1
Neredeyse yarım asırdır illüzyon sanatı icra eden Sermet Erkin, başlangıç hikayesini, bu sanatın zamanla gelişimi ve değişimini, başarısının sırlarını ve illüzyonist olmak isteyenlere tavsiyelerini Biletix’e anlattı.
İllüzyona başlamam tamamen tesadüfîdir. İlkokula başladığım sene dünyaca ünlü illüzyonist, Türk illüzyon sanatının başlatıcısı, üstâd Zati Sungur’un komşusu olduk. Zati Bey o sene son temsillerini veriyordu. Ben ilkokul birinci sınıfta onu seyrederek illüzyon sanatının büyüsüne kapılarak ilgi duydum. Daha sonra kendisi ile ailece yakın görüşmeye başladık ve ben zaman içinde farkında olmadan onun öğrencisi oldum. Fakat bu öğrencilik kavramı hayatın tamamını kapsıyordu. Vefat edene kadar her gün beraberdik. Sahneyi bıraktığında illüzyon malzemeleri üreten bir stüdyo kurmuştu. Ben o stüdyoda kendisine yardım eder, eşi Nejla Hanımla beraber yazı işlerini yürütürdüm. Şansım şu ki: bu sayede hocamın bu dünyayı terk ettiği güne kadar, yirmi yıl; illüzyon sanatını ondan imâlattan, sunuma en ince ayrıntısına kadar öğrenmiş oldum. Onun ilk ve tek öğrencisi olmayı böylece hak ettim.
İllüzyon sanatı sahne sanatlarının tümünü içine aldığı için çok kapsamlı bir sanattır. İllüzyonda tiyatro, müzik, edebiyat gibi bütün faktörler iç içedir. Ötesinde bütün bu unsurları sahneye getirmek, değerlendirmek ve kullanmak bir tek kişinin işidir. Yani örneğin bir tiyatro oyununda metni biri yazar, rejiyi biri yapar, kostümü biri çizer. İllüzyonda bütün bunlar illüzyonist tarafından gerçekleştirildiği sürece yerini bulur. Yani illüzyonist o anlamda kendi işinin metin yazarı, rejisörü, ışık tasarımcısı kısaca her şeyidir. Bunlara ilâveten olmazsa olmazı teori bilgisidir. Bütün bunları sahnede kullanmak da bütün çabanın ve kabiliyetin sonucudur. Bu, işin dezavantaj görünen yüzü ise de bir de avantaj tarafı vardır ki; o da sahnede daima tek oyuncunun sunduğu bir gösteri olmasıdır. İllüzyonist her temsilinde kabiliyeti ve bilgisi doğrultusunda özgürdür. Fakat bu avantajı elde etmek çok zordur. Bunun için çok gösteri yapmak, çok tecrübe sahibi olmak şarttır. Bu yüzden Fransızlar 5000 saat sahnede durmayan kişi artist olamaz derler…
Teknolojinin gelişimi illüzyon sanatına; ışık, müzik, dekor gibi sahne tasarımı ve malzemelerinin üretiminde elbette çok ama çok aşama kaydettirdi. Hocam Zati Sungur, sahnede iken kullandığı müzikleri taş plaklardan verirken, ben işe büyük makaralı teyplerle başladım. Sonra kasetler daha da sonra CD’ler çıktı. Şimdi ise oğlum bütün müzikleri küçücük bir harici bellekten veriyor. Bu benim elli senelik sanat yaşamımda gördüklerim. Kullandığımız aletlere gelince onların çoğu eskiden tahtadan, tenekeden, kartondan yapılıyor iken şimdi inanılmaz malzemelerden yapılıyor. Elbette bütün bunlar sunumu daha da lezzetlendirdi…
En önemlisi elli yıldır bu işi hiç aralıksız yapmış ve hâla yapabiliyor olmam. Öyle ki İstanbul Kervansaray gece kulübünde on sekiz buçuk sene hiç aralıksız her gece, gecede en az iki show yaparak yüzlerce show’a imza attım. Zati Sungur’dan sonra iki saatlik temsil veren tek kişiyim. Türkiye’nin her yerini bazı yerlere pek çok kere giderek il, ilçe adım, adım dolaştım. Hâlen sunduğum çocuk gösterisini ise üç bine yakın kez sahneledim, ve durmaksızın bütün hızımla şimdi de sahneliyorum. Bundan daha büyük mutluluk olur mu? Şimdi gösteri sonrası benimle fotoğraf çektiren büyükler, beni yıllar önce çocukken seyrettiklerini, şimdi ise çocuklarını beni seyretmeye getirdiklerini söylüyorlar… İşte bu da beni sonsuz mutlu etmeye yetiyor, bir saatlik tempolu gösterimin yorgunluğunu alıyor. Her gösterimi yurt içi, yurt dışı nerede olursa olsun Türk bayrağı meydana getirerek bitiririm. Bu bana has bir özelliktir. Bir nevi alâmet-i fârikam yani… O esnada seyircilerin coşkusunu görmek inanılmaz büyük mutluluk.
Bu sorunun cevabını önceki sorularda verdim sanırım. Tecrübe…! Sahneye daima gösterimde yapacaklarımdan fazla oyun hazırlayarak çıkarım. Başlangıçta biraz konuşarak çocukları coşturup, sonra yapılarını ölçer gösteriyi ona göre yürütürüm. Bu işte tecrübe. Dolayısı ile her gösterim temelde bir ama detayda ve oyunlarda farklıdır. Sonra seyirci ile sahneye çıkardığım çocuklarla gelişen diyaloglarım da daima farklıdır. Tiyatromuzun büyük aktörlerinden rahmetli Muammer Karaca’nın aynı oyunu her gece farklı oynaması gibi ben de her gösteride farklı yani seyircinin yapısına göre oynarım. Bunda aldığım pedagoji eğitiminin ayrıca katkısı olduğu da muhakkâk… Bir de şunu eklemeliyim; gösteri sunumlarım, oyunlara kattığım espriler, oyunların yürüyüşlerindeki kurgular tamamen bana aittir. Hocam Zati Sungur dahil kimsenin en ufak etkisi, katkısı yoktur.
Başta da söylediğim gibi her illüzyonist kendi repertuarını kendi kurar. Oyununu göstereceği kitleye göre seçimini yapar. Malzemelerin bazıları fabrikasyondur. Onları dünyada üretimini yapıp satan yerlerden alırız. Benim bu şekilde aldığım malzemeler çok azdır, dediğiniz gibi kullandığım her şeyin yüzde seksen beşini ben yaparım. Hele zamanında sunduğum büyük gösterisindeki kız kesmeden, sandıklara; ördek kaybetme kutusundan, masalara kadar her şeyi kendim imâl etmiştim. Rahmetli Safiye Ayla’nın köşkünün alt katını atölye yapmıştım. Her şeyi orada tek başıma yapmıştım. Bu becerimi Zati Sungur’un beni atölyesinde yetiştirmesine borçluyum. Benim de demek ki bu konuya yatkınlığım varmış.
Bütün sahne sanatlarında; tiyatro, müzik, opera vs. olduğu gibi çok iyi seyirci olup önce çok illüzyonist seyretmeleri gerekir. Ne kadar çok sanatçı görürlerse kendilerindeki eksikliği o denli iyi tespit ederler. Kendilerini sanatın her dalında çok iyi yetiştirmeleri gerektiğini zâten söylemeye gerek yok. Seyirci karşısında bir iki gösteri yapmakla – günümüzde bu işe heveslenenlerin çoğunda olduğu gibi – kendilerini yetişmiş kabul etmemeleri en önemli şarttır. Bu sanat dünyanın her yerinde binlerce uygulayıcısı ile her dakika gelişen bir sahne sanatı. Bu gelişimi internet denilen, çağın en büyük icadı ile çok rahat takip edebileceklerini hiç unutmamalılar. Gerisi ise şâyet kabiliyetleri varsa; öğrenme, çalışma ve sabır!
