John le Carré:

John le Carré:

 Eski casusun gerçekle kurguyu buluşturan gizli dünyası

89 yaşında hayata veda eden dünyaca ünlü İngiliz casus romanları yazarı ve eski casus John le Carré’nin yazdıklarında kurgu nerede başlıyor nerede bitiyordu?

BBC Türkçe
John le Carré istihbarat örgütlerindeki faaliyetleriyle ilgili ayrıntıları ölene kadar sakladı

BBC
John le Carré istihbarat örgütlerindeki faaliyetleriyle ilgili ayrıntıları ölene kadar sakladı

John le Carré ölümün ardından, İngiltere’nin dış istihbarat örgütü MI6’nın başkanının, romanlarını “unutulmaz ve çok parlak” diyerek övdüğü tweeti görebilse, muhtemelen yüzünde alaycı bir şekilde gülümserdi.

Yazarın, kendisinin de bir zamanlar içinde yer aldığı casusluk örgütüyle ve eski çalışma arkadaşlarıyla ilişkileri, onların yazara karşı tutumu da hep karmaşık oldu.

Le Carré’nin kariyeri aslında bu gizli dünyada geçirdiği yıllar tarafından şekillendi fakat tam tersi de oldu. Yani onun İngiliz istihbarat dünyası hakkında yazdığı romanlar, ajanların kendilerinden bahsederken kullandıkları dil de dahil olmak üzere bu örgütler üzerinde etkili oldu.

Yazarlar genellikle yaşadıklarından ilham alırlar fakat le Carré’nin istihbarat örgütleri içinde yaşadıkları “gizli” idi ve bugün hala bu gizliliğini koruyor. Dolayısıyla romanlarında gerçeğin nerede bitip kurgunun nerede başladığını bilmek çok zor ve bunun yarattığı gizemin ne kadar kıymetli olduğunun da çok iyi farkındaydı.

İngiltere iç ve dış istihbarat servisleri MI5 ve MI6’da çalıştığı yıllar yazdıklarının ilham kaynağı olabilir ama le Carré bu konudaki gerçekleri sıkı bir şekilde gizlemeyi tercih etti.

Bir keresinde bana, “Eski görevimle, her iki kurumdaki hizmetimle ilgili öyle çelişkili anılarım ve öyle çelişkili duygularım var ki, gerçek düşüncemin ne olduğunu hiçbir zaman anlayamıyorum” demiş sonra şöyle sürdürmüştü:

“Gerçeği bilen hiç kimsenin şimdiye kadar beni gizli şeyleri açıklamakla suçlamamış olması benim için bir gurur kaynağı.”

Asıl adı David Cornwell olan yazarın İngiltere istihbarat örgütlerinde çalıştığı dönemin en temel özelliği kasvetli ve çalkantılı bir dönem olması.

KARMAŞIK VE ETİK BELİRSİZLİKLERLE SOLU BİR DÖNEM

İstihbarat örgütleri içerisinde ardı ardına köstebeklerin açığa çıkarıldığı bir dönemdi bu.

John le Carré sonradan “İstihbarat örgütünün çok eski ve kıymet verilen bir mensubu olan George Blake’in Rus ajanı olduğu açığa çıkarıldığında, eğitimimi yeni tamamlamıştım” diye anlatmıştı.

Dış istihbarat örgütü MI6 içinde hem de çok üst düzeyde bir başka “çürük elma”, Kim Philby’nin Rus ajanı olduğunun ortaya çıkması le Carré’ye, en ünlü eseri olan “Tinker, Tailor, Soldier, Spy” (Tamirci, Terzi, Asker ve Casus) üçlemesi için ilham kaynağı olmuştu.

Soğuk savaş dünyasının tehlikelerle örülü istihbarat dünyasıyla, ihanet edenlerin ve ihanete uğrayanların insani duygularını, kişisel dramlarını birlikte anlatabilmeyi başarması bir yazar olarak büyük başarısıydı.

Kimileri istihbarat örgütleri içinde düşman için ajanlık yapan kişiler için kullanılan “köstebek” kavramını John le Carré’nin icat ettiğini söyler. Yazarın, bunun gibi kitaplarında kullandığı birçok kavram ve kalıp, casuslar tarafından bile benimsenip kullanılmaya başlandı.

Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü CIA’in Rusya’ya karşı casusluk faaliyetlerini yürüten koluna verilen “Rusya Evi” (Russia House) isminin yazarın 1989’da yayınlanan aynı isimli bir romanından geldiğini söyleyenler var.

CIA’nin “Rusya Evi” masasında fiilen çalışmış olan bazı ajanlar bana, gerçek hayatta peşine düştükleri üst düzey bir Rus ajana, John le Carré’nin Tinker, Tailor, Soldier, Spy üçlemesinin baş kahramanı George Smiley’in Rus muarızına atıfla “Karla” kod adını taktıklarını anlatmışlardı.

JAMES BOND-GEORGE SMILEY ZITLIĞI

Ian Fleming’in James Bond’u ne kadar renkli ekrana yakışan eğlenceli bir hayal ürünü ise, le Carré’nin casusları bir o kadar gri, sofistike ve etik belirsizlikler dünyasında yaşayan karakterlerdir.

Fakat bu da MI6 camiasının bir kısmının yazarı sevmemesinin sebebi olabilir.

John le Carré ile aynı dönemde MI6’te çalışan Baroness Daphne Park, bir sohbetimizde bana, “Casusluğun ihanetler dünyası olduğunu söyler. Değildir. Güven dünyasıdır. Karşılıklı güven olmaksızın bir ajanla çalışamazsınız” demişti.

MI6’in eski başkanlarından Sir Richard Dearlove da bir kaç yıl önce Cliveden Edebiyat Festivali’nde yaptığı bir konuşmada le Carré’yi istihbarat dünyasına çok kuşkucu yaklaşmakla eleştirmişti.

Yazar, bu eleştiriyi, son romanının yayınlanması öncesinde, çok güzel bir zamanlama olduğunu söyleyerek yorumlamıştı.

Fakat John le Carré casusların dünyasının gerçekliğiyle ilişkisinde ne kadar çelişkiler yaşıyorsa, casuslar da kendileri hakkındaki kurgularla ilgili bir o kadar çelişkili duygularla dolu.

Bir yandan dünyalarıyla ilgili algıların bu romanlarla oluşmasından rahatsız oluyor ama bir yandan da etraflarında yaratılan efsanelerden keyif alıyorlar.

Soğuk savaşın sona erdiği bir dönemde, 2009 yılında konuştuğum MI6 Başkanı Sir Colin McColl, “Kurumda yıllar içinde iki farklı duygu vardı” diyor ve sürdürüyor:

“Herkesi birbirine karşı komplolar kuran nahoş karakterler olarak çizdiği için John le Carré’ye öfkelenenler vardı. Ama ben müthiş buluyordum çünkü onu takip eden iki kuşak istihbaratçıya bir şekilde özel oldukları hissini yarattı.”

Yazar, Alec Guinnes tarafından canlandırılan George Smiley gibi karmaşık, etik olarak sınıflandırılması güç karakterler yaratmasıyla tanınıyor

BBC
Yazar, Alec Guinnes tarafından canlandırılan George Smiley gibi karmaşık, etik olarak sınıflandırılması güç karakterler yaratmasıyla tanınıyor

CASUSLARLA İLGİLİ EFSANELER

Fakat son yıllarda İngiltere Haberalma Servisleri daha bir şeffaf olmaya ve kendileri hakkında, kurguda oluşmuş resimle aralarına mesafe koymaya çalışıyorlar.

Eski MI6 başkanlarından Sir John Scarlett, John le Carré’nin ölüm haberi üzerine BBC’ye yorumunda onu sıradışı bir romancı olarak tanımladı ama, “Benim tecrübeme göre gerçek başka, kurgu başkadır. Bunların birbirine karıştırılmaması lazım” diye konuştu.

Ne var ki gerçek ve kurgu birbirine sık sık karışma gibi bir özelliğe sahip. Bilhassa da bilgi boşluğunu kurgunun doldurduğu gizlilik yıllarında.

John le Carré yazdığı romanların casusluk dünyasını saran efsaneleri yaratıp teşvik ettiğini iyi biliyordu ve zaman zaman bu konuda da çelişkili duygular ifade ettiği olmuştu:

“Sorun şu ki, okuyucu, ait olduğu genel kamuoyu gibi, bütün kanıtlar kendisine aksini söylemesine rağmen, casuslarına inanmak istiyor.”

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Merhaba! Koç burcunun günlük burç yorumu genellikle enerjik ve girişken bir ruh haliyle başlar. Bugün, yeni projelere başlamak için uygun bir zaman olabilir. Cesaretiniz ve kararlılığınız, sizi hedeflerinize ulaştırma yolunda destekleyecek. Sosyal ilişkilerde ise, arkadaşlarınızla vakit geçirmek sizi daha da motive edebilir. İletişim becerilerinizi kullanarak, duygu ve düşüncelerinizi açıkça ifade etmekten çekinmeyin. Ancak, ani kararlar almadan önce düşünmekte fayda var. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın!

BOĞA BURCU YORUMU

Merhaba! Boğa burcunun günlük burç yorumu genellikle güven arayışını, kararlılığı ve maddi konulardaki istikrarı vurgular. Bugün, duygusal ve maddi konular arasında bir denge kurmak önem taşıyabilir. İlişkilerde sevgi ve destek arayışında olabilirsiniz; sevdiklerinizle vakit geçirmek, ruh halinizi olumlu yönde etkileyebilir. Ayrıca, finansal konularda dikkatli olmanızda fayda var. Harcamalarınıza dikkat edin ve gereksiz risklerden kaçının. Kendinize zaman ayırmak ve hobilerinize yönelmek, gününüzü daha keyifli hale getirebilir. Unutmayın, kararlı adımlar atmak her zaman sizi hedeflerinize daha da yaklaştırır.

İKİZLER BURCU YORUMU

Merhaba! İkizler burcu için günlük burç yorumu genellikle iletişim, sosyal etkileşim ve zihinsel aktivite üzerine yoğunlaşır. Bugün, çevrenizdeki insanlarla bağlantı kurmak için harika bir zaman olabilir. Fikirlerinizi paylaşmak, yeni insanlarla tanışmak veya eski arkadaşlarınızla iletişim kurmak için fırsatlar karşınıza çıkabilir. Duygusal olarak rahat ve açık olmanız, ilişkilerinizi güçlendirebilir. Ancak, dikkatli olmanız gereken bir konu var; gereksiz tartışmalardan kaçınmak, huzurunuzu korumak açısından önemli olacaktır. Yaratıcılığınızı kullanmak ve yeni projelere yönelmek için ilham alabilirsiniz. Kendinize güvenin ve anın tadını çıkarın!

YENGEÇ BURCU YORUMU

Merhaba! Yengeç burcu için günlük burç yorumu genellikle duygusal yönlerin ön planda olduğu bir zamanı işaret edebilir. Bugün, sevdiklerinizle vakit geçirmek ve duygusal bağlarınızı güçlendirmek için güzel bir gün olabilir. İçsel hislerinize dikkat edin, belki de bazı sorunları çözmek için samimi bir konuşma yapma fırsatınız doğabilir. Kendi ihtiyaçlarınıza da zaman ayırmak, sizlerin ruh hali açısından faydalı olacaktır. Yaratıcı faaliyetlere yönelmek, stres atmanıza yardımcı olabilir. Kendinizi ifade etmeye çalışın ve içsel sesinize kulak verin. Unutmayın, duygusal dengede kalmanız önemli!

ASLAN BURCU YORUMU

Merhaba! Aslan burcunun günlük burç yorumu genellikle kendine güven, yaratıcılık ve liderlik özelliklerinin öne çıktığı bir gün olabileceğini belirtir. Bugün, sosyal ortamlarda dikkat çekme şansınız yüksek olabilir. Yaratıcı projelere yönelmek, yeni ilgi alanları keşfetmek için uygun bir zaman. Duygusal ilişkilerde ise samimiyet ve sıcaklık önem kazanabilir; sevdiğiniz kişilerle zaman geçirmek sizi mutlu edebilir. İletişim konularında açık ve net olmaya özen gösterin. Unutmayın, kendi içinizdeki liderliği ortaya çıkarmak için harika bir fırsat var!

BAŞAK BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün Başak burcunun detaylarıyla ilgili bir yorum yapacak olursak, genel olarak analitik düşünme ve pratik çözümler bulma beceriniz ön planda olabilir. İş yerindeki projelere odaklanmak ve düzenleme yapmak için uygun bir gün. Sosyal ilişkilerde ise iletişimde dikkatli olmanız gerekebilir; yanlış anlaşılmalar yaşanabilir. Kendi hislerinizi ifade etmekten çekinmeyin. Bu dönemde, sağlığınıza özen göstermek de önem taşıyor, küçük yürüyüşler veya hafif egzersizler gününüzü enerji dolu geçirmenize yardımcı olabilir.

TERAZİ BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün Terazi burçları için sosyal ilişkiler ve iletişim ön planda olacak. Davetler, organizasyonlar veya yeni insanlarla tanışma fırsatları gündeme gelebilir. Duygusal dengeyi sağlamak için sevdiklerinizle zaman geçirmek, keyifli sohbetler yapmak önem kazanacak. Ayrıca, sanatsal aktiviteler veya estetik konularla ilgilenmek, yaratıcılığınızı açığa çıkarmanıza yardımcı olabilir. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın ve içsel huzurunuzu sağlamaya özen gösterin.

AKREP BURCU YORUMU

Merhaba! Akrep burcunun günlük burç yorumuna göre, bugün duygusal derinliklere inme isteğiniz artabilir. İlişkilerde samimi ve dürüst iletişim kurmak önem kazanabilir. Kendinizi ifade ederken sezgilerinize güvenin. Ayrıca, kişisel hedeflerinize odaklanma fırsatlarıyla karşılaşabilirsiniz. Çevrenizdeki insanlarla olan etkileşimlerinizde daha dikkatli olmanızda fayda var; yanlış anlamalar yaşanabilir. Güne pozitif bir enerjiyle başlangıç yapmayı unutmayın!

YAY BURCU YORUMU

Merhaba! Yay burcunun günlük yorumuna göre, bugün macera ve keşif arzularınız ön planda olabilir. Yaratıcılığınızı serbest bırakmak için yeni aktivitelere yönelmek isteyebilirsiniz. İletişim konusunda cesur adımlar atabilir, yeni insanlarla tanışma fırsatları bulabilirsiniz. Ayrıca, içsel huzurunuzu sağlamak için kendinize zaman ayırmayı ihmal etmeyin. Dikkatinizi dağıtacak unsurlara karşı dikkatli olun, odaklanmak isteyebilirsiniz. Unutmayın, fırsatlar kapınızı çalabilir!

OĞLAK BURCU YORUMU

Merhaba! Oğlak burcunun günlük yorumunda, disiplin ve kararlılığınız ön planda olabilir. Bugün, hedeflerinize ulaşmak için atılacak adımlar üzerinde daha fazla düşünmeniz gerekebilir. İş ortamında veya kişisel projelerinizde, yapıcı eleştirilere açık olmanız size avantaj sağlayabilir. Aile ve arkadaş ilişkilerinde ise iletişimde dikkatli olmanızda fayda var. Kendinize zaman ayırmak ve dinlenmek de önem taşıyor. Unutmayın, sabırlı ve kararlı yaklaşımınız sizi istediğiniz başarılara bir adım daha yaklaştıracaktır.

KOVA BURCU YORUMU

Merhaba! Kova burcunun günlük yorumuna göre, bugünün enerjileri özgürlüğe ve bireyselliğe vurgu yapıyor. Yaratıcılığınız ön planda olacak ve yenilikçi fikirler geliştirebilirsiniz. Sosyal ilişkilerde daha samimi ve açık olma isteği içinde olabilirsiniz. Duygusal bağlarınızı güçlendirmek için sevdiklerinizle vakit geçirmek faydalı olacaktır. Ayrıca yeni projelere başlamak için uygun bir zaman. Kendinize güvenin ve içgüdülerinizi dinleyin. Unutmayın, kendi yolunuzu çizmek her zaman önemlidir.

BALIK BURCU YORUMU

Merhaba! Balık burcunun günlük yorumuna göre, bugün duygusal olarak hassas bir gün geçirebilirsin. İçsel dünyana dönmek ve kendine zaman ayırmak isteyebilirsin. Meditasyon veya yoga gibi faaliyetlerle ruhsal dengenin sağlanmasına yardımcı olabilirsin. İletişimde sevdiklerinle daha derin ve anlamlı bağlar kurma fırsatı bulabilirsin. Aynı zamanda sanatsal yönlerin aktive olabilir; yaratıcılığını ortaya koymak için harika bir zaman. Duygularını ifade etmekten çekinme, kendini açıkça anlatmak ilişkilerini güçlendirebilir. Kendine güven, bugün olumlu gelişmeler yaşamanı sağlayabilir.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM