Cibali Tütün Fabrikası II. Abdülhamid tarafından döneminin ünlü mimarı Alexandre Vallaury’e Haliç’te Reji İdaresi adına yaptırılmış. Önce Fransızlar sonra Osmanlı tarafından işletilmiş, 1925’te millileştirilmiş ve Tekel Yönetimi tarafından da 1990 yılına kadar üretime devam ettirilmiş, ama sonra kaderine terk edilmiş.
Demirel tarafından rahmetli iş insanı Kadir Has’a üniversite kurması için tahsis edilmişti. Binaya yapılan restorasyon çalışmaları sırasında ortaya çıkan kalıntıların Seferiko Sarnıç’ı olduğu saptanınca bu tarihi bölüm üniversite tarafından kültüre ve sanata adanmış. İşte Kadir Has Üniversitesi’nin, Rezan Has Müzesi olarak anılan bölümünün öyküsü.
Göbeklitepe’nin bize öğrettiği, Anadolu’da medeniyetin günümüzden 12 bin 500 yıl öncesine kadar dayandığı. Rezan Has Müzesi’nin (RHM) yeni sergisi “Gündelik Yaşamın Arkeolojisi”, bizi milattan önce 6500-7 bin yılına kadar geriye götürüyor. Günlük yaşamımıza giren mutfak eşyaları, takılarımız, savaşta kullandığımız silahlar ya da inançlarımız ile ilgili ne varsa 8500-9 bin yıldan fazla nasıl bir evrim sonunda bize kadar ulaştıklarını görüyoruz bu sergide. Anadolu Uygarlıklarının nasıl uygarlık olduklarını, bir ölçüde…
Sergiyi restoratör ve arkeolog Mehmet Ayrancı ve RHM Koordinatörü Zeynep Çulha ile geziyoruz.
Burada sergilenen eserlerin çoğunun hukukçu, koleksiyoner ve tematik müze kurucusu Haluk Perk tarafından bağış yoluyla RHM’ne geçtiğini öğreniyoruz. Sergi tarihöncesinden başlayarak zaman şeridi gibi ilerliyor. MÖ 8000-5500 arasında yaşandığı düşünülen Neolitik Dönem ile başlıyoruz. İnsanlar yerleşik döneme o zaman diliminde geçmeye başlamışlar. Tarıma geçiş de çanak çömlek yapımını getirmiş. Henüz toprağa şekil verecek torna bulunmadığından pişmiş toprak elle biçimlendirilmiş ve basitçe pişirilmiş. Avcılıkta kullanılan kesiciler, el baltaları, sapan taşları, ok uçları, idoller, bu dönemin temsilcileri. Hatta madenin keşfiyle değiş tokuş ve envanter tutma alışkanlıkları da başlamış. Arpa teslimatıyla ilgili bir tabletin üzerinde hiyeroglif-resim yazısıyla “4 buğday tanesi gümüş hesabıyla” kaydı düşülmüş (4 buğday tanesi gümüş 240 gr. ediyormuş). Tunç Çağı’na geldiğimizde (MÖ 3500-1200) Anadolu’da etrafı surlarla çevrili kent yerleşimlerinin bulunduğunu pişmiş topraktan yapılı maketlerden anlıyoruz. Anadolu bu dönemde sadece Asurlu tüccarlarla tanışmıyor, yazı ile de haberleşiyor. Bunu da mühürlerden ve çeşitli kazılarda bulunmuş tabletlerden anlıyoruz. Çift katlı seramik tapınak maketinin alt ve üst kat kapılarının iki yanında doğurganlığı simgeleyen ayakta duran, iki eliyle göğüslerini kapatan kadın tanrıçalar var.
Sergide, Demir Çağı (MÖ 1200-330) metal kemerler, saç tokaları, bilezikler, kolyeler, kenarları işlemeli bakraçlar, fibula denilen çengelli iğne tarzı iğnelerle temsil ediliyor. Artık Doğu’dan Batı’ya doğru ilerliyoruz Anadolu’da. Zaman da milada doğru yaklaşıyor.
Yunanistan ve Adalar üzerinden gelen göç dalgalarıyla kent devleti denilen siyaseten ve ekonomik olarak özgür olan küçük devletler görüyoruz. Anadolu’nun batısı böylece Yunan etkisine giriyor. Karşımıza süslü püslü, üzeri mitolojik figürlerle bezeli seramikler çıkıyor bu vitrinde. Kalıba dökülü kaplar bize seri üretime geçildiği bilgisini de veriyor. Tabii tiyatro maskeleri, kalıplı kandiller, miğferler hep bu döneme ait. Milattan sonra 499 yılına kadar uzanan Roma Dönemi mermere oyulmuş atlı tanrı adakları, olta iğneleri, yün eğirmek için iğ, balmumu tabletlere yazı yazmak için kullanılan metal kalemler, mezar stelleri, parfüm şişeleri, cam işleri ile temsil ediliyor.
Aşık kemiği ve tavla zarları da oyunlar hakkında bilgi veriyor. MS 4. yüzyıl ile 15. yüzyıl arası Bizans eserleri arasında nazara, göze karşı ve sağlığı korumaya yönelik tılsımlar ve muskalar var vitrinlerde.
Roma döneminin banyo alışkanlığını taşınabilir ve kenarlarında kulpları olan bronzdan yapılmış kocaman bir küvet ile gözümüzde canlandırıyoruz. RHM Gündelik Yaşamın Arkeolojisi sergisinde Selçuklu Dönemi’ni (MS 9-13. yüzyıl) temsilen tepsiler, parfüm şişeleri, kemer tokaları, mataralar, üzeri motifli pişmiş topraktan objeler ve turkuvaz sırlı panolar ve çeşit çeşit kandiller sergileniyor. Rezan Has Müzesi’nde 31 Mayıs 2021’e kadar açık kalacak olan bu sergi, Anadolu’nun 9 bin yıllık geçmişine bir pencere açıyor.
Bugün tutkularının peşinden koşmanın zamanı. Enerji dolu bir gün seni bekliyor; yenilikler ve cesur adımlar atmak için ilham alabilirsin. İçsel motivasyonun yüksek olacak, hedeflerine yönelik net bir vizyon geliştirebilirsin. Sosyal çevrende dikkat çekici bir aura sergileyerek başkalarının ilgisini üzerinde toplayacaksın. Ancak, düşüncelerini net bir şekilde ifade etme konusunda dikkatli olmalısın; yanlış anlaşılmalar, beklemediğin sorunlara yol açabilir. Fiziksel aktivitelere zaman ayırarak enerjini dengeleyebilirsin. Şimdi, arzularının peşinden koşmak için mükemmel bir zaman dilimindesin; tereddüt etme ve harekete geç!
Bugün içsel huzur arayışında olacaksın. Güne başlarken dingin ve kararlı bir ruh hali seni karşılayabilir. Yalnız kalmak isteyebilirsin; bu durum, düşüncelerini toparlamana yardımcı olacak. Maddi konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcama yapmadan önce iyi düşünmelisin. İkili ilişkilerde samimiyet ve açıklık ön planda olacak. Sevdiğinle derin sohbetler gerçekleştirebilir, geçmişe dair güzel anılarınızı tazeleyebilirsin. Bu, ilişkiniz için yenileyici bir etki yaratacaktır. Cömertliğin ve sadakatin, çevrendeki insanlarla arandaki bağı güçlendirecek ve daha derin bir anlayışa ulaşmanı sağlayacak. Kendine ve sevdiklerine zaman ayırmayı unutma; bu, enerji toplamanı kolaylaştıracak. Yaratıcılığını ifade edebileceğin yeni yollar keşfedebilirsin; belki bir sanat dalında yeni bir hobi edinmek sana iyi gelebilir. Kendini ifade etmekte zorlandığın yerlerde cesur adımlar atmak, içsel gücünü ortaya çıkaracak. Doğayı ve sanatı bir araya getiren etkinliklere katılmak, ruhunu besleyecek. Unutma, senin doğana uygun olan bu deneyimler, günlük yaşamına renk katacak.
Bugün iletişim becerilerin parlayacak. Farklı insanlarla yapacağın konuşmalar senin için hem ilham verici hem de eğlenceli olacak. Zihnindeki karmaşık düşünceler netleşebilir, yeni fikirlerin havada uçuştuğunu hissedebilirsin. Sosyal ortamlarda daha fazla yer almayı arzulayabilir, arkadaşlarınla keyif dolu anlar paylaşabilirsin.Duygusal olarak kendini rahat ve özgür hissetmen, başkalarıyla kurduğun bağların daha derinleşmesini sağlayacak. Ancak, ani değişimlere açık olmalı ve planlarını esnek tutmalısın. Bir sürpriz ya da beklenmedik bir gelişme, günün akışını değiştirebilir. Çevrendeki insanların bakış açılarına açık olman, seni daha anlayışlı ve empatik biri yapacak. Kendini ifade etmek için daha yaratıcı yollar keşfetmek, içinde bulunduğun ruh halini olumlu bir şekilde etkileyecek. Öğrenme isteğin ve merakın, seni yeni aktivitelerin içine çekebilir. Fakat, aşırı bilgi yüklemesi yapmamaya dikkat etmelisin; zihin dinlendirilmelidir. Anlık zevkler ve keyifli sohbetler, ruhunu besleyecek.
Bugün, yaratıcılığınız ve karizmanız etrafınızdakileri etkileme potansiyeline sahip. Sosyal çevrenizde dikkat çekebilir, fikirlerinizi cesurca paylaşabilirsiniz. İçsel gücünüz, planlarınıza olan bağlılığınızla birleşince, başarıyı getirecek hamlelerde bulunabilirsiniz. Ancak, egonuzu dengelemek önem taşıyor; başkalarını dinlemeye açık olmalısınız. Kendinizi ifade etme isteği ile başarılı bir iletişim kurmak, ilişkileri güçlendirebilir. Romantik hayatta ise sürpriz bir gelişme, heyecan katabilir. Eleştirilere karşı daha sabırlı olun, bu sayede huzurlu bir atmosfer yaratabilirsiniz. Kendi potansiyelinizi keşfetmek ve ifade etmek için harika bir gün!
Detaylara odaklanacağın, sistematik düşünce tarzını ön planda tutacağın bir gün. Yapman gereken işlerde, planlı ve organized bir yaklaşım benimsersen başarılı olacaksın. Sağlığın konusunda dikkatli olmalı, bedenine iyi bakmalısın. Etrafındaki insanlarla iletişimini güçlendirmek, ilişkilerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Bir arkadaşınla ya da ailenle paylaşacağın içten bir sohbet, ruhunu besleyebilir. Kendine yönelik eleştirilerde dahi başkalarına karşı empati geliştirmek, ruhsal huzurunu artıracak. Yaratıcı projelere yönelmek için ilham alabileceğin bir dönemdesin; hayal gücünü özgür bırak. Unutma ki, her detay senin elinde şekil alabilir.
Sosyal ilişkilerde harika bir gün seni bekliyor. Arkadaşlarınla keyifli etkinlikler planlayabilir, yeni insanlarla tanışabilirsin. Duygusal denge ve uyum arayışın bu dönemde ön planda olacak. Başkalarının düşüncelerine duyduğun ilgi, senin için önemli ve derin bir anlam taşıyor. Sanatsal projelerle ilgilenmek ya da estetik konularda yaratıcı düşünce içinde olmak, ruhunu besleyecek. Duygusal olarak kendini ifade etmekte zorlanabilirsin, bu nedenle içsel olarak hissettiklerini açıkça paylaşmaya çalış. Günün sonunda, seni saran pozitif enerjiyi hissedeceksin. Denge kurmak ve uyum sağlamak üzerine inşa ettiğin tüm ilişkilerde tatmin edici sonuçlar alman mümkün. Her şeyin uyum içinde ilerlemesi için biraz sabırlı olman gerekebilir.
Bugün hislerin derinliğiyle yüzleşeceğin, içsel sorgulamalara yönelmek için ideal bir zaman. İş ve özel hayatındaki dinamikler arasında denge bulmak, güçlü sezgilerinle mümkün olacak. Karşılaştığın zorluklar, seni daha derin bir anlayışa yönlendirecek. Kimi ilişkilerdeki bağların güçlenirken, bazılarını sorgulamak isteyebilirsin. Kendine karşı dürüst olman, dönüşüm sürecini hızlandıracak. Maddi konularda dikkatli adımlar at, yapıcı eleştirilerden faydalanarak ilerlemekte yarar var. Bugün, sevdiklerinle derin sohbetler ve paylaşım anları yaşayabilirsin; duygusal bağlarınızı kuvvetlendirecek bu deneyimlerden kendine yeni içgörüler çıkar. Unutma, içinde bulunduğun anın kıymetini bilmek, ruh kaliteni yükseltecek.
Hareketli bir gün seni bekliyor. İçindeki macera ruhu bu dönemde daha da güçleniyor. Yeni fikirler ve projeler üzerinde yoğunlaşma isteği, ilgini ve enerjini yüceltirken, farklı bakış açıları geliştirmene yardımcı olacak. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurman için fırsatlar sunabilir. Belki de beklenmedik bir davet alabilirsin; bu, seni heyecanlandıran bir deneyime dönüşebilir. Kişisel hedeflerine odaklanırken, içsel huzurunu da korumayı unutma. Gelecek hakkında daha iyimser olmanı sağlayacak fırsatlar kapını çalabilir. Risk almayı ve konfor alanından çıkmayı deneyimle, çünkü bu, büyümene en önemli katkıyı sağlayacak. Yine de, hızlı kararlar almadan önce biraz durup düşünmekte fayda var; sezgilerine güven, doğru yolu bulmanda yardımcı olacaktır.
Bugün, sorumluluklar ve kariyer odaklı düşünceler ön planda. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlı ve disiplinli bir yaklaşım sergileyebilirsin. İşle ilgili konularda önemli gelişmeler yaşanabilir; bu da gerçekleştirmek istediğin projelerin hız kazanmasına olanak tanır. Ancak, aşırı çalışmak yerine dengeyi bulmaya özen göstermelisin. Ailevi ilişkilerde ise daha anlayışlı ve empatik bir tutum benimsemek, bağlarını güçlendirecek. Sağlığına dikkat etmen önemli; gerek bedensel, gerekse ruhsal olarak kendine zaman ayırmalısın. İçsel huzurun, başarılı olmanın anahtarı olacak. Geleceğe yönelik planlarını gözden geçirirken, esnek olmayı unutmamalısın. Dikkatini dağıtan unsurları geride bırakmak, daha odaklı bir şekilde ilerlemene yardımcı olacak. Kendine güven ve kararlılıkla adım at.
Bugün, özgürlük arayışın ön plana çıkıyor. Toplumsal olaylar ve arkadaş çevren ile ilgili yenilikçi fikirler geliştirmek isteyebilirsin. Bağlantılarını güçlendirmen, geleceğe dair umut ve ilham verebilir. Aniden ortaya çıkan fırsatlar, yeni projelere yönelmeni sağlayabilir. İçsel sezgilerin oldukça kuvvetli; bu nedenle duygu ve düşüncelerini samimiyetle ifade etmekten çekinme. Sosyal ortamlarda dikkat çekebilir, ilgi odağı olabilirsin. Ancak, fikir ayrılıklarına açık olman sana yeni bakış açıları kazandıracak. Esneklik ve adaptasyon, bu dönemde senin en büyük yardımcıların olacak. Geçmişte yaşananları gözden geçirip, geleceğin için sağlıklı kararlar almaya odaklanmalısın. Bugün kendine yatırım yapmayı unutma; yarın için sağlam temeller atabilirsin.
Duyguların derinlere dalma zamanı. İçsel dünyanın zenginliklerini keşfetmek için bir fırsat sunuluyor. Sanat ve yaratıcılık alanında ilham dolu anlar yaşayabilirsin. Hayal gücünün sınırlarını zorlamak, seni yeni fikirlere götürebilir. İletişim kurarken karşındaki insanlarla empati kurmak, benzersiz bağlar oluşturmanı sağlayacak. Duygusal olarak hassas olabilirsin, bu yüzden hislerine dikkat et ve kendini koruma altına al. Birikmiş duyguları paylaşmak, seni rahatlatacak. İçindeki sesi dinle ve güven. Farkında olmadan başkalarına ilham verebilir, onların hayatlarında bir fark yaratabilirsin. Umut dolu bir gün seni bekliyor.