1
Ankara’da belediye’nin açtığı bir çukura düşerek rahatsızlanan, ardından yanlış teşhis ve tedayiyle hayatını kaybeden Orhan Veli Kanık, 1914 yılında İstanbul’da başlayan hayat hikayesini şöyle anlatıyor:
“1914 yılında doğdum. 1 yaşında kurbağadan korktum. 9 yaşında okumaya, 10 yaşında yazmaya merak saldım. 13’te Oktay Rıfat’ı, 16’da Melih Cevdet’i tanıdım. 17 yaşında bara gittim. 18’de rakıya başladım. 19’dan sonra avarelik devrim başlar. 20 yaşından sonra da para kazanmasını ve sefalet çekmesini öğrendim. 25’imde başımdan bir otomobil kazası geçti. Çok aşık oldum. Hiç evlenmedim.” İşte Orhan Veli’nin hayatına dair önemli noktalar…
Orhan Veli Kanık, 1914 yılında İstanbul’un Beykoz semtinde Fatma Nigar Hanım ve Mehmet Veli Bey’in çocuğu olarak dünyaya gelmiştir.
Sokaktaki insanların dilini şiire taşımış olan Orhan Veli Kanık, eğitim hayatına Akaretler İlkokulu’nda başlamıştır. Üniversite eğitimini yarım bırakmış ve 1937 yılında Ankara’da PTT Umum Müdürlüğü Telgraf İşleri Reisliği Muamelât‘ta memur olarak çalışmaya başlamıştır. İçkiye düşkün olan şair hayatı boyunca düzenli bir çalışma hayatının içerisine girememiştir.
Orhan Veli Kanık, şiire getirdiği yenilikler nedeniyle başlarda büyük ölçüde yadırganmış ve çok sert eleştirilere maruz kalmış bir şairdir. Alışılmışın dışındaki eserleri ile önce yadırganmış sonra da eğlenme ve aşağılamaya maruz kalmıştır. Yaşadığı dönemde büyük bir üne sahip olan nadir şairlerden Orhan Veli Kanık, tüm olumsuz tepkilerin yanı sıra büyük bir sevgi ve hayranlıkla da karşılaşmıştır.
Orhan Veli Kanık, 1940 yılında Abidin Dino, Alaeddin Hakgüder ile birlikte sadece bir sayı yayımlanabilen “Küllük” isimli bir dergi çıkarmıştır. Bu dergi bir sayı çıksa da Orhan Veli Kanık’ın ilk sayıda yayımladığı “Tahattur” şiiri 1968 yapımı “Vesikalı Yarim” filmine ilham kaynağı olmuştur. Orhan Veli Kanık’ın yayımlanmış bir romanı olmasa da yazmaya başladığı bir roman olduğu bilinmektedir. Kitabın adı “Dünyalarının Dışında“dır fakat şair vefatına kadar kitabı tamamlayamamıştır. Şair Orhan Veli Kanık, 14 Kasım 1950 tarihinde ise İstanbul’da vefat etmiştir.
Yaşamı boyunca düzene ve alışagelmişliğe savaş açan ünlü şair, bu tutumunu aşk hayatında da göstermiştir. Hayatını boyunca hiç evlenmeyen Orhan Veli’nin en ünlü şiirlerinden biri hatta öldüğünde cebinde bulunan son şiiri, ”Aşk Resmi Geçidi” şairin aşk hayatını özetler niteliktedir. Hayatına giren tüm kadınlara dair duygularını bu şiirde kaleme alan ünlü şairin bu eserini bir vapurda tanıştığı öğretmen Nahid Hanım‘a ithaf edildiği iddia ediliyor.
Orhan Veli, 1950 yılı 10 Kasım‘da bir haftalığına geldiği Ankara‘da belediyenin kazdığı bir çukura düştü ve başından hafifçe yaralandı. İki gün sonra İstanbul’a döndü. 14 Kasım günü bir arkadaşının evinde öğle yemeği yerken fenalık geçiren şair hastaneye kaldırıldı. Beyinde damar çatlaması yüzünden başlayan rahatsızlığın sebebi doktor tarafından anlaşılamadı ve Kanık’a alkol zehirlenmesi teşhisiyle tedavi uygulandı ancak beyin kanaması geçirdiği sonradan anlaşıldı. Aynı akşam sekizde komaya giren şair gece 23.20’de komadan çıkamayarak Cerrahpaşa Hastanesi‘nde hayata veda etti.
Lisedeki edebiyat hocası Ahmet Hamdi Tanpınar, Kanık’ı hastanede ziyaret etme fırsatı buldu ve bu olayı şöyle anlattı:
”Daha orta mektebin birinci sınıfında talebem olan Orhan’ı Cerrahpaşa Hastanesi’nde son defa oksijen çadırının altında yarı çıplak, güçlükle nefes alır ve o kadar güzel hayallerin yakaladığı dünyamızı yalnız akı görünen gözlerinden boşanırken gördüğüm günü hiçbir zaman unutamam. Şiirimize tatlı anlaşmazlığı ve lezzeti getiren zeka, kendisi olmaktan çıkmıştı.”
Sarıyer’deki Aşiyan Mezarlığı’na defnedilen Kanık’ın mezarının yapımı için ünlü şair Sabahattin Eyüboğlu öncülüğünde bir kampanya başlatıldı. Sanatçıların, okurların destek verdiği kampanyayla mezar için para toplandı. Destek verenlerin listesi Varlık Dergisi’nde yayımlanıyor, okullarda bunun için para toplanıyordu. Sonrasında Abidin Dino mezarı tasarladı. Yapı, pembe granitten, Nevzat Kemal tarafından inşa edildi. Kitabeye Orhan Veli’nin adını ise usta kalem Emin Barın yazdı. Ünlü şairin mezarı 2020 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından restore edildi.
İşte ünlü şairin rahatsızlandığı sırada üstünde bulunan ceketin cebinden ‘bir diş fırçasının sarılı olduğu kâğıda‘ yazılmış halde bulunan Aşk Resmi Geçidi şiiri:
Aşk Resmi Geçidi
Birincisi o incecik, o dal gibi kız,
Şimdi galiba bir tüccar karısı.
Ne kadar şişmanlamıştır kim bilir.
Ama yine de görmeyi çok isterim,
Kolay mı? İlk göz ağrısı
İkincisi Münevver Abla, benden büyük
Yazıp yazıp bahçesine attığım mektupları
Gülmekten katılırdı, okudukça.
Bense bugünmüş gibi utanırım
O mektupları hatırladıkça.
………….. çıkar
………….. dururduk mahallede
……………………. halde
………… yan yana yazılırdı duvarlara
………………. yangın yerlerinde.
Dördüncüsü azgın bir kadın,
Açık saçık şeyler anlatırdı bana.
Bir gün de önümde soyunuverdi
Yıllar geçti aradan, unutamadım,
Kaç defa rüyama girdi.
Beşinciyi geçip altıncıya geldim.
Onun adı da Nurinnisa.
Ah güzelim
Ah esmerim
Ah
Canımın içi Nurinnisa.
Yedincisi, Aliye, kibar bir kadın.
Ama ben pek varamadım tadına.
Bütün kibar kadınlar gibi
Küpe fiyatına, kürk fiyatına.
Sekizinci de o bokun soyu.
Elin karısında namus ara,
Kendinde arandı mı küplere bin.
Üstelik …….
Yalanın düzenin bini bir para.
Ayten\’di dokuzuncunun adı.
İş başında şunun bunun esiri,
Ama bardan çıktı mı,
Kiminle isterse onunla yatar.
Onuncusu akıllı çıktı
Bıraktı gitti beni.
Ama haksız da değildi hani.
Sevişmek zenginlerin harcıymış
İşsizlerin harcıymış.
İki gönül bir olunca
Samanlik seyranmış ama,
İki çıplak da, olsa olsa,
Bir hamama yakışırmış.
İşine bağlı bir kadındı on birinci,
Hoş, olmasın da ne yapsın,
Bir zalimin yanında gündelikçi.
………leksandra
Geceleri odama gelir,
Sabahlara kadar kalır.
Konyak içer sarhoş olur,
Sabahı da işbaşı yapardı şafakla.
Gelelim sonuncuya.
Hiçbirine bağlanmadım
Ona bağlandığım kadar.
Sade kadın değil, insan.
Ne kibarlık budalası,
Ne malda mülkte gözü var.
Hür olsak der,
Eşit olsak der.
İnsanları sevmesini bilir
Yaşamayı sevdiği kadar.
Bugün, enerji dolu bir ruh hali içinde olacaksın. İçinde taşan cesaret ve kararlılık, seni yeni maceralara yönlendirecek. Hedeflerine ulaşmak için adım atmaktan çekinmeyeceksin. Sosyal çevrendeki insanlar, senin liderlik vasıflarını takdir edecek. Ancak, aceleci tavırların bazı ilişkilerde gerginlik yaratabilir. Dikkatli olun, düşünmeden hareket etmemeye çalış. Aynı zamanda, kişisel gelişimine yönelik yeni fırsatlar keşfetmen mümkün. Gözlemlerin ve sezgilerin, senin için yol gösterici olacak. İletişimde açık ve samimi ol, hislerini net bir şekilde ifade etmek, aradaki bağı güçlendirebilir. Bugün, yeniliklere ve değişime açılmak, seni daha da ileri taşıyacak. Unutma, cesaretin yanında sabırlı olmak da önemli.
Bugün, sabırlı ve kararlı yapınla çevrenizdeki insanlara ilham verebilir, onlarla uyum içinde bir iletişim kurabilirsiniz. Duygusal olarak güçlenmiş hissetmeniz, sevdiklerinizle olan ilişkinizdeki bağları daha da kuvvetlendiriyor. Finansal konularda dikkatli ve araştırmacı bir tutum benimsemek, sizi beklenmedik sürprizlerden koruyabilir. Sanatsal yönlerinizi ortaya çıkaracak projelere yönelmek, ruhsal olarak sizi besleyecek ve keyif verecek. İçsel huzurunuzu bulmak için doğaday zaman geçirmeniz, stresinizi azaltsa da zihinsel dinginliğinizi artıracak. Yeni bir hobi veya ilgi alanı keşfetmek, yaratıcılığınızı artırabilir ve günlük yaşamınıza farklı bir heyecan katabilir. Unutmayın, her yeni başlangıç, hayatınıza taze bir nefes getirebilir.
Zihinsel enerjinin zirve yaptığı bir dönemdesin. Meraklı doğanın ön plana çıkacak, yeni fikirler ve bilgileri keşfetme arzusuyla dolusun. Sosyal çevrendeki insanlarla olan etkileşimlerin, iletişim becerilerini parlatarak sana yeni fırsatlar getirebilir. Ancak, dikkatli ol; zaman zaman yüzeysel konuşmalara yönelmek yerine derinlemesine bağlar kurmaya gayret et. İş veya günlük yaşamda karşılaşacağın zorluklar, esnek düşünme kabiliyetin sayesinde aşılabilir. Duygusal ilişkilerde ise, açık ve dürüst olmak, belirsizlikleri gidermek adına faydalı olabilir. Bugünün, içsel düşüncelerini ifade etmek ve yeniliklere açık olman için mükemmel bir zaman. Yaratıcılığını serbest bırak.
Duygusal derinliğin ve sezgisel yeteneklerin bugün oldukça belirgin. Sevdiklerinle olan ilişkilerine daha fazla zaman ayırma isteği hissediyorsun. Kendini ev ortamında daha rahat, huzurlu ve güvende hissediyorsun; belki de bazı nostaljik anıları yeniden yaşatmak isteyebilirsin. Yapmak istediğin bazı değişiklikler için harekete geçmek için uygun bir zaman. İçsel dünyana yaptığın yolculuklar, seni daha güçlü kılıyor.Aşk hayatında daha duyarlı ve şefkatli bir yaklaşım sergilemen, partnerinle arandaki bağı güçlendirebilir. Uzaklardan gelecek bir haber veya beklenmedik bir ziyaret, ruh halini yenileyebilir. Sosyal ilişkilerin de ilgi alanlarının değişmesiyle yeni dostluklara kapı aralayabilir; bu, seni besleyen bir etki yaratacak.Kendini iyileştirmek ve yeni şeyler öğrenmek için zaman ayırmalısın; belki bir hobi edinmek ya da mevcut hobilerine yönelmek sana iyi gelecektir. İş veya kariyer alanında, sezgilerini dikkate alman faydalı olabilir; kararlarını verirken iç sesine kulak vermek, doğru yolda olmanı sağlayacak. Bugün belirsizliklere karşı içinde hissettiğin cesaretle ilerle, verdiğin kararların tatmin edici sonuçlar doğurabilir.
Sahip olduğun cesaret ve karizma, çevrendekileri etkilemeye devam edecek. Bugün, lider özelliklerin ön plana çıkarken, takım çalışmasına olan yatkınlığın da dikkat çekecek. Yaratıcılığın yeni projeler için ilham verici olabilir. Kendine olan güvenin, zorlukların üstesinden gelmende kilit rol oynayacak. Flörtöz bir atmosfer seni bekliyor; duygularını açık bir şekilde ifade etmekten çekinme. Ancak, ben merkezli davranışlardan uzak durmak, ilişkilerinde dengeyi korumak açısından önemli olacak. Kendini ifade ederken, başkalarının duygularını da dikkate almayı unutma.
Bugün detaylara olan düşkünlüğün seni önemli noktalara yönlendirebilir. İş ve sağlık konularında daha önce ertelediğin planları hayata geçirmek için uygun bir zaman. İletişimde dikkatli olman gereken anlar var, söylediklerine özen göstermelisin. Çevrende seni anlamayan insanlarla karşılaşabilirsin, bu durum motivasyonunu etkileyebilir. Sabırlı kalmak ve düşüncelerini net bir şekilde ifade etmek çok önemli. Aile bireyleriyle olan ilişkiler, mutluluğunu artıracak ve sana güç verecek. İçsel huzurunu sağlamak için kendine zaman ayırmayı ihmal etme, doğa yürüyüşleri ya da meditasyon gibi aktiviteler ruhunu ferahlatabilir. Unutma, ufak iyileştirmeler ve düzenlemeler büyük farklar yaratabilir.
Duygusal dengeni bulmak için doğru bir dönemdesin. İlişkilerde seni rahatsız eden unsurları açıkça konuşma cesaretini gösterebilirsin. Sosyal çevrende dikkatini çeken bir kişiyle daha derin bir bağ kurma fırsatı doğabilir. Estetik ve sanatsal etkinliklere yönelmek seni besleyecek. İçsel huzurunu bulmak için yalnız kalmak isteyebilirsin. Bunlar, yaratıcılığını açığa çıkarmak için harika fırsatlar sunacak. Kendi değerini fark etmen, başkalarıyla olan ilişkilerinde de pozitif bir etki yaratacak. Her şeyin birlikteliği ve uyum içinde gelişmesi için gerekli adımları atma zamanın geldi.
Duygusal derinlikler, içsel dönüşüm için harika bir zaman. Bugün sezgilerin güçlü, çevrendekileri anlamak için dikkatle gözlem yapmalısın. İlişkilerde samimi bir iletişim ihtiyacı var; açıkla, sırlarını paylaş. Gizli kalmış duygular ortaya çıkabilir; bu, ilişkilerin güçlenmesi için bir fırsat sunar. Kendini yeniden keşfetme isteği içindesin; bu, sana yeni bir bakış açısı kazandırabilir. Bağlantılar kurmak, derin sohbetler yapmak için ideal bir dönemdesin. Gerek kendinle, gerekse başkalarıyla olan etkileşimlerin, dönüşüm ve büyüme potansiyeli taşıyor. Kararlılığın, zorlukların üstesinden gelmeni sağlayacak. İçsel huzuru bulmak ve geçmişle hesaplaşma zamanıdır.
Yay burçları için bugünün enerji dolu ve macera arayışıyla dolu bir zaman dilimi olduğu söylenebilir. Öğrenme ve keşif arzusu oldukça yüksek. Yeni ufuklar açma fırsatları karşınıza çıkabilir, bu da sizi heyecanlandıracak. Sosyal ilişkilerde meydana gelebilecek sürprizler, ilginç insanlarla tanışma şansı sunabilir. Özellikle iletişimde cesur olun yeter, düşüncelerinizi açıkça ifade etmekten çekinmeyin.Ayrıca, sezgisel yeteneklerinizin öne çıkmasıyla, karşınızdaki insanları daha derin bir düzeyde anlamak mümkün olabilir. Aşk hayatında, spontane ve tutkulu bir yaklaşım sergileyebilirsiniz; bu da ilişkinizi canlandırabilir. Yalnız olanlar için, sosyal ortamlarda dikkat çekici biriyle tanışma imkanı mevcut. Fakat, maddi konularda dikkatli olmalısınız; bütçenizi aşacak harcamalardan kaçınmakta fayda var. Bunun yanı sıra, ruhsal ve fiziksel sağlığınıza özen göstermek, dengeyi sağlamak açısından önem taşıyor.
Bugün, sorumluluk ve istikrar duygunuz ön planda olacak. Yıldızların hizalanması, uzun vadeli hedefleriniz ve kariyerinizle ilgili yeni fırsatları görebileceğiniz bir zamanı işaret ediyor. Hedeflerinize ulaşmak için disiplinli ve kararlı bir yaklaşım sergilemek size güç verecek. İletişimde net ve açık olmak, çevrenizdekileri ikna etmede etkili olacaktır.Sosyal alanınızda bazı ilginç bağlantılar kurma fırsatı doğabilir. Arkadaşlarınızla gerçekleştireceğiniz toplantılarda, fikirlerinizi paylaşmak ve ortak projelere yönlenmek keyifli anlara yol açabilir. Duygusal anlamda da derinlik hissettiğiniz anlar yaşayabilir, sevdiklerinizle olan bağınızı güçlendirebilirsiniz. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın; içsel dengeyi bulmak, stresle başa çıkmanıza yardımcı olacak.Bugün, kariyerinize odaklanırken aynı zamanda ev ve aile hayatınıza da önem vereceksiniz. İki yönlü bir denge kurmak, mutluluğunuzu artırabilir. Kısacası, kararlı adımlarınızla hem iş hem de özel hayatınızda sağlam temeller atma fırsatı bulduğunuz bir gün geçireceksiniz.
Sosyal ilişkilerinde güçlü bir etkileşim dönemi başlıyor. Arkadaş çevrenle yapacağın etkinlikler, yeni bağlantılar kurmanı sağlayabilir. Farklı düşüncelere açık olman ve yenilikçi yaklaşımlar sergilemen dikkat çekici bir aura oluşturacak. Belki de bir grup projesinde liderlik rolü üstleneceksin. İletişimde hem sezgisel hem de analitik bir bakış açısı kazanarak, sorunların üstesinden kolaylıkla gelebilirsin. Özgürlüğüne düşkün yapın, bu süreçte daha da belirginleşebilir; bireyselliğini ifade etmek için fırsatlar bulacaksın. Aynı zamanda, içsel huzuruna ulaşman adına meditasyon veya doğa yürüyüşleri gibi aktiviteler faydalı olabilir. Kendi değerlerini sorgulamak ve kişinin hayatta neyi gerçekten istediğini netleştirmek için ideal bir zaman dilimindesin. Farklı ve yenilikçi olmanın getirdiği özgüveni hissettikçe, sınırlarını zorlayarak büyümek isteyeceksin. Başkalarına ilham verme potansiyelin yüksek; bu dönemdeki enerjini olumlu bir şekilde yönlendirirsen, iyi sonuçlarla karşılaşabilirsin.
Bugün duygusal derinliklerde yüzme isteği duyabilirsin. Hayal gücün son derece yüksek çalışırken, sanatsal yeteneklerin de ön plana çıkabilir. İçsel huzuru yakalamak için doğayla vakit geçirmek veya meditasyon yapmak faydalı olabilir. Kendini kararsız hissedebilirsin; bu nedenle önemli kararları alırken acele etmemekte fayda var. Sevgi ve dostluk ilişkilerinde duygusal bağları kuvvetlendirmek için samimi iletişimler kurabilirsin. Duygusal destek arayışın artarken, başkalarına da destek olma isteği kendiliğinden doğabilir. Kendine güvenmeli ve içsel sezgilerine dikkat etmelisin; bu sayede hayatında yeni fırsatları görebilirsin. Özellikle yer aldığın sosyal ortamlarda, sıra dışı fikirlerinle dikkat çekebilirsin. Unutma ki, hislerin ve sezgilerin seni doğru yola yönlendirecektir.
