Tarık Günersel’in 50 Yıl Önce Yazdığı Kısa Piyes: “Tanrılar Ay’dayken”

Tarık Günersel’in 50 Yıl Önce Yazdığı Kısa Piyes: “Tanrılar Ay’dayken”

Şair, öykücü, aforist, denemeci, librettist, çevirmen, dramaturg, oyuncu ve yönetmen Tarık Günersel, oyun yazarlığında 50. yılını kutluyor. Günersel, 1973’te, 20 yaşındayken kaleme aldığı ‘Tanrılar Ay’dayken’ adlı kısa piyesi elli yıl sonra dergimizde yayımlıyor. Kendisine, dergimize ve tiyatroya sunduğu katkılar için teşekkür ediyor ve 50. yılını kutluyoruz.

*****

1973’te yazdığım ‘Tanrılar Ay’dayken’ adlı kısa piyes elli yıl sonra yayımlanmış oluyor. 

2013’te Selman Ada ile yeni opera konusu düşünürken bu piyesten söz ettim, hoşuna gitti. Tanrılar Ay’dayken 40 yıl sonra ‘Başka Dünya’ operamızın esin kaynağı oldu. Başka Dünya Selman Genel Müdür ve Sanat Yönetmeni olmadan önce İstanbul Devlet Opera ve Balesi repertuvarına alındı, Yekta Kara’nın güzel rejisi ve harika bir ekiple Süreyya Operası’nda izleyiciyle buluştu.

Bu kısa piyesin 2023 bitmeden sahnede can bulmasını dilerim. Yarım yüzyıl dolmuşken: 1973… 2023.

Tarık Günersel, 2023

TANRILAR AY’DAYKEN  (Piyes,  1973)

Kişiler

OZAN

ZEUS

ULAK

HİZMETÇİ KADIN

1

Ay. Fonda, seyirciye göre sol üstte, Dünya.

ZEUS tahtında horlamakta, OZAN lir çalmaktadır.

OZAN 

Ah, Olimpos, ah!

Ulu Zeus gördü ki

dün bize kurban kesen

bugün boş verir olmuş… 

ZEUS (Uyanır.) 

Az bırak şu çalgıyı. 

Güzel çalıyorsun ama

az önce gördüklerimin yanında 

sönük kalıyor. Düşümde Olimpos’taymışız.

İnsanlar dilekte bulunup kurbanlar adıyormuş.

Bu düşü epey sık görür oldum son yüzyıllarda.

On bin kez daha görsem bıkmam.

Karım nerede?

OZAN 

Elbise provasında.

ZEUS 

Bu tanrıça ölümsüzlüğü boyunca

elbise provasından başka şeyden

zevk almayacak galiba.

Ne yapsın. Herkes kendi derdinde.

ULAK (Girer.) 

Yüce Zeus! İki yaratık!

ZEUS 

Ne yaratığı?!

ULAK 

Bizim boyumuzdalar aşağı yukarı.

İki kalın bacağı var her birinin.

Kola benzer ikişer çıkıntıları da var.

Başları diyeceğim işte, başları da

iri ve yuvarlak. Ama fazla düzgün.

Kolları da daha kalın bizdekilerden.

ZEUS 

Biraz fazla kaçırmışsın derdim ama

şarabı nereden bulacaksın!

De bakalım, ozan, nedir bu iş -sence?

OZAN

Belki iki tanrının muzipliği tutmuştur.

Can sıkıntısından.

ZEUS 

Olabilir. Yoksa senin işin mi? Değil, pekâlâ.

Hım, oyun değilse, kim ola bu iki kişi?

Ne güzel uyuyacaktım, görürüm diye aynı düşü.

Tez varıp haber ilet tanrılara.

Yataklarından kaldır gerekirse.

Bırakıp her şeyi buraya koşsunlar.

Yelden daha çabuk devinsin ayakları.

Olimpos alev alsın yüreklerinde.

Zindelik eşsiz olsun bileklerinde.

Böyle de tez varıp tanrılara.

Hem söyle, unutmasınlar akıllarını

karılarının yanında!

ULAK 

Baş üstüne, Yüce Zeus. (Çıkar.)

OZAN 

Farkında mısın, Yüce Kronosoğlu, 

konuşman değişti.

Olimpos’taki günlerin şiirinde akıyor sözlerin.

ZEUS 

Kurbanlar aşkına! Dilerim kuruntudur

aklıma gelenler. Yoksa… Ah, bilsen,

korku aldı içimi; ben de bu yüzden

sığınıyorum havasına o güçlülük devrimin.

