1
Tilda TEZMAN
Sekiz erkek oyuncunun yorumladığı ve İtalyan Alessandro Serra’nın sahnelediği Macbettu, güzelliği ve derinliğiyle büyülüyor ve zirve yapıyor. Alessandro Serra ve ekibi William Shakespeare’in, Macbeth oyununu Sardunya topraklarına uyarlamışlar.
Bu oyun bir ifade ve vücut estetiği harikası.
Oyunun ilahileri, şarkıları, diyalogları Sardunya dilinde… (Sahnenin iki yanından tercümeler akıyor.) Eğlenceyle dehşetin bir birine karıştığı şaşırtıcı karnavalların ve değişik ritüellerin yaşandığı Sardunya’nın antik ve sıra dışı topraklarına uyarlanmış bu eser, Shakespeare‘in tiyatrosuna sadık kalarak, yalnızca erkek oyuncular tarafından sahneleniyor.
Sardunya’nın kırsalında, Barbagia’da, ürkütücü ahşap masklarla dolaşan Mamuthones kabilesi, bu oyunu sahneye koyan Alessandro Serra‘ya ilham vermiş. Serra’ya göre bu ahşap masklı kabile, doğanın gücünü ve kuvvetini ortaya çıkarıyor. Aynı zamanda sahnede enfes bir “yürüyen orman” sergileniyor.
Sahneleme tekniği güçlü, arkaik bir enerjiyi ortaya seriyor. Bu güçlü enerji, kah karanlık kah aydınlık, bazen hayvani bazen ruhani… Serra, bu tezatların ortasına öyle bir derinlemesine iniyor ki, insani paradoksları bir bir ortaya çıkarıyor… Ve insanoğlunun en mükemmelini de en beterini de yapabileceğini, iyilikle kötülüğün iç içe olabileceğini vurguluyor. Oyun, net bir şekilde insanoğlunun iktidara olan tutkusunu ve ruhsal kırılganlığını vurguluyor.
Cadılar, Macbeth’e “Taht seni bekliyor” diye fısıldıyor.
Macbeth, cadıların bu kehaneti üzerine büyük bir kaosun içine sürükleniyor ve ihanet ile cinayetler de peş peşe geliyor. Çiğnenen kurallarla, bu değişimin etkileri bedenlere ve ruhlara kazınıyor.
“Oluk gibi akan bu kan, küçücük bir elin içinde hapsolmuş. ”Kahraman savaşçı Macbettu, aldatıcı ve hayali bir geleceğe doğru kendini sürüklerken, elinde var olan hazinelerin değerini unutuveriyor. Yaşlı kral Duncan’ı öldürmeye tereddüt ederken, uzun boylu ve upuzun gür saçlı Lady Macbeth, kocasının kel kafasını, adeta içine bir zehir akıtırcasına okşayıp öpüyor ve onu ikna ediyor.
Kralı öldüren Macbeth tahta çıkar, sonrasında uyuyamamaya başlar, kendini yalnızlığına hapseder ve azap çekmeye devam eder. İşte bu travmatik atmosfer, oyunda mükemmel bir dakiklikle işlenmiş, tasarlanmış ve enfes bir alana dönüştürülmüş. Bu olağan üstü alana, vücutların ve seslerin gücü ve yeteneği ustalıkla can veriyor.
Sahneler, yarı çıplak altı aç insanın yerlerde dört ayak üstünde sürünerek, parçalarcasına yedikleri ürpertici domuz etlerinden, zengin bir ziyafete, kralın katledilişinden, Macduff ailesine, ahenkli geçişlerle devam ediyor.
Kehanete göre Macbeth, ancak orman hareket ederse yenilecektir… Ve ormanların yarım şeytan-yarım hayvan görünümündeki masklı yaratıkları hareket etmeye başlar ve yürüyen ağaçları çağrıştıran bir görünüm ortaya çıkar. Muzip, afacan, fantastik, sinsi cadılar seyirciyi bir yandan eğlendirirken, diğer yandan da korku ve dehşet anlarına bir panzehir vazifesi görüyor.
Büyük metal plakalar sahne gerisine yerleştirilmiş. Oyuncular bu metallere vurarak fırtına sesi çıkarıyor; bu ses eziyet ve acıların başlangıcı.
Işık çok loş, öyle ki formlar belirgin değil, çokça gölge oyunları dikkat çekiyor. Sahnenin üstü toz ile örtülü, cadılar teker teker sahneye geliyorlar; her biri yerlere kadar siyah cübbeleri içinde, iki büklüm, bürlesk bir lokomotifi andırıyorlar.
Sahneler bir biri ardına akarken, karakterlerle tanışıyoruz: Macbeth kısa boylu, tıknaz ve kel. Kral kelli felli, gösterişli. Diğer karakterler de güçlü kuvvetli, yakışıklı ve hepsi sakallı. Herkes Sardunya dilinde konuşuyor. Bu Akdeniz lisanı, Shakespeare’in tekstiyle çok iyi uyum sağlıyor. Oyuncuların beden dili çok şiirsel, adeta dans edercesine hareket ediyorlar, ritim hiç bozulmuyor; hicivden şok eden anlara geçişler çok başarılı , olağanüstü bir koreografi…
Shakespeare’in Macbeth’ indeki İskoçyalı orta çağ dere beyleri, bu oyunda, Sardunyalı mafya liderlerine dönüşmüş ; ama İskoçyalısı olsun Sardunyalısı olsun, hepsi zalim, hepsi yozlaşmış ve çürümüş.
Grotowski eğitimi almış Alessandro Serra organik bir tiyatroya imza atmış. Teatropersona grubunun kurucusu Serra, Macbettu’yu sahnelerken Sardunya’nın ruhunu da sahneye taşımayı başarmış; kullanılan antika müzik aletleri, çıngırakları, hayvan derileri ve boynuzların uğultusu bu karanlık ortama çok iyi uyum sağlamış.
Etkileyen mimikler ve ses tonlamaları, Dyonisos (şarap ve tiyatro Tanrısı ) göndermeleri , danslarla şarkıların kesin dakikliği, karamsar masklar, kan, kırmızı şarap ve insanoğlunun ehlileştirdiği doğanın güçleri seyirciyi mest ediyor.
Klasik eserleri tiyatroya taşımak bir duruştur. Kültür birikiminin içine demir atıp onu yücelten bir hafızadır. İşte İtalyan yönetmen Alessandro Serra‘nın başarısının güzelliği burada gizli: Macbeth’i Sardunya patentli bir kazanın içine sokup, Macbettu olarak dışarı çıkarmış.
Paris’in, bana göre, en güzel tiyatrosu olan “Bouffes du Nord“ , bu prodüksiyon için biçilmiş kaftandı. Peter Brook’un kurduğu ve yıllarca yönettiği bu tiyatro, eskitilmiş aş boyalı duvarları, kolonları, işlemeli tavanları ve geniş sahnesiyle , ev sahipliği yaptığı bu şiirsel oyuna dramatik bir ruh katmış.
Bugün enerjin üst düzeyde ve bu durum etrafındaki insanlara da yansıyacak. Yeni projelere atılmak için mükemmel bir zaman dilimindesin. Fikirlerinle dikkat çekebilir, liderlik özelliklerini ön plana çıkarabilirsin. Ancak aceleyle karar verme; her yönüyle değerlendirdiğin takdirde daha sağlam adımlar atabilirsin.İlişkilerde ise, duygusal derinlikler söz konusu olabilir. Sevdiklerinle olan iletişimini güçlendirecek fırsatlar çıkabilir karşına. Duygusal yönünü açığa çıkarmaktan çekinmeyerek, samimiyetle paylaşımlarda bulunmak, bağları kuvvetlendirebilir. Sağlık konularına dikkat etmen gereken bir dönemdesin; dinlenmeye özen göstermelisin. İçsel huzurun için meditasyon ya da doğa yürüyüşleri faydalı olabilir. Günün sonunda, içsel bir tatmin hissi yaşaman mümkün. Her şey senin için bir öğrenme ve gelişim fırsatı olarak karşına çıkacak.
Bugün, hayatın sunduğu konfor alanını derinlemesine sorgulamak isteyebilirsin. Malum, güven arayışı Boğa'nın doğal bir özelliği. Fakat, alışkanlıklarınla yüzleşmek, seni beklenmedik güzelliklerle tanıştırabilir. Finansal konularda dikkatli olman gerekiyor; harcamalarını gözden geçirmek ve bütçeni yönetiminde titiz olmak, gelecekteki kararlılığın adına önemli bir adım olabilir. İlişkilerde ise, içtenlik ve samimiyet ön plana çıkacak. Sevdiklerinle olan bağların, derin anlamlar kazanırken, yeni ve heyecan verici bağlantılar kurma şansın yok değil. Duygusal anlamda, kendini ifade etmenin yollarını arıyorsun; bunu yaparken içten olman, kalbinin sesini duymanı kolaylaştıracak. Yeni bir hobi veya ilgi alanı edinmek, ruhunun tazelenmesine yardımcı olurken, yaşamına renk katabilir. Kendinle barışmak ve huzuru bulmak adına bir adım atmak için uygun bir zamandasın.
Bugün iletişim becerilerin ön plana çıkıyor. Düşüncelerini özgürce ifade etmek için harika bir zaman. Yeni insanlarla tanışmak, fikir alışverişinde bulunmak ve sosyal ortamlarda var olmak seni besleyecek. Öğrenme isteğin artabilir; ilgi duyduğun konularla ilgili bilgi edinmek için hevesli olabilirsin. Arkadaşlarınla geçireceğin zaman keyifli sürprizler getirebilir. Ancak, dağınık düşüncelerin ve çok fazla aktiviteye daldığında dikkatini toparlamakta zorlanabilirsin. Kendine bir odak noktası belirleyerek daha verimli olabilirsin. Romantik ilişkilerde, açık iletişim ve anlayış, gelişmekte olan bir bağın temelini oluşturabilir. İkili ilişkilerdeki yanlış anlamaların üstesinden gelmek için düşüncelerini net bir şekilde aktar. Bugün, sanatsal bir projeye yönelmek, yaratıcılığını besleyecek fırsatlar sunabilir. İçsel dünyana dönüp duygularına zaman ayırmayı unutma.
Işık saçan enerjin ve karizman çevrendekileri etkilemek için mükemmel bir fırsat sunuyor. Kendine güvenin ile beğenilme arzusunu birleştirerek, sosyal ortamlarda adeta parlayabilirsin. Sanatsal yönlerini keşfetmek için harika bir dönemdesin; yaratıcılığın akışkan bir şekilde gelişirken, başkalarının takdirini kazanabilirsin. Ancak, dikkat etmen gereken bir denge var. İlişkilerinde aşırı gurur veya otorite verme isteği, küçük gerginliklere yol açabilir. Empatiyle yaklaşmayı unutma; sevdiklerinle olan bağlantını güçlendirmek için samimiyet ve anlayışla ilerle. Kendi iç dünyana zaman ayırmayı da ihmal etme; biraz yalnız kalmak, içsel huzurunu bulmana yardımcı olabilir. Bugün, kalplerde unutulmaz izler bırakma potansiyelin var.
Detaylara olan düşkünlüğün bugün öne çıkıyor. Küçük ama önemli şeyleri fark etme yeteneğin etrafındaki insanları etkileyebilir. Herhangi bir projede düzen ve sistem oluşturma arzun, başarıya giden yolda sana rehberlik edecektir. Sağlık konularına da zaman ayırmalısın; bedenine nazik bir şekilde yaklaşmak yarar sağlayacak. İletişimdeki netliğin, bazı belirsizlikleri ortadan kaldırmana yardımcı olabilir. Duygusal anlamda ise, sevgiye olan açlığın seni yeni bağlantılara itebilir; karşılaşacağın insanlarla derin ve anlamlı sohbetler gerçekleştirebilirsin. Pragmatik yaklaşımın, iş hayatında sağlam adımlar atmanı sağlayacak. Bugün, her şeyin bir denge içerisinde olması gerektiğini hatırlamanda fayda var.
Denge arayışın, ilişkilerinde ve sosyal yaşamında kendini daha da belirgin hale getirecek. Başkalarıyla olan etkileşimlerin seni yeniden şekillendirecek; empati yeteneğin bu dönemde ön planda olacak. Yalnız kalmaktan korkma, kendi iç dünyana bir yolculuk yaparak, içsel huzurunu bulabilirsin. Estetik ve güzellik arayışında bulunmak, ruh halini olumlu etkileyecek. İş ve kişisel projelerine yönelirken daha yaratıcı fikirler üretebilir, sanatsal faaliyetlere yönelebilirsin. Aniden ortaya çıkan fırsatlar beni cezbedecek, hemen harekete geçmeyi unutma. Sağlığına dikkat etmeyi ihmal etme, beden ve zihin dengesini sağlamak için yürüyüş veya meditasyon gibi ritüeller yapabilirsin. Unutma, sürdürdüğün tüm ilişkilerde samimiyet ve sadakat, senin gerçek gücün olacak.
Derin tutkular ve yoğun duygular içinde yüzüyorsun. İçsel değişimlerin seni güçlü bir kapasiteyle donatıyor. Başkalarının düşüncelerine karşı duyarlılığın artmışken, empatik yeteneklerin de bir o kadar güçleniyor. Gizli kalmış gerçeklerin gün yüzüne çıkmasıyla birlikte, ilişkilerinde derin bir anlayış ve bağ kurma fırsatın var. Kendini ifade etme biçiminde cesur adımlar atabilirsin, bu da seni daha da özgüvenli kılacak. Aşk alanında tutku dolu anlar seni bekliyor. Eğer bir ilişkin varsa, partnerinle paylaştığın duygusal derinlik artabilir, yenilikler ve sürprizler gündeme gelebilir. Bekar olanlar içinse, geçmişten gelen birinin yeniden görüşme teklifinde bulunma ihtimali var. Karar almadan önce içsel sesini dinlemekte fayda var.Kariyerinde bazı değişiklikler söz konusu olabilir; yeni projeler ve fırsatlar kapını çalabilir. Ancak, detayları ve zorlukları göz ardı etme, düşüncelerini netleştirerek adım atmalısın. İş birlikleri ve ortak çalışmalar ilerlemeni hızlandırabilir. Sağlık durumuna dikkat etmelisin; bedensel ihtiyaçlarına yönelik yaklaşımını gözden geçirmen faydalı olabilir. Kendine zaman ayırmayı unutmaman, zindeliğini artıracak ve ruhsal dengeyi sağlamana yardımcı olacak. Unutma, değişim rüzgarları seni daha iyi bir yarına taşıyacak.
Bugün, yeni düşüncelere ve ilham verici deneyimlere açık olacaksın. Tarzın ve fikirlerin ile çevrende dikkat çekebilirsin. Sosyal etkileşimlerin bol, önemli görüşmeler yaparak yeni bağlantılar kurabilirsin. Farklı kültürlere ve bakış açılarına olan merakın seni keşfe çıkarmaya davet ediyor. Yine, cesaretinle risk alabilir, yenilikler deneyimleyebilirsin. İçsel bir huzur ve denge arayışında, meditasyon ya da doğa yürüyüşleri faydalı olabilir. Aşk hayatında ise spontane anlar seni bekliyor, duygularını serbest bırak ve akışa güven. Unutma, yaşamda güzellikler ve sürprizler kaçınılmazdır.
Bugün kararlılığın ve disiplininin ön planda olacağı bir gün. Hedeflerine ulaşmak için adım atmak adına mükemmel bir zaman dilimindesin. Sorumluluklarını yerine getirme konusunda kendini güçlü hissedeceksin; bu da çevrendekilere güven verecek. İş hayatındaki projelerini gözden geçirip yeni stratejiler geliştirmek isteyebilirsin. Sosyal ilişkilerdeki dengeleri korumak, sabırlı tavrınla mümkün. Duygusal olarak kendini sorgulamak istemen, içsel bir büyüme fırsatı sunabilir. Yüreğinin sesine kulak vererek, kişisel ilişkilerinde sağlam temeller inşa edebilir, derin bağlar oluşturabilirsin. Sağlık konularında dikkatli olmalı, kendine zaman ayırmayı unutmamalısın. Gürültü ve karmaşadan uzak durup, huzurlu anlar yaratabileceğin mekanlar aramak faydalı olacaktır.
Bugün, yenilikçi fikirlerin ve alışılmadık yaklaşımların ön planda olacağı bir gün. Zihnindeki düşünceleri ifade etme konusunda kendini özgür hissedeceksin. Sosyal çevrenle yapacağın sohbetler, seni yeni bakış açılarına yönlendirebilir. Belki de beklenmedik bir ilham kaynağı ile karşılaşacaksın. Kalabalıklar içinde kendini rahatça ifade etmek isteyebilirsin; bu, ilişkilerini güçlendirecek ve bağ kurmanı kolaylaştıracak. Anlık gelişmelere açık olmalısın, çünkü sürpriz fırsatlar kapını çalabilir. İçsel özgürlüğün ve bağımsız ruhun, etrafındaki insanlara da ilham verecek. Neşeni ve özgünlüğünü koruyarak, günlük rutininden farklı bir yola sapmak isteyebilirsin. Hayatındaki sıradanlığı kırmak için mükemmel bir zaman dilimi. Özgünlüğünü yaşaman gereken bir dönemdesin, bunu fırsata çevir.
başkalarının soğuk gerçekleriyle yüzleşmek zorunda kalabilirsin. Hayalperest doğanın seni bulutların üstüne çıkarırken, ayaklarının yere sağlam basmasına olanak tanımalısın. Biraz içe dönüş yapılması, düşüncelerinle yüzleşmek, huzur arayışında sana yardımcı olacak. İlişkilerde sevgi dolu bir yaklaşım sergilemek, karşındakilere sunacağın destekle aranızdaki bağı güçlendirebilir. Bugün özlem, aşk ve romantizmin tatlı bir kombinasyonu seni çevreleyecek; bu fırsatları değerlendirerek değer verdiğin insanlara sürprizler yapabilirsin. Kendine bir parça zaman ayırarak, gözlemlerini ve hislerini kağıda dökmeyi deneyebilirsin; bu, ruhsal dinginliğini sağlamak için harika bir yol olacaktır.
