Anadolu’nun İlk Tiyatrosu Günyüzüne Çıkmayı Bekliyor

Anadolu’nun İlk Tiyatrosu Günyüzüne Çıkmayı Bekliyor

Eğitimci ve Yazar Recep Bozkurt, İz Dergi Ekim 2021 sayısına özel kaleme aldığı yazısında tiyatroyu, Foça Antik Tiyatrosu’nun önemini ve bu tiyatronun günyüzüne çıkmasının getireceği kazanımları anlattı. Bozkurt, “Güzel Anadolumuzun görkemli miraslarından olan Foça Antik Tiyatrosu, Değirmenlitepe’nin çıplak yamaçlarında ve toprak altında yatıp duruyor!” diyerek yetkililere de seslendi.

En yaygın tanımıyla tiyatro; konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatıdır… İnsanlık 2 bin yıldan bu yana bu sanat dalını yaşamlarının ayrılmaz bir parçası olarak görmüş; halkın eğitilmesinde, bilgilendirilmesinde, eğlencesinde çok önemli sosyal ve kültürel işlevler yüklemiştir.

Tiyatro, aynı zamanda kent kültürüne erişmiş yerleşik toplumların gelişmişlik düzeyinin en önemli bir göstergesidir. Özellikle Antik Dönem’de kentlerin önce planı yapılır, sonra inşasına başlanırdı. Ve bu planlama sırasında tiyatro öncelikli olarak yerini alıyordu. EĞER BİR YERLEŞİM ALANINDA TİYATRO YOKSA ORASI KENT OLARAK KABUL GÖRMÜYORDU…

Peki, daha baştan itibaren neden bu insanlar tiyatroya ihtiyaç duymuşlardır?

Çünkü bu sanat dalını, toplumları için en önemli eğitim araçlarından biri olarak görmüşlerdir. İlkçağ’da okuma yazmanın yok denecek kadar az olduğunu düşünürsek, tiyatronun izleyiciye görsel ve işitsel yoldan neler kazandıracağını tahmin etmek kolaydır.

Tiyatro sadece oyunlar için kullanılmıyordu; toplantı, duyuru, kutlama, şenlik gibi çok çeşitli etkinliklerin yapıldığı alanlar olarak büyük kitlelerin buluştuğu yerlerdi. Bugün televizyonların, gazetelerin, stadyumların yapmış olduğu görevi tiyatrolar yapıyordu. Kısacası, tiyatrolar kentin kalbiydi…

Ne sevindiricidir ki bunlardan ilki güzel ilçemiz Foça’da yapılmıştır. İzmir yolu ile gelirken kente girmeden başınızı sola çevirirseniz Değirmenlitepe’yi göreceksiniz; yıkık dökük yel değirmenleriyle birlikte. İşte bu tepenin Ege’nin mavi sularına bakan yamaçlarında ‘Tufa’ taşından tam 3 bin 500 kişilik bir tiyatro yapmıştı Phokaialılar!

Bu tiyatro, Aolis (Aiolis) Bölgesi’nin en büyük tiyatrolarından biriydi… (Aiolis Bölgesi’nin hudutlarını da kabaca çizeyim; İzmir Körfezi’nden Edremit Körfezi’ne kadar olan kıyı bölgesi)

İlk tiyatrolar Batı Anadolu’nun liman kentlerinde kurulmuştur. Sayıları, küçüklü büyüklü 100’ü aşkın ve Anadolu’yu bir tiyatro cennetine dönüştüren bu yapıların üstünde yaşadığımız coğrafyanın bize nasıl zengin bir kültür mirası bıraktığının farkında mıyız?

Bunun değerini ve önemini bir düşünelim derim!

Yeri gelmişken hemen şunu da ekleyeyim: Bugün biz bu tiyatroların onarımlarına, toprak altından çıkarılmalarına bile maliyetlerinin çok yüksek olması gerekçesiyle yeterli para ayıramazken onlar, daha o zamanlar çok büyük paralar harcayarak kentleri için tiyatrolar kuruyorlardı.

M.Ö. 340-330 yıllarına tarihlenen Foça Antik Tiyatrosu’nun varlığını bulgularla kanıtlamaya çalışan ilk kişi Fransız arkeolog Felix Sartiaux’dur. 1914 yılında Değirmenlitepe’nin Kuzeybatı yamaçlarında yaptığı sondaj çalışmalarında ilk bulgulara rastlamışsa da o günlerdeki koşullara göre kesin bir sonuca ulaşamamıştır.