Bugün, içsel enerjin yüksek ve çevrendekilere liderlik etme isteği içerisinde olabilirsin. Eğlenceli faaliyetlere katılmak ve yeni insanlarla tanışmak için mükemmel bir zaman. Cesaretin, seni zorlandığın durumların üstesinden gelmekte güçlendirecek. Ancak, düşünmeden hareket etmemeye dikkat et, aceleci kararlar alabilir ve sonradan pişman olabilirsin. İlişkilerinde açık ve dürüst olman, başkalarıyla olan bağlarını güçlendirecek. Hayatındaki değişimlere karşı açık ol. Taze bir bakış açısı, yeni fırsatların kapısını aralayabilir. Enerjini doğru yönlendirmek, gününü daha verimli geçirmeni sağlayacak. Kendinle barışık ol ve iç sesini dinle!
Bugün kendinizi oldukça kararlı ve güçlü hissedeceksiniz. İçsel huzurunuz, çevrenizdekilere de yansıyacak. Maddi konularda beklenmedik fırsatlarla karşılaşabilirsiniz; akıllıca değerlendirmek önemli. İlişkilerde ise sıcak ve samimi bir iletişim kurma isteği ön plana çıkacak. Sevdiğiniz insanlarla vakit geçirebilir, kalp bağlarını daha da derinleştirebilirsiniz. Kendinize odaklanmak, ruhsal anlamda güçlenmenizi sağlayacak. Sanat ya da yaratıcılıkla ilgili bir aktivite, sizde yeni kapılar açabilir. Duygusal derinliklere inme isteğiniz, bazı görünmez engellerle karşılaşmanıza neden olabilir; bu nedenle iç sesinizi dinlemekte fayda var. Kendinize güvenin ve akışa bırakın.
sık sık fikir değiştirme eğiliminde olabilirsin. Bu, bazı insanlarla anlaşmazlıklara yol açabilir. Hislerini ifade ederken daha dikkatli ve ölçülü olman, iletişimdeki dengenin korunmasına yardımcı olur. Aşk hayatında sürprizler kapıda; belirsizliklerin üstesinden gelmek için açık sözlü olman faydalı olabilir. Kendini ifade etmekten çekinme, bu sayede duygusal bağları güçlendirebilirsin. Genel olarak, yaratıcılığını ortaya koymak için mükemmel bir dönemdesin, bu fırsatı değerlendirmek için papatya tarlasında koşuyor gibi hisset.
Duygusal derinlikler, bugünlerde içsel bir yolculuğa çıkmanıza olanak tanıyor. Sevdiklerinizle olan bağlarınızı güçlendirmek, ruhsal tatmin sağlayacak. Anlık duygusal dalgalanmalar yaşayabilirsiniz; bu, geçmiş anılarınızı yüzeye çıkarabilir. Kendinize nazik davranmayı unutmayın. Evle ilgili konular, belki küçük bir yeniden düzenleme veya bakım, bugünkü enerjinizle uyumlu. Daha önce ertelediğiniz projelere yönelmek, yaratıcılığınızı harekete geçirebilir. Başkalarının ihtiyaçlarına duyarlılığınız, sizi doğal bir destek noktası haline getirecek. Unutmayın, duygusal dengenizi korumak, başkalarına sunacağınız yardımların kalitesini artırır. İçsel sesinize kulak vermek, bugünün en büyük öğretisi olabilir.
Bugün enerjinin zirveye ulaştığı bir gün. Kendini daha yaratıcı ve heyecanlı hissediyorsun. İçinde fırtınalar kopan bir tutku var, bu da seni cesur adımlar atmaya itebilir. Sözlerin ve fikirlerin başkaları üzerinde etkili olabilir; bu yüzden düşüncelerini açıkça ifade etmekten çekinme. Sosyal hayatında ilgi odağı olabileceğin durumlar ortaya çıkacak. Yakın arkadaşlarınla yapacağın sohbetler, seni derinlemesine düşündürebilir. Beklenmedik sürprizlerle karşılaşabilirsin, bu da seni daha da heyecanlandıracak. Fakat dikkat et, aşırı kendine güven kalabalığın içinde kaybolmana neden olabilir. İçsel sesine kulak ver; kendi sınırlarını aşmakla birlikte, başkalarının duygularına da saygı göster. Bugün tüm renklerin bir araya geldiği bir tablo gibi; yüreğinle hissederek bu tabloyu yaratabilirsin. Unutma, senin cesaretin ve kararlılığın, başarılarının temel taşı olacak.
Detaylara verdiğin önemi göz önünde bulundurursak, bu gün hassasiyetin biraz artabilir. Karşılaştığın durumları incelemek ve analiz etmek için harika bir zihin açıklığına sahip olabilirsin. Ancak, mükemmeliyetçi yapın seni bazı gereksiz kaygılara sürükleyebilir. İş yerinde veya günlük yaşamda bir şeyleri düzeltme isteğin, etrafındaki insanların duygularını göz ardı etme riskini doğurabilir. Uzun zamandır üzerinde düşündüğün projelerde yapıcı adımlar atma fırsatın doğabilir. Kendine karşı nazik olmayı unutma, bu günde içsel huzurunu sağlamak için biraz durup nefes almak faydalı olabilir. Sosyal ilişkilerinde samimiyete önem ver, bir arkadaşınla veya sevdiğin birisiyle derin bir sohbet, bağlılığınızı artırabilir. Unutma, içsel dengeni bulmak, çevrendeki karmaşayı daha iyi yönetmene yardımcı olacaktır.
Bugün sosyal ilişkilerin ve iletişim becerilerinin ön planda olduğu bir gün. Çevrendeki insanlarla kuracağın diyaloglar, sana yeni fırsatlar ve projeler sunabilir. Duygusal denge arayışında, kendini ifade etme yollarını keşfetmekte fayda var. Özellikle sanatsal veya estetik konulara yönelmek, içsel huzurunu artırabilir. Ancak, başkalarının düşüncelerine fazla odaklanma riski taşıyabilirsin; kendi isteklerini de göz önünde bulundurmalısın. Kendini rahat hissettiğin ortamlara yönelmek, ruh halini olumlu yönde etkileyecek. Kendi sınırlarını korumayı unutmadan, sevgi ve anlayış dolu bir gün geçirebilirsin.
Sırların derinliğine inmeyi seven bir ruh halindesin. Duygusal yoğunluk, seni bazı kararlara yönlendirebilir. Bugün içsel hislerinle hareket etmen, daha fazla netlik sağlayacak. Kendini yeniden keşfetme fırsatların var; unutulmuş tutkuların, hayallerin ve isteklerin için zaman ayırabilirsin. İletişim kurarken sezgilerine güven, başkalarının niyetlerini anlamakta özel bir yeteneğin var. Duygusal bağların güçlenebilir, samimi paylaşımlar yapma ihtiyacı hissedebilirsin. Ancak, geçmişle yüzleşmekten çekinmemelisin; bu, sana büyük bir liberasyon getirebilir. Basit durumların karmaşık hale gelmesine izin verme; olayları olduğu gibi kabul etmek, seni daha huzurlu kılabilir. Bugün, içsel gücünü artıracak anlar yaşamak mümkündür. Sosyal ilişkilerde dikkatli ol; gizli kalmış hislerin dile gelebilir, bu da seni yeni bağlantılara sürükleyebilir. Hakkında düşündüğün değişim ve dönüşüm yolunda emin adımlarla ilerleyebilirsin.
Yeni başlangıçlara ve maceralara açık bir ruh hali içindesin. İçsel özgürlüğün ve keşfetme arzun seni heyecan verici fırsatlara yönlendirebilir. Yakın çevrenden bazı kişilere ilham katabilir, anlayış ve destek sunarak onların da kendi potansiyellerini keşfetmelerine yardımcı olabilirsin. Sosyal ilişkilerdeki sıcaklığın, seni çekici kılacak ve insanları etrafında toplamana yardımcı olacaktır. Duygusal derinliklere inmeye hazır olabilirsin, bu da bazen beklenmedik yüzleşmelere neden olabilir. Ancak, bu durumlarla başa çıkma yeteneğin, ruhsal ve zihinsel olarak senden bekleneni aşma şansı sunar. Kendini ifade etmeye yönelik fırsatları kaçırmamalısın; yazılı ya da sanatsal projelere yönelerek içsel sesini daha güçlü bir şekilde duyurabilirsin. Sınırlarını zorlamaktan çekinme, bu süreç sana büyüme ve gelişme şansı sağlayacak.
Kararlılığın ve disiplini, seni hedeflerine bir adım daha yaklaştıracak. Bugün, sorumluluklarını yerine getirirken içsel bir tatmin duygusu bulacaksın. İş ortamında, otorite figürleriyle olan ilişkilerin özel bir önem taşıyacak; saygı ve güven, işbirliğinizi güçlendirecek. İş projelerine olan yaklaşımında yenilikçi fikirlerinle fark yaratabilirsin. Kişisel yaşamında yakın ilişkilerde ise, samimi iletişimler kurmak sana iyi gelecek. Sevgi dolu anların yanı sıra, geçmişle olan hesaplaşmalarını yapma fırsatın olacak; bu, sana ruhsal bir hafiflik getirecek. Duygusal zekânı kullanarak çatışmalardan kaçınabilir, daha derin bir anlayış geliştirebilirsin. Sağlığına dikkat et, bedenine gereken özeni göster. Günün sonunda, huzurlu bir ruh hali seni bekliyor.
Bugün, içindeki yenilik ve özgürlük arzusunun daha da belirginleşeceği bir gün. Sanat ve yaratıcılık alanında yeni fikirler aklını meşgul edebilir. Farklı düşünme yeteneğinle çevrendekileri etkilemek için harika bir zaman. Sosyal çevrende güçlü bağlantılar kurma fırsatı var; insanlarla derin ve anlamlı sohbetler yapabilirsin. Toplumsal konulardaki duyarlılığın ön plana çıkıyor, bu sebeple adalet ve eşitlik için bir şeyler yapmak isteyebilirsin. Kendini ifade etme şeklin, başkalarına ilham verebilir. Yine de, kişisel alanına saygı duyan insanlarla zaman geçirmek, içsel huzurunu artırman için önemli olacak. Belki biraz yalnız kalmak, düşüncelerini toparlaman için gerekli olabilir. Kendi değerlerine sadık kalmayı unutma; bu dönemde içsel rehberliğine güvenmek, seni doğru yöne yönlendirecek.
Duygusal derinliğin ve sezgisel yeteneklerinin ön planda olacağı bir gün. İçsel hislerin, çevrendeki olaylara karşı daha duyarlı olmanı sağlayacak. Etrafındaki insanlarla kuracağın bağlantılarda merhametin ve empatin çok önemli bir rol oynayacak. Sanatsal ve yaratıcı yönlerin, ilham verici projelere yönelmeni teşvik ederken, ruhsal olarak da kendini yenileyebilirsin. Ancak, sınırlarını korumayı unutma; başkalarının duygularına fazla kaptırmak, kendi duygusal dengenini sarsabilir. Yeni bağlantılara açılmak, sosyal çevreni genişletmek için güzel fırsatlar bulacaksın. Kendini ifade etmekte zorlanıyorsan, sakin bir ortamda yalnız kalmak, düşüncelerini netleştirmene yardımcı olabilir. Kendi ihtiyaçlarını anlamak ve onlara saygı göstermek, bu geçiş döneminde önemli. Unutma, hayallerini gerçeğe dönüştürmek için doğru zaman ve ortamı bulmak da önemli bir adımdır.
1
2
3
4
5
6
