1
Bazı kitaplar vardır, okudukça bir sonraki sayfayı merak ettiğiniz. Tıpkı bir kitap gibi insanlar vardır, konuştukça yeni bilgiler öğrendiğiniz, hayatı bir kitap gibi dediğiniz. Defalarca karşılaştığım ama daha önce uzun uzun sohbet etmeye fırsat bulamadığım Dilek Türker, inandığı değerlerden hiç vazgeçmemiş. Öyle lafı sözü gevelemeden, doğrudan söylüyor kimseden çekinmeden… Cesur kadın diyorum içimden. Çok hayatlara tanık olmuş, bizim hayran olduğumuz, yazar ve sanatçılarla güzel dostluklar kurmuş çok anı biriktirmiş. Ara Güler, Aziz Nesin, Muhsin Ertuğrul gibi…
26 Ekim’de Harbiye Açık Hava Sahnesi’nde çok uzun yıllardır sahnelediği “Mustafa Kemal’le Bin Gün – Latife” oyunu ile saat 20.00’de tiyatroseverlerle buluşacak.
Tüm gençleri bekliyor Türker, “Oyunumuza gençlerimizi, tüm tiyatroseverleri, Cumhuriyet severleri bayraklarıyla birlikte bekliyoruz. Gelin hep birlikte bu güzel haftada hem Cumhuriyet’imizin kuruluşunu kutlayalım, birlikte alkışlayalım, birlikte coşkuyu yaşayalım” diyor.
Ama özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem imamoğlu’nu eşi ve çocuklarıyla oyuna beklediğini söylüyor sanatçı.
– 19 yıldır “Mustafa Kemal’le Bin Gün – Latife” oyununu sahneliyorsunuz. 26 Ekim’de tekrar sahnede olacaksınız, neden bu oyunu tekrar sahnede görmek istiyor seyirci?
Evet, 19 yıldır oynuyorum, o gün doğan çocuklar bugün 19 yaşında, unutturulmaya çalışılıyor ama her sene bu “Latife” oyunu isteniyor. Tabii daha çok CHP’li belediyeler istiyor sahnelenmesi. Bir seferinde ramazan ayında oyunu sahnelemiş ve bir grup türbanlıya oynamıştım. Hepsi oyunu ağlayarak ayakta alkışlamıştı. Böyle bir anım da var. Ben bunları yaşamış biriyim. Her gittiğim Anadolu’daki şehirde, başörtülü, başörtüsüz, genç ihtiyar, herkes ağlayarak boynuma sarılıyordu oyundan sonra. Büyük bir sevgi Atatürk sevgisi. Atatürk kendini kurban etmedi, kendini adadı ve asker olarak da başardı. Ben de şunu başarmak istiyorum. Yeniden buluşmak, yeniden anlatmak, anlatmalıyız Atatürk’ü…
– Atatürk’ün hangi yönünü göreceğiz oyunda?
Atatürk’ün insan tarafını göreceğiz. İnsan ilişkisini göreceğiz ama buradaki nezaketi, zarafeti, her hangi bir nezaketsizlik varsa, onun nasıl bir irade dışı yapıldığı ve bunun dışında altında ne kadar derin bir aşkın, sevginin olduğu, farklı aşklar olabileceğini, aşkın sadece hormonlarla idare edilen insan biyolojisindeki bir dönem içindeki bir olgu olmadığını, aşkın aynı zamanda bütün bir yaşamı anlamlamak, hayatla olan ilişkide sağlam durabilmek için en önemli enerji olduğunu, çünkü barış enerjisidir aşk aynı zamanda.
Üçüncü sayfa haberleri gibi aşağılık insan hallerini bırakıp o hakikaten insanı, insan olmaya yaraşır duyguyu kazandıran aşkı anlamak lazım, o aşk işte, Bekir Coşkun’un anlattığı gibi; doğa sevgisinde, hayvan sevgisinde, Cumhuriyet sevgisinde, “Biz bunların hepsine Atatürk diyoruz” diyor. Bayıldım yazısına, ağlayarak okudum.
– Peki, siz bu oyunu neden oynuyorsunuz?
İşte ben, bunları beraber tekrar tekrar yaşamak, toplu yani topluca dinlemek, topluca yeniden düşünmek, topluca yeniden sevinmek, topluca yeniden umut etmek için oynuyorum bu oyunu.
– Bizler oyunda Latife Hanım’ın Atatürk’e olan aşkını mı göreceğiz.
Benim Atatürk’e olan bağlılığım, sevgim, aşkım! İki tane erkeğe âşık oldum hayatım boyunca biri Nâzım Hikmet, biri Atatürk! Biri devlet adamı ve siyasetçi, yeniden kuran, öbürü de bütün duyguları ve düşünceleri insanoğlu adına yeniden güzelleyebilen. Şimdi dedim ki bu Latife de ben şunu anlatabilirim: Atatürk Türkiye’ye, milletine âşık! Kimse önüne geçemiyor. Latife Hanım’da Atatürk’e âşık, onun da önüne geçemiyor. Yani millet falan sonra önce Atatürk! Atatürk’e dokunmak, Atatürk’ü öpmek, Atatürk’e sarılmak… Ben bunu bir kadın olarak ele aldım. Latife Hanım bedel ödüyor, 22 -23 yaşında, beş dil biliyor, zaten kendi yaşadığı toplumun kültüründen çok farklı, çok Batı da yaşıyor. Ödediği bedel bana çok dramatik, trajik ve insan olarak ve kadın olarak müthiş geldi, yani bir paradoksun, bir çelişkinin o kadar büyük uç noktalarını hayatında yaşamış bir kişilik. Büyük bir aşk ve bir gençlik ve ondan mahrum kalıp, 49 yıl susmak ve cinsinin özelliğini yok ederek, ona bağlı ve saygıyı koruyarak yaşamını sürdürmek. İşte o bedel de bir aşkın ne kadar büyük olduğunu anlatıyordu, bu beni çok etkiledi.
– Bu yıl Tiyatro Ayna olarak, Nâzım Hikmet oyununuz da var.
Evet, iki tane oyunum var biri de “Mutlu ol Nâzım” bu seneki projem o, devlet yine yardım vermedi, destek vermedi. Ataol Behramoğlu yazdı, Vera Tulyakova, 23 sene evvel sahneye koydu. Son 17 senedir iki üç defa oynadı. Yani yeniden yapılacak şeyler var, Osman Şengezer yapmıştı dekorlarını…
– Bunca yıl hiç yılmadan devlet desteği olmadan devam ediyorsunuz. Ne için, kim için…
Varlığımı tabii ki böyle besliyorum. Kendi çıkarım için yapıyorum. Ben kimin için yapıyorum. Kendim için bir şey istiyorsam namerdim lafı yok kardeşim öyle bir şey, ben vallahi kendim için istiyorum önce… Önce kendim için istiyorum, para pul değil, özgürlük, barış, demokrasi istiyorum. Şiirler söyleyelim, şarkılar söyleyelim, yazalım, heykeller yapalım, resim yapalım. Sanatın bütün dallarından önemli insanlarla dostluğum oldu ve var hâlâ…
(Mesela Muzaffer Akyol, Ertuğrul Ateş, Selim Turan, Avni Arbaş…..)
– Açıkhavadaki oyuna kimler gelsin istersiniz öncelikle, samimiyetle söyleyin. Çünkü fark ettim ki bilet fiyatı çok düşük diğer oyunlara göre…
Gençleri görmeyi çok isterim. Ben gençlerin çok güzel şeyler yapacağına inanıyorum ülke için. Evet doğru tespit etmişsiniz, sırf gençler gelsin diye bilet fiyatını 20 TL yaptım.
Bir de İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nu, eşi ve çocuklarıyla oyunda görmek isterim.
Marşlar söyleyeceğiz, beraber ağlayacağız, beraber güleceğiz, beraber ibadet edeceğiz. Bizim ibadetimiz o hayallerimiz, cumhuriyet değerlerinin üzerinden, o Atatürk’ün getirdiği ışık yolundan yürüyerek, üstüne koya koya bütün bu karanlıkları, çirkinlikleri, bu vakıfları, ırzına geçilen çocukları, üç yaşında başörtüsü içinde, bilmedikleri bir dilde, bilmedikleri dünyaları ezberletilen çocukları, İslam dinin o derin felsefesinin asla anlaşılamayacağı, birtakım kuruluşları ve soygun düzeninin biteceğini, var olmayacağını bu hastalıkları GATA Başhekimlerinin, o entarili adamların, sonunun zaten gelmiş olduğunu…
– Açık yürekli ve cesursunuz, tüm bu söylediklerinizi toplum içinde de söylediğinizi, haksızlığa karşı çıktığınızı biliyoruz. Siz sanat politiktir yani muhaliftir diyen sanatçılardansınız…
Sanat muhaliftir ve sanat politiktir, evet.
– Neden?
Sanat en samimi en masum muhaliftir, çünkü iktidar olmak gibi bir derdi yoktur. Sanat muhaliftir ve muhalif olmazsa bir şeye yaramaz. (Namusuyla, zekâsıyla kazanana bir lafımız yok) Muhalefeti ben yapacağım “kral çıplak” diyeceğim. Bunu benim elimden alamazsınız.
Ama şunu da söylemem gerekir; İmamoğlu bir umut yeşertti ben de. İktidara gelmeden önce The Marmara’da yapılan seçim konuşmasında beraberdik ve bende şöyle bir şey demiştim. İlk defa umutlandım, ilk defa Atatürk’ten sonra bir siyasetçi çıktı, kültür politikasıyla ilgili düşünceleri olduğunu söyledi, yapmak istediği projeler olduğunu, sanatçılarla birlikte olmak
istediğini söyledi çok umut verdi bana.
– Umudunuzu hiç yitirmiyorsunuz?
Nâzım Hikmet’in dedigi gibi: Yok, öyle; umutları yitirip karanlıkta savrulmak… Unutma; aynı gökyüzü altında, bir direniştir yaşamak…
Demek istediğim şu: Bugün yapılacak şey öyle oraya buraya savrulmak değil arkadaşlar, bunu siyaset içerisindeki ve medyadaki arkadaşlara da söylüyorum. Bu genlerinde bu ülkenin, aynı zamanda bir sürü aydının geni var. Yani aydınlar yıllarca kesildi, hapse atıldı çürütüldü, eziyet gördü. Bizim gibi ucundan bir şeyler, ben kendimi aydın sayıyorum doğrusu, bu evi nasıl idare edeceğiz telaşımızın dışında, devam edebiliriz çünkü ben Uğur Mumcu’lara, Bahriye Üçok’lara Aziz Nesin’lere, onlara vazgeçtim diyemem zaten onlar hep arkamda duruyorlar.
Hakkımız yok, aynı gökyüzü altında bir direniştir yaşamak, çok büyük ve çok anlamlı ve çok güçlü bir kavram, biz yaşamak için direneceğiz. Nasıl yaşamak? Sevgiyle yaşamak, barış için yaşamak, anlatmak, anlamayanlara, ötekileştirenlere kindarlara! Kindarlara ve kinci dincilere, anlatmak! Anlamazlarsa da anlatmaya devam etmek, anlamazlarsa varlığımızı göstererek, üretimlerimizi gerçekleştirerek, anlatmak, sonunda anlaşılacaktır, bu umudu asla kaybetmemek gerek.
Bugün enerjini en yüksek seviyede hissedeceksin. Cesur adımlar atmak için mükemmel bir zaman. Toplumsal ilişkilerini güçlendirebilir, yeni bağlantılar kurabilirsin. Ancak aceleci davranmamalı, kararlarını düşünerek almalısın; sabırsızlık seni yanıltabilir. İçsel motivasyonun sayesinde yeni projelere başlayabilir, tutkunun peşinden gidebilirsin. Fiziksel aktivitelere yönelmek, bedensel enerjini dengeleyip zindelik kazandırabilir. Duygusal olarak ise daha çok kendine dönük olman, içsel huzuru bulmanı sağlayacak. Karlı bir gün geçirmek içinse, sevdiğin aktivitelere zaman ayırmayı ihmal etme. Yorucu geçen günlerin ardından, kendine bir ödül vermek de önem taşıyor. Unutma, risk almaktan korkma; çünkü fırsatlar kapını çalabilir.
Sabah saatlerinin sakinliği, zihninde huzur arayışını destekleyecek. Gün içinde karşılaşacağın küçük zorluklar, sabrın ve kararlılığının ne denli güçlü olduğunu bir kez daha gösterecek. İçsel huzurunu korumak için aloe vera gibi sakinleştirici alanlara yönelmek faydalı olabilir.İletişim alanında dikkatli olmalısın. Özellikle yakınlarınla yapacağın sohbetlerde, duygularını ifade etmekte zorlanabilirsin. Aşk hayatında ise tutku ve heyecan dolu anlar seni bekliyor. Partnerinle aranızdaki bağı güçlendirmeye yönelik samimi bir konuşma yapmak için ideal bir dönemdesin. Kendini ifade etmekte zorlansan bile, kalbinin sesine kulak ver.Finansal konularda dikkatli olmalı, gereksiz harcamalardan kaçınmalısın. Kazanımlarını artırmak için söylem yerine eyleme geçme vakti. Günün sonunda, kendine zaman ayırarak ruhsal ve bedensel sağlığını destekleyecek etkinliklere yönelmek, seni dingin bir ruh haliyle buluşturacak. Kendine güven ve sabırlı ol; istediğin her şeyin zamanı gelecek.
Bugün iletişimlerin ve sosyal etkileşimlerin ön planda olacak. Konuşmaların daha derin anlamlar kazanacağı, fikirlerin daha anlamlı hale geleceği bir gün seni bekliyor. Zihin açıklığı ve merak duygusu, yeni insanlarla tanışmanı ve farklı perspektiflerden bakmanı sağlayacak. Fikir alışverişleri, projelerini daha da zenginleştirip yaratıcı çözümler bulmana yardımcı olabilir. Kendine güven, düşüncelerini ifade etme konusunda senin için belirleyici bir etken olacak. Ayrıca, duygusal derinliği yakalamak önemli. İçsel bir sorgulama yaparken, hislerinin seni nasıl yönlendirdiğini gözlemle. Bugün, kişisel ilişkilerde anlayış ve empati kurmak için harika bir fırsat. Verdiğin sözlere dikkat et, karşındakilerin beklentileriyle uyumlu kalmak sana fayda sağlayacak. Eğlenceli anlar ve güzel sürprizler de kapıda.
Duygusal bir yoğunluk içinde hissedebilirsin. İçsel dünyanda derinleşmek, geçmişle yüzleşmek ya da sevdiklerinle olan ilişkilerini gözden geçirmek isteği doğabilir. Empati yeteneğin öne çıkacak, başkalarının duygularını anlama konusunda oldukça başarılı olacaksın. Ancak, bu durumu kendine de yansıtmayı unutma; kendi ihtiyaçlarına saygı göster. Belirsizlik hissi, seni rahatsız edebilir ama bu, içsel gücünü keşfetme fırsatı sunacak. Gün içinde küçük sürprizler, sevdiklerinle olan bağlarını güçlendirecek anlar yaratabilir. Dışarıdaki dünyaya karşı açık ol, ama içsel dinginliğini korumaya da özen göster. Kimseyi kırmamak adına kendi düşüncelerini bastırma, sessizliğin ardında yatan tutku ve istekleri ifade etme fırsatını yakala. Kendine güven, hislerin doğru bir yönlendirme olacak.
Bugün, içsel enerjinin zirveye ulaşacağı bir dönemdesin. Kendine olan güvenin artarken, çevrendekilerle olan etkileşimlerin de olumlu yönlerde gelişecek. Kendi fikirlerini cesurca dile getirmen, başkalarının dikkatini çekmene yardımcı olabilir. İlişkilerinde, samimi ve içten bir yaklaşım sergilemen, sıcak bağlar kurman için zemin hazırlıyor. Ayrıca, yaratıcı projelere yönelmek için mükemmel bir vantage noktasıdasın; ilham dolu fikirlere ve yenilikçi yaklaşımlara açık ol. Ancak, kendini fazla ön plana çıkarmaktan kaçınman, grup dinamiklerinin sağlıklı işlemesine yardımcı olacaktır. Bugün, hedefine odaklan ve ne istediğini net bir şekilde belirle. İçindeki lider ruhu, başkalarına da ilham verebilir. Sosyal ortamlarda dikkat çekici olmanın yanı sıra, insanlara sıcaklığını ve kararlılığını hissettirmek için güzel bir fırsat. Sadece kendin ol ve bu anın tadını çıkar!
Detaylara olan düşkünlüğün ile buna bağlı olarak her şeyi mükemmel hale getirme isteğin ön planda. Bugün, iş yerinde veya sosyal çevrendeki ilişkilere dikkat etmekte fayda var; küçük bir yanlış anlama büyük sorunlara yol açabilir. İletişim yeteneklerin, anlaşmazlıkları çözmede sana yardımcı olabilir. Özellikle, başkalarına yardım etme arzun; onların takdirini kazanmanı sağlayacak, kendini daha değerli hissetmene yol açacaktır.Kendine zaman ayırmayı unutma; ruh sağlığını güçlendirmek için kısa bir yürüyüş veya meditasyon yapabilirsin. Yeniliklere açık olman gereken bir süreçte, değişikliklere adapte olmanın önemini kavrayacaksın. Duygusal açıdan ise, derin düşünceler içinde kaybolabilir, içsel huzurun için bir denge arayışına girebilirsin. Kendinle yüzleşmek ve hislerini anlamak, gelecekteki ilişkilerinde sana yeni bir perspektif kazandıracak. Başkalarına karşı ne kadar anlayışlı olursan, kendine de o kadar merhamet göstermen gerektiğini unutma. Bu dengeyi sağladığında, içsel dünya ile dışsal dünya arasında harmoni yakalayabileceksin.
Harmoni arayışı ön planda. İlişkilerdeki uyum ve denge, içsel huzurunu sağlamak adına önemli bir yer tutuyor. Sosyal etkileşimler, yeni arkadaşlıklar ve bağlantılar kurma fırsatları karşına çıkabilir. Duygusal zekânı kullanarak, insanlarla olan iletişimlerinde anlayışlı ve nazik olmalısın. Sanatsal yeteneklerini sergilemek ya da estetik alanlarda kendini ifade etmek için ideal bir dönemdesin.Karar verme konularında, başkalarının görüşlerine önem vermen faydalı olabilir; ancak, kendi iç sesini de dinlemeyi unutmamalısın. Anlık değişimlere açık ol; bu, yaşamında yeni kapılar açabilir. Kendi değerlerine sadık kalmak, özgüvenini artıracaktır. Günün sonunda, duygusal ve ruhsal olarak beslenmek için kendine zaman ayırmayı unutma. İçindeki yaratıcılığı sergilemek ve estetik algını zenginleştirmek, seni tazeleyecek.
Duygusal derinlikler ve gizli hislerin ön plana çıkacağı bir dönemdesin. İçsel bir dönüşüm sürecine girebilirsin. Hayatındaki bazı ilişkiler, beklenmedik bir şekilde yeniden değerlendirilebilir. Kendini açmakta zorlanabilirsin; bu da bazı durumlarda yalnızlık hissi yaratabilir. Ancak, bu süreçte kurduğun bağların gerçekte ne kadar önemli olduğunu anlaman için fırsat sunabilir.Kendine güvendiğin konularda daha cesur adımlar atmak isteyebilirsin. İçsel sesine güvenmelisin; mantığın ve sezgilerin arasında denge kurmaya çalışmak, karşılaşabileceğin zorlukları aşmanı kolaylaştıracak. İş veya kişisel projelerinle ilgili önemli kararlar alman gerekebilir. Duygusal yoğunluğu iyi yönetmelisin.Bugün, geçmişle yüzleşme ve içsel barışa ulaşma çabaların, geleceğin için parlak kapılar açabilir. Samimi bir ifadeyle, kalbinin sesini dinlemen, seni doğru yola yönlendirecek. Hayatından çıkarmak istediğin yükleri belirlemek adına derin bir iç gözlem yapabilirsin; bu, kendine olan inanını güçlendirecektir. Sonuç olarak, dönüşüm sürecin, bugün kendini yenileyebilmeni sağlayacak değerli deneyimler sunabilir.
Özgür ruhun ve maceraperestliğin ön plana çıkıyor. Yeni deneyimlere açlığın artacak, bu da seni harekete geçirecek. Destekleyici dostlar ve ilginç tanışmalar gündeme gelebilir. Yaratıcılığın yükseliyor, sanatsal projelerde kendini ifade etme fırsatları çıkabilir. Özellikle eğitimle ilgili konular, yeni öğrenme alanları ilgini çekebilir. İleriye dönük planlar yaparken, içsel sezgilerine güvenmek sana yol gösterecek. İlişkilerde ise rahatlık ve improvisasyon önemli olacak; içten ve samimi bir iletişim kurmak, yeni bağların oluşmasına zemin hazırlayacak. Aynı zamanda, sağlığına dikkat etmeyi unutmamalısın; doğada vakit geçirmek, enerji depolamana yardımcı olabilir. Unutma, her şey senin elinde; bu gün, potansiyelini gerçekleştirmek için harika bir fırsat sunuyor.
Bugün, odaklanmak ve hedeflerine adım adım yaklaşmak adına mükemmel bir gün. Öz disiplinin ön planda olduğu bu dönem, geçmişte yapmayı ertelediğin projeleri hayata geçirmek için seni motive edebilir. İş ve kariyer alanında yeni fırsatlar kapını çalabilir; bu fırsatları değerlendirmek için cesaretini yanına almayı unutma. Duygusal ilişkilerde ise daha derin ve samimi bağlantılar kurma arzusu ön plana çıkıyor. Ailevi konulara vakit ayırmak, sana huzur verecek. Kendi iç dünyana yönelip, duygularını değerlendirmek için kendine zaman tanı. Bazı konularda kararlılık gösterdiğin takdirde, beklenmedik gelişmelere açık olmalısın. Hayatın sunduğu küçük güzelliklere dikkat et ve şükran duygunu besle. Bu enerji, sana pozitif bir akış getirecek.
Bugün yenilikçi fikirlerinle parlayacaksın. Sosyal çevrende liderlik rolüne soyunabilir, başkalarına ilham verebilirsin. Farklı bakış açıların, grup çalışmalarında dikkati üzerinde toplayacak. İçsel merakın, yeni projelere girmene yol açabilir. Duygusal açıdan bağımsızlık arayışı, ilişkilerde önemli bir rol oynayabilir; destekleyici ama özgürlüklere saygı duyan bir tavır benimsemen etkili olacak. Beklenmedik olaylar, seni farklı bir yola itebilir; bu durumdan olumlu sonuçlar çıkarma yeteneğin yüksek. Kendine güvenin sayesinde zorlukların üstesinden gelmeyi başaracaksın. Ayrıca, ruhsal olarak kendini geliştirmek için meditasyon veya sanatla ilgilenmek faydalı olabilir, iç huzurunu bulmana yardımcı olacaktır. Kendini ifade etme fırsatı bulduğun her ortamda, özgünlüğünle dikkat çekmeyi başaracaksın.
Hayal gücünün parladığı bir gün. İçsel sezgilerin oldukça güçlü; çevrende yaşananları daha derin bir anlayışla algılıyorsun. Yaratıcı projelere yönelmek için ideal bir zaman dilimi. Sanatla ilgilenmek, müzik dinlemek veya yazı yazmak ruh halini olumlu yönde etkileyecek. İlişkilerinde, empati ve anlayışla yaklaşmak, karşı tarafın kalbini kazanmanda büyük rol oynayacak. Ancak, duygu yoğunluğu bazen seni zorlayabilir; bu nedenle kendine zaman ayırmayı unutma. Sağlığına da dikkat etmen gereken bir gün; dinlenmek ve stres atmak için hafif egzersizler faydalı olabilir. Yıldızlar, içsel huzurun için sana dönüşüm fırsatları sunuyor; bunları değerlendirmekte özgürsün.
