Yeniden, yeni ‘Saraydan Kız Kaçırma’
Caner Akın’ın rejisi, Tan Sağtürk’ün koreografisiyle sahnelenecek olan “Saraydan Kız Kaçırma”, içinde bulunduğumuz pandemi dönemine gönderme yapıyor.
Öznur Oğraş Çolak
İstanbul Devlet Opera ve Balesi, yeni bir yorumla W. A. Mozart’ın “Saraydan Kız Kaçırma” operasını İstanbul Opera Festivali kapsamında 26-27 Eylül’de Arkeoloji Müzeleri bahçesinde sahneleyecek. Caner Akın’ın rejisi, Tan Sağtürk’ün koreografisiyle sahnelenecek olan yapıt, içinde bulunduğumuz pandemi dönemine gönderme yapıyor ve konuyu başka bir salgın dönemine taşıyor. Esere, orkestra şefi Murat Cem Orhan’ın yönetimindeki İstanbul Devlet Opera ve Balesi Orkestrası eşlik edecek. Tan Sağtürk, eserde koreografinin yanı sıra Selim Paşa rolünü de Selim Borak ile dönüşümlü oynayacak. “Saraydan Kız Kaçırma”nın ayrıntılarını, Caner Akın, Tan Sağtürk ve Murat Cem Orhan ile konuştuk.
– Yıllardır sahnelenen bu esere “yeni bir yorum” kattınız. Merak ediyoruz nasıl süprizler bekliyor biz sanatseverleri. Koreografisinde, sahne düzeninde hangi yeniliklerle karşılaşacağız?
Primis Player Placeholder
Caner Akın: W. A. Mozart’ın ölümsüz eseri Saraydan Kız Kaçırma, bildiğiniz üzere konusunda Türkleri işlemekte. Yüzyıllardır sahnelenen bu eserde hem sınıfsal farklar Selim Paşa – Osmin, Belmonte – Pedrillo göze çarpmakta hem de sevginin önünde hiçbir şeyin karşı duramayacağını göstermekte. Buna affetmek de dahil. Eserin en önemli vurgusu, “Güzellikle, iyilikle elde edemediğimiz insanları bırakalım” demekte. Haliyle ben de bu öğeleri daha da ön plana çıkardım.
– Yapıtın orijinaline sadık kalarak pandemi dönemine vurguyu nasıl yaptınız?
Akın: İçinde bulunduğumuz salgın hastalık durumunu da esere kattım. Hem de eserin orijinaline sadık kalarak nokta atışı bir tarihe yani İspanyol gribi salgını ve Birinci Dünya Savaşı’nın bitişi 1918 yılına taşıdım. Bu da sahne üzerinde büyük imkânlar doğurdu. Saraydan Kız Kaçırma yüzyıllardır sahneleniyor. Ve bu haliyle İstanbul Devlet Opera ve Balesi olarak dünyada ilk kez böyle bir sahneleme gerçekleştirmiş oluyoruz. Daha ilk toplantılarımızda eserin koreografı Tan Sağtürk ile birlikte bu konunun üstüne ciddi olarak eğildik. Eserin son noktasında ise özellikle Selim Paşa’nın kendi içsel yolculuğuna vurgu yapmak istedim. Yaşadığı her türlü olaya karşı içindeki çocuk, sevgi onun verdiği kararda göz ardı edilemeyecek kadar büyüktü. Bu yüzden de sahnede bir de Selim Paşa’nın çocukluğunu görüyoruz. İnsanoğlu büyüdükçe değişiyor. Fakat her ne olursa olsun içindeki çocuğu öldürmeyen, kâmil insan olma yolunda yürüyebiliyor.
– Birçok büyük opera evinde, her perdeden önce bir anlatıcı, gelecek olayların özetini yapıyor. Hatta perde aralarında başrollerdeki sanatçılarla kısacık bir söyleşi yapıyor. Bunu denemeyi düşündünüz mü?
Akın: Bu, aslında uzun zamandır benim gerçekleştirmek istediğim bir durum. Özellikle yurtdışında yaptığım temsillerde her zaman böyle organizasyonlarda yer aldım. Bunu ileride mutlaka gerçekleştireceğiz. Sadece pandemiden dolayı bunun biraz daha ötelenmesinin daha iyi olacağını düşünüyorum.
– Tan Bey, sahneleme düzeninde nasıl alanlar yarattınız dansçılara? Acaba yepyeni bir ses düzeniyle Arkeoloji Müzesi’nin bütün bahçesine yayın yapılsa, dansçılar bahçenin uzak noktalarından ışık takibiyle sahneye gelseler! Onlara böylesi daha büyük alanlar yaratmayı düşündünüz mü?
Tan Sağtürk: Koreografik anlamda Arkeoloji Müzesi’nin bahçesinde Saraydan Kız Kaçırma operası benim ilk çalışmam olacak. Bu proje, alanın bize tanıdığı fiziki imkânlar doğrultusunda, ileride yapılacak olası projelerde bize yeni fikirler sunacak. Eserin yeni tanımlarının dışında keskin hatlarına sadık kalarak projeyi oluşturmak önemli diye düşünüyorum. Yenilikleri katarken eserin formunu koruyup ince dokunuşlarla yorum katmak mümkün. Koreografik çalışmamı bu hassasiyeti gözeterek oluşturmak istedim. Değerli bir ekiple bir arada olduğum için son derece memnunum. Ekip çalışmasının ortaya çıkardığı bu eserin, seyirci ile buluşacağı günü sabırsızlıkla bekliyorum.
MÜZİKAL DOKU…
Murat Cem Orhan: Mozart, 3. bölümüyle ünlü piyano sonatı No.11 Kv 331’i yani Türk Marşı’nı bestelemeden 1 sene önce bitirdiği Saraydan Kız Kaçırma operasını, uzun yıllar Osmanlı Devleti ile savaşmış Avusturya-Macaristan İmparatoru II. Joseph’in ısmarlamasıyla yazmıştır ve açıkça görülür ki o yıllarda Avrupa’da pek çok sanatçı, Türklerin ve oryantalizmin etkisi altındadır. 18. yüzyılda görülen oryantalist akımın yansımalarını bu eserde yoğun bir şekilde görürüz.
– Peki, mehter müziği…
Özellikle müzikal dokunun mehter müziğine olan yakınlığı, operanın pek çok bölümünde -ki Mozart’ın kendi ifadesiyle “uvertür, 1. perde ve eserin finalindeki korolu bölüm ve Osmin ve Pedrillo’nun düeti Vivat Baccus” – hem müziğin ritim kurgusu hem de melodik yapısı bakımından mehter müziğine atıftır. Bu eserde grand cassa, üçgen zil ve cymabal, mehter takımında kullanılan kös ve zilleri taklit eder. Türk müziğinde olan işlemeli melodiler ise gerek Osmin’in aryalarında gerekse de korolu bölümlerde sıkça kullanılır. Eserin başından sonuna kadar, orkestrasyonda ve müziğin genelinde Türk müziği ve çoksesli Batı müziğini bu kadar homojen yansıtmayı başarmış en önemli eser olduğunu düşünüyorum.
Merhaba! Koç burcunun günlük burç yorumuna göre, enerji dolu bir gün geçirebilirsin. Yeni başlangıçlar için cesaret bulabilir, yaratıcı projelere yönelmek için motive hissedebilirsin. İletişimde açık ve net olman, ilişkilerini güçlendirecektir. Sağlığına dikkat etmeni öneririm; spor yaparak enerjini yükseltebilir, günün stresini atabilirsin. Bu dönemde biraz sabırlı olman bazı sorunların üstesinden gelmende yardımcı olacaktır.
Bugün, finansal konulara daha fazla odaklanabilirsin. Gelirinle ilgili bazı fırsatlar kapında olabilir. Çalışmalarının karşılığını almanın ve maddi kazançlarını artırmanın tam zamanı. İletişimdeki pozitif enerjin, çevrendeki insanlarla olan ilişkilerini güçlendirebilir. Ayrıca, kendine ayırdığın zamanın artması, ruh halini olumlu yönde etkileyecek. Kendine küçük mutluluklar yaratmak isteyebilirsin. Unutma, sağlam adımlar atmak her zaman kazandırır. Günün keyifli geçsin!
Merhaba! İkizler burcunun günlük yorumuna göre, bugün iletişime açık ve sosyal bir gün geçirebilirsiniz. Arkadaşlarınızla veya yakınlarınızla keyifli vakit geçirebilir, yeni bağlantılar kurabilirsiniz. Zihninizin aktif olduğu bir dönemdesiniz, bu yüzden yaratıcılığınızı kullanmak için harika fırsatlar bulabilirsiniz. Ancak, dikkatinizin dağılmasına neden olan unsurlara karşı dikkatli olmalısınız. Duygusal konularda samimi bir iletişim kurmak, ilişkilerinizi güçlendirebilir. Genel olarak, keyif alacağınız bir gün sizi bekliyor!
Merhaba! Yengeç burcunun günlük yorumuna göre, hislerinize önem vereceğiniz bir gün olabilir. Duygusal yoğunluklar yaşamanız muhtemeldir. Aile veya evle ilgili konulara yönelme isteği duyabilirsiniz. Sevdiklerinizle vakit geçirmek ve duygusal bağlarınızı güçlendirmek için güzel bir fırsat. Aynı zamanda, içsel dengelerinizi sağlamaya çalışmak, huzurunuzu artırabilir. İş veya kariyerle ilgili ufak fırsatlar da gündeme gelebilir. Kendinize karşı nazik olun ve ihtiyaçlarınıza dikkat edin.
Merhaba! Aslan burcunun günlük yorumuna göre, enerjin yüksek ve kendini ifade etme konusunda cesursun. Bugün yeni projelere başlayabilir veya yaratıcı fikirlerini hayata geçirebilirsin. Sosyal ilişkilerde ise öne çıkacağın bir dönemdesin, çevrendeki insanlardan destek alabilirsin. Ancak dikkat etmen gereken nokta, egonun seni yönetmesine izin vermemek olmalı. İnsanlara karşı nazik ve anlayışlı olmaya özen göster. Keyifli bir gün geçirmeni dilerim!
Merhaba! Başak burcunun günlük yorumuna göre, bugün detaylara ve düzenlemelere daha fazla dikkat etme ihtiyacı hissedebilirsiniz. İş yerinde veya kişisel projelerinizde bazı küçük ama önemli detayları gözden kaçırmamaya özen gösterin. Ayrıca, sağlığınıza dikkat etmekte fayda var; belki de biraz dinlenmek veya sağlıklı bir şeyler yemek iyi gelebilir. İletişim kurma konusunda biraz daha açık olabilir, bu yüzden dostlarınızla veya ailenizle anlamlı bir sohbet gerçekleştirebilirsiniz. Unutmayın ki, planlı ve sistematik yaklaşımınız gün boyunca size avantaj sağlayabilir.
Merhaba! Terazi burcunun günlük yorumuna göre, bu dönemde ilişkiler ve sosyal etkileşimler ön planda olabilir. Başkalarıyla olan iletişiminiz güçlenirken, uzlaşı ve denge arayışınız artabilir. Bugün, arkadaşlarınızla vakit geçirmek veya yeni insanlarla tanışmak için fırsatlar bulabilirsiniz. Sanatsal faaliyetler veya estetik konular da ilginizi çekebilir. İçsel huzurunuzu korumaya çalışın ve kararlarınızı alırken mantıklı bir yaklaşım benimsemeye özen gösterin. Kendinize ve sevdiklerinize zaman ayırmayı unutmayın!
Merhaba! Akrep burcu için günlük burç yorumu genellikle yoğun duygusal deneyimlere ve derin düşüncelere işaret eder. Bugün, sevdiklerinizle olan ilişkilerinizi gözden geçirebilir, duygusal bağlarınızı güçlendirmek için adımlar atabilirsiniz. Aynı zamanda, iş hayatında dikkatli olmanız gereken durumlar olabilir; ani kararlar almaktan kaçının. Kendinizi ifade etmekte güçlük çekiyorsanız, düşüncelerinizi yazılı olarak ifade etmeyi deneyebilirsiniz. Özellikle içsel huzur arayışında olacağınız bir gün. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın.
Merhaba! Yay burcunun günlük yorumuna göre, cesaretin ve maceraperestliğin ön planda olduğu bir gün geçirebilirsin. Yeni fikirler ve keşifler seni heyecanlandırabilir. Öğrenmeye açık ol ve deneyimlemek istediğin şeylere yönel. İletişim becerilerin sayesinde sosyal ortamlarda öne çıkabilirsin. Duygusal olarak dengede kalmaya çalış, çevrendeki insanlarla olan ilişkilerine dikkat et. Unutma, cesur adımlar atmak her zaman faydalı olmayabilir; düşünerek ilerlemek de önemli. İyi bir gün dilerim!
Merhaba! Oğlak burcu için günlük burç yorumu, genel olarak disiplin ve kararlılıkla ilgili konulara odaklanmanızı önerebilir. Bugün iş veya sorumluluklarınızla ilgili önemli adımlar atmanız gerekebilir. Planlarınızı gözden geçirmek ve hedeflerinize ulaşmak için pratik bir yaklaşım sergilemek faydalı olacaktır. Ayrıca, ilişkilerde iletişime dikkat etmeniz gerektiği bir dönemdesiniz; duygularınızı ifade etmekten çekinmeyin. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın, bu size enerji verecektir.
Merhaba! Kova burcunun günlük burç yorumu genellikle değişkenlik gösterebilir, ancak genel olarak özgürlük arayışınızın ön planda olacağını söyleyebilirim. Bugün farklı fikirler ve projeler üzerinde düşünebilir, sosyal çevrenizle ilgilenebilirsiniz. İçsel yenilik ve değişim arayışınız sizi farklı insanlarla bir araya getirebilir. Duygusal olarak bazı sürprizlerle karşılaşabilirsiniz; yeni tanışmalar veya mevcut ilişkilerde heyecan verici gelişmeler olabilir. Kendi özgün düşüncelerinizi ifade etmekten çekinmeyin. Unutmayın, sezgilerinize güvenmek önemlidir.
Merhaba! Bugün Balık burcunun duygusal ve sezgisel yönlerinin öne çıkacağı bir gün olabilir. Kendinizi sanatsal ve yaratıcı projelere yönlendirmek isteyebilirsiniz. Aynı zamanda, sevdiklerinizle duygusal bağlarınızı kuvvetlendirmek için uygun fırsatlar bulabilirsiniz. İçsel huzurunuzu sağlamak adına yalnız kalmak ya da doğayla baş başa olmak da iyi gelebilir. Duygularınızı ifade etmekten çekinmeyin; içten bir konuşma günün anlamını daha da derinleştirebilir. Kendinize karşı nazik olmayı unutmayın.