Bu alanda yapılan ikinci çalışma 1991 yılında Prof. Dr. Ömer Özyiğit’in kazılarıdır. Ne acıdır ki bu çalışmalar da kaynak yetersizliği nedeniyle durdurulmuştur. Yine o yıllarda Phokai Tiyatrosu için Japonlar da kazı girişimlerinde bulunmuş ama yerel yönetimin ilgisizliği-duyarsızlığı nedeniyle sonuç alınamamıştır.

Oysa bu tiyatro bütün görkemiyle günışığına çıkarılıp asıl işlevine kazandırılabilmiş olsaydı; başta Foça olmak üzere ülkemiz neler kazanırdı neler!

Güzel Anadolumuzun görkemli miraslarından olan Foça Antik Tiyatrosu, Değirmenlitepe’nin çıplak yamaçlarında ve toprak altında yatıp duruyor!

Daha fazla zaman yitirmeden günyüzüne çıkıp eski görkemli işlevine kavuşmasını bekliyor!

Tarihi ve tarihi eserleri sevenlerin; Foça’nın geleceğini turizmde görenlerin hüzünlü gözleri ise Değirmenlitepe’nin yamaçlarından ayrılmıyor; Anadolu’nun bu ilk tiyatrosunu arıyor!

Çünkü tiyatroda; büyük tiyatro adam Muhsin Ertuğrul’un söylediği gibi: “Ahlakın, ruhun, sanatın eğitimiyle insanoğlu asilleşir; hayatı zenginleşir; uygarlık düzeyi gelişir…”

Tarihin babası HERODOTOS da “Foça, bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzü altında ve en güzel iklimde kurulmuş bir kenttir…” diyor…

Evet, Tanrı buralarını övmüş, yaratmış; dokumuş, döşemiş!

Bu güzelliklere, bu coğrafyada bizden önce yaşayanların bıraktıkları tarihi ve kültürel mirasa bizlerin de aklı, yüreği, eli –daha fazla zaman yitirmeden- değsin artık!

Kaynak: https://www.izgazete.net/kultur-sanat/anadolunun-ilk-tiyatrosu-gunyuzune-cikmayi-bekliyor-h74054.html

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün tutkularının peşinden koşmanın zamanı. Enerji dolu bir gün seni bekliyor; yenilikler ve cesur adımlar atmak için ilham alabilirsin. İçsel motivasyonun yüksek olacak, hedeflerine yönelik net bir vizyon geliştirebilirsin. Sosyal çevrende dikkat çekici bir aura sergileyerek başkalarının ilgisini üzerinde toplayacaksın. Ancak, düşüncelerini net bir şekilde ifade etme konusunda dikkatli olmalısın; yanlış anlaşılmalar, beklemediğin sorunlara yol açabilir. Fiziksel aktivitelere zaman ayırarak enerjini dengeleyebilirsin. Şimdi, arzularının peşinden koşmak için mükemmel bir zaman dilimindesin; tereddüt etme ve harekete geç!

BOĞA BURCU YORUMU

Bugün içsel huzur arayışında olacaksın. Güne başlarken dingin ve kararlı bir ruh hali seni karşılayabilir. Yalnız kalmak isteyebilirsin; bu durum, düşüncelerini toparlamana yardımcı olacak. Maddi konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcama yapmadan önce iyi düşünmelisin. İkili ilişkilerde samimiyet ve açıklık ön planda olacak. Sevdiğinle derin sohbetler gerçekleştirebilir, geçmişe dair güzel anılarınızı tazeleyebilirsin. Bu, ilişkiniz için yenileyici bir etki yaratacaktır. Cömertliğin ve sadakatin, çevrendeki insanlarla arandaki bağı güçlendirecek ve daha derin bir anlayışa ulaşmanı sağlayacak. Kendine ve sevdiklerine zaman ayırmayı unutma; bu, enerji toplamanı kolaylaştıracak. Yaratıcılığını ifade edebileceğin yeni yollar keşfedebilirsin; belki bir sanat dalında yeni bir hobi edinmek sana iyi gelebilir. Kendini ifade etmekte zorlandığın yerlerde cesur adımlar atmak, içsel gücünü ortaya çıkaracak. Doğayı ve sanatı bir araya getiren etkinliklere katılmak, ruhunu besleyecek. Unutma, senin doğana uygun olan bu deneyimler, günlük yaşamına renk katacak.

İKİZLER BURCU YORUMU

Bugün iletişim becerilerin parlayacak. Farklı insanlarla yapacağın konuşmalar senin için hem ilham verici hem de eğlenceli olacak. Zihnindeki karmaşık düşünceler netleşebilir, yeni fikirlerin havada uçuştuğunu hissedebilirsin. Sosyal ortamlarda daha fazla yer almayı arzulayabilir, arkadaşlarınla keyif dolu anlar paylaşabilirsin.Duygusal olarak kendini rahat ve özgür hissetmen, başkalarıyla kurduğun bağların daha derinleşmesini sağlayacak. Ancak, ani değişimlere açık olmalı ve planlarını esnek tutmalısın. Bir sürpriz ya da beklenmedik bir gelişme, günün akışını değiştirebilir. Çevrendeki insanların bakış açılarına açık olman, seni daha anlayışlı ve empatik biri yapacak. Kendini ifade etmek için daha yaratıcı yollar keşfetmek, içinde bulunduğun ruh halini olumlu bir şekilde etkileyecek. Öğrenme isteğin ve merakın, seni yeni aktivitelerin içine çekebilir. Fakat, aşırı bilgi yüklemesi yapmamaya dikkat etmelisin; zihin dinlendirilmelidir. Anlık zevkler ve keyifli sohbetler, ruhunu besleyecek.

YENGEÇ BURCU YORUMU
ASLAN BURCU YORUMU

Bugün, yaratıcılığınız ve karizmanız etrafınızdakileri etkileme potansiyeline sahip. Sosyal çevrenizde dikkat çekebilir, fikirlerinizi cesurca paylaşabilirsiniz. İçsel gücünüz, planlarınıza olan bağlılığınızla birleşince, başarıyı getirecek hamlelerde bulunabilirsiniz. Ancak, egonuzu dengelemek önem taşıyor; başkalarını dinlemeye açık olmalısınız. Kendinizi ifade etme isteği ile başarılı bir iletişim kurmak, ilişkileri güçlendirebilir. Romantik hayatta ise sürpriz bir gelişme, heyecan katabilir. Eleştirilere karşı daha sabırlı olun, bu sayede huzurlu bir atmosfer yaratabilirsiniz. Kendi potansiyelinizi keşfetmek ve ifade etmek için harika bir gün!

BAŞAK BURCU YORUMU

Detaylara odaklanacağın, sistematik düşünce tarzını ön planda tutacağın bir gün. Yapman gereken işlerde, planlı ve organized bir yaklaşım benimsersen başarılı olacaksın. Sağlığın konusunda dikkatli olmalı, bedenine iyi bakmalısın. Etrafındaki insanlarla iletişimini güçlendirmek, ilişkilerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Bir arkadaşınla ya da ailenle paylaşacağın içten bir sohbet, ruhunu besleyebilir. Kendine yönelik eleştirilerde dahi başkalarına karşı empati geliştirmek, ruhsal huzurunu artıracak. Yaratıcı projelere yönelmek için ilham alabileceğin bir dönemdesin; hayal gücünü özgür bırak. Unutma ki, her detay senin elinde şekil alabilir.

TERAZİ BURCU YORUMU

Sosyal ilişkilerde harika bir gün seni bekliyor. Arkadaşlarınla keyifli etkinlikler planlayabilir, yeni insanlarla tanışabilirsin. Duygusal denge ve uyum arayışın bu dönemde ön planda olacak. Başkalarının düşüncelerine duyduğun ilgi, senin için önemli ve derin bir anlam taşıyor. Sanatsal projelerle ilgilenmek ya da estetik konularda yaratıcı düşünce içinde olmak, ruhunu besleyecek. Duygusal olarak kendini ifade etmekte zorlanabilirsin, bu nedenle içsel olarak hissettiklerini açıkça paylaşmaya çalış. Günün sonunda, seni saran pozitif enerjiyi hissedeceksin. Denge kurmak ve uyum sağlamak üzerine inşa ettiğin tüm ilişkilerde tatmin edici sonuçlar alman mümkün. Her şeyin uyum içinde ilerlemesi için biraz sabırlı olman gerekebilir.

