1
Bazı kitaplar vardır, okudukça bir sonraki sayfayı merak ettiğiniz. Tıpkı bir kitap gibi insanlar vardır, konuştukça yeni bilgiler öğrendiğiniz, hayatı bir kitap gibi dediğiniz. Defalarca karşılaştığım ama daha önce uzun uzun sohbet etmeye fırsat bulamadığım Dilek Türker, inandığı değerlerden hiç vazgeçmemiş. Öyle lafı sözü gevelemeden, doğrudan söylüyor kimseden çekinmeden… Cesur kadın diyorum içimden. Çok hayatlara tanık olmuş, bizim hayran olduğumuz, yazar ve sanatçılarla güzel dostluklar kurmuş çok anı biriktirmiş. Ara Güler, Aziz Nesin, Muhsin Ertuğrul gibi…
26 Ekim’de Harbiye Açık Hava Sahnesi’nde çok uzun yıllardır sahnelediği “Mustafa Kemal’le Bin Gün – Latife” oyunu ile saat 20.00’de tiyatroseverlerle buluşacak.
Tüm gençleri bekliyor Türker, “Oyunumuza gençlerimizi, tüm tiyatroseverleri, Cumhuriyet severleri bayraklarıyla birlikte bekliyoruz. Gelin hep birlikte bu güzel haftada hem Cumhuriyet’imizin kuruluşunu kutlayalım, birlikte alkışlayalım, birlikte coşkuyu yaşayalım” diyor.
Ama özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem imamoğlu’nu eşi ve çocuklarıyla oyuna beklediğini söylüyor sanatçı.
– 19 yıldır “Mustafa Kemal’le Bin Gün – Latife” oyununu sahneliyorsunuz. 26 Ekim’de tekrar sahnede olacaksınız, neden bu oyunu tekrar sahnede görmek istiyor seyirci?
Evet, 19 yıldır oynuyorum, o gün doğan çocuklar bugün 19 yaşında, unutturulmaya çalışılıyor ama her sene bu “Latife” oyunu isteniyor. Tabii daha çok CHP’li belediyeler istiyor sahnelenmesi. Bir seferinde ramazan ayında oyunu sahnelemiş ve bir grup türbanlıya oynamıştım. Hepsi oyunu ağlayarak ayakta alkışlamıştı. Böyle bir anım da var. Ben bunları yaşamış biriyim. Her gittiğim Anadolu’daki şehirde, başörtülü, başörtüsüz, genç ihtiyar, herkes ağlayarak boynuma sarılıyordu oyundan sonra. Büyük bir sevgi Atatürk sevgisi. Atatürk kendini kurban etmedi, kendini adadı ve asker olarak da başardı. Ben de şunu başarmak istiyorum. Yeniden buluşmak, yeniden anlatmak, anlatmalıyız Atatürk’ü…
– Atatürk’ün hangi yönünü göreceğiz oyunda?
Atatürk’ün insan tarafını göreceğiz. İnsan ilişkisini göreceğiz ama buradaki nezaketi, zarafeti, her hangi bir nezaketsizlik varsa, onun nasıl bir irade dışı yapıldığı ve bunun dışında altında ne kadar derin bir aşkın, sevginin olduğu, farklı aşklar olabileceğini, aşkın sadece hormonlarla idare edilen insan biyolojisindeki bir dönem içindeki bir olgu olmadığını, aşkın aynı zamanda bütün bir yaşamı anlamlamak, hayatla olan ilişkide sağlam durabilmek için en önemli enerji olduğunu, çünkü barış enerjisidir aşk aynı zamanda.
Üçüncü sayfa haberleri gibi aşağılık insan hallerini bırakıp o hakikaten insanı, insan olmaya yaraşır duyguyu kazandıran aşkı anlamak lazım, o aşk işte, Bekir Coşkun’un anlattığı gibi; doğa sevgisinde, hayvan sevgisinde, Cumhuriyet sevgisinde, “Biz bunların hepsine Atatürk diyoruz” diyor. Bayıldım yazısına, ağlayarak okudum.
– Peki, siz bu oyunu neden oynuyorsunuz?
İşte ben, bunları beraber tekrar tekrar yaşamak, toplu yani topluca dinlemek, topluca yeniden düşünmek, topluca yeniden sevinmek, topluca yeniden umut etmek için oynuyorum bu oyunu.
– Bizler oyunda Latife Hanım’ın Atatürk’e olan aşkını mı göreceğiz.
Benim Atatürk’e olan bağlılığım, sevgim, aşkım! İki tane erkeğe âşık oldum hayatım boyunca biri Nâzım Hikmet, biri Atatürk! Biri devlet adamı ve siyasetçi, yeniden kuran, öbürü de bütün duyguları ve düşünceleri insanoğlu adına yeniden güzelleyebilen. Şimdi dedim ki bu Latife de ben şunu anlatabilirim: Atatürk Türkiye’ye, milletine âşık! Kimse önüne geçemiyor. Latife Hanım’da Atatürk’e âşık, onun da önüne geçemiyor. Yani millet falan sonra önce Atatürk! Atatürk’e dokunmak, Atatürk’ü öpmek, Atatürk’e sarılmak… Ben bunu bir kadın olarak ele aldım. Latife Hanım bedel ödüyor, 22 -23 yaşında, beş dil biliyor, zaten kendi yaşadığı toplumun kültüründen çok farklı, çok Batı da yaşıyor. Ödediği bedel bana çok dramatik, trajik ve insan olarak ve kadın olarak müthiş geldi, yani bir paradoksun, bir çelişkinin o kadar büyük uç noktalarını hayatında yaşamış bir kişilik. Büyük bir aşk ve bir gençlik ve ondan mahrum kalıp, 49 yıl susmak ve cinsinin özelliğini yok ederek, ona bağlı ve saygıyı koruyarak yaşamını sürdürmek. İşte o bedel de bir aşkın ne kadar büyük olduğunu anlatıyordu, bu beni çok etkiledi.
– Bu yıl Tiyatro Ayna olarak, Nâzım Hikmet oyununuz da var.
Evet, iki tane oyunum var biri de “Mutlu ol Nâzım” bu seneki projem o, devlet yine yardım vermedi, destek vermedi. Ataol Behramoğlu yazdı, Vera Tulyakova, 23 sene evvel sahneye koydu. Son 17 senedir iki üç defa oynadı. Yani yeniden yapılacak şeyler var, Osman Şengezer yapmıştı dekorlarını…
– Bunca yıl hiç yılmadan devlet desteği olmadan devam ediyorsunuz. Ne için, kim için…
Varlığımı tabii ki böyle besliyorum. Kendi çıkarım için yapıyorum. Ben kimin için yapıyorum. Kendim için bir şey istiyorsam namerdim lafı yok kardeşim öyle bir şey, ben vallahi kendim için istiyorum önce… Önce kendim için istiyorum, para pul değil, özgürlük, barış, demokrasi istiyorum. Şiirler söyleyelim, şarkılar söyleyelim, yazalım, heykeller yapalım, resim yapalım. Sanatın bütün dallarından önemli insanlarla dostluğum oldu ve var hâlâ…
(Mesela Muzaffer Akyol, Ertuğrul Ateş, Selim Turan, Avni Arbaş…..)
– Açıkhavadaki oyuna kimler gelsin istersiniz öncelikle, samimiyetle söyleyin. Çünkü fark ettim ki bilet fiyatı çok düşük diğer oyunlara göre…
Gençleri görmeyi çok isterim. Ben gençlerin çok güzel şeyler yapacağına inanıyorum ülke için. Evet doğru tespit etmişsiniz, sırf gençler gelsin diye bilet fiyatını 20 TL yaptım.
Bir de İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nu, eşi ve çocuklarıyla oyunda görmek isterim.
Marşlar söyleyeceğiz, beraber ağlayacağız, beraber güleceğiz, beraber ibadet edeceğiz. Bizim ibadetimiz o hayallerimiz, cumhuriyet değerlerinin üzerinden, o Atatürk’ün getirdiği ışık yolundan yürüyerek, üstüne koya koya bütün bu karanlıkları, çirkinlikleri, bu vakıfları, ırzına geçilen çocukları, üç yaşında başörtüsü içinde, bilmedikleri bir dilde, bilmedikleri dünyaları ezberletilen çocukları, İslam dinin o derin felsefesinin asla anlaşılamayacağı, birtakım kuruluşları ve soygun düzeninin biteceğini, var olmayacağını bu hastalıkları GATA Başhekimlerinin, o entarili adamların, sonunun zaten gelmiş olduğunu…
– Açık yürekli ve cesursunuz, tüm bu söylediklerinizi toplum içinde de söylediğinizi, haksızlığa karşı çıktığınızı biliyoruz. Siz sanat politiktir yani muhaliftir diyen sanatçılardansınız…
Sanat muhaliftir ve sanat politiktir, evet.
– Neden?
Sanat en samimi en masum muhaliftir, çünkü iktidar olmak gibi bir derdi yoktur. Sanat muhaliftir ve muhalif olmazsa bir şeye yaramaz. (Namusuyla, zekâsıyla kazanana bir lafımız yok) Muhalefeti ben yapacağım “kral çıplak” diyeceğim. Bunu benim elimden alamazsınız.
Ama şunu da söylemem gerekir; İmamoğlu bir umut yeşertti ben de. İktidara gelmeden önce The Marmara’da yapılan seçim konuşmasında beraberdik ve bende şöyle bir şey demiştim. İlk defa umutlandım, ilk defa Atatürk’ten sonra bir siyasetçi çıktı, kültür politikasıyla ilgili düşünceleri olduğunu söyledi, yapmak istediği projeler olduğunu, sanatçılarla birlikte olmak
istediğini söyledi çok umut verdi bana.
– Umudunuzu hiç yitirmiyorsunuz?
Nâzım Hikmet’in dedigi gibi: Yok, öyle; umutları yitirip karanlıkta savrulmak… Unutma; aynı gökyüzü altında, bir direniştir yaşamak…
Demek istediğim şu: Bugün yapılacak şey öyle oraya buraya savrulmak değil arkadaşlar, bunu siyaset içerisindeki ve medyadaki arkadaşlara da söylüyorum. Bu genlerinde bu ülkenin, aynı zamanda bir sürü aydının geni var. Yani aydınlar yıllarca kesildi, hapse atıldı çürütüldü, eziyet gördü. Bizim gibi ucundan bir şeyler, ben kendimi aydın sayıyorum doğrusu, bu evi nasıl idare edeceğiz telaşımızın dışında, devam edebiliriz çünkü ben Uğur Mumcu’lara, Bahriye Üçok’lara Aziz Nesin’lere, onlara vazgeçtim diyemem zaten onlar hep arkamda duruyorlar.
Hakkımız yok, aynı gökyüzü altında bir direniştir yaşamak, çok büyük ve çok anlamlı ve çok güçlü bir kavram, biz yaşamak için direneceğiz. Nasıl yaşamak? Sevgiyle yaşamak, barış için yaşamak, anlatmak, anlamayanlara, ötekileştirenlere kindarlara! Kindarlara ve kinci dincilere, anlatmak! Anlamazlarsa da anlatmaya devam etmek, anlamazlarsa varlığımızı göstererek, üretimlerimizi gerçekleştirerek, anlatmak, sonunda anlaşılacaktır, bu umudu asla kaybetmemek gerek.
Bugün enerjilerin oldukça yoğun. İçsel motivasyonun yükseliyor ve yeni hedeflere ulaşma isteğin artıyor. Sosyal çevrendeki destek, seni daha da ileriye taşıyabilir. Yeni projelere adım atmak için harika bir zaman dilimindesin. Ancak aceleci davranmaktan kaçınmalısın, planlarını daha dikkatli bir şekilde gözden geçirmen faydalı olur. İletişim becerilerin güçlü, bu nedenle düşüncelerini rahatlıkla ifade edebilir, insanları etrafında toplayabilirsin. Duygusal konularda ise samimiyet ön planda; hislerini paylaşmaktan çekinme. Kendine güven, bugün seni bekleyen fırsatların anahtarı olacak.
Bugün, kendinizi içsel huzur arayışında bulabilirsiniz. Maddi konulara olan ilginiz artacak, yatırımları gözden geçirme isteği hissedebilirsiniz. Sağlığınıza yönelik daha dikkatli olmalı, dengeli beslenmeye özen göstermelisiniz. Duygusal ilişkilerde ise samimiyet ön planda olacak. Sevdiklerinizle kaliteli zaman geçirme isteği, aranızdaki bağı güçlendirebilir. Duygusal derinliklerde kaybolmadan, sağlam adımlarla ilerleyerek, yeni fırsatlara açık olmanız faydalı olacaktır. Sakin ve kararlı duruşunuz, çevrenizdeki insanlara güven verecek. Kendi potansiyelinizi fark edebilir, kişisel projelere yönelerek yaratıcılığınızı serbest bırakabilirsiniz. Finansal konularda da dikkatli gözlemci olun; ani harcamalardan kaçının. Bugünü kendi ihtiyaçlarınıza ve isteklerinize ayırarak, kendinize yeni hedefler belirleme zamanı.
Bugün zihinsel enerjin yüksek ve iletişim yeteneklerin parlayacak. Sosyal ortamlarda daha fazla yer almak isteyebilirsin; yeni insanlarla tanışmak seni besleyecek. Düşüncelerini ifade etmekte rahat olacaksın, bu da kişisel ilişkilerinde olumlu etkilere yol açacak. Karşılaşacağın fırsatlar, kendini daha iyi anlatmana yardımcı olabilir. Ancak, dikkatini dağıtabilecek unsurlara karşı temkinli olmalısın; kararlarını alırken biraz daha düşünmek faydalı olabilir. Kısa seyahatler veya yolculuklar da gündemde. Her ne olursa olsun, zihnindeki fikirleri hayata geçirmeyi unutma!
Duygusal derinliklerinin yoğun olduğu bir gündesin. Bugün, sevdiklerinle olan bağlantılarını güçlendirmek adına harika fırsatlar sunulacak. İçsel huzur arayışında, kendi duygularını anlamak için zaman ayırmalısın. Yenilikçi düşünceler, çevrendeki insanlarla etkileşimini zenginleştirecek. İhtiyaçlarını ifade etmekten çekinmemelisin; senin empatin ve duyarlılığın, ilişkilerini derinleştirecek bir kapı aralayabilir.Aynı zamanda, geçmişteki anılarla yüzleşme ihtiyacı duyabilirsin. Bu, seni derin bir öz değerlendirmeye yönlendirecek ve daha sağlıklı kararlar almanı sağlayacak. Kendinle barışık olmanın ve duygusal yüklerini hafifletmenin yollarını bulmalısın. Eğer ruh halin dalgalanıyorsa, dengeyi sağlamak için doğada vakit geçirmek veya yaratıcı aktivitelerle ilgilenmek iyi gelebilir.Bugün, karşına çıkan duygusal zorluklarla başa çıkmak için göstereceğin özveri, ileride daha güçlü bir bağ kurmana sebep olacak. Kendine güven, hislerini özgürce ifade et ve akışta kal. Unutma ki, senin sezgilerin doğrultusunda attığın adımlar, seni amaçlarına bir adım daha yaklaştıracak.
Bugün, cesaretin ve karizman öne çıkacak. İçsel enerjinle etrafındakilere ilham vereceksin. Kendinle ilgili önemli bir karar almak için doğru zaman. Kreatif projelere yönelmek, yeteneklerini sergilemek için ideal koşullar var. Sosyal çevrendeki dinamikler seni cesaretlendirirken, potansiyelini keşfetmene yardımcı olabilir. Ancak, aşırı gurur veya kibirden kaçınmalısın; alçakgönüllülük, diğerlerinin seni takdir etmesini sağlayacaktır. İkili ilişkilerdeki iletişim diline dikkat etmeli, duygularını ifade etmenin yollarını bulmalısın. Unutma, içindeki lideri ortaya çıkarmak için kendine güvenmeyi ihmal etme.
Detaylara odaklanma ve analitik düşünme kabiliyetin bugün etkileyici bir şekilde parlayacak. Karşına çıkan problemleri çözmek ve mevcut düzenini mükemmelleştirmek için uygun bir zaman. İletişim becerilerinle çevrende etki yaratabilir, insanlara ilham verebilirsin. Ancak, mükemmeliyetçi yaklaşımını dengelemeyi unutma; eleştirilerin başkalarını üzebilir. Sağlığına özen göster ve stres seviyeni kontrol altında tutmak için rahatlama tekniklerine yönelebilirsin. Eğitim ve öğrenme konusunda yeni fırsatlar karşına çıkabilir, bu da zihinsel bir uyanışa neden olabilir. Kendini yeniden değerlendirirken, geçmişten gelen deneyimlerini de kullanarak geleceğe umutla bakmalısın.
Bugün sosyal etkileşimlerin ön planda olduğu bir gün senin için. Arkadaşlarınla bir araya gelmek, yeni insanlarla tanışmak ve mevcut ilişkilerini derinleştirmek için harika fırsatlar bulabilirsin. Duygusal denge arayışında dikkatli ol, bazı durumlarda başkalarının duygularına duyarlı olmak, ilişkilerindeki uyumu artırabilir. Kendi ihtiyaçlarını da göz ardı etmemelisin. İş yerinde veya projelerinde iş birliği yapma isteği, yaratıcı fikirlerin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir. İç huzurunu sağlamak için estetik ve güzellik unsurlarına yönelmekte fayda var; belki de bir sanatsal aktiviteye katılmak, ruhunu beslemek için harika bir yol olacaktır. Son olarak, bugün kararlarını alırken sezgine güvenmek, beklenmedik gündem değişikliklerine daha kolay adapte olmanı sağlayacak.
Gizli duyguların su yüzüne çıkma ihtimali yüksek. İçsel bir dönüşüm yaşıyorsun ve bu, seni daha güçlü ve kararlı bir birey haline getirebilir. Bugün, ilişkilerinde hassas bir denge kurma gerekliliği hissedebilirsin. İletişimde dikkatli olmak ve kelimelerini seçerken özen göstermek önemli. Duygusal derinliğin, başkalarıyla olan etkileşimlerinde yeni kapılar açabilir. Kendine dönmek, ruhsal olarak yenilenmene olanak tanıyacak. İçsel hislerine güven, sezgilerin seni doğru yola yönlendirecek. Önemli kararlar almak için uygun bir zaman dilimindesin, bu yüzden hislerine kulak ver. Kendine zaman ayırmak, hedeflerine odaklanmanı sağlayacak. Olumsuz düşünceleri bir kenara bırak ve pozitif bir bakış açısıyla ilerlemeye çalış. Arka planda gelişen olaylar seni sürprizlerle karşılayabilir, bu yüzden esnek olmayı unutma.
Hayatındaki fırsatlarla dolu bir gün seni bekliyor. Belirsizliklerin arkasında gizlenmiş olan potansiyel, bugün kendini gösterebilir. Kendine olan güvenin artarken, cesaretin de çoğalacak. Yaşadığın tecrübeleri, yeni hedefler belirlemekte bir rehber olarak kullanabilirsin. Sosyal çevrendeki ilişkilerine dikkat et, küçük bir konuşma büyük bir etki yaratabilir. Fikirlerini ifade etme konusunda daha cesur olabilirsin; bu, çevrendekiler üzerinde olumlu bir etki bırakacaktır. İçsel yolculuklarında keşif yapma isteğin oldukça yüksek, yaratıcılığını ortaya çıkaracak aktivitelerde yer alabilirsin. Anlık heyecanlara kapılmamak, planlarına sadık kalmak daha iyi olacaktır; bu, ruh halini ve motivasyonunu olumlu yönde etkiler. Eğitim veya öğrenim alanında yeni fırsatlar doğabilir, bunları değerlendirmeyi unutma. Kendini sınırlandırma, hayat sana yeni kapılar açmak için hazır.
Disiplinin ve azminle öne çıktığın bir gün. Hedeflerine ulaşma konusunda aldığın sorumluluklar artabilir; bu durumu bir fırsat olarak değerlendirmek faydalı olacaktır. Dikkatini dağılmadan belirlediğin yolda kararlılıkla ilerlemen, çevrendekilerden de destek bulmanı sağlayabilir. Bugün, iş ya da kariyer konularında atılacak adımlar seni daha ileriye taşıyacak. Yeniliklere açık kalman, eski alışkanlıklarını bir kenara bırakmana olanak tanıyabilir. İşyerinde veya sosyal çevrende güvenilir bir lider olarak öne çıkma şansın var; bu bakımdan karisma ve yönetim yeteneklerini sergileyebilirsin.İlişkiler açısından, samimi bir iletişim kurmak önem taşıyor. Duygularını ifade etmekten çekinmemelisin, zira karşındaki kişi sana anlayışla yaklaşmak istiyor. Ailene ya da yakın arkadaşlarına karşı olan sorumluluklarını yerine getirirken, onların duygusal ihtiyaçlarına da dikkat etmen önemli. Kendine zaman ayırmayı unutma; zihnini ve bedenini dinlendirecek aktivitelerde bulunabilir, günlük rutininden bir miktar uzaklaşarak enerjini tazeleme fırsatı bulabilirsin. Özellikle doğaya yönelmek, sana ilham verecek yeni düşüncelerin kapısını aralayabilir. Yeteneklerinin farkına vararak, mevcut potansiyelini en yüksek düzeye çıkarma konusunda cesur adımlar atabilirsin.
Sıradışı düşüncelerin, özgür ruhun ve yenilikçi yaklaşımın, gün içerisinde seni yönlendirecek. Beklenmedik olaylar karşısında soğukkanlı kalmanın, yaratıcı çözümler bulmana yardım edecek. Sosyal etkinliklere katılmak, yeni insanlarla tanışmak için ideal bir dönemdesin. Arkadaş çevrenden alacağın destek, hayatına farklı bir renk katabilir. İçsel huzurun ve bağımsızlık arayışın, ruhsal açıdan seni besleyecek. Duygusal olarak kendine alan tanımalısın; zihnindeki karmaşa, meditasyon veya doğal bir ortamda zaman geçirerek dağılabilir. Bugün kararlılık ve cesaretinle, hayallerinin peşinden ilerleme şansı bulacaksın. Unutma, kendine güvenerek attığın her adım, geleceğinin inşasında önemli bir yapı taşı olacaktır.
Hayal gücünün alabildiğine genişleyeceği bir dönemdesin. İçsel duygularının yansıması olarak, sanatsal ve yaratıcı projelere yönelmek isteyebilirsin. Hislerin, sezgilerin ve ruhsal inançların seni yönlendirecek. Sosyal ilişkilerde daha empatik olma arzusu içinde olabilirsin; arkadaşlarından ve sevdiklerinden ilham alabilirsin.Bazen kendini karamsar hissetsen de, etrafındaki insanların pozitif enerjisiyle yeniden canlanabilirsin. Duygusal derinliklere inmek ve içsel keşifler yapmak için ideal bir zaman. İleriye dönük planlarını yaparken, sezgilerine kulak vermeyi unutma. Bu dönemde ruhuna dokunan şeylere yönelmek, seni daha da güçlendirecek.Beslenme alışkanlıklarına dikkat etmen gereken bir zaman dilimindesin; kendine iyi bakmayı ihmal etme. Kendini yenileyerek, ruhsal ve bedensel sağlığını korumaya özen göster. Özellikle meditasyon ya da doğa yürüyüşleri gibi aktiviteler seni harika bir dengeye getirebilir. Kalbinin sesine kulak ver, hayallerine doğru cesur adımlar at.
