1
Konuk yazar: Gila Benmayor
SAHA’nın katalog desteğinde bulunduğu serginin açılışında Kuntshaus Pasquart’ın Prix Maud Mottier 2021 ödülünü kazanan sanatçıya “Neden Limon Gibi Ekşi” diye sordum.
Avusturya’nın en prestijli sanat ödüllerinin sahibi Nilbar Güreş ziyadesiyle açık sözlü.
Sanat camiasına da biraz kırgın, biraz öfkeli.
“Limon gibi ekşi olan benim. Sergi, adını limonlu oto portremden alıyor. Sanatla içgüdüsel iletişimim nedeniyle zamanla gelişen eleştirel bir bakışım var. Eleştirel olmak başkaları gözünde beni ekşi kılıyor. İnsanların eleştiriye ve hatta fikirlerine katılmamanıza tahammülleri yok” diyor.
Türkiye’de sanatçının görünürlük meselesiyle ilgili eleştirileri ise kimilerine limon ekşiliğinde gelebilir.
“Kurumların başını tutan insanların desteği daha çok birlikte sosyalleştikleri sanatçılara oluyor. Her yerde bu sanatçılar var. Kurumların sosyal medyalarında, sergilerde, kurumların jürilerinde”.
Tam bu noktada yurtdışında aldığı ödüllerin neden önemli olduğunu şöyle açıklıyor:
“Türkiye’de işleyen sistemin aksine yurtdışında beşincisini aldığım bu ödüller tanımadığım jüri üyeleri tarafından verildi”.
800 metrekarelik bir alanda, karışık malzemelerden 6 yıllık üretiminden oluşan sergisinde Nilbar Güreş, kadının toplumdaki yerini, kadın erkek ilişkilerini de acımasızca sorguluyor.
“Limon Gibi Ekşi” eserinde oto portrenin altındaki bacakları açık pantolonla kadına yakışmayan bir tarzda oturan kendisi.
Boks eldivenli işi “Happy Together” arkadan bakınca birbirine sarılan mutlu bir çift gibi ama yakınına gelince birbirlerini yumruklayan bir çift olduğunu görüyorsunuz.
“Yan yana mutlu görünen tüm partnerler için bir okuma bu. Çoğu insanın sırf toplumsal kaygılar nedeniyle iş ya da özel hayatlarında birbirlerini yiyerek yaşadıklarını ama ayrılmadıklarını biliyoruz”.
Boks eldivenlerini sergiye taşıyan Nilbar Güreş bana öyle geliyor ki hayatı onlar hep ellerindeymiş gibi yaşıyor.
Zira dünyanın daha iyi, daha adil olmasıyla ilgili derdi olan bir sanatçı.
Mücadelesi ayrımcılığa, Viyana’da zaman zaman maruz kaldığı ırkçılığa, kadın düşmanlığına, homofobiye, transfobiye karşı.
“Herkese eşit şans, eşit yaşam hakkı, her türlü hakkın verilmesini çok isterdim. Her okulda sanat olsun, özel okullara gerek kalmasın isterdim” diyor.
Satır aralarında sanat dünyasının acımasızlığına değinen Nilbar Güreş bir kadın sanatçı olarak en verimli çağında olduğunu ancak yukarıda değindiği “görünürlük” meselesine takıldığını söylüyor.
Buna somut örnek olarak Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nu veriyor.
“Pavyona davet edilen erkek sanatçılar 30’lu, 40’lı yaşlarındaydı. Kadın sanatçılara bakarsak bu yaş aralığının 60-85 arasında olduğunu görüyoruz. Demek ki kadın sanatçıların belli bir yaşa gelmeden Venedik’te Türkiye Pavyonu’na katılma şansları yok. O da ömürleri yeterse” diyor.
Bir yanda “belli yaşı geçmiş kadın kotası”, diğer yanda bir ürün gibi piyasaya sürülen genç sanatçılar diye tarif ettiği sanat ortamında kendisi “orta kariyer sanatçısı”.
“Koleksiyonerler, halihazırda yüksek piyasa değeri olan ya da ileride değerleneceği hesaplanan sanatçıya yatırım yapmak istiyorlar. Bu tutum, benim gibi en verimli dönemlerini yaşayan orta kariyer sanatçıların önünü kesiyor, yaşlanana kadar görünürlüğünü engelliyor” diyor.
“Oysa benim yaşıtım tüm kadın sanatçılarımın yaşlanınca değil, şimdi desteğe ve görünürlüğe ihtiyacı var” ederken haksız mı?
“Dünyanın her yerinde ölmüş ama yeni keşfedilmiş ya da ömürlerinin son yıllarını taşıyan 80 üzeri kadın sergisi görmekten usandık açıkçası. Öldükten sonra keşfedilmek istemiyorum” diye ekliyor.
Güreş, sanat camiasının daha vizyoner, daha entelektüel kişilerden oluşmasına rağmen klişeleşmiş bir dünya görüşünden farklı olmadığına dikkat çekiyor.
“Çünkü gücün ve paranın olduğu her yerde köşe başlarını daima erkekler tutar”.
Viyana’nın en prestijli galerisi Martin Janda ile çalışan, ArtBasel, Frieze gibi sanat fuarlarına bu galeriyle katılan Nilbar Güreş bunca kırgınlık arasında tabii ki mutluluklar yaşıyor.
Son sergisi, son ödül derken daha yeni Viyana’da Osmanlı’ya karşı savunmada kullanılmış 500 yıllık bir kulede kamusal alan projesi için seçilen sanatçı olmuş.
“Böyle bir proje için Türk bir sanatçının seçilmesi beni çok mutlu etti” diyor.
Sınırlara ve askerliğe karşı antimilitarist bir sanatçı olarak bir savunma kulesini güncel sanatla buluşturacak projesinin açılışı haziran ayında yapılacak.
Halen Amsterdam’da Stedeljik Müzesi’nde solo bir sergisi devam eden, mayıs ortalarında ise Kunsthalle Viyana’da heykellerini sergileyecek olan Nilbar Güreş’in limon gibi ekşi olup olmadığına sanatseverler karar versin.
Bugün enerjin yüksek ve cesaretinle çevrendekilere ilham verebilirsin. İçsel gücünle kararlılıkla adımlar atıyorsun, bu da seni yeni başlangıçlara yönlendirebilir. İletişim becerilerin oldukça kuvvetli, bu nedenle fikirlerini ifade etmekte zorlanmayacaksın. Sosyal ortamlarda dikkatleri üzerine çekmek için güzel bir zaman. Ancak bazı durumlarda sabırsızlık hissedebilirsin; ani kararlar almaktan kaçınmalısın. Kendine güvenin yüksek ve risk almaktan çekinmiyorsun, bu da yeni fırsatlar yaratmana yardımcı olacak. Ama acele etme, her şeyin kendi zamanında gelişmesine izin ver. Aşk hayatında da canlılık var; tutkularını dışa vurmak için doğru zaman olduğunu hissediyorsun. Unutma, denge kurmak her şeyden önemli; duygularını açığa çıkarırken başkalarının hislerine de dikkat etmelisin.
Sakin bir gün geçireceksin. Günün getirdiği huzur, zihnindeki karmaşayı dağıtmak için bir fırsat sunuyor. Kendini daha yaratıcı ve üretken hissetmeye başlayacaksın. Doğayla iç içe olmak, ruhunu besleyecek ve seni canlandıracak. Yakın ilişkilerine odaklanabilirsin; sevdiklerinle geçireceğin zaman, aranızdaki bağı güçlendirecek. Ayrıca, finansal konularda atılacak adımlar için acele etmemekte fayda var. Sonuçları düşünerek hareket etmen, sana uzun vadede kazanç sağlayabilir. İçsel dinginliğini bulmak için küçük bir kaçamak da yapabilirsin; belki bir doğa yürüyüşü ya da kitap okumak. Duygusal derinliklere inmeye hazırsın; bu da kendini daha iyi tanımana olanak tanıyacak. Anı yaşamak, geçmişin yansımalarından uzaklaşmana yardımcı olacak. Başkalarına karşı gösterdiğin anlayış ve sabır, senin için büyük bir kazanç sağlayabilir.
Bugün iletişimin vurgulandığı bir gün. Zihninizin aktif olduğu bu dönemde, yeni fikirler geliştirmeye ve çevrenizle etkili bir şekilde etkileşim kurmaya hazır olun. Sosyal bağlantılar kurmak, grup aktivitelerine katılmak ve düşüncelerinizi özgürce ifade etmek için harika bir fırsat var. Yeteneklerinizi paylaşmak, size yeni kapılar açabilir ve ilham verici insanlarla bir araya gelmenizi sağlayabilir. Hızlı düşünebilir ve anlık kararlar alabilirsiniz, ancak duygusal tarafınızı da unutmamalısınız. İçsel huzur arayışınızı dengelemek önem kazanıyor. Esnekliğinizi koruyarak, ruh halinizi yükseltecek aktivitelerde bulunmak faydalı olabilir. Yeni bilgiler edinip öğrenme şevkinizi artıracağınız durumlar ortaya çıkacak. Sevdiklerinizle geçireceğiniz zaman, derinlemesine sohbetler ve bağlantılar kurma fırsatını beraberinde getirebilir.
Duygusal derinliklerinin artacağı bir gün. İçsel dünyanıza yolculuk yaparak, hislerinizi daha net ifade etme fırsatı bulacaksınız. Aile bağları ve yakın ilişkilerinizdeki iletişim güçleniyor; sevgi dolu anlar yaşayabilir, destekleyici bir atmosfer içinde kendinizi bulabilirsiniz. Geçmişle ilgili düşündüğünüz konular yeniden gündeme gelebilir. Sevdiklerinizle olan iletişiminizi gözden geçirip, onları ne kadar önemsediğinizi göstermek önemli olacak. Duygusal yanlarınız ön planda kalırken, kendinizi ifade etmekte tereddüt etmeyin. Sanatsal ve yaratıcı projeler için ilham dolu bir dönemdesiniz; bu fırsatları değerlendirmek için cesaretinizi toplayın. Kendi ihtiyaçlarınıza dikkat etmeyi unutmayın; biraz zaman ayırarak kendinizi şımartmak iyi gelecek.
Bugün, içindeki liderlik ruhunu ve yaratıcılığını ön plana çıkarma fırsatların var. Cesur adımlar atmak ve hayallerini gerçeğe dönüştürmek için elverişli bir atmosferdesin. Sosyal çevren, seni destekleyen ve ilham veren kişilerle dolup taşacak. Kendine olan güvenin, başkalarına da ilham verebilir. İş veya projelerde öne çıkma arzun artabilir; bu durum liderlik vasıflarını ortaya koymana yardımcı olacak. Romantik ilişkilerde duygusal derinlik arayışında olabilirsin, bu yüzden hislerini açık bir şekilde ifade etmek önemli. Bugün, içsel ihtiyaçlarına kulak vererek, yenilikçi ve cesur kararlar alma günüdür. Kendini ifade etmekten çekinme; enerjini, tutkunu ve zekânı sergilemek için harika bir zaman.
Bugün detaylara olan düşkünlüğün seni öne çıkaracak. İş yerindeki projelerin üzerinde çalışırken mükemmel sonuçlar elde etme fırsatın var. Dikkatini dağıtan unsurları bir kenara itip, odaklanmak için elinden geleni yapabilirsin. İnsanlarla olan iletişimin biraz daha derinleşmesine olanak tanıyacak sohbetler yaşayabilirsin; bu da sana yeni bakış açıları kazandıracak. Sağlığa daha fazla özen göstermek, zihnindeki karmaşayı hafifletebilir. Kendi ihtiyaçlarına dikkat etmek, içsel huzurunu sağlamana yardımcı olacak. Kendine biraz zaman ayırmak ve huzurlu bir ortamda düşünmek, tazelenmiş hissedebilmeni sağlayacak. Kendini ifade etme biçiminde netlik kazandıkça, çevrendekilerin sana olan güveni artacak. İş ve özel hayatındaki dengeyi sağlamak için çaba gösterdiğin sürece, pozitif sonuçlar elde edeceksin.
Bugün, sosyal hayatın hareketleniyor. Arkadaşlarınla olan ilişkilerine daha fazla odaklanabilirsin. Eski dostlarla yeniden bağlantılar kurmak, anıların tazeleneceği güzel bir zaman dilimi. Duygusal zekan bu süreçte seni yönlendirecek, başkalarının hislerini daha iyi anlamana yardımcı olacak. Bu sayede, iletişim ortamlarında daha uyumlu ve barışçıl bir yaklaşım sergileyebilirsin. İş yerinde ise takım çalışmalarında büyük bir başarı elde etme olasılığın var. Özellikle yaratıcılığını kullanarak, birlikte hareket ettiğin kişilerle harika projeler geliştirebilirsin. Ancak, kendi ihtiyaçlarını da unutmaman gerekiyor. Kendine zaman ayırarak içsel dengeyi bulmalısın. Ayrıca, ilişkilere dair beklenmedik gelişmeler de kapıda. Kalp kapılarını açmaya hazır ol! Unutma, hayatında denge her zaman başarılı sonuçlar getirir.
Duyguların derinliklerinde bir yolculuğa çıkıyorsun. İçsel dünyanda yankılanan sesler, seni daha iyi anlaman için çağrıda bulunuyor. İlişkilerinde samimiyet arayışın artacak ve bazen bu durum, seni zorlayacak olan yüzleşmelere neden olabilir. Anlık tepkilerini kontrol altında tutmak, karşı tarafla olan bağını daha da güçlendirebilir. Bugün, sezgilerin seni yönlendirecek. Gizli kalmış hislerin ve düşüncelerin yüzeye çıkabilir, bu da seni yenileyen bir deneyim olacak. Yaratıcılığını serbest bırakmak için fırsatlar ortaya çıkabilir; bu yönünü ifade etmekten çekinme. Finansal konularda ise dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcamalarını gözden geçirmek, gelecekteki planlarını daha sağlıklı bir şekilde şekillendirmene yardımcı olabilir. Kendine olan inancını tazele ve hayatın sunduğu fırsatları yakalamaya odaklan.
Bugün, senin için keşif ve öğrenme temalarının ön planda olduğunu hissedebilirsin. Yeni fikirler ve perspektifler arayışında, daha önce düşündüğünden farklı bir yöne yönelmek için cesaret bulabilirsin. Sosyal çevrende daha fazla etkileşimde bulunma isteği, yeni insanlarla tanışma fırsatlarını önüne getirebilir. Hayata karşı olan merakın, seni farklı kültürler ve deneyimlere yönlendirebilir; bu, kişisel gelişimine katkıda bulunacak. Ancak, açgözlü ve aceleci davranmamaya dikkat et, çünkü hızlı hareket etmek, derinlemesine düşünmeyi engelleyebilir. İlişkilerde ve iletişimde samimiyet, seni daha da bağlayacak. İçsel huzurunu korumak, bugün sana büyük fayda sağlayacak. Kendine vakit ayırarak meditasyon veya doğa yürüyüşü yapmak, zihnini açabilir. Yaratıcılığı besleyecek etkinliklere katılmak, sana ilham verecektir. Kısa yolculuklar, yeni deneyimlerin kapısını aralayabilir. Hareket halindeyken, esnek olmayı unutma; hayatın sunduğu sürprizlere açık olman sana fayda sağlayacaktır.
İçsel motivasyonların ve hedeflerin gün boyunca ön planda olacak. Başarılı olmak için attığın adımların meyvelerini almak üzeresin. İş hayatında karşına çıkan fırsatları değerlendirmek için çevrendeki insanlarla iyi iletişim kurmalısın. Detaylara dikkat etmek, projelerinde seni besleyecek en büyük kaynak olacak. Duygusal olarak kendini daha fazla ifade etme isteği, ilişkilerinde derinlik arayışına yöneltebilir. Yakın insanlarla geçireceğin zaman, aranızdaki bağları güçlendirecek ve sana huzur verecek. Kendine karşı nazik olmalısın; yüklerini biraz hafifletmek, sadece zihnini değil ruhunu da dinlendirecek. Unutma, başarılı olmanın yanı sıra, içsel tatmin de her zaman önemlidir.
Farklı düşünme yeteneğin sayesinde sıradanlıktan uzaklaşacak, yenilikçi fikirlerle çevreni etkileyeceksin. Sosyal ilişkilerde daha açık olacağın bir dönemdesin; yeni insanlarla tanışabilir ve ilginç bağlantılar kurabilirsin. Bireysel özgürlüğüne olan tutkun, çevrendekilere ilham verecek. Ancak, ani değişimlerden kaçınmaya çalışman önemli olacak, zira bu karmaşa yaratabilir. İçsel barışını korumak adına, kendine zaman ayırmayı unutma. Geleceğe dair hedeflerin konusunda cesaretini göstermekten çekinme, zira bu sayede aradığın fırsatları elde edebilirsin. Özgünlüğünü ifade et ve kalabalıkların içinde parlamaktan korkma.
Duygusal derinliklerin ön plana çıkacağı bir gün. İçsel duygularınla yüzleşmek, seni fazlasıyla özgürleştirecek. Hayal gücün yüksek, bu nedenle sanat veya yaratıcı projelere yönelmek faydalı olabilir. Sevgi ilişkilerinde anlayış ve merhametle yaklaşmak, bağlarını güçlendirecek. Karşılaştığın zorluklar, aslında içsel bir dönüşüm için fırsatlar sunabilir. Sezgilerin güçlü olacak, önemli kararlar alırken iç sesine güvenmeyi unutma. Sosyal çevrenle olan etkileşimlerin seni pozitif yönde etkileyecek, birlikte geçireceğiniz sürelerde keyifli anlar yaşayabilirsiniz. Kendine zaman ayırmayı da ihmal etmemelisin; meditasyon veya doğayla iç içe olabileceğin bir aktivite, ruhunu besleyecek.
