İstanbul doğumlu Sevtap Çapan, Kandilli Kız Lisesi mezunu. Müjdat Gezen Sanat Merkezi’ni bitirdi. IBB Şehir Tiyatroları kadrosunda oyuncu. Aynı zamanda yazar, seslendirme sanatçısı, tiyatro genel sanat yönetmeni, IBB Şehir Tiyatroları’nda iki eseri olan, üretken bir sanatçı. Kendisini hümanist olarak tanımlıyor, sevgi, sanat ve eşitlik mottomdur, diyor. Sanat yaşamına ışık tutan öğretmenleri, Müjdat Gezen’den, Tuncer Cücenoğlu’ndan Mahmut Tali Öngören’e kadar hiçbirini unutmuyor. Atatürkçü ve vatansever ama “En çok kadın olarak sözüm var” diyenlerden. Kendisiyle konuştuk.
– Müjdat Gezen Sanat Okulu, sonra son sınıfta Şehir Tiyatroları’na kadar geçiş ama esas olarak bir öğretmenin size yol göstericiliği var. Kimdir, bu öğretmen ve öğretmenlik, size göre nedir, ne değildir? Çünkü siz de artık alanınızda bir eğitmensiniz.
Öncelikle bu kadar kıymetli bir konuya değindiğiniz için teşekkür ediyorum. Sanat yolculuğuma başlamama vesile olan öğretmenim ortaokul yıllarındaki Türkçe öğretmenim Mehmet Dağıstanlı. Tiyatro sanatına sevgisi, titizliği ve sanat sevdasıyla bir okul oyunu sahnelemesi, oyunda bana rol vermesi tiyatrocu olmama karar vermeme kadar uzandı. Okul yıllarında tembel bir öğrenci iken konservatuvara girme arzusu ile ders çalışan bir öğrenci oldum. Mehmet Öğretmenim beni fark etti ve yolumu çizdim. Yıllar sonra, mesleğimde epey yol kat etmişken eski okulumda bir pilav gününe katıldım. Öğretmenlerimden biri diğer öğretmenleri de yanımıza çağırıp şunu söyledi: “Biz seni hiç anlamadık, seni hep tembel bir öğrenci olarak gördük. Sana kızdık. Yeteneğini görüp seni ona göre eğitmeliydik. Biz bunu yapamadık arkadaşlar! Seninle ve başarılarınla gurur duyuyoruz.”
– Siz, bir Kıbrıs Gazisinin kızısınız. Babanız için kitap yazdığınız daha doğrusu bir tiyatro oyunu ama ucu açık. Neden?
Evet, bu oyun benim için çok özel. Babam Kıbrıs Çıkartması’nda sağ elini kaybetti. Ve ben savaşa karşıyım. Onca acıya karşın bir de çözümlenmemiş bir Kıbrıs meselesi gerçeği var. Uzun yıllar da çözümlenemeyebilir. Oyunun son sahnesine kadar bu tarihi süreçteki olaylar ve harekâtın bitimindeki aile ve çevre içindeki etkileri anlatılıyor. Son sahnede günümüze geçiş yapılıyor. O nedenle oyunun bu kısmıyla ilgili konuyu alternatif sunarak ucu açık bıraktım; çünkü bugünün gerçeği ile belki 10 yıl 20 yıl sonraki gerçeklik farklı olacak, Kıbrıs sorunu çözülürse oyunun sonu güncellenmeli, çözülmese de yine güncellenip belli bir tarih aralığıyla sınırlandırılmalıdır. Neticede metinler yüzyıllar boyu nesilden nesle aktarılıyor. Bu aile fertleri 2050 yılında yaşıyor olamaz. Dolayısıyla “oyun belli bir tarih aralığını işaret edecek şekilde düzenlenmelidir” bilgisini yazar olarak not düştüm aslında.
– “Kara Fatma” Fatma Seher Erden ile karşılaşma öykünüz nasıl başladı?
Çoğunluğun aksine ben, Fatma Seher Erden’i biliyordum. Nasıl, ne zamandan beri hatırlamıyorum ama bir süredir kendi kahramanlarımızla ilgili bir proje yapmak istiyordum. O sırada aklıma Kara Fatma yine düştü. Bir gün mesleği seçmeme vesile olan öğretmenim bir oyun yazdığını ve başrolü beni düşünerek kaleme aldığını söyleyerek metni bana gönderdi. Kara Fatma’nın hayatı ile ilgili kalabalık kadrolu bir oyundu. Kendine, bizim küçük bir tiyatro olduğumuzu, bu projeyi yapmamızın boyumuzu aşacağını ama tek kişilik bir oyun olursa yapabileceğimizi söyledim. Tam da Kara Fatma ile ilgili düşünürken enteresan bir buluşma oldu Mehmet Öğretmenimle… O da tek kişilik oyun halinde oyunu sıfırdan yazdı. Sonrasında tek kişilik oyunlar ve seri oyun fikriyle diğer kahramanları seçtik.
– Kurtuluş Mücadelesi’nin neredeyse baş kadın kahramanlarından birini tiyatro sahnesinde muhteşem bir performans ile sergiliyorsunuz. Yine tiyatromuzun duayen isimlerden Bedia Muvahhit’i oynadınız, bununla beraber birçok ödül sahibisiniz. Kadın olarak acı çekmiş, mücadele vermiş ve vermekte olan kadınları canlandırırken neler hissediyorsunuz?
Aslında normal hayatta hissettiğim çaresizlik hissimden kurtuluyorum. Sanatla yoğurulmuş biri olarak tam da yapmam gerekeni, bu kadınları oynayıp seyirci karşına çıkararak bu üstü kapatılan gerçekleri gözler önüne sermek, işe yarar bir hamle olarak görünüyor bana. Çünkü bilgi aktarma, duyguyu ifade etme gücüyle insanlara ulaşabilir ve farkındalıklarına kapı açabilirim. Bir kişi bile cesaretlenerek hayatını iyileştirmek için mücadeleye başlasa bu kârdır. Bilinçli bir kadınla, bilinçli bir adamla kaç nesil kurtulur biliyor musunuz?
– Karafatma’dan sonra sırada başka canlandırmayı düşündüğünüz kadın kahraman var mı?
Evet, hatta yine özel olarak yazdırılmış bir projemiz var. Ne olduğunu söylemek isterdim fakat daha önce böyle bir röportajda deklare ettiğim en akla gelmeyecek bir tarihi isim şu an oyunlaştırıldı. Fikrimizin detaylarını değil, ismini bile söylemekten çekiniyorum o yüzden. Fikir kıymetlidir, fikir çalmak hiçbir etiğe sığmaz. Nitekim ülkemizde bu durum çok çok fazla yaşanıyor. Biz her zamanki gibi önümüze bakacağız. Üreten ve özgün kafalarımızda daha çok isim ve proje var nasılsa.
– Üç kitabınız var, biri tiyatro eseri olarak Memed, bunun içinde kurgusal olarak aile içi istismar, taciz anlatılıyor. Diğeri ise KADINIM ULAN bir başkaldırı gibi. Ülkemizde adeta her gün mayın tarlasından geçer gibi hemcinslerimiz ile yaşamaya çalıştığımız süreçte, bir sanatçı olarak kadınların ne şekilde korunabileceğini düşünüyorsunuz?
Eğitimle, evet, kesinlikle eğitimle ama eğitimi bile geçiyorum ben. Hukuk sistemimizde konuyla ilgili kanunlar mevcuttur. Sadece var olan kanunlar bile uygulansa kadınlar şu an korunuyor olur. Çünkü bir avukat kadın ya da bir hemşire yani iki okumuş kadın öldürüldü, daha niceleri… Bunu ancak hukuk sistemi engelleyebilir ve devlet tabii ki.
Gün, cesaretin ve kararlılığının ön planda olduğu bir zamanı işaret ediyor. Yeniliklere açık olman, seni beklenmedik fırsatlarla karşılaştırabilir. Enerjini doğru yönlendirdiğinde, projelerinin hız kazandığını göreceksin. İletişim konusunda daha açık ve net olman, ilişkilerini güçlendirebilir. Özgüvenin artarken, bu durum çevrendeki insanları da olumlu şekilde etkileyebilir. Kendine güvenerek adımlar atmak, seni hedeflerine bir adım daha yaklaştıracak. Duygusal ilişkilerde ise dikkatli olmalısın; isteklerini net bir şekilde ifade etmen, yanlış anlamaların önüne geçebilir. Bugün, içsel gücünün farkına varmayı, yeniliklere açık olmayı ve çevrene karşı duyarlı kalmayı gerektiriyor.
Bugün, içsel huzurunu bulma ve ritmini koruma arzusu yüksek. Maddi konulara karşı duyduğun hassasiyet, seni düşündürmeye yönlendirecek. Yakın ilişkilerde, derin bir anlayış ve sabır geliştirebilirsin. Etrafındaki insanların ihtiyaçlarını anlamaya yönelik kararlılığın, alabildiğine takdir toplayacak. İş veya projelerde daha fazla kararlılık göstererek, hedeflerine ulaşma yolunda önemli adımlar atıyorsun. Kendine dair yeni keşifler yapabilir, dışa vurduğun yaratıcılık sayesinde yeni fırsatlar elde edebilirsin. Akşam saatlerinde, sevgi dolu anlar yaşayarak ruhunu besleyen faaliyetlerde bulunmak sana iyi gelecek. Bunu ihmal etmemelisin!
Bugün düşündüklerinizi açıkça ifade etme gereği hissedeceksiniz. Zihninizde dönen fikirler, enerjinizi yükseltecek ve çevrenizle daha iyi iletişim kurmanıza yardımcı olacak. Sosyal aktivitelere katılmak, yeni insanlarla tanışmak ve ufuklarınızı genişletmek için harika bir zaman. Meraklı ruhunuz, öğrenmeye ve keşfetmeye yönelik bir ivme kazanmanızı sağlayacak. Ancak, bazı karşılaşmalarda yüzeysel diyaloglardan kaçınmaya özen göstermelisiniz; derinliğe inen sohbetler, zihninizin sınırlarını zorlayacaktır. İçsel bir huzur arayışında olacaksınız, bu süreçte kendinize biraz zaman ayırmayı unutmayın. Gözlem gücünüzün arttığı bu dönemde, insanları ve olayları farklı bir bakış açısıyla değerlendirmek, size yeni perspektifler sunabilir. Unutmayın, etrafınızdaki enerji, üzerinde güçlü bir etki bırakacak.
Duygusal ve içe dönük bir gün. Kendinizi korumak, sevdiklerinizle vakit geçirmek ve ev ortamınızı düzenlemek isteyebilirsiniz. Anlık krizlere karşı hazırlıklı olun. Ailevi ilişkilerdeki olası gerginlikler veya yanlış anlamalar canınızı sıkabilir. Ancak, empati ve anlayışla yaklaşmak, sorunları kolayca çözmenizi sağlayacak. İçsel huzurunuzu bulmak için meditasyon ya da doğal ortamlarda zaman geçirmek iyi gelebilir. Kariyer alanında ise, üzerinizde birikmiş sorumluluklar göz önüne çıkabilir; önceliklerinizi belirleyerek hareket etmelisiniz. Duygusal derinliklerinizle yüzleşmek, kişisel gelişiminiz için faydalı olabilir. Kalbinizi açmaya ve kendinizi ifade etmeye çalışın. Daha pozitife yönelmek, ruh halinizi yükseltecektir.
Bugün, enerjinizin oldukça yüksek olduğu bir dönemdesiniz. Yaratıcılığınızla şekillendirebileceğiniz projelere adım atmak için harika bir zaman. Kendinizi ifade etmenin yollarını ararken, başkalarına da ilham kaynağı olabilirsiniz. İkna kabiliyetinizle sosyal ortamda dikkatleri üzerinize çekmekte zorlanmayacaksınız. Özel ilişkilerde samimiyet ve derinlik arayışınız, sizden beklenmedik duygusal paylaşım gerektirebilir.Kendinizi güçlü hissettiğiniz bu dönemde, hedeflerinize odaklanmak sizi daha da ileriye taşıyacak. Aşk hayatında tutku dolu anlar sizi bekliyor, partnerinizle iletişim kurarken içtenliğinizi koruyun. Sağlığınıza yönelik dikkat etmeniz gereken küçük detaylar, sizi daha enerjik hissettirebilir. Fırsatları değerlendirirken aşırı cesaret göstermektense, durumları analiz etmeye de zaman ayırmalısınız. İlerlemelerinizde sabırlı ve kararlı olduğunuz sürece, başarı kapıları aralanacak.
Bugün detaylara olan gözlemin ve organizasyon becerilerin parlayacak. Gün içerisinde iş veya kişisel projelerdeki küçük ayrıntılara odaklanarak, mükemmel sonuçlar elde etme şansın var. Üzerinde çalıştığın bir konuya dair bir farkındalık seni şaşırtabilir. Belki de bir çözüm ya da yeni bir bakış açısı, seni ilerlemeye teşvik edecek. Kendine güvenin artarken, başkalarına da yardım etme isteğin yükselebilir. Sosyal ilişkilerde, insanları analiz etme yeteneğin sayesinde, karşıt görüşleri daha iyi anlayabilir ve bu sayede arabuluculuk yapacak pozisyonda olabilirsin. Ancak, eleştirel düşünme alışkanlığından uzaklaşmamaya dikkat et. Kendini başkalarıyla kıyaslamadan, kendi standartlarını belirleyerek ilerlemek en iyisi. Sağlık konusunda, vücudunun sinyallerini dikkate almak önemli olacak. Küçük bir rahatsızlık ya da yorgunluk hissi, dinlenmen gerektiğini gösteriyor. Doğa yürüyüşleri ya da meditasyon gibi rahatlatıcı aktivitelerle enerjini yeniden kazanabilirsin. Ev ve aile hayatında, düzenleme ya da temizleme ihtiyacı duyabilirsin. Bu tür görevler, zihnini rahatlatacak ve stresini azaltacak. Unutma, dış çevrendeki düzen, içsel huzurunu da yansıtır.
Bugün sosyal etkileşimlerin ön planda olacağı bir gün. Arkadaş çevren ile olan ilişkilerini derinleştirmek için harika fırsatlar ortaya çıkacaktır. Yeni insanlarla tanışmak, fikir alışverişinde bulunmak ve farklı bakış açıları ile zenginleşmek ruhunu canlandıracak. Şu an içsel dengeyi sağlamak önemli; bu yüzden kendine zaman ayırmayı unutmamalısın. İlişkilerde uyum arayışın, karşındaki kişilerin kalbini kazanmanı sağlayacak. Yüzeysel geçiştirmeler yerine duygusal derinliklere inmeye çalış; duygularını ifade etmekten çekinme. Aşk hayatında da heyecan verici gelişmeler söz konusu; sürpriz romantik anlar seni bekliyor. Kendine güvenmen gereken bir dönemdesin; içsel huzurunu bulmak için meditasyon veya doğa yürüyüşleri yapabilirsin. Bugün için plan yaparken, esnek olmayı ihmal etme. Bazen en güzel anlar, plansız olanlarda gizlidir. Yaratıcılığını ortaya koymak ve kendini ifade etmek için harika bir fırsat.
Bugün derin düşüncelere dalma ve içsel sorgulamalar yapma zamanın. Gizli duyguların yüzeye çıkabilir; onları kucaklamak ve sağlıklı bir şekilde ifade etmek önem kazanıyor. Başkalarıyla olan ilişkilerinde samimi ve dürüst olman, bağlarını güçlendirebilir. Sezgilerin oldukça güçlü; senin için doğru olanı seçmekte yardımcı olacaklar. Aynı zamanda yaratıcı projelerine odaklanmak için harika bir gün. İçsel motivasyonun artabilir, ilham alacağın yeni yollar keşfedebilirsin. Duygusal derinliğin etrafındaki insanlara da etki edecek, bu da sosyal ilişkilerine yenilik katacak. Ancak zaman zaman karamsar düşüncelere kapılabilirsin, bu noktada kendine nazik olmayı unutma. Geçmişle yüzleşmek, seni ileriye taşıyacak dersler sunabilir. Bugün kendine olan güvenin tazelenebilir; hislerinin peşinden gitmekten korkma.
Bugün maceracı ruhun ön planda. Yeni deneyimlere açık olmalısın; keşifler yaparak önemli içgörüler elde edebilirsin. Sosyal çevrenle iletişimindeki samimiyet, ilişkilerini güçlendirecek. Eğitim veya seyahat fırsatları gündeme gelebilir; bu konuda cesaretini topla. İçsel huzur ve mental denge bulmak için ruhsal ve zihinsel aktiviteler faydalı olacak. Akşam saatlerinde sevdiklerinle geçireceğin keyifli anlar, içsel mutluluğunu artıracak. Unutma, sezgilerin bugün seni doğru yönlendirebilir; kalbine kulak ver.
Duygusal ve mantıklı yanlarınız arasında bir denge kurma zamanı. Kariyer hırslarınız ve kişisel hedefleriniz konusunda kararlı adımlar atabilirsiniz. İlişkilerde kendinizi ifade etme gereksinimi artıyor; bu nedenle sevdiklerinizle duygusal bir bağ kurmak için cesur olmalısınız. Yapıcı eleştiriler alabilir ve bu eleştirileri değerlendirerek kendinizi geliştirme fırsatı bulabilirsiniz. Sakin ve sabırlı bir tutum, her türlü zorluğun üstesinden gelmenizde yardımcı olacak. Özellikle maddi konularda, plan yapmaya ve bütçenizi gözden geçirmeye yönelik bir eğilim içindesiniz. Sağlığınıza dikkat edin, küçük rahatsızlıklar gününüzü etkileyebilir. İçsel huzurunuzu sağlamak için doğayla iç içe zaman geçirmeye özen gösterin; bu, stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
Bugün, düşüncelerinde ve iletişiminde özgürlük arayışın ön planda olacak. Zihnindeki yenilikçi fikirler, çevrendekilere ilham verebilir. Sosyal ilişkilerin güçlenirken, ortak projelerdeki işbirliklerin verimli hale gelebilir. Ani gelişmelere açık ol, sürpriz fırsatlar karşına çıkabilir. Müdahil olman gereken bir durumla karşılaşabilirsin; bu durum, toplumsal konularda etkili bir ses olmanı sağlayabilir. İçsel dünyandaki değişiklikler, yaratıcılığını artıracak, bu da seni sanat veya hobi alanlarında yeni deneyimlere yönlendirebilir. Kendini geliştirmek adına yeni kitaplar okumak veya ilginç insanlarla tanışmak için harika bir gün. Unutma, bağımsızlığın ve özgünlüğün bu dönem senin en büyük güçlü yanların olacak.
Duygularınızın yoğunlaştığı, sezgilerinizin güçlendiği bir dönemdesiniz. İçsel dünyanıza daha fazla yönelmek, kişisel gelişiminizde önemli bir adım atmanızı sağlayabilir. Sanat ve yaratıcılıkla ilgili projelere odaklanmak, sizi besleyebilir ve ilham verebilir. Sevdiklerinizle derin sohbetler gerçekleştirmek, aradaki bağı güçlendirebilir. Ancak, dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta; sınırlarınızı korumak. Başkalarının isteklerine aşırı duyarlı olmaktan kaçınmalı ve kendi ihtiyaçlarınıza öncelik vermelisiniz. Akşam saatlerinde sosyal etkileşimler ve sürpriz davetler gündeme gelebilir; bu fırsatları değerlendirin. Ayrıca, hayal gücünüzü kullanarak yeni hedefler belirlemek için mükemmel bir zaman. Unutmayın, ruhunuzun çağrısına kulak vermek ve içsel dengeyi sağlamak, başarıya giden yolda kilit rol oynayacaktır.