Tahtımın şiltesini kabartsın, 

hizmetçiye söyle de.

Tacım ner’de? Tacım?

OZAN 

Sanırım saygıdeğer eşin kaldırmıştı 

epey zaman önce.

ZEUS 

Git sor bakalım. Sana zahmet. 

(OZAN çıkar.)

ZEUS (Dünyaya bakarak) 

“Baş kaldıran insanoğlu

madem tanımaz oldu bizi;

madem itti bir kenara

şanlı yüceliğimizi,

şerefimiz ne olur

bu dünyada kalırsak?”

dedik

ve rüzgârdan daha çabuk

kalemiyle yazarın

kalkıp buraya geldik.

Yeni bir çağ açılıyor olabilir.

Güçlü olmak gerek, güçlü.

(OZAN girer.)

Ner’deymiş tacım?

OZAN 

Eşiniz “Az beklesin,” dedi.

Kıpırdarsa iğneler batarmış.

ZEUS 

Beklesin olur mu?! 

“Kurultay toplanıyor,” demedin mi?

OZAN 

Dedim. “Yüce Kurultay toplanıyor,” dedim.

“Bari doğru dürüst bir şey yapsalar

yüreğim yanmaz,” dedi.

ZEUS 

Hey Olimpos’um! Sen bana sabır ver!

Peki ne diye ner’de olduğunu söylemedi?

Demedin mi-

OZAN 

“Yüce Zeus’un saygıdeğer eşi, o zaman

nereye koyduğunu söyle,” dedim.

“Beceremez,” dedi. “İlle benim elimi sürmem

lazım ki bir işi becersin!” dedi.

ZEUS 

Al işte! Hiç söylenir mi böyle laf! Herhalde 

birine tepesi atmış, öfkesini böyle çıkarıyor.

OZAN 

Çok doğru. “Artık burama geldi!” dedi.

“Baştanrıysa baştanrılığını bilsin otursun!” –dedi.

HİZMETÇİ (Girer.) 

Yatağının şiltesini kabartacakmışım, 

Yüce Zeus. Ha, tacınız. (Fırlatır.)

ZEUS (Tacı havada kapar.) 

Beni yalnız bırakınız

(bizi gösterip) 

aynamın önünde.

(OZAN ile HİZMETÇİ çıkar.)

(ZEUS bize dönük durur. 

Tacını giyer, bakar. 

Çeşitli pozlar verir. 

Kahramanca nutuk atma provası yapar.

Kendisini beğenmeğe çalışır, beğenemez. Çıkar.)

HİZMETÇİ (Toz fırçasıyla girer; 

tahta çok uzakta, güya tozunu alarak, bize) 

Gördünüz, değil mi, Yüce Zeus’u 

–Tanrılar Tanrısını? Bir baktım,

tacını oturtmuş kafasına, poz vermiş

ayna karşısında, 

kasım kasım kasılmıyor mu!

Bir de öyle nutuk çeker gibi 

el kol sallamasın mı!

E pes doğrusu! 

Ne sanıyor Zeus efendi; öyle

kahraman bakışları, 

sesini yüksekten çıkarmalarla

hitab ettiği tanrıları 

kendi yoluna getireceğini mi sanıyor! 

Söze değil, öze bakar ayol onlar! Hıh!

Karşısında insan sürüsü mü var!

Yüce değil, cüce!

Dedeciğim, rahmetli,

“Hayat bir tesadüfler zincirinden ibarettir,”

derdi. Anahtar deliği 

tesadüfen gözüme denk gelmese 

haberim olur muydu bundan!

(Perişanmış gibi kendini tahta bırakır.)

(ZEUS ile OZAN girer.)

ZEUS 

Hayrola?

HİZMETÇİ (Fırlayıp kalkar.) 

Yaptım, bitirdim.

ZEUS 

Şu parçayı tutturmamışsın?

HİZMETÇİ 

Denedim, olmadı.

ZEUS 

İyi ya, hanıma söyle, bir de o denesin.

HİZMETÇİ 

Söylerim, dener. (Çıkar.)

ZEUS 

Anlamadım insanları bunca zamandır ben.

Belki bu yüzden, duyduğum sancılı saygı.

Ulağın anlattığı tam uymuyor gerçi

insan türünün biçimine. Ama 

benim dediğim de bu ya. Bakarsın

değiştirmiştir görünüşünü

sırf istedi diye canı. Ruhta iş.

Ruh bukalemundur insanda, bütün bildiğim.

OZAN 

Heyet göndersek dünyaya? 

Araştırsalar?

Ya insanoğlu gelebiliyorsa aya?

