51 yıldır kapanmayan yara: Geceyarısı Ekspresi

51 yıldır kapanmayan yara: Geceyarısı Ekspresi

23 Mayıs 1978’e giren Hollywood yapımı film adeta Türkiye’yi karalama kampanyası gibiydi. Hayes büyük paralar kazandı, Stone ödül aldı, Parker’ın yıldızı parladı ama Türkiye’yle ilgili kullanılan yalan yanlış ifadeler başta turizm olmak üzere birçok sektörü vurmuştu…

Emin ÖZGÖNÜL

51 yıldır kapanmayan yara: Geceyarısı Ekspresi

Amerikalı bir üniversite öğrencisi olan Billy Hayes, 51 yıl önce turist olarak Türkiye’ye geldi. O günlerde giderek yayılan ve “Çiçek Çocukları” olarak da bilinen “Hippi” akımına kapılmıştı. İstanbul Sultanahmet’te gitar çalıp eğlenen ve uyuşturucu da kullanan hippiler arasında bir hafta geçirdi. 7 Ekim 1970 günü ülkesine dönerken iki kilo esrarı, bir kuşağın içinde beline sardı. Yeşilköy Havalimanı’nda uçağa binmek üzereyken yakalanıp tutuklandı, 30 yıl hapse mahkum oldu.

GENİŞ YANKI UYANDIRDI

Olay Türkiye ve ABD’de geniş yankı uyandırdı. Amerika, “Hayes’ı serbest bırakın” baskısı kurmaya başladı. 1975’te Milliyetçi Cephe hükümeti iş başına geldi. Hayes’ın önünde yatması gereken 25 yıl daha vardı. Ancak ‘iyi hali’ gerekçe gösterilerek, Sağmalcılar’dan İmralı Yarı Açık Cezaevi’ne gönderildi. 2 Ekim 1975 gecesi ise hayatının dönüm noktası oldu.

20 GÜN SONRA AÇIKLANDI

Kendi iddiasına göre o gece İmralı’ya bir kum motoru yanaşmıştı ve arkasında da bir sandal bağlıydı. Sandalın içine saklandı ve tekne denize açılınca sandalın ipini kesti, 6 saat dalgalarla boğuşup Bandırma’dan karaya çıktı. Üç otobüs değiştirip, önce Bursa, sonra İstanbul, ardından Edirne’ye gitti. Enez ilçesi yakınlarından Meriç nehrini yüzerek geçip Yunanistan’a sığındı. Bu hikayeye kimse inanmadı ama sonuçta cezaevinden kaçmış ya da kaçırılmıştı. Firar olayı da gizlenip ve 20 gün sonra açıklanmıştı.


ABARTILARLA DOLU HİKAYE

Hayes, New York’ta kahraman gibi karşılandı. Aradan 3 yıl geçti. 1978’de Türkiye günlerini “Midnight Express” adlı kitabında anlattı. Oliver Stone da, Hayes’ın abartılarına yenilerini ekleyip hayal ürünü bir senaryo yazdı. Malta’da çekilen 2.5 milyon dolar bütçeli filmde Türkiye ile ilgili birçok olumsuz bölüm vardı. 43 yıl önce tarihler 23 Mayıs 1978’i gösterdiğinde film gösterime girdi. Hayes telif haklarından büyük paralar kazandı.

İADE ANLAŞMASI İMZALANDI

Oliver Stone, Oscar ödülü aldı. Yönetmen Alan Parker’ın da yıldızı parladı. Milyonlarca kişi tarafından izlenen filmde anlatılanların bir kısmı maalesef doğruydu ama büyük bölümü hayal ürünüydü. Her izleyen tümünü gerçek zannetti. Hollywood bombası Türkiye’ye düşmüştü. Turizm başta olmak üzere birçok sektör vurgun yedi. Film vizyona girdikten 45 gün sonra ise ilginç bir biçimde, Türkiye ile ABD arasında mahkumların iadesi anlaşması imzalandı.

Filmde özellikle cezaevi sahneleri gündem olmuştu. Billy Hayes karakterini Brad Davis canlandırmıştı.

İş işten geçtikten sonra özür geldi

Senarist Oliver Stone, 2004’te Türkiye’ye geldi, “Ülkenizde pek çok kalp kırdım” diyerek özür diledi. Hayes da pişmanlığını dile getirip “Bütün Türklerin filmdekiler gibi zalim olduğu izlenimi doğdu” dedi.

29 Ekim 2014’teki Cumhuriyet Bayramı’nda New York’ta Türk Bayrağını göndere çekip, bir kez daha özür diledi. Film, sinemaların ardından TV’lerde yayınlandı, DVD’si satıldı, halen de dijital platformlarda yer alıyor. Hayes 2016’da gerçekleri anlattığı “Midnight Return” adlı belgeselle hatasını telafi etmeye çalıştı. Ama iş işten geçmişti.

Oliver Stone: Sipariş bir işti

10 Aralık 2004’de Türkiye’ye gelen filmin senaristi Oliver Stone dönemin Kültür Turizm Bakanı Erkan Mumcu ile görüştü. Mumcu 17 yıl önceki bu görüşmeyi SÖZCÜ HaftaSonu’na şöyle anlattı: “O dönemde beş parasız, perişan, sefil bir durumda olduğunu, bu proje önüne gelince kabul ettiğini söyledi. ‘Sipariş bir işti, propaganda filmiydi, hata yaptım’ dedi. Hatasını telafi etmek istediğini ve pişmanlığını dile getirdi. Parasız ve zor durumda olduğu için bu işe girdiğine ilişkin sözlerini samimi buldum, ancak pişmanlığı gerçek fikri olmayabilir.”

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün duygularınızı net bir şekilde ifade etme ve iletişim konularında başarılı olabileceğiniz bir gün olabilir. Etrafınızdaki insanlara samimi duygularınızı paylaşmak için uygun bir zaman. Kendinize güvenin ve hedeflerinize doğru adımlar atmaktan çekinmeyin. Ancak ani kararlar almaktan kaçınmakta fayda var, daha dikkatli ve planlı ilerlemek sizin için daha başarılı sonuçlar doğurabilir.

BOĞA BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün, kendinizi duygusal olarak daha dengeli hissedebilirsiniz. Maddi konularda daha kontrollü davranmak size fayda sağlayabilir. İlişkilerinizde ise sabırlı ve anlayışlı olmanız gerekebilir. Sağlığınıza özen göstermek ve beslenmenize dikkat etmek önemli olacak. Keyifli bir gün geçirmenizi dilerim.

İKİZLER BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün, İkizler burcunun insanları için iletişim becerilerinizin ön plana çıkacağı ve ilişkilerinizde derinlemesine anlayışlar kazanabileceğiniz bir gün olabilir. Duygularınızı net bir şekilde ifade etmek ve karşınızdakilerle sağlıklı bir iletişim kurmak için harika bir zaman. Aynı zamanda yeni fikirler üretebilir, yaratıcı projelere odaklanabilir ve hızlı kararlar alabilirsiniz. Keyifli bir gün geçirmenizi dilerim!

YENGEÇ BURCU YORUMU

Tabii! Bugün, duygusal konularda kendinizi daha hassas hissedebilirsiniz. İlişkilerinizde anlayışlı ve empatik olmaya özen göstermelisiniz. Ayrıca, iş hayatınızda da kendinizi ifade etmek ve duygularınızı net bir biçimde ortaya koymak için uygun bir gün olabilir. Duygusal dengeyi korumak ve gerektiğinde kendinize zaman ayırmak önemli olacaktır.

ASLAN BURCU YORUMU

Tabii ki! Bugün, Aslan burcu için keyifli ve hareketli bir gün olabilir. İhtiyacınız olan motivasyonu ve enerjiyi bulabilirsiniz. Kendinize zaman ayırarak yaratıcılığınızı ortaya çıkarabilir, yeni projelere odaklanabilirsiniz. İletişim becerilerinizin de üst seviyede olacağı bir gündesiniz, bu sayede etrafınızdaki insanlarla daha iyi anlaşabilirsiniz. Aşk hayatınızda tutkulu ve romantik anlar yaşayabilirsiniz. Kendinizi ödüllendirecek aktivitelere yönelmek size iyi gelebilir. Eğlenceli ve keyifli bir gün geçirmenizi dilerim!

BAŞAK BURCU YORUMU

Bugün dikkatinizi detaylara yönlendirmek yerine genel resme odaklanmaya çalışın. Karşınıza çıkabilecek fırsatları değerlendirirken detaylarda takılıp kalmamaya özen gösterin. İçsel huzurunuzu korumak için meditasyon ya da yoga gibi ruhunuzu dinlendirecek aktivitelere yönelebilirsiniz. Bugün karar vermeden önce daha fazla düşünmek ve danışmak size fayda sağlayabilir. Enerjinizi olumlu ve yapıcı düşüncelere odaklayarak günü verimli bir şekilde geçirebilirsiniz.

TERAZİ BURCU YORUMU

Tabii ki! Bugün Terazi burçları için iletişim konuları ön planda olabilir. Duygularınızı açık ve net bir şekilde ifade etmeniz gerekebilir. Ayrıca, çevrenizdeki insanlarla olan ilişkilerinizi dengelemek ve uyum sağlamak için çaba sarf etmeniz gerekebilir. İkili ilişkilerde anlayışlı ve uzlaşmacı olmak, bugün size avantaj sağlayabilir. Sevdiklerinizle olan iletişiminizi kuvvetlendirme ve duygularınızı ifade etme fırsatı bulacaksınız. Bugünün keyfini çıkarın!

AKREP BURCU YORUMU

Bugün duygusal kararlar almak yerine mantıklı düşünmeye odaklanmalısınız. İçinde bulunduğunuz durumu objektif bir şekilde değerlendirerek doğru adımları atabilirsiniz. İletişimde dikkatli olmalı ve karşınızdaki kişilerle anlayışlı bir şekilde iletişim kurmalısınız. Kendinize zaman ayırarak ruhsal dengeyi sağlamak için fırsat yaratabilirsiniz. Bugün, içsel huzurunuzu korumaya özen göstermelisiniz.

YAY BURCU YORUMU

Bugün sosyal ilişkilerinizde şanslı ve olumlu gelişmeler yaşayabilirsiniz. İletişiminiz kuvvetli olacak ve insanlar üzerinde olumlu etki yaratacaksınız. Kendinize ve yeteneklerinize güvenerek hareket ettiğinizde başarılı sonuçlar elde edebileceksiniz. Keyifli bir gün geçirebilirsiniz.

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün, hedeflerinize odaklanmak önemli olacak. Sabırlı ve kararlı bir şekilde ilerlemeyi sürdürürseniz, istediğiniz sonuçlara ulaşabilirsiniz. İş hayatında disiplinli olmak ve detaylara dikkat etmek başarınızı artırabilir. Özel hayatınızda ise sevdiklerinizle keyifli vakit geçirebilirsiniz. Sağlık açısından ise yaşam enerjinizi yüksek tutmak için sağlıklı beslenmeye ve düzenli egzersize önem vermelisiniz. Umuyorum ki güzel bir gün geçirirsiniz!

KOVA BURCU YORUMU

Tabii ki! Bugün, Kova burcundaki insanlar için sosyal ilişkiler ön planda olabilir. İletişim becerilerinizle etrafınızdaki insanları etkileyebilir ve yeni insanlarla tanışabilirsiniz. Fikirlerinizi paylaşmak ve çevrenizdeki insanlara ilham vermek için harika bir gün olabilir. Ancak, aceleci olmaktan kaçınmalı ve planlı hareket etmelisiniz. Ayrıca, bugün kendinize zaman ayırıp dinlenmeyi unutmamalısınız. Umarım bugün keyifli bir gün geçirirsiniz!

BALIK BURCU YORUMU

Tabii ki! Bugün ilişkilerinizde daha esnek ve anlayışlı olmanız gerekebilir. Karşınızdaki kişilerin fikirlerine ve duygularına daha fazla önem vererek iletişimde daha başarılı olabilirsiniz. Ayrıca bugün sağlık konularına da dikkat etmenizde fayda var, beslenmenize özen göstermekte yarar var. Enerjinizi dengede tutmak için spor veya meditasyon gibi aktiviteler yapabilirsiniz.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM