Silifke’nin şivesi

Çekmedim. Bunu hiç kimsenin yüzüme vurduğunu hatırlamıyorum fakat ben lisede gidip bir sene Ankara’da kaldıktan sonra Silifke’ye döndüğümde Silifke’nin şivesi olduğunu fark ettim.

Ve onunla ilgili de bir anım vardır. Ankara’da bir yıl kaldıktan sonra Ankara’dan otobüsle Mersin’e geldik, Mersin’den otobüsle Silifke’ye geleceğiz. Silifkeliler binmiş tabii Mersin’den otobüse. Bir köylü, kızını kucağına almış, arkamda oturuyorlar. Kızkalesi’ne doğru gelirken kız babasına “Bubaa” dedi. “Ne var gızıım?” dedi, “horadaki neci?” dedi kız. Dedim “Aaa, Silifke’ye geliyoruz!” “Hangısı gızım?” dedi. “Tettaa horadaki” dedi kız. “Ah” dedim, “Nihayet Silifke’ye geliyoruz! Bu Silifke konuşması!”

– Sadece şive değil lehçe farkı da var neredeyse…

Evet. Farklı kelimeler var. Ve ben, o kadar içime işlemiş ki o Silifke kelimeleri bazen standart Türkçe mi Silifkece mi şaşırırım. Mesela, “kaşımak” ve “kaşınmak” vardır standart Türkçede, “gicişmek”tir o Silifke dilinde!

– Gicişmek?

Bu, kaşınmak duygusudur.

– “Karıncalanmak” gibi mi?

Evet. Karıncalanma duygusudur gicişmek. “Çımgış çımgış oldu” deriz biz Silifke’de. “Arkam gicişiyor, bir kaşısana” deriz. Gicişmek o duygudur. Mesela, sendelemek; “galaklamak”tır. Böyle kelimeler vardır ve bu dilime o kadar organik olarak girmiş ki, hangisi standart Türkçe hangisi değil bilemediğimden hâlâ ara sıra farkında olmadan kullanırım. Ne zaman ki bakıyorum millet böyle bakıyor yüzüme anlamamış olarak, o zaman bunun standart Türkçesi nedir diye düşünüyorum. Bazen de standart Türkçesi değil İngilizcesi gelir aklıma. Öyle bir şey oluyor.

Damdan Düşen Psikolog / Sayfa: 95, 96