Ricacı oluruz, burayı bize bırakırlar.

ZEUS 

Dünyayı onlara bıraktık.

Buraya da gelirlerse,

Alır başımızı gideriz, 

daha da uzak yerlere.

(Bir an.)

Öyle olacak nitekim.

ULAK (Girer.) 

Sınır yok galiba, insanın tutkularına.

Savaş Tanrısı Ares’in kılıcı

gelen insanın giysisini kesemedi. 

Yıldırım hızıyla elçiler gitti dünyaya.

Yıldırım hızıyla görüştüler. Boşuna.

İnsan buraya da geldi, gelecek.

ZEUS 

Yol gözüktü, demek. 

Söyle, herkes hazırlansın.

ULAK 

Başüstüne, Yüce Zeus. (Çıkar.)

ZEUS 

Savaş Tanrısı Ares kesmeyen kılıcını 

yoksul halklara verdi.

Zaman bütün tanrılardan güçlü.

Bakarsın gün gelir,

insan bu tahtı alır, müzeye koyar.

Açık artırmaya çıkarır ya da:

“Tanrılar Tanrısı Zeus’un tahtı! Kelepir, 

evet, yok mu alan?”

Bari “Tanrılar Tanrısı” derken

İçinde biraz saygı uyansa! Ne gezer!

Önde oturan bir kadının göğüslerini dikizler

adımı sanımı söylerken. Evet,

böyle bu. Ve bir fiyat haykırır. 

Zenginin biri de,

göstermek için kokteyllerde, 

tutar üstüne oturur.

Ya biri, ya öbürü, 

burada bırakırsam bunu.

Sorsalar, -insan bu ya, 

sorar “İncelik gösterdim!” 

diyebilmek için- 

“Kırk katır mı, kırk satır mı?”-

deseler: “Hangisi sence daha iyi? Tahtını 

müzeye mi koyalım, açık artırmaya mı?

Sen seç. Ya biri, ya öbürü.”

ULAK (Girer.) 

Herkes hazır, yolculuğa, Yüce Zeus.

İstersen tahtını da saralım; 

kirlenmesin taşınırken.

ZEUS 

Pekâlâ. Dur, dur! Caydım kararımdan.

Tahtı burada bırakalım.

Bir de not iliştirin üstüne.

Son arzum, insanlarla ilgili:

Müzeye koysunlar tahtı. 

Yarınlı çocuklar görsün ki

iktidar geçici.

Perde. 

TARIK GÜNERSEL, 1973

 

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün tutkularının peşinden koşmanın zamanı. Enerji dolu bir gün seni bekliyor; yenilikler ve cesur adımlar atmak için ilham alabilirsin. İçsel motivasyonun yüksek olacak, hedeflerine yönelik net bir vizyon geliştirebilirsin. Sosyal çevrende dikkat çekici bir aura sergileyerek başkalarının ilgisini üzerinde toplayacaksın. Ancak, düşüncelerini net bir şekilde ifade etme konusunda dikkatli olmalısın; yanlış anlaşılmalar, beklemediğin sorunlara yol açabilir. Fiziksel aktivitelere zaman ayırarak enerjini dengeleyebilirsin. Şimdi, arzularının peşinden koşmak için mükemmel bir zaman dilimindesin; tereddüt etme ve harekete geç!

BOĞA BURCU YORUMU

Bugün içsel huzur arayışında olacaksın. Güne başlarken dingin ve kararlı bir ruh hali seni karşılayabilir. Yalnız kalmak isteyebilirsin; bu durum, düşüncelerini toparlamana yardımcı olacak. Maddi konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcama yapmadan önce iyi düşünmelisin. İkili ilişkilerde samimiyet ve açıklık ön planda olacak. Sevdiğinle derin sohbetler gerçekleştirebilir, geçmişe dair güzel anılarınızı tazeleyebilirsin. Bu, ilişkiniz için yenileyici bir etki yaratacaktır. Cömertliğin ve sadakatin, çevrendeki insanlarla arandaki bağı güçlendirecek ve daha derin bir anlayışa ulaşmanı sağlayacak. Kendine ve sevdiklerine zaman ayırmayı unutma; bu, enerji toplamanı kolaylaştıracak. Yaratıcılığını ifade edebileceğin yeni yollar keşfedebilirsin; belki bir sanat dalında yeni bir hobi edinmek sana iyi gelebilir. Kendini ifade etmekte zorlandığın yerlerde cesur adımlar atmak, içsel gücünü ortaya çıkaracak. Doğayı ve sanatı bir araya getiren etkinliklere katılmak, ruhunu besleyecek. Unutma, senin doğana uygun olan bu deneyimler, günlük yaşamına renk katacak.

İKİZLER BURCU YORUMU

Bugün iletişim becerilerin parlayacak. Farklı insanlarla yapacağın konuşmalar senin için hem ilham verici hem de eğlenceli olacak. Zihnindeki karmaşık düşünceler netleşebilir, yeni fikirlerin havada uçuştuğunu hissedebilirsin. Sosyal ortamlarda daha fazla yer almayı arzulayabilir, arkadaşlarınla keyif dolu anlar paylaşabilirsin.Duygusal olarak kendini rahat ve özgür hissetmen, başkalarıyla kurduğun bağların daha derinleşmesini sağlayacak. Ancak, ani değişimlere açık olmalı ve planlarını esnek tutmalısın. Bir sürpriz ya da beklenmedik bir gelişme, günün akışını değiştirebilir. Çevrendeki insanların bakış açılarına açık olman, seni daha anlayışlı ve empatik biri yapacak. Kendini ifade etmek için daha yaratıcı yollar keşfetmek, içinde bulunduğun ruh halini olumlu bir şekilde etkileyecek. Öğrenme isteğin ve merakın, seni yeni aktivitelerin içine çekebilir. Fakat, aşırı bilgi yüklemesi yapmamaya dikkat etmelisin; zihin dinlendirilmelidir. Anlık zevkler ve keyifli sohbetler, ruhunu besleyecek.

YENGEÇ BURCU YORUMU
ASLAN BURCU YORUMU

Bugün, yaratıcılığınız ve karizmanız etrafınızdakileri etkileme potansiyeline sahip. Sosyal çevrenizde dikkat çekebilir, fikirlerinizi cesurca paylaşabilirsiniz. İçsel gücünüz, planlarınıza olan bağlılığınızla birleşince, başarıyı getirecek hamlelerde bulunabilirsiniz. Ancak, egonuzu dengelemek önem taşıyor; başkalarını dinlemeye açık olmalısınız. Kendinizi ifade etme isteği ile başarılı bir iletişim kurmak, ilişkileri güçlendirebilir. Romantik hayatta ise sürpriz bir gelişme, heyecan katabilir. Eleştirilere karşı daha sabırlı olun, bu sayede huzurlu bir atmosfer yaratabilirsiniz. Kendi potansiyelinizi keşfetmek ve ifade etmek için harika bir gün!

BAŞAK BURCU YORUMU

Detaylara odaklanacağın, sistematik düşünce tarzını ön planda tutacağın bir gün. Yapman gereken işlerde, planlı ve organized bir yaklaşım benimsersen başarılı olacaksın. Sağlığın konusunda dikkatli olmalı, bedenine iyi bakmalısın. Etrafındaki insanlarla iletişimini güçlendirmek, ilişkilerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Bir arkadaşınla ya da ailenle paylaşacağın içten bir sohbet, ruhunu besleyebilir. Kendine yönelik eleştirilerde dahi başkalarına karşı empati geliştirmek, ruhsal huzurunu artıracak. Yaratıcı projelere yönelmek için ilham alabileceğin bir dönemdesin; hayal gücünü özgür bırak. Unutma ki, her detay senin elinde şekil alabilir.

TERAZİ BURCU YORUMU

Sosyal ilişkilerde harika bir gün seni bekliyor. Arkadaşlarınla keyifli etkinlikler planlayabilir, yeni insanlarla tanışabilirsin. Duygusal denge ve uyum arayışın bu dönemde ön planda olacak. Başkalarının düşüncelerine duyduğun ilgi, senin için önemli ve derin bir anlam taşıyor. Sanatsal projelerle ilgilenmek ya da estetik konularda yaratıcı düşünce içinde olmak, ruhunu besleyecek. Duygusal olarak kendini ifade etmekte zorlanabilirsin, bu nedenle içsel olarak hissettiklerini açıkça paylaşmaya çalış. Günün sonunda, seni saran pozitif enerjiyi hissedeceksin. Denge kurmak ve uyum sağlamak üzerine inşa ettiğin tüm ilişkilerde tatmin edici sonuçlar alman mümkün. Her şeyin uyum içinde ilerlemesi için biraz sabırlı olman gerekebilir.

