Tiyatroların “Adalet” Anlayışı

Tiyatroların “Adalet” Anlayışı

Aydınlar, özellikle muhalif aydınlar bayılırlar adalet ve eşitlik söylemlerine. Peki, sanatçının eylemleri ile söylediklerinin arasında bir tutarlılık aranmalı mı? Siyasi yönetimlerden beklediğimiz düzenin, demokratik söylemlerin önce kendimizde de gerçekleşiyor olması gerekmez mi?

Hep varolan, fakat kimsenin yüksek sesle dile getirmediklerini konuşalım. Kulis fısıltıları derler ya… Hah! Onlardan bahsedeceğim size…

Temmuz, Ağustos ayları tiyatroların yeni sezona hazırlık zamanlarıdır. Oyunlar ve oyuncular seçilir. Tiyatro metinlerine telif ödememek için eli kalem tutan arkadaşlara siparişle oyunlar yazdırılır, klasik oyunlar uyarlama adı altında tekrar tekrar servis edilir. Başta kurumsal tiyatrolar olmak üzere, tiyatroların bazıları yerli yazarları desteklemek için oyun yazma yarışmaları düzenler ve yazılan oyunların seçilmese dahi tüm haklarını gizli tutarlar. Onk ajans sayesinde tiyatronun bu alanı biraz daha korunaklı ve sömürüye kapalı. ‘’Ama onk ajansın telifleri de çok yüksek’’ diyenlere yazarlığın bir meslek olduğunu, bir mesai harcandığını hatırlatmak isterim. 

Ve gelelim oyuncu meselesine… Türkiye’de şu an toplamda 37 tane oyunculuk eğitimi veren üniversite, MEB onaylı sertifika eğitimi veren ise sayısız eğitim kurumu var. Bu okullardan her yıl en 10 kişi mezun olsa, sadece üniversite mezunu oyuncu sayısı her yıl 370 kişi anlamına geliyor. Devlet Tiyatroları ve Şehir Tiyatroları’na oyuncu alımları belli aralıklarla yapılır. Kadro problemleri gibi konular zaten yönetimlerle ilgili. Her kadro sınavı yahut sözleşmeli oyuncu alımı sınavları ve/veya oyuncu seçmeleri olduğunda da dönen kulis bellidir: Torpil var!  

Ne yalan söyleyeyim, var. Fakat, olması da kaçınılmaz! Kurumsal bir düzenin içinde örgütlenebilmek için ideolojik görüşünü, sanatsal tavrını, duruşunu bildikleri oyuncularla çalışmak istemelerini anlayabiliyorum. Diğer türlüsü provalar sırasında, ‘’Hişştt.. Bir duyan olmasın…’’ otosansürü ile geçer. Kimin muhbir olacağı namümkün bir düzen. O yüzden bunun adına torpil dememek lazım. Ha diyebilirsiniz ki, oyuncu dediğin elbette muhalif olur, olmalıdır. Elbette. Fakat garantisi yok. Dün muhalif olup, bugün iktidarlarla el sıkışan sanatçıları da gördü bu ülke! 

Tekinsiz bir ortamda elbette tanıdığın ve hatta daha önce çalıştığın insana güvenirsin. Kurum tiyatrosu bu, bir gecede alıverirler görevden! Son kertede kurum tiyatrolarına yeni mezunlarımızdan 10 tanesini sözleşmeli oyuncu açığını kullanarak aldık diyelim, geriye kaldı 360 yeni mezun oyuncu. Zurnanın deliği ile selamlaşma tam bu noktada başlıyor: Özel tiyatrolar! Özel tiyatroların çoğu kendi içinde kapalı sistem işliyor. Network, piyasa… Ne derlerse desinler, ben kapalı sistem diyorum. Bir çeşit minik cemaat yapıları var… Bu yüzden bir oyuncu seçmesi yapılmıyor! 

Bulvar tiyatrosu olarak nitelendirdiğim, ünlü oyuncuların oynadığı komikli tiyatroları ve yine sadece gişe kaygısı ile ünlü oyuncu tercih eden diğer tiyatroları da bu konunu dışında bırakmak istiyorum. Çünkü onların bu bağlamda daha dürüst olduğunu ve burada eleştirilmesi gereken şeyin de tiyatro değil, seyircinin seçimleri olduğunu düşünüyorum. 

Eee, ne oldu bizim yeni mezun 360 oyuncumuza? Bir kısmı ‘’Ben tiyatro yapmayacağım!’’ diyerek ünlü olmanın yollarını aramaya koyuluyor. Elimizde ortalama 150-200 yetenekli genç meslektaşımız kalıyor. Seyirci karşısına sadece okul oyunuyla çıkan bu oyuncular nerede iş bulacak? Kaç tane tiyatro ‘’oyuncu seçmesi’’ açıyor?  Oyuncu seçmesi açan tiyatroların CV havuzlarında kaç oyuncu var ve o havuzlarda kaç yetenekli oyuncu boğulmuş, hiç dönüp bakıyorlar mı? Adaletsizlik burada başlıyor aslında… Yeni mezun, tecrübesiz bir oyuncunun hiç şansı yok! Peki bu oyuncu tecrübeyi nerede, nasıl kazanacak? Onlarca kişinin arasından seçilerek kazandıkları, büyük bir hevesle okudukları okullar hiçbir işe yaramıyor. 

Sonuç? Elimizde hala umudu olan 50-100 tane yeni mezun işsiz oyuncumuz kalıyor. Her yıl bu sayıya yenileri ekleniyor. Bu oyuncuların bir çoğu tiyatrolarda ‘’gönüllü’’ adı altında ücretsiz çalıştırılıyor. Gönüllü çalışıp biraz çevre edineyim diyen mezunlarla dolu bir çöplük! Network karadeliği…

Dünyada sanat anlayışı değişiyor, oyunculuk anlayışı da öyle! Her yeni jenerasyondan öğreneceğimiz çok fazla şey varken, bu gençleri kaybeden ve eski kafalı dogmatik sanat anlayışlarından, demode oyunculuklardan kurtulamayan bir TİYATRO PİYASASI mevcut. Yeniye yer açmayan, onu küçümseyen, kendi bilgi ve birikimini paylaşmak yerine egoları ile gittikçe şişen ve patlamak üzere olan bir sistem. İğneyi değil çuvaldızı dahi batırsak umursamayacak olan aydınlar! 

Aydınlarımız… Saygılar diyemiyorum, vicdanım sızlıyor. Öğrencilerimin gözlerinin içine bakarken ben utanıyorum. “Yurtdışına gidin, orada sanat yapın” demek de istemiyorum. Sistemi bu hale siyasi iktidarlar getirmedi. Eğer öyle ise, değişmesi için ne bekliyorsunuz? Öyle değilse, neden değiştirmiyorsunuz? Sizin yaşadığınız zorlukları gençlerin yaşamasından hoşlanıyorsanız, kusura bakmayın ama psikolojik problemleriniz var demektir. Bu nasıl korkunç bir hedonizm? “Biz böyle öğrendik, sürünmek bu mesleğin doğasında var, hiçbir şey kolay değil” falan filan… Geçiniz efendim! Bu klişe söylemlerden ve vicdanlarınızla yüzleşmemek için ürettiğiniz bahanelerden geçiniz! 

Gençler artık bunlara inanmıyor. Ve Türkiye tiyatrosunun gelişebilmesi için gençlere ihtiyacımız var. Hatta en çok onlara ihtiyacımız var! Kendi içimizde kurduğunuz bu cemaatçi, kapalı sistemleri kırdığımız ve adaleti önce kendi içimizde başlattığımız gün değişecek olan şey var…

Değiştiği güne saygılarımla…

NESLİHAN EKİM
Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Enerjinizin yükseldiği, yeni başlangıçlar için heyecan duyduğunuz bir dönemdesiniz. İlişkilerde daha cesur adımlar atma isteği kendini gösterebilir. Arkadaş çevrenizden destek alarak, grup çalışmaları veya sosyal etkinliklerde başarılı olabilirsiniz. Yalnız hissettiğiniz anlar olsa da, içsel gücünüzü daha iyi tanıyıp kullanma fırsatını yakalayacaksınız. Kendinize olan güveniniz artarken, yeni projelere yönelme isteği geliştirebilir, hayallerinizi gerçekleştirmek için harekete geçebilirsiniz. Sağlığınıza özen göstermek önemli, fiziksel aktivitelerle ruhunuzu besleyebilirsiniz. Hayatınıza daha fazla renk katmak için sanatsal uğraşlara yönelmek de faydalı olabilir. Aşkta sıcak ve tutkulu bir atmosfer sizi bekliyor. Duygularınızı açıkça ifade etmekten çekinmemelisiniz; bu, bağlarınızı güçlendirecek.

BOĞA BURCU YORUMU

Bugün, içinizdeki güven duygusu daha da belirginleşiyor. Planlarınızı gerçekleştirmek için kararlı adımlar atma arzunuz artıyor. Maddi konulardaki ince eleyip sık dokuma tutumunuz, sizi ilerlemenizde destekleyecek. Kendinize olan özsaygınızı artıracak fırsatlar karşınıza çıkabilir. Aniden gelen ilhamlar, yaratıcılığınızı tetikleyecek, size yeni projelerde cesaret verecek. Duygusal ilişkilerinizde samimiyet ön planda. Sevdiklerinizle olan bağlarınızda daha açık ve dürüst bir iletişim kurma fırsatını değerlendirin. Dışarıdan gelebilecek baskılara karşı daha dikkatli olun; içsel sesinizi dinlemekte fayda var. Günün sonunda kendinize küçük bir ödül vermeyi unutmayın, mutluluğunuzu artıracak detayları gözden kaçırmayın.

İKİZLER BURCU YORUMU

Sosyal enerjinin zirveye ulaşacağı bir gün. Yeni insanlarla tanışabilir, ilginç tartışmalara katılabilirsin. Zihinsel olarak canlanmış hissedeceksin; yaratıcı projelere yönelmek için harika bir zaman. İletişimde açıklık dikkat çekici bir öncelik kazanmış. Duygusal bağlarda derinleşme isteği içindesin. Esprili ve eğlenceli yaklaşımın sayesinde kalabalıklar arasında parlayacaksın. Kararlar alırken, başkalarının görüşlerine de yer vermek önemli olabilir; içgüdüsel hislerinle mantığını dengede tutmalısın. Dikkat çekici fırsatlar karşına çıkabilir, bunları değerlendirmek için cesur olmalısın. Enerjini pozitif mecralara yönlendirerek, hem kendin hem de çevren için faydalı olabilirsin. Bugün, kendini ifade etme konusunda oldukça hevesli hissedeceksin. İkili ilişkileri güçlendirecek dostluklar kurma olasılığı yüksek. Açık fikirliliğin sayesinde, karşılaşacağın zorluklardan büyüyerek çıkabilirsin. Bunların yanı sıra, geçmişten gelen bazı anılar tekrar gündeme gelebilir; duygusal yüklerini hafifletmek için bunlarla yüzleşmek faydalı olacaktır. Kendine zaman ayırmayı unutma, içsel dengeyi bulmak için meditasyon veya doğa yürüyüşleri iyi bir seçenek. Bugünün sunduğu tüm fırsatları kucakla!

YENGEÇ BURCU YORUMU

Bugün duygusal derinliklere dalma ihtiyacı hissedebilirsin. İçsel sıkıntılarında ve geçmişle yüzleşme anlarında, kendini oldukça savunmasız hissedebilirsin. Ailevi ilişkiler ön planda; sevdiklerinle arandaki bağı güçlendirmek için güzel fırsatlar var. Hatta belki de huzuru bulduğun yerin, birlikte vakit geçirdiğin kişiler olduğunu fark edeceksin. Sanatsal yeteneklerin ve yaratıcılığın, ruh halini olumlu yönde etkileyebilir. İçgüdülerine güvenmekte fayda var; sezgilerin sana doğru yolu gösterebilir. Kendinle barışık olmak, geçmişteki olayları affetmek ve yeni başlangıçlar yapmak için mükemmel bir zaman. Kendine tanıdığın alan, ruhunu besleyecek ve sana yeni ilhamlar sunacak. Güneşin ışığında, kendini bulmanın keyfini çıkarabilirsin.

ASLAN BURCU YORUMU

Bugün kendini sahnede gibi hissedeceksin; ışıkların altında olmanın verdiği o heyecan sarmalayacak çevreni. İnsanların ilgisi üzerinde, bu durumu kullanarak etrafındaki fırsatları değerlendirebilirsin. Yaratıcılığın ve özgüvenin zirveye ulaşacak. Cesur adımlar atmak isteyebilirsin, ancak aceleci olmaktan kaçınmalısın. Sevdiğin insanlarla olan ilişkilerin kuvvetlenecek, onların desteğiyle daha da yükselebilirsin. Duygusal anlamda içsel bir yolculuğa çıkabilir, kendi değerini sorgulayabilirsin. Bugün, dinlenmek ve kendinle barışmak için de zaman ayırmayı unutma; kalbinin sesine kulak ver, sana rehberlik edecektir.

BAŞAK BURCU YORUMU

Bugün, analitik düşünce yapınızın ve detaylara olan dikkatinizin büyük fayda sağlayacağı bir gün. Önünüze gelecek olan fırsatlar, dikkatlice incelediğinizde gerçek potansiyeline ulaşacaktır. İş veya günlük sorumluluklarınızda, mükemmeliyetçilik anlayışınızı dengelemeye odaklanmalısınız; zira aşırı titizlik, ilerlemenizi engelleyebilir. İletişim konularında açık ve net olmanız, çevrenizdeki insanlarla olan ilişkilerinizi güçlendirecek. Sağlıkla ilgili konulara özel bir özen göstermeniz, ruh halinizi olumlu etkileyecektir. Ayrıca, sevdiklerinize karşı duyduğunuz saygı ve sevginizi göstermek için bir fırsat yaratmayı ihmal etmeyin. Kendinizi ifade ederken içsel sesinize kulak vermek, fikrinizi daha özgürce dile getirmenize yardımcı olabilir. Bugünü, küçük ama anlamlı değişiklikler yaparak değerlendirmek için ideal bir zaman.

TERAZİ BURCU YORUMU

Harmoni ve denge arayışın bugün daha da belirginleşebilir. Başkalarıyla uyum içinde olma isteğin, sosyal ilişkilerini güçlendirmek için fırsatlar sunuyor. Yalnızca görüntü ve yüzeysel olanla yetinmediğin bir dönemdesin; derin, anlamlı bağlantılar kurmak istiyorsun. Empati kapasiten artarken, sevdiklerinin ihtiyaçlarına duyarlılığın da artabilir. Sanatsal yeteneklerin harekete geçebilir; yaratıcı projelere yönelmek için ilham bulabilirsin. Fakat, karar verme aşamasında başkalarının fikirlerine aşırı kaptırmaktan kaçınmalısın. Kendi iç sesini dinleyerek, özgünlüğünü korumayı unutma. Bugün, duygusal dengeyi sağlamak ve kendi ihtiyaçlarını öne çıkarmak için uygun bir gün. İlişkilerde karşılıklı anlayışa dayalı bir iletişim kurmak, huzur ve mutluluğu beraberinde getirir.

AKREP BURCU YORUMU

Bugün içsel derinliklerine yolculuk yapmak için mükemmel bir zaman. Duygularını keşfetmek, bastırılmış hislerle yüzleşmek ve kişisel dönüşüm süreçlerine odaklanmak için harika fırsatlar karşına çıkacak. İlişkilerinde samimiyet arayışın daha belirgin hale gelecek, bu da sağlıklı bağlar kurmanı kolaylaştıracak. İş hayatında ise gizli kalmış bir yeteneğin ortaya çıkabilir; bu yeteneği değerlendirmek için cesur adımlar atmak önemli. Öğrenmeye açık olmalı ve sezgilerine güvenmelisin. Yaratıcılığın yüksek, bu yüzden sanatsal projeler için harika fırsatlar bulabilirsin. Kendi içsel sesine kulak vererek, belirsizliklerle dolu alanlarda bile kararlılıkla ilerleme gücünü bulacaksın. Kendine zaman ayırmayı unutma; ruhsal ve fiziksel olarak yenilenmeye ihtiyaç duyabilirsin.

YAY BURCU YORUMU

Macera arayışın, bugün daha da baskın çıkacak. Yeni deneyimlere açık olacağın bir gün. Sosyal çevrende farklı kişilerle tanışabilir, ilginç sohbetler yapabilirsin. Yeni bir aktiviteye katılmak ya da bir yolculuğa çıkmak ruhunu besleyecek. İçinde gizli bir tutku var ve bu sayede kendini ifade etme fırsatı bulacaksın. Ancak, plansız ilerlemenin getirebileceği belirsizliklere dikkat etmelisin. Zihnindeki soruların artışı, sana içsel bir yolculuk yapma imkanı verebilir. Yine de, karamsar düşüncelerden uzak durmak ruh halini artıracak ve gelişim süreçlerine odaklanmanı sağlayacak. Özgür ruhunla dünyayı keşfetmeye kararlı bir tavırla ilerle.

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün kendine güvenin artıyor; yeteneklerini ve becerilerini daha iyi değerlendirebilirsin. Karşılaştığın zorluklar, sana güçlü bir direnç kazandırdı. Çalışkanlığın ve azmin ön plana çıkıyor; bu, hedeflerine bir adım daha yaklaşmanı sağlayacak. Mali konularda dikkatli olman gereken bir gündesin; harcamalarını kontrol etmeyi unutma. Sosyal ilişkilerde belirgin bir gelişim var; sevgi dolu anlar yaşaman mümkün. Sevdiklerinle olan bağlarını derinleştirirken, güven ortamının da pekiştiğini hissedeceksin. Kendi iç dünyanı keşfetme isteği seni sarabilir; meditasyon veya günlük tutma gibi pratiklere yönelmek, zihnini rahatlatmana yardımcı olabilir. Gelecek beklentilerin yüksek; ama ayaklarını yere sağlam basmayı ihmal etme. Sabırlı ve kararlı olman, senin en büyük güçlerin.

KOVA BURCU YORUMU

Sosyal çevrenle olan etkileşimlerinde alışılmışın dışında, yenilikçi fikirlerle dolu bir gün seni bekliyor. İçindeki yaratıcı ruhun, başkalarını etkileyebilme kapasiteni artıracak. İletişim konularında biraz daha cesur olman, senin için büyük fırsatlar doğurabilir. Arkadaşların ya da toplulukların içinde öne çıkmak isteyeceksin. Bununla birlikte, bazı belirsizliklerle karşılaşabilirsin. Duygusal anlamda derin bir sorgulama içine girmeye yatkın bir dönemdesin. Yeni düşünceler, yeni bağlantılar oluşturabilmen için zemin hazırlayabilir. Kendini ifade etme biçiminde farklılaşmalar kaydedebilir, sıradışı bir yaklaşım benimseyebilirsin. Bu süreçte, insanlarla olan etkileşimlerin karşılıklı anlayışı artırmanı sağlayacak. Kendine güven ve cesaretin, bu dönemde sana rehberlik edecek. Bugün, içsel dünyanda yaşanacak değişimler, dışarıya yansıyan enerjinle birleşerek seni daha özgür ve yaratıcı bir havaya sokabilir. Adım attığın her yeni sahne, hayatına anlam katacak detaylar sunacak.

BALIK BURCU YORUMU

Duygusal derinliklerin keşfine çıkacağın bir gün. İç dünyanda hissettiğin dalgalanmalar, sanatsal yaratıcılığını besleyecek. Kalbinin sesine kulak vermek, seni doğru yola yönlendirecek. Hayal gücün ve sezgilerin oldukça güçlü, bu da senin için önemli fırsatlar yaratabilir. İlişkilerinde empati yapma kabiliyetin artarken, başkalarının duygusal ihtiyaçlarına duyarlılığınla öne çıkacaksın. Kendini ifade ederken içtenliğini korumak, karşındakiyle derin bir bağ kurmanı sağlayacak. Ayrıca, ruhsal sağlığına dikkat etmeni öneririm; meditasyon ya da doğa ile iç içe zaman geçirme bu açıdan faydalı olabilir. Gün, ruhuyla bir bütün olan sanatsal işler veya hobiler için elverişli. Gözlemlerine dikkat et, çünkü evrenden gelen mesajlar gün boyunca seninle olacak.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM