1
İstanbul doğumlu Sevtap Çapan, Kandilli Kız Lisesi mezunu. Müjdat Gezen Sanat Merkezi’ni bitirdi. IBB Şehir Tiyatroları kadrosunda oyuncu. Aynı zamanda yazar, seslendirme sanatçısı, tiyatro genel sanat yönetmeni, IBB Şehir Tiyatroları’nda iki eseri olan, üretken bir sanatçı. Kendisini hümanist olarak tanımlıyor, sevgi, sanat ve eşitlik mottomdur, diyor. Sanat yaşamına ışık tutan öğretmenleri, Müjdat Gezen’den, Tuncer Cücenoğlu’ndan Mahmut Tali Öngören’e kadar hiçbirini unutmuyor. Atatürkçü ve vatansever ama “En çok kadın olarak sözüm var” diyenlerden. Kendisiyle konuştuk.
– Müjdat Gezen Sanat Okulu, sonra son sınıfta Şehir Tiyatroları’na kadar geçiş ama esas olarak bir öğretmenin size yol göstericiliği var. Kimdir, bu öğretmen ve öğretmenlik, size göre nedir, ne değildir? Çünkü siz de artık alanınızda bir eğitmensiniz.
Öncelikle bu kadar kıymetli bir konuya değindiğiniz için teşekkür ediyorum. Sanat yolculuğuma başlamama vesile olan öğretmenim ortaokul yıllarındaki Türkçe öğretmenim Mehmet Dağıstanlı. Tiyatro sanatına sevgisi, titizliği ve sanat sevdasıyla bir okul oyunu sahnelemesi, oyunda bana rol vermesi tiyatrocu olmama karar vermeme kadar uzandı. Okul yıllarında tembel bir öğrenci iken konservatuvara girme arzusu ile ders çalışan bir öğrenci oldum. Mehmet Öğretmenim beni fark etti ve yolumu çizdim. Yıllar sonra, mesleğimde epey yol kat etmişken eski okulumda bir pilav gününe katıldım. Öğretmenlerimden biri diğer öğretmenleri de yanımıza çağırıp şunu söyledi: “Biz seni hiç anlamadık, seni hep tembel bir öğrenci olarak gördük. Sana kızdık. Yeteneğini görüp seni ona göre eğitmeliydik. Biz bunu yapamadık arkadaşlar! Seninle ve başarılarınla gurur duyuyoruz.”
– Siz, bir Kıbrıs Gazisinin kızısınız. Babanız için kitap yazdığınız daha doğrusu bir tiyatro oyunu ama ucu açık. Neden?
Evet, bu oyun benim için çok özel. Babam Kıbrıs Çıkartması’nda sağ elini kaybetti. Ve ben savaşa karşıyım. Onca acıya karşın bir de çözümlenmemiş bir Kıbrıs meselesi gerçeği var. Uzun yıllar da çözümlenemeyebilir. Oyunun son sahnesine kadar bu tarihi süreçteki olaylar ve harekâtın bitimindeki aile ve çevre içindeki etkileri anlatılıyor. Son sahnede günümüze geçiş yapılıyor. O nedenle oyunun bu kısmıyla ilgili konuyu alternatif sunarak ucu açık bıraktım; çünkü bugünün gerçeği ile belki 10 yıl 20 yıl sonraki gerçeklik farklı olacak, Kıbrıs sorunu çözülürse oyunun sonu güncellenmeli, çözülmese de yine güncellenip belli bir tarih aralığıyla sınırlandırılmalıdır. Neticede metinler yüzyıllar boyu nesilden nesle aktarılıyor. Bu aile fertleri 2050 yılında yaşıyor olamaz. Dolayısıyla “oyun belli bir tarih aralığını işaret edecek şekilde düzenlenmelidir” bilgisini yazar olarak not düştüm aslında.
– “Kara Fatma” Fatma Seher Erden ile karşılaşma öykünüz nasıl başladı?
Çoğunluğun aksine ben, Fatma Seher Erden’i biliyordum. Nasıl, ne zamandan beri hatırlamıyorum ama bir süredir kendi kahramanlarımızla ilgili bir proje yapmak istiyordum. O sırada aklıma Kara Fatma yine düştü. Bir gün mesleği seçmeme vesile olan öğretmenim bir oyun yazdığını ve başrolü beni düşünerek kaleme aldığını söyleyerek metni bana gönderdi. Kara Fatma’nın hayatı ile ilgili kalabalık kadrolu bir oyundu. Kendine, bizim küçük bir tiyatro olduğumuzu, bu projeyi yapmamızın boyumuzu aşacağını ama tek kişilik bir oyun olursa yapabileceğimizi söyledim. Tam da Kara Fatma ile ilgili düşünürken enteresan bir buluşma oldu Mehmet Öğretmenimle… O da tek kişilik oyun halinde oyunu sıfırdan yazdı. Sonrasında tek kişilik oyunlar ve seri oyun fikriyle diğer kahramanları seçtik.
– Kurtuluş Mücadelesi’nin neredeyse baş kadın kahramanlarından birini tiyatro sahnesinde muhteşem bir performans ile sergiliyorsunuz. Yine tiyatromuzun duayen isimlerden Bedia Muvahhit’i oynadınız, bununla beraber birçok ödül sahibisiniz. Kadın olarak acı çekmiş, mücadele vermiş ve vermekte olan kadınları canlandırırken neler hissediyorsunuz?
Aslında normal hayatta hissettiğim çaresizlik hissimden kurtuluyorum. Sanatla yoğurulmuş biri olarak tam da yapmam gerekeni, bu kadınları oynayıp seyirci karşına çıkararak bu üstü kapatılan gerçekleri gözler önüne sermek, işe yarar bir hamle olarak görünüyor bana. Çünkü bilgi aktarma, duyguyu ifade etme gücüyle insanlara ulaşabilir ve farkındalıklarına kapı açabilirim. Bir kişi bile cesaretlenerek hayatını iyileştirmek için mücadeleye başlasa bu kârdır. Bilinçli bir kadınla, bilinçli bir adamla kaç nesil kurtulur biliyor musunuz?
– Karafatma’dan sonra sırada başka canlandırmayı düşündüğünüz kadın kahraman var mı?
Evet, hatta yine özel olarak yazdırılmış bir projemiz var. Ne olduğunu söylemek isterdim fakat daha önce böyle bir röportajda deklare ettiğim en akla gelmeyecek bir tarihi isim şu an oyunlaştırıldı. Fikrimizin detaylarını değil, ismini bile söylemekten çekiniyorum o yüzden. Fikir kıymetlidir, fikir çalmak hiçbir etiğe sığmaz. Nitekim ülkemizde bu durum çok çok fazla yaşanıyor. Biz her zamanki gibi önümüze bakacağız. Üreten ve özgün kafalarımızda daha çok isim ve proje var nasılsa.
– Üç kitabınız var, biri tiyatro eseri olarak Memed, bunun içinde kurgusal olarak aile içi istismar, taciz anlatılıyor. Diğeri ise KADINIM ULAN bir başkaldırı gibi. Ülkemizde adeta her gün mayın tarlasından geçer gibi hemcinslerimiz ile yaşamaya çalıştığımız süreçte, bir sanatçı olarak kadınların ne şekilde korunabileceğini düşünüyorsunuz?
Eğitimle, evet, kesinlikle eğitimle ama eğitimi bile geçiyorum ben. Hukuk sistemimizde konuyla ilgili kanunlar mevcuttur. Sadece var olan kanunlar bile uygulansa kadınlar şu an korunuyor olur. Çünkü bir avukat kadın ya da bir hemşire yani iki okumuş kadın öldürüldü, daha niceleri… Bunu ancak hukuk sistemi engelleyebilir ve devlet tabii ki.
Bugün, enerjin yüksek ve cesaretinle etrafındakilere ilham verebilirsin. Ön planda olmak ve fikirlerini paylaşmak için mükemmel bir zaman. Karşılaştığın zorluklar, seni yıpratmak yerine güçlendiriyor. Hızla gelişen olaylar, anlık kararlar almanı gerektirebilir; sezgine güven. İletişim becerilerinle insanları etkileyebilir, önemli bağlantılar kurabilirsin. Sürekli hareket halinde olmanın sağladığı heyecan, seni dinamizmin doruklarına çıkarıyor. Ancak sabırsızlık seni zor durumda bırakabilir, bu yüzden düşünmeden hareket etmemeye özen göster. Tutkuların ve arzuların, seni ilerleten bir itici güç. Günün sonunda, yaptıklarını gözden geçirmen ve biraz dinlenmen, yarın için tazelenmene yardımcı olacaktır. Doğru adımları atmak için güçlü sezgilerinle hareket etmelisin.
Bugün, içsel huzur arayışında önemli adımlar atabilirsin. Sabırlı ve istikrarlı yapın sayesinde, karşına çıkan zorlukları daha kolay aşabilirsin. İletişim kurduğun kişilerin fikirlerine açık olman, yeni bakış açıları kazanmanı sağlayacak. Duygusal anlamda derinlemesine bir bağ kurmak için gerekli olan cesareti gösterebilirsin. Maddi konulara dair planlarını gözden geçirmek için uygun bir zaman. Kendini rahat hissettiğin bir ortamda, sevdiklerinle vakit geçirmek ruhuna iyi gelecek. Doğaya yönelik aktiviteler, enerji seviyeni yükseltebilir; açık havada zaman geçirmekten çekinme. Yeniliklere açık ol, karanlık köşelerde unutulmuş hayallerini tekrar gün yüzüne çıkarmak için harika bir fırsat var.
Sosyal çevrenizdeki etkileşimlerin ön planda olduğu bir dönemdesiniz. Yeni bağlantılar kurmak ve eski dostlukları tazelemek, sizi mutlu edecek. Fikir alışverişlerinde bulunduğunuz anlarda, başkalarının perspektiflerini dinlemek, bakış açınızı genişletecek. İçsel merakınız, yeni bilgilere ulaşmanızı sağlarken, iletişim becerileriniz sayesinde başkaları üzerinde etki bırakıyorsunuz. Ancak, yüzeysel konularda kaybolmamaya dikkat edin; derinlemesine düşünmek ve anlam arayışında olmalısınız. İş veya kişisel projelerle ilgili yaratıcı fikirler, bugünün enerjisiyle açığa çıkabilir. Kendinizi ifade etme şekliniz, başkaları tarafından dikkatle izlenecek. Ayrıca, ilişkilerde beklenmedik sürprizler söz konusu olabilir; esnek olun ve akışa bırakın.
Duygusal derinliklerin ve içsel hislerin ön plana çıkacağı bir gün. Sevdiklerinle aranda oluşabilecek iletişim sorunlarına dikkat etmelisin. Empati yeteneğin sayesinde, herkesin hislerini anlama fırsatı bulabilirsin. İş yerindeki projelerini gözden geçirirken, detaylara dikkat etmen önemli. Yaratıcılığın tavan yapacak, bu sayede sorunlara alışılmadık çözümler üretebilirsin. Kendine zaman ayırmak, ruhsal dengen için faydalı olacak. Geçmişle ilgili duygular yeniden yüzeye çıkabilir, birikmiş hisleri serbest bırakman gerekebilir. İlginç bir karşılaşma ya da haber gününü renklendirebilir; bu, hayal gücünü besleyip, yeni fırsatlar yaratmanı sağlayabilir.
Bugün, enerjin yüksekte ve çevrendeki insanların dikkatini kolaylıkla çekiyorsun. Kendine olan güvenin, karizmatik bir hava yaratmana yardımcı oluyor. Yeni projelere başlamak için uygun bir zaman. Ancak, sabırlı olman gereken durumlar da olabilir; acele etmeden, detayları gözden geçir. İletişim becerilerin artarken, insanlarla kuracağın bağlar derinleşiyor. Kendi fikirlerini cesurca paylaşman, entelektüel tartışmaların zeminini hazırlayacak. Aşk hayatında ise daha tutkulu bir atmosfer var; duygularını açıkça ifade etmekten çekinme. Bugün kendine olan düşkünlüğünü avantaja dönüştürerek, hayatının tadını çıkarabileceğin bir gün. Unutma, özgüvenin etrafındakilere de ilham verebilir.
Detaylara olan dikkatin ve mükemmeliyetçi yapın, bugün bazı projelerde öne çıkmana sebep olabilir. İş yerindeki sorumluluklarının artması, seni daha fazla başarıya götürecek. Ancak, başkalarının hatalarını affetmekte zorlanabilir, bu da ekip içinde gerginliğe yol açabilir. Kendine zaman ayırmayı unutma, zihin sağlığın için gerekli. İlişkilerde ise iletişimin önemini kavrayacak, empati yapma fırsatı bulacaksın. Sevgi dolu ve anlayışlı bir tavır, ilişkini güçlendirecek. Akşam saatleri, sosyal etkinlikler için uygun görünüyor; yeni insanlarla tanışmak ve eğlenmek için harika bir zaman dilimi. Her şeyin bir dengesi var; çalışmak kadar dinlenmekte önemli.
İlişkilerinde denge arayışın bu dönemde ön planda olacak. Sevdiklerinle kurduğun bağlarla ilgili daha derin düşüncelere dalabilirsin. Sosyal ortamlarda karşılaşacağın insanlar, ruh haline olumlu katkılarda bulunabilir. Yaratıcılığının artacağı bir gün, sanatsal projelere yönelmek isteyebilirsin. Karar vermekte zorlanıyorsan, kalbini dinlemen en iyi yol olacaktır. Duygusal dengeni bulmak için içsel huzurununa odaklanmalısın. İş veya finansal konularda da uyum sağlamak için bir adım atmadan önce tüm detayları gözden geçirmekte fayda var. Kendine zaman tanı, acele etme.
Derin ve yoğun duyguların ön plan çıkacağı bir gün. İçsel sezgilerin güçleniyor, bu durum yaşadıklarına farklı bir bakış açısı kazandırabilir. Bugün çevrendeki insanların niyetlerini daha kolay anlaman mümkün. İletişim kurarken samimi olmaya özen göster, zira bu, ilişkilerini derinleştirirken güven oluşturacak. İş veya kişisel projelerde kararlı adımlar atmak için uygun bir dönemdesin. Esnek olmak, beklenmedik değişikliklere kolay adapte olmanı sağlayabilir. Kendi sınırlarını belirle, gerektiğinde hayır demekte bir sakınca görme. Bu, hem kendine hem de çevrendekilere netlik kazandıracak. İçsel huzuru bulmak için yalnız zaman geçirmeyi unutma; meditasyon veya doğa yürüyüşleri ruhunu tazeleyecektir.
Bugün enerjin yüksek ve keşfetme arzusuyla dolusun. Yeni bağlantılar kurabilir, sosyal ortamlarda parlayabilirsin. İletişim becerilerin, ifade gücün ile birleştiğinde, çevrendeki insanlara ilham verecek bir hava yaratabilirsin. Seyahat tutkusu ortaya çıkabilir; kısa bir yolculuk ya da belki bir macera planlamak için harika bir zaman. Eğitim veya kişisel gelişim konularında yeni fırsatlar kapını çalabilir. Ancak, detaylara dikkat etmeyi unutmamalısın; ne kadar heyecan verici olursa olsun, acele kararlar almaktan kaçın. İçsel cesaretinle, hedeflerine daha da yaklaşırken, özgürlüğünü ve bağımsızlığını ön planda tutmayı ihmal etme. Midende hissettiğin dersler, şans ve zenginlik kapılarının aralanmasını sağlayabilir. Sadece hisset, akışa kapıl ve olumlu değişimleri kucakla.
Bugün sorumlulukların ve hedeflerin ön planda olabilir, dikkatini işine ve projelerine odaklamak isteyebilirsin. Planlı ve disiplinli yaklaşımın, seni hedeflerine daha da yaklaştıracak. Ancak, aşırı mükemmeliyetçilikten kaçınmalısın; bu, seni gereksiz strese sokabilir. İletişimde ise anlayışlı ve sabırlı olman, özellikle yakın ilişkilerde olumlu bir etki yaratacak. Sakin bir akşam, düşüncelerini derinlemesine değerlendirmek için iyi bir fırsat olabilir. Hayallerini gerçekleştirmek için realist hedefler belirlemeyi unutmamalısın. Geleceğe dair umutlarını canlı tutmak, seni motive edecek. Sadece iş yükünü dengelemeye dikkat et, aksi takdirde kendini yorgun hissedebilirsin. Kendine zaman ayırmayı ihmal etme; bu, tazelenmene yardımcı olacak.
Sıcak ve yenilikçi bir ruh halleri var. Bugün, sosyal ilişkileri ve arkadaşlık bağlarını güçlendirmek için mükemmel bir zaman. Düşüncelerinizi açıkça ifade etmekten çekinmeyin, zira bu, başkalarıyla daha derin bir bağlantı kurmanıza yardımcı olabilir. Yaratıcılık ve özgün fikirlerle dolu bir gündesiniz; içsel ilhamınızı kullanarak projelerinizi ileriye taşıyabilirsiniz. Beklenmedik sürprizler gün içerisinde keyfinizi yerine getirebilir. Kendinizi enerji dolu hissettiğiniz anlar, yeni başlangıçlar için harika fırsatlar sunuyor. Duygusal bağlarınızı derinleştirirken, özgür ruhunuzu da korumayı unutmayın. Bazı şeyleri kabul etmek ve özelleştirmek size esneklik kazandıracak. Diğerleri ile olan etkileşimleriniz, özellikle de müzikal ya da sanatsal alanlarda, yeni kapılar açabilir. Kendi kalbinizi dinleyin; özgün olmanın getirdiği güçle, çevrenizdekilere ilham verebilirsiniz.
Duygusal derinliklerin ön plana çıktığı bir gün. İçsel bir yolculuğa çıkma isteği doğabilir; bu süreçte, sezgilerini dinleyerek önemli farkındalıklar kazanabilirsin. Sanatsal yeteneklerin ve yaratıcılığın ortaya çıkmak için seni çağırıyor. Fikirlerin ve hayal gücün, yeni projelere harika bir zemin sunabilir. Başkalarıyla kuracağın derin bağlar, duygusal tatmini artıracaktır. Ancak, gerçekler ve hayaller arasında gidip gelirken, kendini kaybetmemeye dikkat et. Yakın çevrenden alacağın destekler, seni daha güçlü hissettirecek; bazen birinin yanında olmak, duygusal yükleri hafifletecek. Kendine karşı nazik ol, bu süreçte iyileşme ve yenilenme fırsatlarını iyi değerlendir.