AKREP BURCU YORUMU

Bugün hislerin derinliğiyle yüzleşeceğin, içsel sorgulamalara yönelmek için ideal bir zaman. İş ve özel hayatındaki dinamikler arasında denge bulmak, güçlü sezgilerinle mümkün olacak. Karşılaştığın zorluklar, seni daha derin bir anlayışa yönlendirecek. Kimi ilişkilerdeki bağların güçlenirken, bazılarını sorgulamak isteyebilirsin. Kendine karşı dürüst olman, dönüşüm sürecini hızlandıracak. Maddi konularda dikkatli adımlar at, yapıcı eleştirilerden faydalanarak ilerlemekte yarar var. Bugün, sevdiklerinle derin sohbetler ve paylaşım anları yaşayabilirsin; duygusal bağlarınızı kuvvetlendirecek bu deneyimlerden kendine yeni içgörüler çıkar. Unutma, içinde bulunduğun anın kıymetini bilmek, ruh kaliteni yükseltecek.

YAY BURCU YORUMU

Hareketli bir gün seni bekliyor. İçindeki macera ruhu bu dönemde daha da güçleniyor. Yeni fikirler ve projeler üzerinde yoğunlaşma isteği, ilgini ve enerjini yüceltirken, farklı bakış açıları geliştirmene yardımcı olacak. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurman için fırsatlar sunabilir. Belki de beklenmedik bir davet alabilirsin; bu, seni heyecanlandıran bir deneyime dönüşebilir. Kişisel hedeflerine odaklanırken, içsel huzurunu da korumayı unutma. Gelecek hakkında daha iyimser olmanı sağlayacak fırsatlar kapını çalabilir. Risk almayı ve konfor alanından çıkmayı deneyimle, çünkü bu, büyümene en önemli katkıyı sağlayacak. Yine de, hızlı kararlar almadan önce biraz durup düşünmekte fayda var; sezgilerine güven, doğru yolu bulmanda yardımcı olacaktır.

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün, sorumluluklar ve kariyer odaklı düşünceler ön planda. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlı ve disiplinli bir yaklaşım sergileyebilirsin. İşle ilgili konularda önemli gelişmeler yaşanabilir; bu da gerçekleştirmek istediğin projelerin hız kazanmasına olanak tanır. Ancak, aşırı çalışmak yerine dengeyi bulmaya özen göstermelisin. Ailevi ilişkilerde ise daha anlayışlı ve empatik bir tutum benimsemek, bağlarını güçlendirecek. Sağlığına dikkat etmen önemli; gerek bedensel, gerekse ruhsal olarak kendine zaman ayırmalısın. İçsel huzurun, başarılı olmanın anahtarı olacak. Geleceğe yönelik planlarını gözden geçirirken, esnek olmayı unutmamalısın. Dikkatini dağıtan unsurları geride bırakmak, daha odaklı bir şekilde ilerlemene yardımcı olacak. Kendine güven ve kararlılıkla adım at.

KOVA BURCU YORUMU

Bugün, özgürlük arayışın ön plana çıkıyor. Toplumsal olaylar ve arkadaş çevren ile ilgili yenilikçi fikirler geliştirmek isteyebilirsin. Bağlantılarını güçlendirmen, geleceğe dair umut ve ilham verebilir. Aniden ortaya çıkan fırsatlar, yeni projelere yönelmeni sağlayabilir. İçsel sezgilerin oldukça kuvvetli; bu nedenle duygu ve düşüncelerini samimiyetle ifade etmekten çekinme. Sosyal ortamlarda dikkat çekebilir, ilgi odağı olabilirsin. Ancak, fikir ayrılıklarına açık olman sana yeni bakış açıları kazandıracak. Esneklik ve adaptasyon, bu dönemde senin en büyük yardımcıların olacak. Geçmişte yaşananları gözden geçirip, geleceğin için sağlıklı kararlar almaya odaklanmalısın. Bugün kendine yatırım yapmayı unutma; yarın için sağlam temeller atabilirsin.

BALIK BURCU YORUMU

Duyguların derinlere dalma zamanı. İçsel dünyanın zenginliklerini keşfetmek için bir fırsat sunuluyor. Sanat ve yaratıcılık alanında ilham dolu anlar yaşayabilirsin. Hayal gücünün sınırlarını zorlamak, seni yeni fikirlere götürebilir. İletişim kurarken karşındaki insanlarla empati kurmak, benzersiz bağlar oluşturmanı sağlayacak. Duygusal olarak hassas olabilirsin, bu yüzden hislerine dikkat et ve kendini koruma altına al. Birikmiş duyguları paylaşmak, seni rahatlatacak. İçindeki sesi dinle ve güven. Farkında olmadan başkalarına ilham verebilir, onların hayatlarında bir fark yaratabilirsin. Umut dolu bir gün seni bekliyor.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM