1
Türkiye Cumhuriyeti’nin “tapu senedi” Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasının üzerinden 100 yıl geçti. Gazetemizin yazarı, şair Ataol Behramoğlu’nun 1970’li yıllarda kaleme aldığı “Lozan” oyunu, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği kutlamalar kapsamında yeniden sahnede hayat buluyor. Oyun, yarın Sahne Tozu Tiyatrosu Haldun Dormen Sahnesi’nde saat 21.00’de prömiyer yapacak. Oyunun yönetmen koltuğunda Haluk Işık oturuyor. Oyun, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Kurtuluş Savaşı ve Lozan Antlaşması’na uzanan tarihsel süreci anlatıyor. İki perdelik müzikal oyunun müzikleri ise Timur Selçuk’a ait. Prömiyerin ardından oyun İzmir’deki çeşitli salonlarda temmuz ve ağustos aylarında ücretsiz olarak 9 kez daha sahnelenecek.
Uzun zamandır siyasal İslamcıların itibarsızlaştırmaya çalıştığı, hakkında şehir efsaneleri uydurduğu Lozan Antlaşması’yla ilgili hafızaları tazeleyecek oyunu Ataol Behramoğlu ve Haluk Işık’la konuştuk.
Behramoğlu, tüm bu itibarsızlaştırma çabalarıyla ilgili “Bu çaba aslında Türkiye Cumhuriyeti’nin bütününe, Mustafa Kemal Atatürk’e, Kurtuluş Savaşımıza yöneliktir. Lozan’ı bütün bunların ‘zayıf karnı’ olarak görüp onu daha çok hedef tahtasına koyuyorlar. Aslında Lozan Antlaşması, Kurtuluş Savaşımızdaki kazanımlarımızın onaylanma savaşımıdır. Bu savaşım esas olarak kazanılmıştır. Devam ederse nerelere ulaşacağı belirsiz savaşın sona ermesi ve bugün sahip olduğumuz sınırların saptanması bu anlaşmayla yasal hükme bağlanmıştır. Lozan’ı hedef tahtasına koyanların o yılların Meclis tutanaklarını, bizde ve dünyada bu konuda yazılanların hiç değilse bir bölümünü okumalarını öneririm. Ben elimden geldiğince yapmaya çalıştım bunu” diye konuştu.
(Haluk Işık & Ataol Behramoğlu)
Oyunun geçmiş ve bugünkü haliyle ilgili bilgi veren Behramoğlu, “Oyunu 1970’lerde yazmıştım. O metinde belgesellik ağır basıyordu. Buna karşın değerli tiyatro sanatçısı Metin Belgin’in ustaca yorumuyla o günlerdeki sevgili oyuncu arkadaşlarımızın çabalarıyla Antalya Devlet Tiyatrosu’nda başarıyla sahnelenmişti. Geçen yaz üzerinde tekrar çalışarak belgeselliği elden geldiğince azalttım. Sahnedeki sonucu açıkçası ben de çok merak ediyorum. Değerli yazar-yönetmen arkadaşım Haluk Işık’ın ara sıra verdiği ipuçları açıkçası çok heyecanlandırıyor beni. İzleyiciyi de beni de şaşırtacak, duygulandıracak, düşündürecek bir olağanüstü sahne başarısıyla karşılaşacağımızı hissediyorum. 100. Yıl Marşımdan sonra bu kez 100. yılında Lozan’ı selamlayacak olmak beni çok sevindiriyor. Oyunun bütün ülkede ve ülke dışında turnelere çıkmasını diliyor ve bunu kuvvetle ümit ediyorum” dedi.
Yönetmen Haluk Işık, “Lozan” oyunun önemini Ataol Behramoğlu’nun ölümsüz “Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var” dizesine dayandırarak “Yaşadıklarımızdan öğreneceğimiz çok şey var” diyor.
Nasıl bir oyun ortaya çıkarmak istediğini ve ne konuda zorlandığını anlatan Işık, “Öncelikle dramatik haz ya da seyir keyfi verirken işlediği konuya dair merakı, bilgilenme gereksinimini açığa çıkaran ve bu ülkenin sonrasına dair kaygı, saygı ve beklentileri kışkırtan bir ‘oyun’ olmasını istedim. Kuşkusuz bir tarih konferansı ya da semineri vermiyor, konuyu sanatsal bir düzlemde ve tiyatronun anlatım olanaklarıyla işlemeye çalışıyoruz. Behramoğlu’nun büyük araştırmasının sonuçlarıyla ve usta kalemiyle oluşturulmuş dramatik yapı, elbette belgesel nitelikler kadar yazarımızın özgün yaklaşım ve irdelemelerine sahip. Osmanlı döneminden başlayarak 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasına kadar olan dönemi işleyen yapıyı, Ataol ağabeyimin bana duyduğu güven ve hoşgörüden de cesaret alarak insani öykülerle boyutlandırmaya, daha izlenir kılmaya çalıştım. Oyunda türler arası gidip gelen estetik bir yolculuk yapıyoruz. Başlıca duraklarımız grotesk, dramatik, epik, müzikal, belgesel tiyatro, tragedya, komedya… Kısaca bu olağanüstü sanatın, hemen tüm anlatım olanaklarından yararlanmaya çalıştım… Oyunumuz, Başkan Tunç Soyer’in öngörüsüyle, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Sahne Tozu Tiyatrosu yapımcılığında gerçekleştirdiği ‘sosyal ve tarihsel sorumluluk’ projesidir. Harika bir ekiple, meslek yaşamımı onurlandıran bir deneyim yaşadım. Umarım ve dilerim ki elde edeceğimiz sonuç, Cumhuriyetimizin ve onun ‘tapu belgesi’ olarak nitelenen Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yılında, bize yakışır bir saygı duruşu olsun” ifadelerini kullandı.
Bugün, içsel enerjin yüksek ve çevrendekilere liderlik etme isteği içerisinde olabilirsin. Eğlenceli faaliyetlere katılmak ve yeni insanlarla tanışmak için mükemmel bir zaman. Cesaretin, seni zorlandığın durumların üstesinden gelmekte güçlendirecek. Ancak, düşünmeden hareket etmemeye dikkat et, aceleci kararlar alabilir ve sonradan pişman olabilirsin. İlişkilerinde açık ve dürüst olman, başkalarıyla olan bağlarını güçlendirecek. Hayatındaki değişimlere karşı açık ol. Taze bir bakış açısı, yeni fırsatların kapısını aralayabilir. Enerjini doğru yönlendirmek, gününü daha verimli geçirmeni sağlayacak. Kendinle barışık ol ve iç sesini dinle!
Bugün kendinizi oldukça kararlı ve güçlü hissedeceksiniz. İçsel huzurunuz, çevrenizdekilere de yansıyacak. Maddi konularda beklenmedik fırsatlarla karşılaşabilirsiniz; akıllıca değerlendirmek önemli. İlişkilerde ise sıcak ve samimi bir iletişim kurma isteği ön plana çıkacak. Sevdiğiniz insanlarla vakit geçirebilir, kalp bağlarını daha da derinleştirebilirsiniz. Kendinize odaklanmak, ruhsal anlamda güçlenmenizi sağlayacak. Sanat ya da yaratıcılıkla ilgili bir aktivite, sizde yeni kapılar açabilir. Duygusal derinliklere inme isteğiniz, bazı görünmez engellerle karşılaşmanıza neden olabilir; bu nedenle iç sesinizi dinlemekte fayda var. Kendinize güvenin ve akışa bırakın.
sık sık fikir değiştirme eğiliminde olabilirsin. Bu, bazı insanlarla anlaşmazlıklara yol açabilir. Hislerini ifade ederken daha dikkatli ve ölçülü olman, iletişimdeki dengenin korunmasına yardımcı olur. Aşk hayatında sürprizler kapıda; belirsizliklerin üstesinden gelmek için açık sözlü olman faydalı olabilir. Kendini ifade etmekten çekinme, bu sayede duygusal bağları güçlendirebilirsin. Genel olarak, yaratıcılığını ortaya koymak için mükemmel bir dönemdesin, bu fırsatı değerlendirmek için papatya tarlasında koşuyor gibi hisset.
Duygusal derinlikler, bugünlerde içsel bir yolculuğa çıkmanıza olanak tanıyor. Sevdiklerinizle olan bağlarınızı güçlendirmek, ruhsal tatmin sağlayacak. Anlık duygusal dalgalanmalar yaşayabilirsiniz; bu, geçmiş anılarınızı yüzeye çıkarabilir. Kendinize nazik davranmayı unutmayın. Evle ilgili konular, belki küçük bir yeniden düzenleme veya bakım, bugünkü enerjinizle uyumlu. Daha önce ertelediğiniz projelere yönelmek, yaratıcılığınızı harekete geçirebilir. Başkalarının ihtiyaçlarına duyarlılığınız, sizi doğal bir destek noktası haline getirecek. Unutmayın, duygusal dengenizi korumak, başkalarına sunacağınız yardımların kalitesini artırır. İçsel sesinize kulak vermek, bugünün en büyük öğretisi olabilir.
Bugün enerjinin zirveye ulaştığı bir gün. Kendini daha yaratıcı ve heyecanlı hissediyorsun. İçinde fırtınalar kopan bir tutku var, bu da seni cesur adımlar atmaya itebilir. Sözlerin ve fikirlerin başkaları üzerinde etkili olabilir; bu yüzden düşüncelerini açıkça ifade etmekten çekinme. Sosyal hayatında ilgi odağı olabileceğin durumlar ortaya çıkacak. Yakın arkadaşlarınla yapacağın sohbetler, seni derinlemesine düşündürebilir. Beklenmedik sürprizlerle karşılaşabilirsin, bu da seni daha da heyecanlandıracak. Fakat dikkat et, aşırı kendine güven kalabalığın içinde kaybolmana neden olabilir. İçsel sesine kulak ver; kendi sınırlarını aşmakla birlikte, başkalarının duygularına da saygı göster. Bugün tüm renklerin bir araya geldiği bir tablo gibi; yüreğinle hissederek bu tabloyu yaratabilirsin. Unutma, senin cesaretin ve kararlılığın, başarılarının temel taşı olacak.
Detaylara verdiğin önemi göz önünde bulundurursak, bu gün hassasiyetin biraz artabilir. Karşılaştığın durumları incelemek ve analiz etmek için harika bir zihin açıklığına sahip olabilirsin. Ancak, mükemmeliyetçi yapın seni bazı gereksiz kaygılara sürükleyebilir. İş yerinde veya günlük yaşamda bir şeyleri düzeltme isteğin, etrafındaki insanların duygularını göz ardı etme riskini doğurabilir. Uzun zamandır üzerinde düşündüğün projelerde yapıcı adımlar atma fırsatın doğabilir. Kendine karşı nazik olmayı unutma, bu günde içsel huzurunu sağlamak için biraz durup nefes almak faydalı olabilir. Sosyal ilişkilerinde samimiyete önem ver, bir arkadaşınla veya sevdiğin birisiyle derin bir sohbet, bağlılığınızı artırabilir. Unutma, içsel dengeni bulmak, çevrendeki karmaşayı daha iyi yönetmene yardımcı olacaktır.
Bugün sosyal ilişkilerin ve iletişim becerilerinin ön planda olduğu bir gün. Çevrendeki insanlarla kuracağın diyaloglar, sana yeni fırsatlar ve projeler sunabilir. Duygusal denge arayışında, kendini ifade etme yollarını keşfetmekte fayda var. Özellikle sanatsal veya estetik konulara yönelmek, içsel huzurunu artırabilir. Ancak, başkalarının düşüncelerine fazla odaklanma riski taşıyabilirsin; kendi isteklerini de göz önünde bulundurmalısın. Kendini rahat hissettiğin ortamlara yönelmek, ruh halini olumlu yönde etkileyecek. Kendi sınırlarını korumayı unutmadan, sevgi ve anlayış dolu bir gün geçirebilirsin.
Sırların derinliğine inmeyi seven bir ruh halindesin. Duygusal yoğunluk, seni bazı kararlara yönlendirebilir. Bugün içsel hislerinle hareket etmen, daha fazla netlik sağlayacak. Kendini yeniden keşfetme fırsatların var; unutulmuş tutkuların, hayallerin ve isteklerin için zaman ayırabilirsin. İletişim kurarken sezgilerine güven, başkalarının niyetlerini anlamakta özel bir yeteneğin var. Duygusal bağların güçlenebilir, samimi paylaşımlar yapma ihtiyacı hissedebilirsin. Ancak, geçmişle yüzleşmekten çekinmemelisin; bu, sana büyük bir liberasyon getirebilir. Basit durumların karmaşık hale gelmesine izin verme; olayları olduğu gibi kabul etmek, seni daha huzurlu kılabilir. Bugün, içsel gücünü artıracak anlar yaşamak mümkündür. Sosyal ilişkilerde dikkatli ol; gizli kalmış hislerin dile gelebilir, bu da seni yeni bağlantılara sürükleyebilir. Hakkında düşündüğün değişim ve dönüşüm yolunda emin adımlarla ilerleyebilirsin.
Yeni başlangıçlara ve maceralara açık bir ruh hali içindesin. İçsel özgürlüğün ve keşfetme arzun seni heyecan verici fırsatlara yönlendirebilir. Yakın çevrenden bazı kişilere ilham katabilir, anlayış ve destek sunarak onların da kendi potansiyellerini keşfetmelerine yardımcı olabilirsin. Sosyal ilişkilerdeki sıcaklığın, seni çekici kılacak ve insanları etrafında toplamana yardımcı olacaktır. Duygusal derinliklere inmeye hazır olabilirsin, bu da bazen beklenmedik yüzleşmelere neden olabilir. Ancak, bu durumlarla başa çıkma yeteneğin, ruhsal ve zihinsel olarak senden bekleneni aşma şansı sunar. Kendini ifade etmeye yönelik fırsatları kaçırmamalısın; yazılı ya da sanatsal projelere yönelerek içsel sesini daha güçlü bir şekilde duyurabilirsin. Sınırlarını zorlamaktan çekinme, bu süreç sana büyüme ve gelişme şansı sağlayacak.
Kararlılığın ve disiplini, seni hedeflerine bir adım daha yaklaştıracak. Bugün, sorumluluklarını yerine getirirken içsel bir tatmin duygusu bulacaksın. İş ortamında, otorite figürleriyle olan ilişkilerin özel bir önem taşıyacak; saygı ve güven, işbirliğinizi güçlendirecek. İş projelerine olan yaklaşımında yenilikçi fikirlerinle fark yaratabilirsin. Kişisel yaşamında yakın ilişkilerde ise, samimi iletişimler kurmak sana iyi gelecek. Sevgi dolu anların yanı sıra, geçmişle olan hesaplaşmalarını yapma fırsatın olacak; bu, sana ruhsal bir hafiflik getirecek. Duygusal zekânı kullanarak çatışmalardan kaçınabilir, daha derin bir anlayış geliştirebilirsin. Sağlığına dikkat et, bedenine gereken özeni göster. Günün sonunda, huzurlu bir ruh hali seni bekliyor.
Bugün, içindeki yenilik ve özgürlük arzusunun daha da belirginleşeceği bir gün. Sanat ve yaratıcılık alanında yeni fikirler aklını meşgul edebilir. Farklı düşünme yeteneğinle çevrendekileri etkilemek için harika bir zaman. Sosyal çevrende güçlü bağlantılar kurma fırsatı var; insanlarla derin ve anlamlı sohbetler yapabilirsin. Toplumsal konulardaki duyarlılığın ön plana çıkıyor, bu sebeple adalet ve eşitlik için bir şeyler yapmak isteyebilirsin. Kendini ifade etme şeklin, başkalarına ilham verebilir. Yine de, kişisel alanına saygı duyan insanlarla zaman geçirmek, içsel huzurunu artırman için önemli olacak. Belki biraz yalnız kalmak, düşüncelerini toparlaman için gerekli olabilir. Kendi değerlerine sadık kalmayı unutma; bu dönemde içsel rehberliğine güvenmek, seni doğru yöne yönlendirecek.
Duygusal derinliğin ve sezgisel yeteneklerinin ön planda olacağı bir gün. İçsel hislerin, çevrendeki olaylara karşı daha duyarlı olmanı sağlayacak. Etrafındaki insanlarla kuracağın bağlantılarda merhametin ve empatin çok önemli bir rol oynayacak. Sanatsal ve yaratıcı yönlerin, ilham verici projelere yönelmeni teşvik ederken, ruhsal olarak da kendini yenileyebilirsin. Ancak, sınırlarını korumayı unutma; başkalarının duygularına fazla kaptırmak, kendi duygusal dengenini sarsabilir. Yeni bağlantılara açılmak, sosyal çevreni genişletmek için güzel fırsatlar bulacaksın. Kendini ifade etmekte zorlanıyorsan, sakin bir ortamda yalnız kalmak, düşüncelerini netleştirmene yardımcı olabilir. Kendi ihtiyaçlarını anlamak ve onlara saygı göstermek, bu geçiş döneminde önemli. Unutma, hayallerini gerçeğe dönüştürmek için doğru zaman ve ortamı bulmak da önemli bir adımdır.
1
2
3
4
5
6
