1
Hacivat ile Karagöz’ün meşhur atışmaları, yüzyıllar boyu Ramazan eğlencelerinin vazgeçilmezi oldu. Karagöz ve Hacivat’ın unutulmaması için doğduğu topraklar olan Bursa’da önemli bir adım atıldı. Uludağ Üniversitesi’nde Karagöz ve Kukla Oyunları Uygulama ve Araştırma Merkezi kuruldu.
Karagöz ve Kukla Oyunlarının dünya mirası haline getirmek için kurulan merkezde hem yeni hayaliler yetişecek hem de Karagöz kültürü gelecek kuşaklara aktarılmış olacak.
Merkezde Karagöz Sanatı ve Kukla Oyunları ile ilgili akademik çalışmalar da yürütülecek.
“Yeni hayalilerle Karagöz’ü anlatmayı planlıyoruz”
Karagöz ve Kukla Oyunları Merkezi Müdürü Dr. İbrahim Öztahtalı, merkezle ilgili şöyle konuştu:
“Özellikle Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları bölümünde de ders olarak okutuyoruz Karagöz’ü doğal olarak sahne sanatları konusunda uzmanlaşan arkadaşlarımızın aynı zamanda birer hayali olmalarını hedefliyoruz. Böylece hem Türkiye’ye hem dünyaya yeni hayalilerle Karagöz’ü anlatmayı planlıyoruz.”
500 kitaplık Karagöz Kütüphanesi hedefleniyor
Kukla Oyunları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde, Uluslararası ‘Karagöz Bibliyografyası’ çalışması yapıldı.
Dünya çapında makale, bildiri ve kitaplar belirlendi. Böylece en az 500 kitaplık bir Karagöz Kütüphanesi kurulması hedefleniyor.
Geleneksel Türk tiyatromuzun gölge oyunu Karagöz ve Hacivat’ın yaklaşık 500 yıla dayanan bir geçmişi var.
16. Yüzyılda gölge oyunu olarak topraklarımıza gelen ve 17. Yüzyılda adına Karagöz-Hacivat denilen geleneksel Türk gölge oyunu, yüzyıllardır 7’den 70’e herkesin severek ve heyecanla izlediği bir tiyatro olarak günümüzde de varlığını sürdürüyor.
Bir tarafta halk adamı ve doğrucu Karagöz, diğer tarafta kibar ve bilgili Hacivat, eski Ramazanların vazgeçilmez eğlencelerinden biriydi. Günümüzde varlığını hala sürdürüyor. Bugün dünyanın birçok ülkesinde tanınan Karagöz ve Hacivat, dünya kukla akademilerinde önemli bir yer tutuyor gölge sanatı olarak.
“Karagöz kendi varlığını sürdürmeye devam edecek”
Karagöz’ün Osmanlı imparatorluğu sınırları içinde çok büyük bir coğrafyada oynadığını ve 17. yüzyılda dönemin tek eğlencesi olduğunu söyleyen Karagöz Sanatçısı Cengiz Özek, Karagöz’ü şöyle anlatıyor:
“Karagöz, bir başkent folkloru. İstanbul o dönemlerde çok önemli bir şehirdi. Tüm dünyanın gelip görmek istediği en önemli şehirlerden biriydi. Ve İstanbul’dan gelen bir sanat, yüksek bir sanat olarak kabul edildiğinden dolayı herkes Karagöz’ü görmek istiyordu.
O iki karakter aslında kendi sağduyularını anlatıyor. Bir tanesi halkın ne derdi varsa onu anlatırken, diğeri de daha üst tabakadan birilerinin düşüncelerini anlatıyor. Konuşmalarda da ikisinin birbiriyle çarpışmasını izliyoruz. Ama zannetmeyin ki bütün oyunlar böyle. Karagöz’ün bambaşka oyunları da var. Özellikle halk hikayelerinden beslenen veya gerçeküstü birçok oyunu var. Bu da Karagöz’ün çok geniş bir oyun dağarcığı olduğunu gösteriyor.
O dönem içinde Karagöz, heyecan uyandıran bir tiyatro türüydü. Günümüzde de bu denli heyecan ve merakla izleniyor. Tabi ki genel seyirci pastası ufaldı. Çünkü paylaştığı birçok tiyatro türü var günümüzde. Onun için kendine has başka bir seyirci grubu da var. Geçen zaman içinde yaş grubu değişse de Karagöz kendi varlığını sürdürmeye devam edecek.”
“Karagöz, ihtiyacınız olduğu an sizi kucaklayan bir sanat”
Karagöz ve Hacivat perdedeki yerlerini almak ve seyirciyle buluşmak için havanın kararmasını bekler. İşte bu buluşmanın en güzel zamanıysa Ramazan geceleri olurdu.
Herkes iftarın ardından Karagöz ile Hacivat’ı izlemek için bir araya gelirdi.
Karagöz Sanatçısı Özek, eski Ramazanlarda şehir meydanlarında, kahvelerde oynatılan Karagöz ve Hacivat’ın bazı kaynaklara göre, ayın 29 günü oynatıldığını Kadir gecesi oynatılmadığını söylüyor:
“Ramazan ayının tamamında oynatılıyordu. Bu nedenle de o dönemin en büyük eğlencelerinden biri Karagöz’dü. İnsanlar sadece onu izlemeye gidiyordu. Karagöz bu şekilde ramazanın en büyük eğlencesi olarak kendi varlığını sürdürmüş, günümüzde de bunu yaşatmayı çalışan bu geleneği yaşatmaya çalışan birçok kurum ve kuruluş var. Ama Karagöz sadece ramazan eğlencesi değil bütün yılın eğlencesi sonuç olarak bir tiyatro. İhtiyaç hissettiğiniz an sizi kucaklayan bir sanat aslında.”
Karagöz kukla yapımı için genelde dana derisinin kullanıldığını söyleyen Karagöz sanatçısı Cengiz Özek, Aydınger kağıdına çizilen Karagöz figürünü kesip, bir süre suda beklettiği derinin altına koyarak başlıyor yapımına. Ardından keskin bir malzemeyle deriye işliyor.
Son olarak da Karagöz figürlerinin uzun zaman hayatta kalması için çeşitli çini mürekkepleri ve ecolin boyalarla boyama işlemini bitiriyor.
“Özel aletlere sahip olduğunuz an bir parçada deri olduğunda artık sizi kimse tutamaz. Siz de bir Karagöz sanatçısı olmaya aday haline gelirsiniz” diyor.
“Karagöz Müzesi kurmayı düşlüyorum”
Gölge ve kukla tiyatrosunun hem Türkiye hem de dünyaya ait örneklerini sanatseverlerle buluşturan İstanbul Karagöz Kukla Vakfı kurucusu ve Karagöz Sanatçısı Cengiz Özek, İstanbul’da Karagöz Müzesi kurmayı düşlediğini söyledi.
Önümüzdeki yıllarda projenin hayata geçeceğini söyleyen Özek, “Elimizde birçok Karagöz sanatçısına ait ve kendi yaptığımız çok sayıda Karagöz figürü var. 18. Yüzyıldan itibaren elimizde çok zengin bir koleksiyon mevcut. Bunların hepsini bir araya getirip, seyirciye ulaştırabileceğimiz, Karagöz perdesinin nasıl kurgulandığını anlatabileceğimiz bir müze düşlüyorum. Zaten en önemlisi materyalimiz var. Mekan da bir şekilde kendini gösterir diye düşünüyorum” diye anlatıyor.
Enerjinin zirveye ulaştığı bir gündesin. İnisiyatif alma konusunda oldukça cesur ve kararlısın. Yaratıcılığın yüksek, bu nedenle fikirlerini paylaşmaktan çekinme; başkaları üzerinde olumlu bir etki bırakabilirsin. Ancak, aceleci davranma eğiliminde olabilirsin, bu yüzden kararlarını düşünerek vermen önemli. İletişim konusunda avantajlısın, çevrendekilerle sağlam bağlantılar kurabilirsin. Ayrıca, kişisel hedeflerine yönelik adımlar atmak için uygun bir zaman. Sağlığını ihmal etme; aktivitelere biraz daha zaman ayırmak, hem bedenen hem zihnen tazelenmeni sağlayacak. Aşk hayatında tutku ön planda; sevdiğinle olan ilişkiniz güçlenebilir. Kısacası, cesaretin ve enerjinle dolu dolu bir gün geçirmen mümkün.
Stabilite arayışında olduğun bir dönemdesin. Maddi konularında daha dikkatli olman gerekecek; harcamalarını gözden geçirip gereksiz yüklerden kurtulmak sana iyi gelebilir. İlişkilerinde ise samimiyetin ön planda olması, duygusal bağlılıklarını güçlendirecek. Kendini ifade etmekte zorlandığın durumlarda, içsel sesini dinlemen önem taşıyor. Doğa ile iç içe olmak, zihnindeki karmaşayı hafifletebilir. Bu dönemde yaratıcılığını keşfetmek, hobi veya sanatsal bir faaliyet aracılığıyla seni besleyecek. Gelecek için planlar yapmak adına içeride birikmiş düşüncelerini netleştirmelisin, bu sayede hedeflerine daha sağlam adımlarla yaklaşabilirsin. Unutma, senin çevrendeki güzellikleri görme yeteneğin, karşılaştığın zorlukları aşmanı kolaylaştıracak.
Sosyal ilişkilerinde hareketlilik söz konusu, yeni tanışmalar ve mevcut bağlantıların derinleşmesi açısından verimli bir gün. İletişim becerilerin, etrafındaki insanları etkileme konusunda önemli bir rol oynayacak. İçsel düşüncelerin ve fikirlerin, dışavurum yolu bulacak; bu da seni hem yaratıcı hem de zihinsel olarak uyaracak. İkili ilişkilerdeki dengeyi kurmak için daha fazla empati göstermeye özen göstermelisin. İş ve projelerde eleştirel düşünme yeteneğin ön plana çıkarken, işbirliğine açık olmak sana avantaj sağlayacak. Ayrıca, bugünün getireceği ani fırsatlar sayesinde, uzun zamandır düşündüğün bir planı hayata geçirme şansı yakalayabilirsin. Kendine güvenmeli, içgüdülerini takip etmelisin. Gördüğün ve duyduğun her şeyden ders çıkarma olanağı bulacak; bu durum seni daha da olgunlaştıracaktır. Hayatının her alanında değişim rüzgarlarını hissetmen mümkün. Yeni deneyimlere açık ol ve yolculuğun tadını çıkar!
Bugün duygusal derinliklerinizde kaybolmayı deneyimleyebilir, aile ve evle ilgili konulara odaklanabilirsiniz. İçsel huzur arayışınız kuvvetlenirken, sevdiklerinizle birlikte olmanın getirdiği mutlulukları daha fazla hissedeceksiniz. Kendinizi yetersiz hissettiğiniz anlarda, destek bulabileceğiniz kişileri yanınıza davet edin. Yaratıcı yeteneklerinizi keşfetmek için harika bir gün. İlham veren düşünceler zihninizde dolaşırken, bunu sanat ya da yazı aracılığıyla ifade edebilirsiniz. Geçmişe dair anıların gün yüzüne çıkması, duygusal bir yeniden değerlendirme yapmanıza olanak tanıyabilir. Kalbinizin sesini dinleyin, içsel sezgileriniz sizi doğru yere yönlendirecektir. Sağlığınıza dikkat edin, bedeninizin ihtiyaçlarına kulak verin. Kendinize karşı nazik olun, ruhsal ve fiziksel dengeyi sağlamayı unutmayın. Yengeç'in güçlü koruma içgüdüsü, sevdikleriniz için bir sığınak oluşturmanızı sağlayacak.
