1
Ferit Karol, “Kumbara”
Antalya’da festivalin yarısını geride bıraktık ve iddialı yapımların sahne aldığı gecelerin ardından herkesin kafasında belirli şyler de netleşmeye başladı. Artık, her festivalde olduğu gibi, hangi film hangi ödüle yakın, hangi oyuncular jürinin dikkatini çekecek, falanca filmdeki falanca performans ödül alır mı yoksa diğer filmdeki oyuncu onu alaşağı eder mi, gibi sohbetler dönüyor Su Otel’in havuz başında ya da sahilinde…
Ödüllere ilişkin tahminlerimizi elbette son günlere saklıyoruz ama Ferit Karol’un imzasını taşıyan “Kumbara” adlı filmde yanlış kişiye kefil olduğu için başı belaya giren orta sınıf bir aile babasını canlandıran Murat Kılıç ile onun eşi rolündeki Gülçin Kültür Şahin’in (hatta kısa rolüne ramen Onur Gökçek’in) izleyici üzerinde önemli bir etki yarattığını söylemek çok yanlış olmaz. Karol’un uzunca bir süredir üzerinde çalıştığı ilk filmi “Kumbara” ödemekte zorlandığı borçları ve yoğun bakımda yatan hasta annesi arasında gidip gelen Orhan’ın ihtiyacı olan parayı toplayabilmek için olmayacak işlere bulaştığı bir hikayeyi anlatırken yer yer mizahi bir anlatımın öne çıktığı bir yapım. Senaryoda da imzası bulunan Ferit Karol geleceğe dair umut ışıkları veren bir yönetmen, bunu sanıyorum filmi izleyen herkes teslim etti. “Kumbara”nın da festivalde şimdiye dek izleyiciyle buluşan 8 yapım içinde en beğenilenlerden biri olduğu gerçek; özellikle hayatın dayattığı şartlar alrtında ezilen bireylerin erelere savrulabileceğine, insanın kendine bile ne denli yabancılaşabileceğine dair yaptığı önermeler bir hayli çarpıcı. Ne var ki filmin merkezindeki Orhan karakterinin içine girdiği irdapta çaresizce çırpınmasını izlerken filmin olası çözümleri arasında en bariz olanına yönelmesi ve gerçek bir dönüşüm geçirmeden verili düzene teslim olması doğrusu biraz hayal kırıklığıydı. Bugün parasızlık yüzünden kendini yakan insanların haber bültenlerinden bile zar zor yer bulduğu son derece vahşi bir düzende yaşıyoruz ve izleyicinin özdeşleşmesi yüksekle muhtemel bir karakteri (Orhan) çok daha etkili bir şekilde kullanmak mümkünken (tabii ki kendini yaksın demiyorum) onu neredeyse filmin başlangıcında olduğundan bile daha sıradan hale düşürmek biraz fazla üstten bakmak olmuyor mu? Bu da geçerli bir tercih elbette, orta sınıfın ahlaki çürümüşlüğüne dair bunu da söyleyebilirsiniz, ama o zaman bunu dengeleyecek farklı bir önermeye ya da en azında bunu destekleyecek daha güçlü argümanlara yer vermek daha doğru olurdu kanımca. Aksi takdirde bir sınıfı toptan gömmek ve toplumsal şartları basit başlıklara indirmek çok zor değil. Uzun lafın kısası karakterin çizgisi, dönüşümü anlamında birçok heyecan verici tercih mümkünken Karol’un senaryo aşamasında kendine çizdiği yol haritası beni beklediğim kadar tatmin etmedi. Yine de Antalya’nın şimdiye kadarki en iyilerinden biri olduğuna şüphe yok “Kumbara”nın.
“Hayaletler” filmi ekibi kırmızı halıda
Azra Deniz Okyay’ın Venedik Film Festivai’nde gösterildiği Eleştirmenler Haftası’nın büyük ödülünü alan “Hayaletler”i belki de Antalya’da en merak ettiğim filmdi. Olumlu bir önyargıyla izlemeye başladım filmi ve ekseiyetle olduğu gibi bu olumlu önyargılarımı tam olarak desteklemeyen bir filmden çıktıım. Olumlu taraflarını sıralamak gerekirse Okyay’ın filminin müthiş bir enerjisi var. Özellikle gençlerin sahnelerinde bunu çok net bir şekilde hissediyorsunuz. Ayrıca filmin anlatı yapısındaki buluşlar ve denemeler son derece ilginç ve heyecan verici. Film birkaç kez başlangıç noktasına dönüyor ve karakterlerin hikayelerine geçişlerde cep telefonu kamerasının kullanılması filmin üslubunda kendi belli eden bir yere konumlandığı gibi yerinde bir tespitle günümüz gerçekliğiyle de güzel örtüşüyor. Büyük ölçüde İstanbul’un betonla örülmüş kenar mahallelerinde geçen ve alt sınıfların hayatlarına odaklanan filmde kentsel dönüşümden, uyuştucu ticaretine, yoksulluktan polis şiddetine, ‘Yeni Türkiye’yi inşa ediyoruz’ diyerek muhbirliği yücelten şeytani karakterlerden Suriyeli göçmenlere ve LGBTQİ+ bireylerden feminist aktivistlere hemen her mesele ve katman ele alınmış. Flmin benim açımda aksamaya başladığı yerlerde burada tezahür ediyor aslında. Yani, evet, tüm bu sorunlar Türkiye’de mevcut gerçekten, hem de belki çok daha yakıcı bir şekilde (örneğin filmdeki polisleri gerçektekilerden daha yumuşak buldum, ya da genç kadını taciz eden pisliğin yüzsüzlüğü daha belirgin şekilde de vurgulanabilirdi ama bunlar hep tercih meselesi), ama hepsini aynı kazana atıp ortaya özgün bir yemek çıkarmak (teşbihte hata aranmaz) son derece ustalıklı bir aşçılık istiyor. Kendi adıma Azra Deniz Okyay’da bu kumaşın olduğuna inaıyorum ve eminim bir sonraki filminde daha bütünlüklü ve inelikli ir işe imza atacak ama burada yer yer heyecanına yenik düştüğünü ve çok da hakim olmadığı bazı malzemeleri göz kararı yemeğe kayttığını düşünüyorum. Bu da ister istemez kimi noktalarda didaktik ya da ‘kör gözüm parmağına’ bir tavrın belirginleimesine sebep olmuş ve filmin izleyicide heyecan yaratan yapısal özgünlüğüne gölge düşürmüş. Oyuncu ensemble’ında ise Nalan Kuruçim başta olmak üzere genel olarak güçlü performansların yer aldığını ama gençlik enerjisinin öne çıktığı bölümlerde oyunculuk ustalığını yer yer aradığımızı itiraf edeyim. Filmin bu bölümlerini izerken aklıma sık sık “Kar” ve “Mavi Dalga” geldi ve oradaki oyunculukların ve diyalogların lezzetini “Hayaletler”de alamadığımı fark ettim. Ama en başında da dediğim gibi müthiş bir enerjisi ve doğru perspektiflere sahip bir bakış açısı var fimin ve bu da umutlanmamız için yetiyor.
Başrollerini Burcu Biricik, Pınar Deniz ve Aras Aydın’ın paylaştığı “İnsanlar İkiye Ayrılır” filminin ekibi, kırmızı halıda
Sinema yazarları arkadaşlarımızla konuşurken “İnsanlar İkiye Ayrılır” gbi bir filmin sinemamızda daha önce yaılmayan bir şeyi denediğini tespitettik. Bu iyi bir şey. Yani devasa bir sisteme karşı duran ve onu alt eden bireylerin öyküsünü entrikanın ön planda olduğu bir tarzda anlatan bir film hatırlamıyorum kendi adıma. Hollywood’da birçok örneği var elbette, (“The Firm” aklıma ilk gelen örneklerden) ama bizde hiç olmadığını fark etmek bile tuhaf geldi doğrusu. Tunç Şahin’in yazıp yönettiği ve Burcu Biricik, Pınar Deniz, Aras Aydın gibi popüler isimlerin başrollerini paylaştığı “İnsanlar İkiye Ayrılır” kredi borcu yüzünden dara düşen genç bir kadının odağında olduğu bir entrika hikayesi anlatıyor ve izleyiciyi son ana kadar ters köşeye yatıran çeşitli sürprizlerle ilerliyor. Filmin yer yer televizyon estetiğine yaklaşması (hem reji hem de oyunculuk anlamında) eleştirilebilir elbette ama asıl önemli olan yönetmenin kendi özgün tarzını bu anlatıma kurban etmesi bana sorarsanız. Üstüne bir de seyirciyi ters köşeye yatırma adına hikayedeki çeşitli sürpriz dönüşleri eklediğinizde asıl mesele ıskalanmış oluyor ve dört başı mamur bir sistem eleştirisi çıkmıyor ortaya ama sonuçta izleyicinin hiç zorlanmadan izlediği filmlerden biri oldu burada “İnsanlar İkiye Ayrılır” ve evet doğrudur izleyiciler de ikiye ayrılır kimileri zorlanmayı sevmez, kimileri de sever. Siz?
Bugün enerjini en yüksek seviyede hissedeceksin. Cesur adımlar atmak için mükemmel bir zaman. Toplumsal ilişkilerini güçlendirebilir, yeni bağlantılar kurabilirsin. Ancak aceleci davranmamalı, kararlarını düşünerek almalısın; sabırsızlık seni yanıltabilir. İçsel motivasyonun sayesinde yeni projelere başlayabilir, tutkunun peşinden gidebilirsin. Fiziksel aktivitelere yönelmek, bedensel enerjini dengeleyip zindelik kazandırabilir. Duygusal olarak ise daha çok kendine dönük olman, içsel huzuru bulmanı sağlayacak. Karlı bir gün geçirmek içinse, sevdiğin aktivitelere zaman ayırmayı ihmal etme. Yorucu geçen günlerin ardından, kendine bir ödül vermek de önem taşıyor. Unutma, risk almaktan korkma; çünkü fırsatlar kapını çalabilir.
Sabah saatlerinin sakinliği, zihninde huzur arayışını destekleyecek. Gün içinde karşılaşacağın küçük zorluklar, sabrın ve kararlılığının ne denli güçlü olduğunu bir kez daha gösterecek. İçsel huzurunu korumak için aloe vera gibi sakinleştirici alanlara yönelmek faydalı olabilir.İletişim alanında dikkatli olmalısın. Özellikle yakınlarınla yapacağın sohbetlerde, duygularını ifade etmekte zorlanabilirsin. Aşk hayatında ise tutku ve heyecan dolu anlar seni bekliyor. Partnerinle aranızdaki bağı güçlendirmeye yönelik samimi bir konuşma yapmak için ideal bir dönemdesin. Kendini ifade etmekte zorlansan bile, kalbinin sesine kulak ver.Finansal konularda dikkatli olmalı, gereksiz harcamalardan kaçınmalısın. Kazanımlarını artırmak için söylem yerine eyleme geçme vakti. Günün sonunda, kendine zaman ayırarak ruhsal ve bedensel sağlığını destekleyecek etkinliklere yönelmek, seni dingin bir ruh haliyle buluşturacak. Kendine güven ve sabırlı ol; istediğin her şeyin zamanı gelecek.
Bugün iletişimlerin ve sosyal etkileşimlerin ön planda olacak. Konuşmaların daha derin anlamlar kazanacağı, fikirlerin daha anlamlı hale geleceği bir gün seni bekliyor. Zihin açıklığı ve merak duygusu, yeni insanlarla tanışmanı ve farklı perspektiflerden bakmanı sağlayacak. Fikir alışverişleri, projelerini daha da zenginleştirip yaratıcı çözümler bulmana yardımcı olabilir. Kendine güven, düşüncelerini ifade etme konusunda senin için belirleyici bir etken olacak. Ayrıca, duygusal derinliği yakalamak önemli. İçsel bir sorgulama yaparken, hislerinin seni nasıl yönlendirdiğini gözlemle. Bugün, kişisel ilişkilerde anlayış ve empati kurmak için harika bir fırsat. Verdiğin sözlere dikkat et, karşındakilerin beklentileriyle uyumlu kalmak sana fayda sağlayacak. Eğlenceli anlar ve güzel sürprizler de kapıda.
Duygusal bir yoğunluk içinde hissedebilirsin. İçsel dünyanda derinleşmek, geçmişle yüzleşmek ya da sevdiklerinle olan ilişkilerini gözden geçirmek isteği doğabilir. Empati yeteneğin öne çıkacak, başkalarının duygularını anlama konusunda oldukça başarılı olacaksın. Ancak, bu durumu kendine de yansıtmayı unutma; kendi ihtiyaçlarına saygı göster. Belirsizlik hissi, seni rahatsız edebilir ama bu, içsel gücünü keşfetme fırsatı sunacak. Gün içinde küçük sürprizler, sevdiklerinle olan bağlarını güçlendirecek anlar yaratabilir. Dışarıdaki dünyaya karşı açık ol, ama içsel dinginliğini korumaya da özen göster. Kimseyi kırmamak adına kendi düşüncelerini bastırma, sessizliğin ardında yatan tutku ve istekleri ifade etme fırsatını yakala. Kendine güven, hislerin doğru bir yönlendirme olacak.
Bugün, içsel enerjinin zirveye ulaşacağı bir dönemdesin. Kendine olan güvenin artarken, çevrendekilerle olan etkileşimlerin de olumlu yönlerde gelişecek. Kendi fikirlerini cesurca dile getirmen, başkalarının dikkatini çekmene yardımcı olabilir. İlişkilerinde, samimi ve içten bir yaklaşım sergilemen, sıcak bağlar kurman için zemin hazırlıyor. Ayrıca, yaratıcı projelere yönelmek için mükemmel bir vantage noktasıdasın; ilham dolu fikirlere ve yenilikçi yaklaşımlara açık ol. Ancak, kendini fazla ön plana çıkarmaktan kaçınman, grup dinamiklerinin sağlıklı işlemesine yardımcı olacaktır. Bugün, hedefine odaklan ve ne istediğini net bir şekilde belirle. İçindeki lider ruhu, başkalarına da ilham verebilir. Sosyal ortamlarda dikkat çekici olmanın yanı sıra, insanlara sıcaklığını ve kararlılığını hissettirmek için güzel bir fırsat. Sadece kendin ol ve bu anın tadını çıkar!
Detaylara olan düşkünlüğün ile buna bağlı olarak her şeyi mükemmel hale getirme isteğin ön planda. Bugün, iş yerinde veya sosyal çevrendeki ilişkilere dikkat etmekte fayda var; küçük bir yanlış anlama büyük sorunlara yol açabilir. İletişim yeteneklerin, anlaşmazlıkları çözmede sana yardımcı olabilir. Özellikle, başkalarına yardım etme arzun; onların takdirini kazanmanı sağlayacak, kendini daha değerli hissetmene yol açacaktır.Kendine zaman ayırmayı unutma; ruh sağlığını güçlendirmek için kısa bir yürüyüş veya meditasyon yapabilirsin. Yeniliklere açık olman gereken bir süreçte, değişikliklere adapte olmanın önemini kavrayacaksın. Duygusal açıdan ise, derin düşünceler içinde kaybolabilir, içsel huzurun için bir denge arayışına girebilirsin. Kendinle yüzleşmek ve hislerini anlamak, gelecekteki ilişkilerinde sana yeni bir perspektif kazandıracak. Başkalarına karşı ne kadar anlayışlı olursan, kendine de o kadar merhamet göstermen gerektiğini unutma. Bu dengeyi sağladığında, içsel dünya ile dışsal dünya arasında harmoni yakalayabileceksin.
Harmoni arayışı ön planda. İlişkilerdeki uyum ve denge, içsel huzurunu sağlamak adına önemli bir yer tutuyor. Sosyal etkileşimler, yeni arkadaşlıklar ve bağlantılar kurma fırsatları karşına çıkabilir. Duygusal zekânı kullanarak, insanlarla olan iletişimlerinde anlayışlı ve nazik olmalısın. Sanatsal yeteneklerini sergilemek ya da estetik alanlarda kendini ifade etmek için ideal bir dönemdesin.Karar verme konularında, başkalarının görüşlerine önem vermen faydalı olabilir; ancak, kendi iç sesini de dinlemeyi unutmamalısın. Anlık değişimlere açık ol; bu, yaşamında yeni kapılar açabilir. Kendi değerlerine sadık kalmak, özgüvenini artıracaktır. Günün sonunda, duygusal ve ruhsal olarak beslenmek için kendine zaman ayırmayı unutma. İçindeki yaratıcılığı sergilemek ve estetik algını zenginleştirmek, seni tazeleyecek.
Duygusal derinlikler ve gizli hislerin ön plana çıkacağı bir dönemdesin. İçsel bir dönüşüm sürecine girebilirsin. Hayatındaki bazı ilişkiler, beklenmedik bir şekilde yeniden değerlendirilebilir. Kendini açmakta zorlanabilirsin; bu da bazı durumlarda yalnızlık hissi yaratabilir. Ancak, bu süreçte kurduğun bağların gerçekte ne kadar önemli olduğunu anlaman için fırsat sunabilir.Kendine güvendiğin konularda daha cesur adımlar atmak isteyebilirsin. İçsel sesine güvenmelisin; mantığın ve sezgilerin arasında denge kurmaya çalışmak, karşılaşabileceğin zorlukları aşmanı kolaylaştıracak. İş veya kişisel projelerinle ilgili önemli kararlar alman gerekebilir. Duygusal yoğunluğu iyi yönetmelisin.Bugün, geçmişle yüzleşme ve içsel barışa ulaşma çabaların, geleceğin için parlak kapılar açabilir. Samimi bir ifadeyle, kalbinin sesini dinlemen, seni doğru yola yönlendirecek. Hayatından çıkarmak istediğin yükleri belirlemek adına derin bir iç gözlem yapabilirsin; bu, kendine olan inanını güçlendirecektir. Sonuç olarak, dönüşüm sürecin, bugün kendini yenileyebilmeni sağlayacak değerli deneyimler sunabilir.
Özgür ruhun ve maceraperestliğin ön plana çıkıyor. Yeni deneyimlere açlığın artacak, bu da seni harekete geçirecek. Destekleyici dostlar ve ilginç tanışmalar gündeme gelebilir. Yaratıcılığın yükseliyor, sanatsal projelerde kendini ifade etme fırsatları çıkabilir. Özellikle eğitimle ilgili konular, yeni öğrenme alanları ilgini çekebilir. İleriye dönük planlar yaparken, içsel sezgilerine güvenmek sana yol gösterecek. İlişkilerde ise rahatlık ve improvisasyon önemli olacak; içten ve samimi bir iletişim kurmak, yeni bağların oluşmasına zemin hazırlayacak. Aynı zamanda, sağlığına dikkat etmeyi unutmamalısın; doğada vakit geçirmek, enerji depolamana yardımcı olabilir. Unutma, her şey senin elinde; bu gün, potansiyelini gerçekleştirmek için harika bir fırsat sunuyor.
Bugün, odaklanmak ve hedeflerine adım adım yaklaşmak adına mükemmel bir gün. Öz disiplinin ön planda olduğu bu dönem, geçmişte yapmayı ertelediğin projeleri hayata geçirmek için seni motive edebilir. İş ve kariyer alanında yeni fırsatlar kapını çalabilir; bu fırsatları değerlendirmek için cesaretini yanına almayı unutma. Duygusal ilişkilerde ise daha derin ve samimi bağlantılar kurma arzusu ön plana çıkıyor. Ailevi konulara vakit ayırmak, sana huzur verecek. Kendi iç dünyana yönelip, duygularını değerlendirmek için kendine zaman tanı. Bazı konularda kararlılık gösterdiğin takdirde, beklenmedik gelişmelere açık olmalısın. Hayatın sunduğu küçük güzelliklere dikkat et ve şükran duygunu besle. Bu enerji, sana pozitif bir akış getirecek.
Bugün yenilikçi fikirlerinle parlayacaksın. Sosyal çevrende liderlik rolüne soyunabilir, başkalarına ilham verebilirsin. Farklı bakış açıların, grup çalışmalarında dikkati üzerinde toplayacak. İçsel merakın, yeni projelere girmene yol açabilir. Duygusal açıdan bağımsızlık arayışı, ilişkilerde önemli bir rol oynayabilir; destekleyici ama özgürlüklere saygı duyan bir tavır benimsemen etkili olacak. Beklenmedik olaylar, seni farklı bir yola itebilir; bu durumdan olumlu sonuçlar çıkarma yeteneğin yüksek. Kendine güvenin sayesinde zorlukların üstesinden gelmeyi başaracaksın. Ayrıca, ruhsal olarak kendini geliştirmek için meditasyon veya sanatla ilgilenmek faydalı olabilir, iç huzurunu bulmana yardımcı olacaktır. Kendini ifade etme fırsatı bulduğun her ortamda, özgünlüğünle dikkat çekmeyi başaracaksın.
Hayal gücünün parladığı bir gün. İçsel sezgilerin oldukça güçlü; çevrende yaşananları daha derin bir anlayışla algılıyorsun. Yaratıcı projelere yönelmek için ideal bir zaman dilimi. Sanatla ilgilenmek, müzik dinlemek veya yazı yazmak ruh halini olumlu yönde etkileyecek. İlişkilerinde, empati ve anlayışla yaklaşmak, karşı tarafın kalbini kazanmanda büyük rol oynayacak. Ancak, duygu yoğunluğu bazen seni zorlayabilir; bu nedenle kendine zaman ayırmayı unutma. Sağlığına da dikkat etmen gereken bir gün; dinlenmek ve stres atmak için hafif egzersizler faydalı olabilir. Yıldızlar, içsel huzurun için sana dönüşüm fırsatları sunuyor; bunları değerlendirmekte özgürsün.
