1
Iğdır’ın küçük bir köyü olan Necefali’de 1988 yılında çiftçi bir ailenin dördüncü ve son çocuğu olarak dünyaya geldi Mutlay Sayan… Anne ve babası, üç kızlarının ardından doğan oğullarına mutluluktan ilk akıllarına gelen ‘Mutlay’ ismini verdi. Aile, geçimini tarlada çalışıp hayvancılık yaparak sağlıyordu. 6 kişilik ailede kimse okuma yazma bilmiyordu. Mutlay, her yıl sadece açıldığı hafta gittiği köy okulunu ailesinin işlerine yardım ettiği için bıraktı. Babası Firiddin Sayan’ın hastalığı nedeniyle İstanbul’a göç ettiklerinde Mutlay 11 yaşındaydı. Bağcılar Güneşli’de bir ev kiraladılar.
11 YAŞINDA ÇOCUK İŞÇİYDİ
Mutlay, 11 yaşındayken ablalarıyla birlikte konfeksiyon atölyesinde işe başladı. “Ortacı” diye tabir edilen işi yapıyor, tekstil ürünlerini kucaklayıp makinelere taşıyordu. Yaptığı iş, küçük bedeni için çok ağırdı. O dönemi, “Korkunç günlerdi ama çalışmak zorundaydık. Babam kanserdi ve geçinmek zorundaydık. Annem de bizimle işe başladı” diye anlattı Mutlay Sayan… 2.5 yıl tekstil atölyesinde çalışan Mutlay, hep doktor olmanın hayalini kurdu. 13 yaşında tam zamanlı okula başladı.
BİRİNCİLİKLE BİTİRDİ
Tekstilde çalıştığı günlerin çok zor olduğunu ve oraya geri dönmemek için okulda başarılı olmaktan başka çaresi olmadığını anlatan Mutlay Sayan, azmi ve çalışkanlığıyla ortaokul ve liseyi birincilikle bitirdi. Lise son sınıftayken matematik alanında geliştirdiği projeyle katıldığı uluslararası bir yarışmadaki birinciliği ona ABD’nin kapılarını araladı. 2005’te babasını kanserden kaybeden Sayan’ın hedefi doktor olup babası gibi kanser hastalarını tedavi etmekti. Bunun için ilk adım yüzde 100 bursla kazandığı ABD’deki Vermont Üniversitesi’nin kimya bölümünü bitirmekti. Ve fakülte birincisi olarak diplomasını aldı.
YİNE ZORU BAŞARDI
İlk mucizesi gerçekleşmişti. Hedefi tıp fakültesiydi ve ABD’de en zor bölüm tıptı. Mutlay Sayan aynı üniversitenin tıp bölümüne de birincilikle girdi. 4 yıl sonra yine birincilikle mezun oldu. Başarısı nedeniyle üniversite yönetiminden tam destek aldı. Son beş yıldır asistan doktor olarak Rutgers Üniversitesi’nde radyasyon onkolojisi üzerinde çalışan Mutlay Sayan, 33 yaşında 60’tan fazla bilimsel makale ve birçok uluslararası konferans ile dünyanın dikkatini çekti.
HEDEFİ KANSERLE SAVAŞ
Öyle ki 8 ay önce Kanada ve ABD’deki 100 bin bilim insanı içinden gelecek vaat eden 20 genç bilim insanı arasına seçildi. Her yıl sadece tıp değil kimya, mühendislik, felsefe gibi alanlardaki 20 gelecek vadeden bilim insanına verilen “Wunderkind” (Harika Çocuk) unvanının sahibi oldu. Babasını kanser nedeniyle kaybeden genç Türk doktor Mutlay Sayan’ın hedefi araştırmalarıyla kansere çare bulmak.
Mutlay Sayan’ın çocukluğu tarlada, merada geçti. Dr. Mutlay Sayan, 2.5 yıl bir konfeksiyon atölyesinde ortacı olarak çalıştı.
Mutlay Sayan, çocukluk günlerini şöyle anlattı: “Köyde çocuklarla ebelemece oynadığımızı hatırlarım. Ailemle tarlada pamuk toplamayı çok seviyordum. Pamukların arasındayken yaz günü karın içinde yürüdüğümü düşlerdim. Kışın çeşmenin suyunun donduğunu hatırlıyorum. Evin içinde de çeşme yoktu. Su tulumbadan gelirdi ve kışın donardı. Biz de sobanın üstünde karları eritip su yapardık. Size çok zor geliyor ama şimdi baktığımda kıymetli günlermiş. Ve çok güzel hatırlıyorum. Başarmak için hep çok çalışmak zorundaydım, başka bir yol bilmiyordum. Şimdi ise hâlâ rüyada gibiyim. Bu his bana çalışma azmi kattı. Bir insan, bir yere geldiği zaman nereden geldiğini hatırlamalı, unutmamalı. O küçük konfeksiyon atölyesi aslında bana dünyanın kapılarını açtı. Çünkü orada eğitimin kıymetini bilip çok çalıştım.”
ABD’de “Harika Çocuk” seçilen Mutlay Sayan, “Bu başarı için ülkem adına da büyük gurur duyuyorum ve Türk olduğumu her yerde dile getiriyorum. Hastanedeki çalışma masamda Türk Bayrağı ve Atatürk’ün resmi var. Çünkü ona hayranım ve onu örnek alıyorum. Ülkemi çok seviyorum. İleride mutlaka dönmek istiyorum. Yurt dışında olunca insan çok duygusal oluyor” diyor.
Prof. Murat Öncel’e yurt dışındaki eğitimi için Vehbi Koç destek olmuştu.
UÇAK BİLETİ ÖNCEL’DEN
Dr. Mutlay Sayan’ın liseyi bitirip Amerika’ya gitmesinde büyük payı olan isimlerden biri ise tesadüfen karşılaştıkları Prof. Dr. Murat Öncel’di. Göz doktoru olan Öncel, kendisine de ABD’deki uzmanlık eğitimi için merhum iş insanı Vehbi Koç’un destek olduğunu anlattı ve şöyle dedi: “Vehbi Koç bana ‘Git, en iyi eğitimi al, ülkene dön’ demişti. Uçak biletimi almıştı. Döndüğümde borcumu ödemek istedim. O, ‘Hayır, sen de başka birini gönder, destek ol’ demişti. Mutlay’ı ilk gördüğümde o ana gittim. Bizi hiç yanıltmadı. ABD’ye gidişi için ilk biletini aldım ve gurur duyuyorum onunla.”
ABD’de hukuk fakültesinde okuyan abla Yeliz Sayan, çocuk hakları üzerinde çalışıyor.
Mutlay Sayan, kendisinden bir yaş büyük ablası Yeliz Sayan’ın eğitim hayatına da destek oldu. Ortaokulu dışarıdan okuyan Yeliz Sayan’ın gündüz konfeksiyonda çalışıp iş çıkışı akşam lisesine gittiğini anlatan Mutlay Sayan “Yeliz için akşam lisesi okulu ayarladım. ABD’deydim ama hep motive ettim. Liseyi bitirince de beş yıl önce ABD’ye, yanıma geldi. Önce İngilizce öğrendi. Benim de mezun olduğum Vermont Üniversitesi’nde Hukuk Fakültesi’ne girdi, şu an 4. sınıfta okuyor. Yeliz de çocuk hakları üzerinde çalışmalarına sürdürmek istiyor” dedi.
Mutlay Sayan, annesi Nebahat Hanım ile birlikte.
Uluslararası üniversiteler ve dünyada önde gelen özel sağlık kuruluşlarından teklifler gelen Dr. Sayan, Harvard Üniversitesi öğretim görevlisi olarak çalışmaya karar verdiğini açıkladı. Temmuz sonu Harvard Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak işe başlayacak olan Sayan’ın en büyük destekçisi ise annesi Nebahat Sayan (66)… Annesine dünyayı göstermek istediğini anlatan Sayan “Onu geçen yıl Paris’e götürdüm. Almanya ve Avusturya’ya da geldi. Annem çok fedakardır ve benimle gurur duyuyor. Onunla her gün görüntülü konuşmadan yapamam. Anneciğim hâlâ Bağcılar’daki evde yaşıyor. Ben de her fırsatta ülkeme ve anneme geliyorum. Annemi çok özlüyorum” dedi.
Mutlay Sayan, öğretmeni Semra Ünal’ın desteğini unutmuyor.
13 yaşında tam zamanlı olarak ortaokula yazılan Mutlay için yaşamının dönüm noktası öğretmeni Semra Ünal ile tanışması oldu. Dr. Mutlay Sayan, Ünal için “İşte benim hayatımı kurtaran kişi” dedi. Tüm kitaplarını, hatta okul önlüğünü bile öğretmeni Semra Ünal’ın aldığını anlatan Mutlay Sayan “Onun desteği olmasa bugün burada olamazdım. Bana inandı, azmimi destekledi, cep harçlığımı bile verirdi” ifadelerini kullandı. Öğretmeniyle lise mezuniyetinde çektirdiği fotoğrafını ise hâlâ albümünde saklıyor.
Bugün, enerjin yüksek ve cesaretinle etrafındakilere ilham verebilirsin. Ön planda olmak ve fikirlerini paylaşmak için mükemmel bir zaman. Karşılaştığın zorluklar, seni yıpratmak yerine güçlendiriyor. Hızla gelişen olaylar, anlık kararlar almanı gerektirebilir; sezgine güven. İletişim becerilerinle insanları etkileyebilir, önemli bağlantılar kurabilirsin. Sürekli hareket halinde olmanın sağladığı heyecan, seni dinamizmin doruklarına çıkarıyor. Ancak sabırsızlık seni zor durumda bırakabilir, bu yüzden düşünmeden hareket etmemeye özen göster. Tutkuların ve arzuların, seni ilerleten bir itici güç. Günün sonunda, yaptıklarını gözden geçirmen ve biraz dinlenmen, yarın için tazelenmene yardımcı olacaktır. Doğru adımları atmak için güçlü sezgilerinle hareket etmelisin.
Bugün, içsel huzur arayışında önemli adımlar atabilirsin. Sabırlı ve istikrarlı yapın sayesinde, karşına çıkan zorlukları daha kolay aşabilirsin. İletişim kurduğun kişilerin fikirlerine açık olman, yeni bakış açıları kazanmanı sağlayacak. Duygusal anlamda derinlemesine bir bağ kurmak için gerekli olan cesareti gösterebilirsin. Maddi konulara dair planlarını gözden geçirmek için uygun bir zaman. Kendini rahat hissettiğin bir ortamda, sevdiklerinle vakit geçirmek ruhuna iyi gelecek. Doğaya yönelik aktiviteler, enerji seviyeni yükseltebilir; açık havada zaman geçirmekten çekinme. Yeniliklere açık ol, karanlık köşelerde unutulmuş hayallerini tekrar gün yüzüne çıkarmak için harika bir fırsat var.
Sosyal çevrenizdeki etkileşimlerin ön planda olduğu bir dönemdesiniz. Yeni bağlantılar kurmak ve eski dostlukları tazelemek, sizi mutlu edecek. Fikir alışverişlerinde bulunduğunuz anlarda, başkalarının perspektiflerini dinlemek, bakış açınızı genişletecek. İçsel merakınız, yeni bilgilere ulaşmanızı sağlarken, iletişim becerileriniz sayesinde başkaları üzerinde etki bırakıyorsunuz. Ancak, yüzeysel konularda kaybolmamaya dikkat edin; derinlemesine düşünmek ve anlam arayışında olmalısınız. İş veya kişisel projelerle ilgili yaratıcı fikirler, bugünün enerjisiyle açığa çıkabilir. Kendinizi ifade etme şekliniz, başkaları tarafından dikkatle izlenecek. Ayrıca, ilişkilerde beklenmedik sürprizler söz konusu olabilir; esnek olun ve akışa bırakın.
Duygusal derinliklerin ve içsel hislerin ön plana çıkacağı bir gün. Sevdiklerinle aranda oluşabilecek iletişim sorunlarına dikkat etmelisin. Empati yeteneğin sayesinde, herkesin hislerini anlama fırsatı bulabilirsin. İş yerindeki projelerini gözden geçirirken, detaylara dikkat etmen önemli. Yaratıcılığın tavan yapacak, bu sayede sorunlara alışılmadık çözümler üretebilirsin. Kendine zaman ayırmak, ruhsal dengen için faydalı olacak. Geçmişle ilgili duygular yeniden yüzeye çıkabilir, birikmiş hisleri serbest bırakman gerekebilir. İlginç bir karşılaşma ya da haber gününü renklendirebilir; bu, hayal gücünü besleyip, yeni fırsatlar yaratmanı sağlayabilir.
Bugün, enerjin yüksekte ve çevrendeki insanların dikkatini kolaylıkla çekiyorsun. Kendine olan güvenin, karizmatik bir hava yaratmana yardımcı oluyor. Yeni projelere başlamak için uygun bir zaman. Ancak, sabırlı olman gereken durumlar da olabilir; acele etmeden, detayları gözden geçir. İletişim becerilerin artarken, insanlarla kuracağın bağlar derinleşiyor. Kendi fikirlerini cesurca paylaşman, entelektüel tartışmaların zeminini hazırlayacak. Aşk hayatında ise daha tutkulu bir atmosfer var; duygularını açıkça ifade etmekten çekinme. Bugün kendine olan düşkünlüğünü avantaja dönüştürerek, hayatının tadını çıkarabileceğin bir gün. Unutma, özgüvenin etrafındakilere de ilham verebilir.
Detaylara olan dikkatin ve mükemmeliyetçi yapın, bugün bazı projelerde öne çıkmana sebep olabilir. İş yerindeki sorumluluklarının artması, seni daha fazla başarıya götürecek. Ancak, başkalarının hatalarını affetmekte zorlanabilir, bu da ekip içinde gerginliğe yol açabilir. Kendine zaman ayırmayı unutma, zihin sağlığın için gerekli. İlişkilerde ise iletişimin önemini kavrayacak, empati yapma fırsatı bulacaksın. Sevgi dolu ve anlayışlı bir tavır, ilişkini güçlendirecek. Akşam saatleri, sosyal etkinlikler için uygun görünüyor; yeni insanlarla tanışmak ve eğlenmek için harika bir zaman dilimi. Her şeyin bir dengesi var; çalışmak kadar dinlenmekte önemli.
İlişkilerinde denge arayışın bu dönemde ön planda olacak. Sevdiklerinle kurduğun bağlarla ilgili daha derin düşüncelere dalabilirsin. Sosyal ortamlarda karşılaşacağın insanlar, ruh haline olumlu katkılarda bulunabilir. Yaratıcılığının artacağı bir gün, sanatsal projelere yönelmek isteyebilirsin. Karar vermekte zorlanıyorsan, kalbini dinlemen en iyi yol olacaktır. Duygusal dengeni bulmak için içsel huzurununa odaklanmalısın. İş veya finansal konularda da uyum sağlamak için bir adım atmadan önce tüm detayları gözden geçirmekte fayda var. Kendine zaman tanı, acele etme.
Derin ve yoğun duyguların ön plan çıkacağı bir gün. İçsel sezgilerin güçleniyor, bu durum yaşadıklarına farklı bir bakış açısı kazandırabilir. Bugün çevrendeki insanların niyetlerini daha kolay anlaman mümkün. İletişim kurarken samimi olmaya özen göster, zira bu, ilişkilerini derinleştirirken güven oluşturacak. İş veya kişisel projelerde kararlı adımlar atmak için uygun bir dönemdesin. Esnek olmak, beklenmedik değişikliklere kolay adapte olmanı sağlayabilir. Kendi sınırlarını belirle, gerektiğinde hayır demekte bir sakınca görme. Bu, hem kendine hem de çevrendekilere netlik kazandıracak. İçsel huzuru bulmak için yalnız zaman geçirmeyi unutma; meditasyon veya doğa yürüyüşleri ruhunu tazeleyecektir.
Bugün enerjin yüksek ve keşfetme arzusuyla dolusun. Yeni bağlantılar kurabilir, sosyal ortamlarda parlayabilirsin. İletişim becerilerin, ifade gücün ile birleştiğinde, çevrendeki insanlara ilham verecek bir hava yaratabilirsin. Seyahat tutkusu ortaya çıkabilir; kısa bir yolculuk ya da belki bir macera planlamak için harika bir zaman. Eğitim veya kişisel gelişim konularında yeni fırsatlar kapını çalabilir. Ancak, detaylara dikkat etmeyi unutmamalısın; ne kadar heyecan verici olursa olsun, acele kararlar almaktan kaçın. İçsel cesaretinle, hedeflerine daha da yaklaşırken, özgürlüğünü ve bağımsızlığını ön planda tutmayı ihmal etme. Midende hissettiğin dersler, şans ve zenginlik kapılarının aralanmasını sağlayabilir. Sadece hisset, akışa kapıl ve olumlu değişimleri kucakla.
Bugün sorumlulukların ve hedeflerin ön planda olabilir, dikkatini işine ve projelerine odaklamak isteyebilirsin. Planlı ve disiplinli yaklaşımın, seni hedeflerine daha da yaklaştıracak. Ancak, aşırı mükemmeliyetçilikten kaçınmalısın; bu, seni gereksiz strese sokabilir. İletişimde ise anlayışlı ve sabırlı olman, özellikle yakın ilişkilerde olumlu bir etki yaratacak. Sakin bir akşam, düşüncelerini derinlemesine değerlendirmek için iyi bir fırsat olabilir. Hayallerini gerçekleştirmek için realist hedefler belirlemeyi unutmamalısın. Geleceğe dair umutlarını canlı tutmak, seni motive edecek. Sadece iş yükünü dengelemeye dikkat et, aksi takdirde kendini yorgun hissedebilirsin. Kendine zaman ayırmayı ihmal etme; bu, tazelenmene yardımcı olacak.
Sıcak ve yenilikçi bir ruh halleri var. Bugün, sosyal ilişkileri ve arkadaşlık bağlarını güçlendirmek için mükemmel bir zaman. Düşüncelerinizi açıkça ifade etmekten çekinmeyin, zira bu, başkalarıyla daha derin bir bağlantı kurmanıza yardımcı olabilir. Yaratıcılık ve özgün fikirlerle dolu bir gündesiniz; içsel ilhamınızı kullanarak projelerinizi ileriye taşıyabilirsiniz. Beklenmedik sürprizler gün içerisinde keyfinizi yerine getirebilir. Kendinizi enerji dolu hissettiğiniz anlar, yeni başlangıçlar için harika fırsatlar sunuyor. Duygusal bağlarınızı derinleştirirken, özgür ruhunuzu da korumayı unutmayın. Bazı şeyleri kabul etmek ve özelleştirmek size esneklik kazandıracak. Diğerleri ile olan etkileşimleriniz, özellikle de müzikal ya da sanatsal alanlarda, yeni kapılar açabilir. Kendi kalbinizi dinleyin; özgün olmanın getirdiği güçle, çevrenizdekilere ilham verebilirsiniz.
Duygusal derinliklerin ön plana çıktığı bir gün. İçsel bir yolculuğa çıkma isteği doğabilir; bu süreçte, sezgilerini dinleyerek önemli farkındalıklar kazanabilirsin. Sanatsal yeteneklerin ve yaratıcılığın ortaya çıkmak için seni çağırıyor. Fikirlerin ve hayal gücün, yeni projelere harika bir zemin sunabilir. Başkalarıyla kuracağın derin bağlar, duygusal tatmini artıracaktır. Ancak, gerçekler ve hayaller arasında gidip gelirken, kendini kaybetmemeye dikkat et. Yakın çevrenden alacağın destekler, seni daha güçlü hissettirecek; bazen birinin yanında olmak, duygusal yükleri hafifletecek. Kendine karşı nazik ol, bu süreçte iyileşme ve yenilenme fırsatlarını iyi değerlendir.
