda kilit rol oynayacaktır.
1
2
3
4
5
6