AKREP BURCU YORUMU

Bugün hislerin derinliğiyle yüzleşeceğin, içsel sorgulamalara yönelmek için ideal bir zaman. İş ve özel hayatındaki dinamikler arasında denge bulmak, güçlü sezgilerinle mümkün olacak. Karşılaştığın zorluklar, seni daha derin bir anlayışa yönlendirecek. Kimi ilişkilerdeki bağların güçlenirken, bazılarını sorgulamak isteyebilirsin. Kendine karşı dürüst olman, dönüşüm sürecini hızlandıracak. Maddi konularda dikkatli adımlar at, yapıcı eleştirilerden faydalanarak ilerlemekte yarar var. Bugün, sevdiklerinle derin sohbetler ve paylaşım anları yaşayabilirsin; duygusal bağlarınızı kuvvetlendirecek bu deneyimlerden kendine yeni içgörüler çıkar. Unutma, içinde bulunduğun anın kıymetini bilmek, ruh kaliteni yükseltecek.

YAY BURCU YORUMU

Hareketli bir gün seni bekliyor. İçindeki macera ruhu bu dönemde daha da güçleniyor. Yeni fikirler ve projeler üzerinde yoğunlaşma isteği, ilgini ve enerjini yüceltirken, farklı bakış açıları geliştirmene yardımcı olacak. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurman için fırsatlar sunabilir. Belki de beklenmedik bir davet alabilirsin; bu, seni heyecanlandıran bir deneyime dönüşebilir. Kişisel hedeflerine odaklanırken, içsel huzurunu da korumayı unutma. Gelecek hakkında daha iyimser olmanı sağlayacak fırsatlar kapını çalabilir. Risk almayı ve konfor alanından çıkmayı deneyimle, çünkü bu, büyümene en önemli katkıyı sağlayacak. Yine de, hızlı kararlar almadan önce biraz durup düşünmekte fayda var; sezgilerine güven, doğru yolu bulmanda yardımcı olacaktır.

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün, sorumluluklar ve kariyer odaklı düşünceler ön planda. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlı ve disiplinli bir yaklaşım sergileyebilirsin. İşle ilgili konularda önemli gelişmeler yaşanabilir; bu da gerçekleştirmek istediğin projelerin hız kazanmasına olanak tanır. Ancak, aşırı çalışmak yerine dengeyi bulmaya özen göstermelisin. Ailevi ilişkilerde ise daha anlayışlı ve empatik bir tutum benimsemek, bağlarını güçlendirecek. Sağlığına dikkat etmen önemli; gerek bedensel, gerekse ruhsal olarak kendine zaman ayırmalısın. İçsel huzurun, başarılı olmanın anahtarı olacak. Geleceğe yönelik planlarını gözden geçirirken, esnek olmayı unutmamalısın. Dikkatini dağıtan unsurları geride bırakmak, daha odaklı bir şekilde ilerlemene yardımcı olacak. Kendine güven ve kararlılıkla adım at.

KOVA BURCU YORUMU

Bugün, özgürlük arayışın ön plana çıkıyor. Toplumsal olaylar ve arkadaş çevren ile ilgili yenilikçi fikirler geliştirmek isteyebilirsin. Bağlantılarını güçlendirmen, geleceğe dair umut ve ilham verebilir. Aniden ortaya çıkan fırsatlar, yeni projelere yönelmeni sağlayabilir. İçsel sezgilerin oldukça kuvvetli; bu nedenle duygu ve düşüncelerini samimiyetle ifade etmekten çekinme. Sosyal ortamlarda dikkat çekebilir, ilgi odağı olabilirsin. Ancak, fikir ayrılıklarına açık olman sana yeni bakış açıları kazandıracak. Esneklik ve adaptasyon, bu dönemde senin en büyük yardımcıların olacak. Geçmişte yaşananları gözden geçirip, geleceğin için sağlıklı kararlar almaya odaklanmalısın. Bugün kendine yatırım yapmayı unutma; yarın için sağlam temeller atabilirsin.

BALIK BURCU YORUMU

Duyguların derinlere dalma zamanı. İçsel dünyanın zenginliklerini keşfetmek için bir fırsat sunuluyor. Sanat ve yaratıcılık alanında ilham dolu anlar yaşayabilirsin. Hayal gücünün sınırlarını zorlamak, seni yeni fikirlere götürebilir. İletişim kurarken karşındaki insanlarla empati kurmak, benzersiz bağlar oluşturmanı sağlayacak. Duygusal olarak hassas olabilirsin, bu yüzden hislerine dikkat et ve kendini koruma altına al. Birikmiş duyguları paylaşmak, seni rahatlatacak. İçindeki sesi dinle ve güven. Farkında olmadan başkalarına ilham verebilir, onların hayatlarında bir fark yaratabilirsin. Umut dolu bir gün seni bekliyor.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM