1
Kısa film ve belgeselleriyle bilinen Hikmet Kerem Özcan’ın yazıp yönettiği ilk uzun metraj filmi “Hakkı”, 31. Adana Altın Koza Film Festivali’nden “Film Yönetmenleri Derneği (FİLMYÖN) En İyi Yönetmen Ödülü”, “Türkan Şoray Umut Veren Kadın Oyuncu Ödülü” (Tuana Almacı) ve “Adana İzleyici Ödülü” ile döndü.
Filmin oyuncu kadrosunda Bülent Emin Yarar, Hülya Gülşen, Tuana Melis Almacı, Duygu Gökhan, yapımcılar Öykü Canlı ve Zeynep Santıroğlu gibi isimler yer alıyor.
Hakkı, dünya prömiyerini Yunanistan’ın Patmos adasında düzenlenen 13. Aegean Film Festivali’nin resmi seçkisinde yaptı. Ardından Kanada 2. Montreal Uluslararası Film Festivali’nde “Onur Mansiyonu”na değer görülen film, Almanya’da 31. Oldenburg Uluslararası Film Festivali’nin ardından Kuzey Amerika’nın önemli festivallerinden Vancouver Uluslararası Film Festivali 2024’ün Panorama bölümünde sinemaseverlerle buluştu.
Hakkı’nın festival yolculuğunda 30 Ekim-03 Kasım tarihleri arasında yapılacak 4. İzmir Uluslararası Film ve Müzik Festivali ile 7-15 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek Ankara Film Festivali yer alıyor.
Mülayim ve sevecen bir adam olan ve ailesiyle birlikte tarihi bir Ege köyünde yaşayan Hakkı’nın, bir tarihi eser bulmasıyla birlikte gelişen trajik öyküsünü, Hikmet Kerem Özcan ve Bülent Emin Yarar ile konuştuk.
-Hakkı’nın esin kaynağı ne oldu?
Hakkı’nın esin kaynağı, benim çocukken duyduğum bir hikâyeye dayanıyor. Ama sadece bir hikâye özelinde gelişen bir film değildi. Duyduğum hikâye şöyleydi: Ege kasabasında bir aile, bahçelerinde tarihi eser buluyorlar. Ve bundan sonra ailenin başına kötü olaylar geliyor. Filmdeki ana noktayı oluşturan, çatışmayı oluşturan olay, buradaki hikâyeden esinlenmeydi. Maalesef hem Ege’de hem de ülkemizin birçok bölgesinde bu tarz hikâyeleri duymak çok şaşırtıcı değil. Yaygın hikayeler. Ama bunu olabilecek en şaşırtıcı bir şekilde işlemeye çalıştık.
-Hakkı biraz saf, iyi insan idealini yaşayan bir karakter. Ailesine, çocuklarına düşkün. Fakat bir gün geliyor ki, iş tarihi eser kaçakçılığına kadar gidiyor. Benliğini büyük bir hırs kaplıyor. Hakkı karakterini yazarken, nasıl bir ideanız vardı?
Başlangıçta minimal olarak her şeye sahip Hakkı. Sevdiği insanlar, ailesi, köyü, işi… Ama sahip olmadığı bir şey var, o da saygınlık. Bunu da başta çok dert eden bir karakter değil. Fakat o köy biraz gelişmiş, bir turist akımına uğramış ve herkes de altına hücum gibi bu akımın faydalarından yararlanmaya çalışmış. Hakkı o yarışı biraz kaçırmış gibiydi. Bunu sosyal baskı olarak da üzerinde hissediyor.
Yaşadığımız global dünya, global köye dönüştü. Bu global köyde de herkese motivasyon olan şey, yarışta geri kalmama. Yarışta geri kalma hissini bir şekilde tedavi etmek. Hakkı da bu his neticesinde tüm hayal kırıklıklarını bir metaya bağlıyor. Onun bulduğu aslında bir tarihi eser ya da tarihi eserden kazanacağı para değil, yaşadığı tüm hayal kırıklıklarını geri getirebilecek sihirli bir dokunuş. Hakkı bunu bu şekilde yorumluyor, bunun bir armağan olduğunu ve buna sahip olduğunu düşünüyor. Sonunda da birçok olay gelişiyor.
-İncir ağacı, Anadolu mitinde bereketin sembolü. Kültürümüzde de “evi, barkı söndürmek” gibi bir anlamı var. Filmde hem bereketi yaşatıyor, hem de ev, bark sönüyor. İncir ağacı imgesini bir de sizden dinleyelim?
Aslında o kestane ağacı. Ağacın da ne ağacının olduğunun bir önemi yok, orada bir ağaç olmasının önemi var. Senaryoda düşündüğüm köklü bir ağaç olmasıydı. Burada da yaşlı ve büyük bir ağaç bulmak istiyordum. Çünkü Hakkı, ağacın kökleriyle, kendinden önce gelen jenerasyonlarla bir bağ kuruyor ve bunu bir sınıfsal zincirin son halkası olarak görüyor. Hakkı’nın deyimiyle, “O ağaç bizim emanetimizin bekçiliğini yapıyordu” ve ağaca da başka bir anlam yüklüyor. Seyirciyi bir kulvara itme gibi bir niyetim yok, ağacı ve evi sadece bir düşünce fırtınası yaratmak için kullandım. Ama bana göre ağaç; geçmişi, kökleri, bizden önce gelen ve bizden sonra da var olacakları simgeleyen, insana göre ömrü çok uzun olan ve belki de bilgelik sıfatının yükleneceği senaryonun bir elementi. Ama sizin de düşündüğünüz tamamen doğru.
-Hakkı’yı, Bülent Emin Yarar’a emanet etmişsiniz. Karakter seçimlerini nasıl yaptınız?
Senaryo yazım sürecinde aklımda birisi tam olarak olmuyor. Çünkü süreç sürekli değişken ve dinamik oluyor, benim açımdan iyi olan bir süreç olmuyor. Senaryo defterini kapatıp, düş dünyasından çıktıktan ve gerçek dünyaya geçtiğimiz sırada, Bülent Emin Yarar ilk düşündüğüm isimlerden birisiydi. Bir projede beraber çalışmıştık, oradan kurduğumuz iletişimle kendisiyle yeniden buluştuk. Sonra bu yol arkadaşlığına dönüştü.
Emanet etme gibi olmadı, senaryoyu sevmesi, senaryoda kendisini perçinleyen bir şey bulması ve olmak istemesiyle Hakkı ortaya çıktı. Ona çok kolay güvendim, senaryodaki bütün derin noktaları adeta deşifre edip filmini çeken bir yapıda okuyor. Senaryoyu bu kadar derinden okuyan bir oyuncuyla karşılaşmamıştm. Bu da benim çok kolay güvenmeme sebep oldu. O da bana güvendi ve bu noktada süreç güzel ilerledi.
-İlk kurmaca uzun metrajınız. İdolüm dediğiniz yönetmen/ler var mı?
İdolleştirdiğim bir yönetmen yok ama her yönetmenin bazı noktalarını idol olarak alabiliyorum. Hiç tanımadığım bir yönetmenin bir filmini ilk defa izleyip filmde yaptığı bir hareket, ona fazla odaklanmama sebep olabiliyor. Sevdiğim, esinlendiğim birçok yönetmen var ama birebir şunu takip etmeliyim, örnek almalıyım dediğim gibi biri sanırım yok. Bu soruyu çok zor buluyorum. Çünkü birini söylersem diğerini unutmuş olabiliyorum.
-Senaryo sizin önünüze geldiğine Hakkı rolünü kabul ederken ne düşündünüz?
Fatih Zenginoğlu diye bir arkadaşımız, Didem Madak şiirlerini seslendirmemi istemişti. Hikmet Kerem Özcan’la tanışmamız ona dayanır. Hikmet Kerem o dönem okuyordu, ben ve birçok tiyatrocu arkadaşım tiyatroda çekim yaptık. Benimle yeniden iletişime geçince o günü hatırlattı, her şey gözümün önüne geldi. Bu sefer de çok güzel bir senaryoyla buluşturdu. Yeniden ve asıl tanışma o oldu, hem Hikmet Kerem’le hem de Hakkı’yla.
Çok dolu bir senaryo. Açıkçası insan ne kadar tecrübe sahibi olursa olsun o heyecanı ya da korkuyu yaşıyor bir şekilde. Ama o sonra, set başladıktan sonra başka bir şeye dönüşüyor. Çünkü asıl iş, set başlayınca başlıyor. Ben bir de kafamda kurmam çok. Başlangıç çok önemlidir, mekânla ilişki kurarsın. Sonrasında hepsi bir bütün olur. Dolayısıyla bir hazırlık yaptım ama bu hazırlık yine ucu açık bir hazırlıktı. Hakkı’nın nereye gideceğini kestiremiyordum. O süreç beni çok heyecanlandırıyor ve duygulandırıyor. Çok güzel hissettim o süreci.
-Bu karakteri oynarken, nasıl bir duygu içerisindeydiniz?
Aslında bakarsanız bu hepimizde olan bir şey. Yani, ben özel görmüyorum kendimi. Bir roman okuduğunuz zaman herkes kendi rejisini kendisi yapar. Sanıyorum yine onun gibi bir şeydi. Hakkı’yı siz de okusaydınız, siz de bir şeyler hayal edecektiniz muhakkak. Ama o hayal ettiğiniz şeyin, önemli olan ucunu açık bırakıp izin vermeniz.
-Hakkı’yı biraz rahat bıraktınız o zaman.
Evet, o heyecanı yaşamak istedim çünkü hep.
-Hakkı, tarihi eserleri bulabilmek için derin bir tünal kazıyor. Siz ne hissettiniz o anlarda? Role nasıl hazırlandınız?
Benim babam maden mühendisiydi. Zaman zaman aklıma o geldi. Babam tabii, işi gereği dışarıdaydı hep. Biz hep zengin oluyorduk. O hayal başka bir şeydi. Hakkı’nın hikâyesi de o duyguya çok benziyor. Dolayısıyla biraz babam da yanımdaydı gibi hissettim hep.
-Hakkı bir yerden sonra yol ayrımına gidiyor. O ana kadar iyi insan ideasında olan bir karakterdi. Ama o, sonuç itibariyle olumsuz bir yolu tercih etti. Hakkı değil de siz olsaydınız ne yapardınız?
O bir çark. İnsan o duruma geldiğinde kendini tutamayabilir. Öyle bir şey hiç düşünmedim ama, kendi hayatımda, mesleğimle ilgili bazı çarkların içerisine kapılmamayı hissettim. Ama Hakkı’nın böyle bir çarkın içerisine kapılmasında da birçok neden taşıdığını düşünüyorum. Hiçbir şeyin eşit dağılımlı olmadığı bir coğrafyada, insanlar mutlaka şansa dayalı oyunlarla beklenti içerisinde olurlar. Bunun nedeninin sistemsel gelişimimizle ilgili olduğunu düşünüyorum.
-Türkiye’nin son zamanlarındaki sinema perspektifine baktığınız zaman, ne görüyorsunuz?
Tabii ki her dönemin kendine özgü karamsarlıkları olabiliyor. Bazen bir bakıyorsunuz, pırıl pırıl bir güneş doğuyor. Ben özellikle festivallerin ne kadar anlamlı olduğunu, festivallere gittikçe görüyorum. Ayvalık Film Festivali’ndeydim, oradaki renkliliği, çeşitliliği gördüm. Altın Koza’ya biraz geç geldim ama burada da aynı coşkuyu gördüm. Dolu koltukların arasında film izlemek gerçekten bambaşkaydı. Hafifledi, varsa paslarımın süzüldüğünü hissettim. Tabii ki gelişeceğiz. Genç yönetmen demek istemiyorum, bana belki yaş aldığımı düşünerek usta sıfatını yakıştırıyorlar ama ustalar çok. Her yaşta usta var. Dolayısıyla bu dinamik arkadaşlarımızın sinemamıza daha çok şey katacaklarını düşünüyorum. Katıyorlar da.
Bugün, enerjinin zirveye çıkması ve cesaretinin artmasıyla dolu bir gün seni bekliyor. Hayatındaki bazı belirsizlikleri geride bırakma isteği ve yeni başlangıçlar yapma arzusu içindesin. Özellikle kariyer odaklı adımlar atmak için harekete geçmek isteyebilirsin. İnisiyatif almak ve liderlik vasıflarını ortaya koymak için mükemmel bir zaman. Ancak, etrafındaki insanlarla olan etkileşimlerine dikkat etmen gerekebilir. Patavatsız ve öfkeli sözler, istenmeyen tartışmalara yol açabilir. Empati kurmak ve başkalarını dinlemek, ilişkilerindeki dengeyi korumana yardımcı olacak. Kendini ifade etmekte zorluk çekmiyor olabilirsin, fakat duygularını açıkça paylaşırken nazik bir dil kullanmak önemli. Aşk hayatında ise, duygusal dürtülerinin etkisiyle spontane kararlar alabilirsin, bu nedenle içgüdülerine güven. Günün sonunda, başkalarına ilham verecek ve kendi potansiyelini açığa çıkaracak bir ruh hali içinde olabilirsin.
Bugün, içsel huzur arayışında kendine zaman ayırmak isteyebilirsin. Üzerindeki baskıyı hafifletmek için doğayla iç içe olabileceğin bir alan seçmek faydalı olacaktır. İlişkilerin derinleşmesi ve sevgi dolu anlar yaşamak için ideal bir dönemdesin; duygusal paylaşımların artabilir. Finansal konularda, belirsizliklere karşı dikkatli olmalısın, sabırlı kalmak en doğru yol. Yaratıcılığını keşfetmek için yeni hobiler deneyebilirsin; bu, zihninde tazelenmenin kapılarını açacak. Kendine güvenerek alacağın küçük riskler, seni heyecan dolu deneyimlere yönlendirebilir. Unutma, içsel uyumunu sağlamak, çevrendeki her şeyle daha iyi bir ilişki kurmanı sağlayacak.
Sosyal etkileşimlerde hareketlilik ve yeni bağlantılar kurma fırsatları ön plana çıkıyor. Meraklı ruhunu kullanarak kendi ilgi alanlarına dair yeni bilgi ve deneyimlere açılabilirsin. İletişim becerilerin bu dönemde etkileyici olacak; insanlara ilham verme kapasiten yükselebilir. Ancak, dikkatinin dağılması ve odaklanmada zorluk yaşaman muhtemel. Kendini daha iyi ifade edebilmek için düşüncelerini organize edip, önceliklerini belirlemekte fayda var. Sözlerini dikkatlice seçmeli ve karşındakilerin hislerine duyarlılık göstermelisin. Aşk hayatında yenilikler ve sürprizler kapıda; karşılıklı ilgi çekeceğin biriyle beklenmedik bir karşılaşma yaşayabilirsin. Günün sonunda, içsel huzurunu sağlayacak bir şeyler yapmayı ihmal etme. Kısa bir yürüyüş ya da sevdiklerinle vakit geçirmek mental sağlığına iyi gelecektir.
Duygusal derinliğin ve sezgisel yeteneklerin öne çıkıyor. Bugün, içsel hislerin seni doğru yolda yönlendirecek. Sıkıntılarının üstesinden gelmek için geçmişte edindiğin dersleri hatırlamak önemli olacak. Ailevi ilişkilerin ön planda, sevdiklerinle olan iletişiminde daha anlayışlı ve empatik olmaya çalışmalısın. İç dünyanda yapacağın küçük yolculuklar, huzur bulmana yardımcı olabilir. Kendini ifade etme şeklin, başkalarının gözünde güvenilir bir figür olmanı sağlıyor. Bugün, insanlarla olan bağlarını güçlendirmek için iyi bir gün. İçinde bulunduğun ruh hali ilerledikçe olumlu değişimler yaşayabilirsin.
Kendi ihtiyaçlarını göz ardı etme, dengeyi kurmalısın. Duygusal alanda ise kendini ifade ederken dikkatli ol, bazı sözcüklerin yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Hayatının keyifli anlarına odaklan ve sevdiklerinle vakit geçirmenin tadını çıkar. Şu an sahip olduğun enerjiyi doğru yöne yönlendirmek, senin için büyük kazançlar getirebilir.
Bugün, detaylara olan dikkatin artış gösterebilir ve bu, iş hayatında ya da günlük görevlerinde mükemmel sonuçlar elde etmene yardımcı olabilir. Belirsizlik içeren durumlarla karşılaşabilirsin, ancak sezgilerinle sorunları çözmeye yönelik önemli adımlar atabilirsin. Hızlı düşünme kabiliyeti ve analitik yaklaşımın sayesinde zorlayıcı konularda bile başarılı olabileceksin. İletişim kurduğun kişilere karşı daha sabırlı ve anlayışlı olman gerektiğini hissedebilirsin; bu, ilişkilerini güçlendirecek ve daha derin bağlar kurmanı sağlayacaktır.Bugün sağlığına dikkat etmelisin; dinlenmeye ve rahatlamaya zaman ayırmak, zihin ve beden dengenin korunmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, sevdiklerinle yaptığın küçük sohbetler bile moral kaynağı olabilir. Plan yaparken esnek olmayı unutmamalısın; beklenmedik gelişmeler seni yeni fırsatlara yöneltebilir. Bu dönemde, her fırsatı değerlendirmek ve kendini ifade etmek için gereken cesareti bulmana yardımcı olacak ilham verici anlar yaşayabilirsin.
Bugün, ilişkilerde denge arayışın ön planda olacak. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, keyifli anlar ve yeni bağlantılar getirebilir. Başkalarının ihtiyaçlarına duyarlılığın seni daha da çekici kılacak. Ancak, kendi isteklerini de göz ardı etmemelisin; bu dengeyi sağlamak önem taşıyor. İletişim becerilerin güçlü olduğu bu dönemde, kendini ifade etmekte tereddüt yaşamayacaksın. Estetik ve sanatsal yönlerin, yaratıcılığını ortaya çıkarman için harika fırsatlar sunuyor. Birkaç gün içinde bir projenin sonuçlarıyla karşılaşabilirsin; bu seni hem motive edecek hem de yeni hedefler belirlemene yardımcı olacak. Kendine zaman ayırmayı unutma.
Duygusal derinliklerin keşfine çıkacağın bir gün. İçsel huzuru bulmak için çevrendeki insanlarla olan ilişkilerini sorgulamak isteyebilirsin. Bazı sırların veya gizli düşüncelerin açığa çıkabilir, bu da seni daha fazla içsel çalışmaya yönlendirecektir. İletişimde açıklık önem kazanırken, samimiyet arayışın günün merkezinde yer alabilir. Geçmişin, bugünün üzerinde etkili olabilir, eski bağlantılarla yüzleşmek sana yeni bir bakış açısı kazandırabilir. Kendini ifade etme biçimin değişebilir, bu sayede yeni fırsatlarla karşılaşma ihtimalin artar. Bugün kendine zaman ayırmak, meditasyon veya sanatsal bir aktivite ile ruhunu beslemek faydalı olacaktır. Toplumsal ilişkilerde dikkatli olmalısın; sana beklenmedik sürprizler getirebilir. Sakin kalmaya çalış, içsel dengeyi bulman gereken anlar yaşayabilirsin.
Serbest ruhun ve keşfetme arzun bugün daha da belirginleşiyor. Sosyal ilişkilerin, yeni bağlantılar kurma isteğinle zenginleşecek. Farklı bakış açıları sunan kişilerle bir araya gelmek, ufkunu genişletmen için büyük fırsatlar sunabilir. Merak ettiğin konulara dair derinlemesine araştırmalar yapabilir, öğrenme isteğinle ilham alabilirsin. Duygusal olarak biraz huzursuz hissedebilirsin, ancak bu durum içsel bir yolculuğa çıkarak, kendini yenilemene vesile olacak. Sahip olduğun enerjiyi doğru yönlendirmek, hem kendini ifade etmesini kolaylaştıracak hem de başkalarıyla olan etkileşimlerine pozitif bir yönde etki edecek. İçsel potansiyelini açığa çıkarmak için adımlar atmaya istekli olmalısın; bu, seni daha özgür ve yaratıcı hissettirecek. Unutma, yaşamın sunduğu fırsatları değerlendirmek için cesur olmalısın!
Bugün, sorumluluklarınızın ve hedeflerinizin ön plana çıkacağı bir gün. Planlarınızı gözden geçirmek ve gerekirse güncellemek için harika bir fırsat. İş hayatında mücadeleci bir ruh halindesiniz; bu, kariyerinizle ilgili önemli adımlar atmanıza olanak tanıyacak. Duygusal ilişkilerde ise, samimi ve açık iletişim büyük önem taşıyor. Sevdiklerinizle olan bağlarınızı güçlendirecek fırsatlar sizi bekliyor. Kendi içsel motivasyonunuza güvenin, kararlı ve disiplinli duruşunuzla çevrenizdekilere ilham vereceksiniz. Kendi ihtiyaçlarınıza karşı duyarlı olun; biraz kendinize zaman ayırmak, hem ruhsal hem de fiziksel sağlığınıza katkıda bulunacak. Unutmayın, başarıya giden yolda derinlemesine düşünmek ve stratejik davranmak, bugün sizin için belirleyici olacak.
İnovatif düşünce tarzın, bugün başkalarına ilham verebilir. Farklılıklara duyduğun saygı, sosyal ilişkilerini güçlendirecek. Yeni arkadaşlıklar kurma fırsatı bulabilirsin; grup etkinliklerine katılmak için harika bir zaman. İçinde bir şeyler yapmak için güçlü bir arzu hissedeceksin, bu da seni cesur kararlar almaya yönlendirebilir. Mantık ve sezgiyi dengede tutmaya çalış; bazen duygular, akla galip gelebilir. Esnek ol, değişime açık kal; beklenmedik durumlar karşısında rahat kalabilirsin. Unutma ki, senin özgün bakış açın, etrafındaki insanlara farklı bir perspektif sunacak. Kendini ifade etme yollarını keşfetmekten çekinme; bu, içsel huzurunu artıracak.
Duyguların derin sularında yüzdüğün bir gün. İçsel sezgilerin ve hayal gücün oldukça kuvvetli. İnce ruhsal bağlantılar kurabilir, etrafındaki insanlarla empati düzeyini artırabilirsin. Hayal gücünü yaratıcı projelere aktarmak için mükemmel bir zaman. Harika fikirler aklına gelebilir, belki de bir sanat eseri ya da yazılı bir proje için ilham bulabilirsin. Duygusal derinliklerinle insanlarla paylaşım yapmak isteyebilirsin; bu, hem seni hem de etrafındakileri güçlendirebilir.Ancak, gerçeklikten kopmamaya dikkat et. İdealizmin seni yanıltmasın, ayaklarını sağlam bir yere basmaya özen göster. Kendinle kalmak, içsel huzurunu bulmak için biraz zaman ayırmalısın. Belki meditasyon ya da bir doğa yürüyüşü, ruhunu canlandırmak için harika bir yol olabilir. Sosyal ilişkilerde ufak pürüzler yaşanabilir; sabırlı ve anlayışlı olman, bu durumu kolayca aşmanı sağlayacaktır. Sevdiklerine karşı gösterdiğin şefkat ve destekle, aranızdaki bağları daha da güçlendirebilirsin.
