Fatma Aliye Topuz, hukukçu ve tarihçi Ahmed Cevdet Paşa ile Rabia Adviye Hanım’ın en büyük kızı olarak, 22 Ekim 1862’de İstanbul’da dünyaya geldi. Ağabeyi Ali Sedat Bey için dilbilgisi, kozmografya, astronomi öğretmesi adına tutulan Mustafa Efendi’nin derslerini dinleyerek, kendini geliştirdi. Babasının resmi görevleri dolayısıyla Halep, Yanya, Şam ve Beyrut vilayetlerinde bulunan yazar, Fransızca ve Arapçayı iyi derecede öğrendi.
Yazar Topuz, kardeşi Emine Seniye ile yazı hayatına atılarak, İstanbul’da 1895-1906 yılları arasında yayımlanan kadın dergisi “Hanımlara Mahsus”ta ve dönem dergilerinde “Bir Hanım” imzasıyla yazılarını kaleme aldı.
Fransızcadan çevirileri ve tarih alanında araştırmaları bulunan Topuz, 1866’da babasının tayini sebebiyle gittikleri Halep’te yaşamına tanık olduğu udi bir kadının hikayesini “Udi” romanında ele aldı. Eser 1899’da yayımlandı.
Fatma Aliye Topuz’un babası Ahmed Cevdet Paşa, 1878’de Suriye Valiliğine atanınca, aileyle çocukların öğretmeni İlyas Matar Efendi Şam’a gitti. Fatma Aliye Hanım, Osmanlı haremini görmek isteyen ve bunun için evlerini ziyaret eden gezgin eşlerine refakat ederek, çevirmenlik yaptı.
Topuz, 17 yaşındayken 1877-1878 Osmanlı Rus harbindeki Plevne Savunması ile ünlü Gazi Osman Paşa’nın yeğeni Kolağası Faik Bey ile 1878’de evlendi ve Hatice, Ayşe, İsmet, Nimet adında dört kızı oldu. Nimet Selen’in Hüsamettin Selen ile evliliğinden doğan Suna Selen İstanbul Devlet Tiyatroları oyuncusudur. Birçok sinema filmi ve dizide rol almıştır.
Topuz, evliliğinin ilk 10 yılında eşinden gizli olarak kitap okuduktan sonra eşinin bu konudaki tutumunun değişmesinin ardından tercümeler yapmaya başladı. Topuz, bir taraftan çocuklarını yetiştirirken diğer taraftan yazı hayatına yoğun şekilde devam etti.
İlk olarak “Bir Kadın” takma adıyla George Ohnet’in “Volonte” romanını, “Meram” adıyla Fransızcadan Türkçeye çeviren Topuz, Servet’te ve Tercüman-ı Hakikat gazetesinde bu tercüme hakkında bazı yazıların çıkması sebebiyle edebi çevreler ile okuyucuların büyük ilgisini çekti.
Çevirisiyle babasının da dikkatini çeken yazar, babasından da eğitim alarak, edebiyat müzakereleri yapmaya başladı. Daha sonra Ahmed Midhat Efendi, Tercüman-ı Hakikat gazetesinde Topuz’dan övgüyle bahsederek, kendisini manevi kızı kabul etti. Topuz hakkında, “Bir Muharrire-i Osmaniyye’nin Neş’eti” adlı eseri de kaleme alan Ahmed Midhat, Osmanlı toplumunda bir kadın yazarın hayatını anlatan ilk monografiyi kaleme aldı.
Fatma Aliye Topuz, Tercüman-ı Hakikat gazetesinde, “Meram” ismiyle yazılar yazdı. “Sürat: Eiler’in Prensese Yirmi Birinci Mektubu” başlıklı yazısında Fatma Aliye imzasını kullanarak, 8 Ekim 1890’da yayın dünyasında ilk kez gerçek kimliğiyle yer aldı.
Tercüme çalışmaları yanında telif eserlere de imza atan Fatma Aliye Hanım, mektuplaştığı Ahmed Midhat Efendi ile 1891’de “Hayal ve Hakikat” adlı romanı kaleme aldı. Ardından Avrupalı kadınlara, Müslüman Osmanlı aile hayatına dair doğru bilgiler vermek amacıyla, bizzat görüştüğü kişilerle yaptığı konuşmaların hatıralarına dayanan “Nisvan-ı İslam” adlı eseri okurla buluşturdu.
Başarılı yazar, 1892’de “Muhadarat” adlı ilk romanını kendi adıyla yayımladı. Eserlerinde kadın gözüyle evlilik, eşler arasındaki uyum, aşk ve sevgi kavramı, birbirini tanıyarak evlenmenin önemi gibi konuları işleyen Topuz’un diğer romanları “Ref’et”, “Enin” ve “Levayih-i Hayat” adlarını taşıdı.
Romanlarında bireyleşme çabasında olan, çalışan, para kazanan, erkeğe ihtiyaç duymayan kadın kahramanları ele alan Topuz, kadın sorunlarıyla ilgili de makaleler yazdı.
Yardım kampanyaları başattı ve kadın haklarını savundu
Mahasin, Ümmet ve İnkılab adlı gazete ve dergilerde de yazan Topuz, İslamiyet’in aydınlık döneminde olduğu gibi kadınların hak ettiği konuma gelmesini, kadın erkek ayrımı yapılmadan bilimden herkesin yararlanmasını, İslamiyet’te kadının eğitimini engelleyici bir buyruk bulunmadığını savunan yazılar yazdı.
Yazar Topuz, aynı zamanda kadınlara özel konferanslar da verdi. Konferanslarda, eğitimin okullarda düzenli bir biçimde yapılmasının gerekliliğine değinen usta edebiyatçı, kadın-erkek eşitliğini ve kadınların eğitilerek çalışma yaşamına katılıp üretken olmaları hakkında konuşmalar yaptı.
Dönemin çeşitli sosyal faaliyetleri içinde yer alan Fatma Aliye, 1897 Türk-Yunan Savaşı’ndaki şehit ve gazilerin ailelerine yardım amacıyla Cem’iyyet-i İmdadiyye derneğini kurarak, bir yardım kampanyası başlattığı için 2. Abdülhamid tarafından bir beratla takdir edildi.
Topuz, Hilaliahmer Cemiyeti’nin ilk kadın mensubu olarak Trablusgarp ve Balkan Savaşı şehitlerinin aileleriyle savaş malullerine yardım toplanması çalışmalarında gösterdiği başarı dolayısıyla da bir madalyayla ödüllendirildi.
Düz yazının yanı sıra şiirler de kaleme alan Topuz, sevgi, vatan uğruna fedakarlık, vatan sevgisi, terbiye ve Allah sevgisi gibi temaları şiirlerinde işledi. Eserleri ve yazıları, yurtiçinde olduğu kadar yurtdışında da ilgi uyandıran yazarın birçok eseri yabancı dile çevrildi.
Tiyatro ve sinema oyuncusu Suna Selen’in anneannesi olan Topuz, sağlığının bozulması sebebiyle 1924’ten itibaren yazmayı bıraktı, hayatının son günlerine kadar sanat ve edebiyat çalışmalarını takip etti. 13 Temmuz 1936’da İstanbul’da ölen yazar, Feriköy Mezarlığı’na defnedildi.
Romanları ve diğer çalışmaları ile Avrupa ve Amerika basınında kendisinden söz ettiren Fatma Aliye’nin bazı eserleri Fransızca ve Arapçaya çevrildi. Yazarın biyografisi ve eserleri, 1893’te Chicago’daki Dünya Kadın Kütüphanesi Sergisi ve Kataloğunda yer aldı.
Vefatının ardından Fatma Aliye Hanım’ın adı, Beyoğlu’nda ve Çankaya’da birer sokağa verildi. Ayrıca 2009’da dolaşıma çıkan 50 Türk Lirası banknotların arka yüzüne resmi işlendi.
Enerjinizin yükseldiği, yeni başlangıçlar için heyecan duyduğunuz bir dönemdesiniz. İlişkilerde daha cesur adımlar atma isteği kendini gösterebilir. Arkadaş çevrenizden destek alarak, grup çalışmaları veya sosyal etkinliklerde başarılı olabilirsiniz. Yalnız hissettiğiniz anlar olsa da, içsel gücünüzü daha iyi tanıyıp kullanma fırsatını yakalayacaksınız. Kendinize olan güveniniz artarken, yeni projelere yönelme isteği geliştirebilir, hayallerinizi gerçekleştirmek için harekete geçebilirsiniz. Sağlığınıza özen göstermek önemli, fiziksel aktivitelerle ruhunuzu besleyebilirsiniz. Hayatınıza daha fazla renk katmak için sanatsal uğraşlara yönelmek de faydalı olabilir. Aşkta sıcak ve tutkulu bir atmosfer sizi bekliyor. Duygularınızı açıkça ifade etmekten çekinmemelisiniz; bu, bağlarınızı güçlendirecek.
Bugün, içinizdeki güven duygusu daha da belirginleşiyor. Planlarınızı gerçekleştirmek için kararlı adımlar atma arzunuz artıyor. Maddi konulardaki ince eleyip sık dokuma tutumunuz, sizi ilerlemenizde destekleyecek. Kendinize olan özsaygınızı artıracak fırsatlar karşınıza çıkabilir. Aniden gelen ilhamlar, yaratıcılığınızı tetikleyecek, size yeni projelerde cesaret verecek. Duygusal ilişkilerinizde samimiyet ön planda. Sevdiklerinizle olan bağlarınızda daha açık ve dürüst bir iletişim kurma fırsatını değerlendirin. Dışarıdan gelebilecek baskılara karşı daha dikkatli olun; içsel sesinizi dinlemekte fayda var. Günün sonunda kendinize küçük bir ödül vermeyi unutmayın, mutluluğunuzu artıracak detayları gözden kaçırmayın.
Sosyal enerjinin zirveye ulaşacağı bir gün. Yeni insanlarla tanışabilir, ilginç tartışmalara katılabilirsin. Zihinsel olarak canlanmış hissedeceksin; yaratıcı projelere yönelmek için harika bir zaman. İletişimde açıklık dikkat çekici bir öncelik kazanmış. Duygusal bağlarda derinleşme isteği içindesin. Esprili ve eğlenceli yaklaşımın sayesinde kalabalıklar arasında parlayacaksın. Kararlar alırken, başkalarının görüşlerine de yer vermek önemli olabilir; içgüdüsel hislerinle mantığını dengede tutmalısın. Dikkat çekici fırsatlar karşına çıkabilir, bunları değerlendirmek için cesur olmalısın. Enerjini pozitif mecralara yönlendirerek, hem kendin hem de çevren için faydalı olabilirsin. Bugün, kendini ifade etme konusunda oldukça hevesli hissedeceksin. İkili ilişkileri güçlendirecek dostluklar kurma olasılığı yüksek. Açık fikirliliğin sayesinde, karşılaşacağın zorluklardan büyüyerek çıkabilirsin. Bunların yanı sıra, geçmişten gelen bazı anılar tekrar gündeme gelebilir; duygusal yüklerini hafifletmek için bunlarla yüzleşmek faydalı olacaktır. Kendine zaman ayırmayı unutma, içsel dengeyi bulmak için meditasyon veya doğa yürüyüşleri iyi bir seçenek. Bugünün sunduğu tüm fırsatları kucakla!
Bugün duygusal derinliklere dalma ihtiyacı hissedebilirsin. İçsel sıkıntılarında ve geçmişle yüzleşme anlarında, kendini oldukça savunmasız hissedebilirsin. Ailevi ilişkiler ön planda; sevdiklerinle arandaki bağı güçlendirmek için güzel fırsatlar var. Hatta belki de huzuru bulduğun yerin, birlikte vakit geçirdiğin kişiler olduğunu fark edeceksin. Sanatsal yeteneklerin ve yaratıcılığın, ruh halini olumlu yönde etkileyebilir. İçgüdülerine güvenmekte fayda var; sezgilerin sana doğru yolu gösterebilir. Kendinle barışık olmak, geçmişteki olayları affetmek ve yeni başlangıçlar yapmak için mükemmel bir zaman. Kendine tanıdığın alan, ruhunu besleyecek ve sana yeni ilhamlar sunacak. Güneşin ışığında, kendini bulmanın keyfini çıkarabilirsin.
Bugün kendini sahnede gibi hissedeceksin; ışıkların altında olmanın verdiği o heyecan sarmalayacak çevreni. İnsanların ilgisi üzerinde, bu durumu kullanarak etrafındaki fırsatları değerlendirebilirsin. Yaratıcılığın ve özgüvenin zirveye ulaşacak. Cesur adımlar atmak isteyebilirsin, ancak aceleci olmaktan kaçınmalısın. Sevdiğin insanlarla olan ilişkilerin kuvvetlenecek, onların desteğiyle daha da yükselebilirsin. Duygusal anlamda içsel bir yolculuğa çıkabilir, kendi değerini sorgulayabilirsin. Bugün, dinlenmek ve kendinle barışmak için de zaman ayırmayı unutma; kalbinin sesine kulak ver, sana rehberlik edecektir.
Bugün, analitik düşünce yapınızın ve detaylara olan dikkatinizin büyük fayda sağlayacağı bir gün. Önünüze gelecek olan fırsatlar, dikkatlice incelediğinizde gerçek potansiyeline ulaşacaktır. İş veya günlük sorumluluklarınızda, mükemmeliyetçilik anlayışınızı dengelemeye odaklanmalısınız; zira aşırı titizlik, ilerlemenizi engelleyebilir. İletişim konularında açık ve net olmanız, çevrenizdeki insanlarla olan ilişkilerinizi güçlendirecek. Sağlıkla ilgili konulara özel bir özen göstermeniz, ruh halinizi olumlu etkileyecektir. Ayrıca, sevdiklerinize karşı duyduğunuz saygı ve sevginizi göstermek için bir fırsat yaratmayı ihmal etmeyin. Kendinizi ifade ederken içsel sesinize kulak vermek, fikrinizi daha özgürce dile getirmenize yardımcı olabilir. Bugünü, küçük ama anlamlı değişiklikler yaparak değerlendirmek için ideal bir zaman.
Harmoni ve denge arayışın bugün daha da belirginleşebilir. Başkalarıyla uyum içinde olma isteğin, sosyal ilişkilerini güçlendirmek için fırsatlar sunuyor. Yalnızca görüntü ve yüzeysel olanla yetinmediğin bir dönemdesin; derin, anlamlı bağlantılar kurmak istiyorsun. Empati kapasiten artarken, sevdiklerinin ihtiyaçlarına duyarlılığın da artabilir. Sanatsal yeteneklerin harekete geçebilir; yaratıcı projelere yönelmek için ilham bulabilirsin. Fakat, karar verme aşamasında başkalarının fikirlerine aşırı kaptırmaktan kaçınmalısın. Kendi iç sesini dinleyerek, özgünlüğünü korumayı unutma. Bugün, duygusal dengeyi sağlamak ve kendi ihtiyaçlarını öne çıkarmak için uygun bir gün. İlişkilerde karşılıklı anlayışa dayalı bir iletişim kurmak, huzur ve mutluluğu beraberinde getirir.
Bugün içsel derinliklerine yolculuk yapmak için mükemmel bir zaman. Duygularını keşfetmek, bastırılmış hislerle yüzleşmek ve kişisel dönüşüm süreçlerine odaklanmak için harika fırsatlar karşına çıkacak. İlişkilerinde samimiyet arayışın daha belirgin hale gelecek, bu da sağlıklı bağlar kurmanı kolaylaştıracak. İş hayatında ise gizli kalmış bir yeteneğin ortaya çıkabilir; bu yeteneği değerlendirmek için cesur adımlar atmak önemli. Öğrenmeye açık olmalı ve sezgilerine güvenmelisin. Yaratıcılığın yüksek, bu yüzden sanatsal projeler için harika fırsatlar bulabilirsin. Kendi içsel sesine kulak vererek, belirsizliklerle dolu alanlarda bile kararlılıkla ilerleme gücünü bulacaksın. Kendine zaman ayırmayı unutma; ruhsal ve fiziksel olarak yenilenmeye ihtiyaç duyabilirsin.
Macera arayışın, bugün daha da baskın çıkacak. Yeni deneyimlere açık olacağın bir gün. Sosyal çevrende farklı kişilerle tanışabilir, ilginç sohbetler yapabilirsin. Yeni bir aktiviteye katılmak ya da bir yolculuğa çıkmak ruhunu besleyecek. İçinde gizli bir tutku var ve bu sayede kendini ifade etme fırsatı bulacaksın. Ancak, plansız ilerlemenin getirebileceği belirsizliklere dikkat etmelisin. Zihnindeki soruların artışı, sana içsel bir yolculuk yapma imkanı verebilir. Yine de, karamsar düşüncelerden uzak durmak ruh halini artıracak ve gelişim süreçlerine odaklanmanı sağlayacak. Özgür ruhunla dünyayı keşfetmeye kararlı bir tavırla ilerle.
Bugün kendine güvenin artıyor; yeteneklerini ve becerilerini daha iyi değerlendirebilirsin. Karşılaştığın zorluklar, sana güçlü bir direnç kazandırdı. Çalışkanlığın ve azmin ön plana çıkıyor; bu, hedeflerine bir adım daha yaklaşmanı sağlayacak. Mali konularda dikkatli olman gereken bir gündesin; harcamalarını kontrol etmeyi unutma. Sosyal ilişkilerde belirgin bir gelişim var; sevgi dolu anlar yaşaman mümkün. Sevdiklerinle olan bağlarını derinleştirirken, güven ortamının da pekiştiğini hissedeceksin. Kendi iç dünyanı keşfetme isteği seni sarabilir; meditasyon veya günlük tutma gibi pratiklere yönelmek, zihnini rahatlatmana yardımcı olabilir. Gelecek beklentilerin yüksek; ama ayaklarını yere sağlam basmayı ihmal etme. Sabırlı ve kararlı olman, senin en büyük güçlerin.
Sosyal çevrenle olan etkileşimlerinde alışılmışın dışında, yenilikçi fikirlerle dolu bir gün seni bekliyor. İçindeki yaratıcı ruhun, başkalarını etkileyebilme kapasiteni artıracak. İletişim konularında biraz daha cesur olman, senin için büyük fırsatlar doğurabilir. Arkadaşların ya da toplulukların içinde öne çıkmak isteyeceksin. Bununla birlikte, bazı belirsizliklerle karşılaşabilirsin. Duygusal anlamda derin bir sorgulama içine girmeye yatkın bir dönemdesin. Yeni düşünceler, yeni bağlantılar oluşturabilmen için zemin hazırlayabilir. Kendini ifade etme biçiminde farklılaşmalar kaydedebilir, sıradışı bir yaklaşım benimseyebilirsin. Bu süreçte, insanlarla olan etkileşimlerin karşılıklı anlayışı artırmanı sağlayacak. Kendine güven ve cesaretin, bu dönemde sana rehberlik edecek. Bugün, içsel dünyanda yaşanacak değişimler, dışarıya yansıyan enerjinle birleşerek seni daha özgür ve yaratıcı bir havaya sokabilir. Adım attığın her yeni sahne, hayatına anlam katacak detaylar sunacak.
Duygusal derinliklerin keşfine çıkacağın bir gün. İç dünyanda hissettiğin dalgalanmalar, sanatsal yaratıcılığını besleyecek. Kalbinin sesine kulak vermek, seni doğru yola yönlendirecek. Hayal gücün ve sezgilerin oldukça güçlü, bu da senin için önemli fırsatlar yaratabilir. İlişkilerinde empati yapma kabiliyetin artarken, başkalarının duygusal ihtiyaçlarına duyarlılığınla öne çıkacaksın. Kendini ifade ederken içtenliğini korumak, karşındakiyle derin bir bağ kurmanı sağlayacak. Ayrıca, ruhsal sağlığına dikkat etmeni öneririm; meditasyon ya da doğa ile iç içe zaman geçirme bu açıdan faydalı olabilir. Gün, ruhuyla bir bütün olan sanatsal işler veya hobiler için elverişli. Gözlemlerine dikkat et, çünkü evrenden gelen mesajlar gün boyunca seninle olacak.