1
Neredeyse yarım asırdır illüzyon sanatı icra eden Sermet Erkin, başlangıç hikayesini, bu sanatın zamanla gelişimi ve değişimini, başarısının sırlarını ve illüzyonist olmak isteyenlere tavsiyelerini Biletix’e anlattı.
İllüzyona başlamam tamamen tesadüfîdir. İlkokula başladığım sene dünyaca ünlü illüzyonist, Türk illüzyon sanatının başlatıcısı, üstâd Zati Sungur’un komşusu olduk. Zati Bey o sene son temsillerini veriyordu. Ben ilkokul birinci sınıfta onu seyrederek illüzyon sanatının büyüsüne kapılarak ilgi duydum. Daha sonra kendisi ile ailece yakın görüşmeye başladık ve ben zaman içinde farkında olmadan onun öğrencisi oldum. Fakat bu öğrencilik kavramı hayatın tamamını kapsıyordu. Vefat edene kadar her gün beraberdik. Sahneyi bıraktığında illüzyon malzemeleri üreten bir stüdyo kurmuştu. Ben o stüdyoda kendisine yardım eder, eşi Nejla Hanımla beraber yazı işlerini yürütürdüm. Şansım şu ki: bu sayede hocamın bu dünyayı terk ettiği güne kadar, yirmi yıl; illüzyon sanatını ondan imâlattan, sunuma en ince ayrıntısına kadar öğrenmiş oldum. Onun ilk ve tek öğrencisi olmayı böylece hak ettim.
İllüzyon sanatı sahne sanatlarının tümünü içine aldığı için çok kapsamlı bir sanattır. İllüzyonda tiyatro, müzik, edebiyat gibi bütün faktörler iç içedir. Ötesinde bütün bu unsurları sahneye getirmek, değerlendirmek ve kullanmak bir tek kişinin işidir. Yani örneğin bir tiyatro oyununda metni biri yazar, rejiyi biri yapar, kostümü biri çizer. İllüzyonda bütün bunlar illüzyonist tarafından gerçekleştirildiği sürece yerini bulur. Yani illüzyonist o anlamda kendi işinin metin yazarı, rejisörü, ışık tasarımcısı kısaca her şeyidir. Bunlara ilâveten olmazsa olmazı teori bilgisidir. Bütün bunları sahnede kullanmak da bütün çabanın ve kabiliyetin sonucudur. Bu, işin dezavantaj görünen yüzü ise de bir de avantaj tarafı vardır ki; o da sahnede daima tek oyuncunun sunduğu bir gösteri olmasıdır. İllüzyonist her temsilinde kabiliyeti ve bilgisi doğrultusunda özgürdür. Fakat bu avantajı elde etmek çok zordur. Bunun için çok gösteri yapmak, çok tecrübe sahibi olmak şarttır. Bu yüzden Fransızlar 5000 saat sahnede durmayan kişi artist olamaz derler…
Teknolojinin gelişimi illüzyon sanatına; ışık, müzik, dekor gibi sahne tasarımı ve malzemelerinin üretiminde elbette çok ama çok aşama kaydettirdi. Hocam Zati Sungur, sahnede iken kullandığı müzikleri taş plaklardan verirken, ben işe büyük makaralı teyplerle başladım. Sonra kasetler daha da sonra CD’ler çıktı. Şimdi ise oğlum bütün müzikleri küçücük bir harici bellekten veriyor. Bu benim elli senelik sanat yaşamımda gördüklerim. Kullandığımız aletlere gelince onların çoğu eskiden tahtadan, tenekeden, kartondan yapılıyor iken şimdi inanılmaz malzemelerden yapılıyor. Elbette bütün bunlar sunumu daha da lezzetlendirdi…
En önemlisi elli yıldır bu işi hiç aralıksız yapmış ve hâla yapabiliyor olmam. Öyle ki İstanbul Kervansaray gece kulübünde on sekiz buçuk sene hiç aralıksız her gece, gecede en az iki show yaparak yüzlerce show’a imza attım. Zati Sungur’dan sonra iki saatlik temsil veren tek kişiyim. Türkiye’nin her yerini bazı yerlere pek çok kere giderek il, ilçe adım, adım dolaştım. Hâlen sunduğum çocuk gösterisini ise üç bine yakın kez sahneledim, ve durmaksızın bütün hızımla şimdi de sahneliyorum. Bundan daha büyük mutluluk olur mu? Şimdi gösteri sonrası benimle fotoğraf çektiren büyükler, beni yıllar önce çocukken seyrettiklerini, şimdi ise çocuklarını beni seyretmeye getirdiklerini söylüyorlar… İşte bu da beni sonsuz mutlu etmeye yetiyor, bir saatlik tempolu gösterimin yorgunluğunu alıyor. Her gösterimi yurt içi, yurt dışı nerede olursa olsun Türk bayrağı meydana getirerek bitiririm. Bu bana has bir özelliktir. Bir nevi alâmet-i fârikam yani… O esnada seyircilerin coşkusunu görmek inanılmaz büyük mutluluk.
Bu sorunun cevabını önceki sorularda verdim sanırım. Tecrübe…! Sahneye daima gösterimde yapacaklarımdan fazla oyun hazırlayarak çıkarım. Başlangıçta biraz konuşarak çocukları coşturup, sonra yapılarını ölçer gösteriyi ona göre yürütürüm. Bu işte tecrübe. Dolayısı ile her gösterim temelde bir ama detayda ve oyunlarda farklıdır. Sonra seyirci ile sahneye çıkardığım çocuklarla gelişen diyaloglarım da daima farklıdır. Tiyatromuzun büyük aktörlerinden rahmetli Muammer Karaca’nın aynı oyunu her gece farklı oynaması gibi ben de her gösteride farklı yani seyircinin yapısına göre oynarım. Bunda aldığım pedagoji eğitiminin ayrıca katkısı olduğu da muhakkâk… Bir de şunu eklemeliyim; gösteri sunumlarım, oyunlara kattığım espriler, oyunların yürüyüşlerindeki kurgular tamamen bana aittir. Hocam Zati Sungur dahil kimsenin en ufak etkisi, katkısı yoktur.
Başta da söylediğim gibi her illüzyonist kendi repertuarını kendi kurar. Oyununu göstereceği kitleye göre seçimini yapar. Malzemelerin bazıları fabrikasyondur. Onları dünyada üretimini yapıp satan yerlerden alırız. Benim bu şekilde aldığım malzemeler çok azdır, dediğiniz gibi kullandığım her şeyin yüzde seksen beşini ben yaparım. Hele zamanında sunduğum büyük gösterisindeki kız kesmeden, sandıklara; ördek kaybetme kutusundan, masalara kadar her şeyi kendim imâl etmiştim. Rahmetli Safiye Ayla’nın köşkünün alt katını atölye yapmıştım. Her şeyi orada tek başıma yapmıştım. Bu becerimi Zati Sungur’un beni atölyesinde yetiştirmesine borçluyum. Benim de demek ki bu konuya yatkınlığım varmış.
Bütün sahne sanatlarında; tiyatro, müzik, opera vs. olduğu gibi çok iyi seyirci olup önce çok illüzyonist seyretmeleri gerekir. Ne kadar çok sanatçı görürlerse kendilerindeki eksikliği o denli iyi tespit ederler. Kendilerini sanatın her dalında çok iyi yetiştirmeleri gerektiğini zâten söylemeye gerek yok. Seyirci karşısında bir iki gösteri yapmakla – günümüzde bu işe heveslenenlerin çoğunda olduğu gibi – kendilerini yetişmiş kabul etmemeleri en önemli şarttır. Bu sanat dünyanın her yerinde binlerce uygulayıcısı ile her dakika gelişen bir sahne sanatı. Bu gelişimi internet denilen, çağın en büyük icadı ile çok rahat takip edebileceklerini hiç unutmamalılar. Gerisi ise şâyet kabiliyetleri varsa; öğrenme, çalışma ve sabır!
Merhaba! Bugün, Koç burcundaki insanlar için ilişkilerinde daha anlayışlı ve sabırlı olmaları gerekebilir. Enerjileri yüksek olacak ve hareketli bir gün geçirebilirler. Özellikle iş hayatında hızlı kararlar almaları gerekebilir. Ancak, duygusal anlamda da dengeli ve nazik olmaya özen göstermeleri faydalı olacaktır. Bugün, kendilerine zaman ayırmaları ve içsel dengeyi korumaları da önemli olacaktır. Umarım bu bilgiler işinize yarar. Her şey gönlünüzce olsun!
Merhaba! Bugün, Boğa burcu için sevdiklerinizle zaman geçirmek ve ilişkilerinizi güçlendirmek için harika bir gün olabilir. Duygusal olarak tatmin olacağınız etkileşimler yaşayabilirsiniz. İş hayatınızda sabırlı ve kararlı bir tutum sergilemek başarıyı getirebilir. Bugün, kendinize zaman ayırarak dinlenmeyi ve stresi azaltmayı unutmayın. Enerjinizi doğru yönlendirdiğiniz takdirde güzel gelişmeler yaşayabilirsiniz. Umarım keyifli bir gün geçirirsiniz!
Merhaba! Bugün, duygusal açıdan hassas olabilirsiniz ve küçük detaylar sizi fazla etkileyebilir. Kendinizi ifade etmekte zorlanabilir, duygularınızı paylaşmaktan kaçınabilirsiniz. Ancak önemli olan sakin kalmak ve içsel dengeyi sağlamak olacaktır. İletişimde açık olmaya gayret edin ve duygularınızı paylaşmaktan çekinmeyin. Keyifli bir gün geçirmenizi dilerim.
Bugün iş hayatınızda önemli gelişmeler yaşayabilirsiniz. Projelerinizde ilerleme kaydedebilir, yeteneklerinizi konuşturabilirsiniz. Maddi konularda dikkatli olmanızda fayda var, harcamalarınıza özen göstermelisiniz. Aşk hayatınızda ise romantik ve duygusal bir gün geçirebilirsiniz. Partnerinizle derin ve anlamlı sohbetler içinde olabilirsiniz. Enerjinizi pozitif ve yapıcı yönde kullanarak keyifli bir gün geçirebilirsiniz.
Bugün, detaycı ve titiz doğanızla ön plana çıkabilirsiniz. Mantıklı ve pratik kararlar almak için içgüdülerinize güvenebilirsiniz. Aynı zamanda, detaylara fazla takılmadan büyük resmi de göz önünde bulundurmanız faydalı olabilir. İletişim konularında açık olmaya özen göstermelisiniz. Sevdiklerinizle yaşadığınız iletişim sorunlarını çözmek için sabırlı ve anlayışlı olmalısınız. Enerjinizi doğru yönlendirerek verimli bir gün geçirebilirsiniz.
Bugün ilişkilerinizde daha dengeli ve sağlam adımlar atabilirsiniz. Kararlarınızı daha objektif bir şekilde almak ve partnerinizle iletişiminizi güçlendirmek için uygun bir gün olabilir. Duygusal konularda denge sağlamak önemli olacak. Kendinize zaman ayırarak içsel dengeyi bulmaya çalışın. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugün duygusal olarak oldukça derin ve yoğun hisler içinde olabilirsin. İçsel düşüncelerin seni daha da derinleştirebilir ve kendine odaklanmana neden olabilir. Ancak dikkat et, olumsuz düşüncelere kapılmamaya çalış ve pozitif enerjini korumaya özen göster. Ayrıca, bugün iletişimde dikkatli olman gerekebilir, doğru ifadeleri bulmak ve anlaşılmak önem taşıyabilir. Özel hayatında ise romantik ve duygusal anlar sizi bekliyor olabilir. Keyifli bir gün geçirmen dileğiyle!
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Merhaba! Bugün, Oğlak burcundaki insanlar için finansal konularda dikkatli olmanız gereken bir gün olabilir. Sabırlı ve disiplinli bir şekilde hareket etmelisiniz. İş hayatında ise hedeflerinize odaklanmak ve planlarınızı uygulamak için iyi bir gün olabilir. Kişisel ilişkilerinizde ise iletişim konusuna dikkat etmeniz gerekebilir. Sevdiklerinizle anlayışlı ve sabırlı bir iletişim içinde olmaya çalışın. İyi bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.