İçinde bulunduğun dönem, yaratıcılığını ön plana çıkarma ve kendini ifade etme konusunda büyük bir fırsat sunuyor. Çevrendeki insanlarla olan ilişkilerin, öz güveninle daha güçlü hale gelecek. Bir projeye ya da sanatsal bir çalışmaya başlayabilirsin; bu, kendi potansiyelini keşfetmene yardımcı olacak. Sosyal ortamlarda parlayacak, dikkatleri üzerine çekeceksin. Ancak, başkalarının fikirlerine de kulak vermekte fayda var; bazen, fazla kendine kapalı olmak, iş birliğini zorlaştırabilir. Duygusal olarak kendini neşeli hissedeceksin, fakat sabırsız davranmamaya dikkat et. İlerlemek istediğin alanlarda kararlı adımlar atmak için doğru anı beklemelisin. Sevgi ilişkilerinde tutku dolu anlar seni bekliyor; sevdiğinle anlayış dolu bir iletişim içinde olabilirsin. Farklı deneyimler arayarak içsel huzurunu yenileyebilirsin. Bu gün, kendine olan inancını tazelemek için harika bir zaman.
Bugün, detaylara olan düşkünlüğün ve analitik düşünme becerin ön plana çıkacak. Gün içinde karşılaşabileceğin zorluklar karşısında sergileyeceğin pratik yaklaşım, seni birçok sorunun üstesinden gelmene yardımcı olacak. İş yerinde veya günlük yaşamında, başkalarının gözünden kaçan ayrıntılara dikkat etmek, sana avantaj sağlayabilir.Kendini ifade etme konusunda istekli olman gerekebilir; içsel düşüncelerini paylaşmak, ilişkilerini güçlendirebilir. Ancak, aşırı eleştirel bir tutum sergilemekten kaçınmalısın. Kendine ve başkalarına karşı daha nazik olman, olumlu bir atmosfer yaratacak. Sağlığınla ilgili yapmayı düşündüğün değişiklikler için harekete geçmek için de uygun bir zaman. Kendini toparlamak ve yenilemek adına küçük ama etkili adımlar atabilirsin. Rutinine dahil edeceğin yeni alışkanlıklar, hem fiziksel hem de zihinsel sağlığını olumlu etkileyecek. Anlık mutlulukları yakalamayı unutma; küçük şeylere odaklanmak, gününü aydınlatacak.
Duyguların bir denge içinde olduğu, sosyal ilişkilerin ön plana çıktığı bir gün. Cercislerinizi açıp insanlarla bağlantı kurmak, paylaşımlarınızı güçlendirmek için harika bir zamandasınız. Etrafınızdaki insanlarla kuracağınız iletişimlerin derinliği, içsel huzurunuzu artırabilir. Özellikle estetik ve sanatsal yönlerinize odaklanmak size ilham verecek. Bugün, başkalarına karşı duyduğunuz empati sayesinde sürpriz dostluklar ortaya çıkabilir. Karar alma süreçlerinizde bir denge bulmak, başkalarının fikirlerine açık olmak, sizi daha kolay bir yola götürecek. İçinde bulunduğunuz durumlar hakkında daha fazla düşünmek ve analiz yapmak, yaşamınızdaki önemli sorunları çözümlemenizde yardımcı olacak. Sakin kalmayı başardıkça, içsel dengeyi sağlama konusunda daha çok yol alacaksınız. Sizi yoran konulardan uzaklaşmak ve biraz nefes almak da iyi gelecektir. Bu dönemde öz bakımınıza önem vermeyi unutmayın.
Bugün içsel sezgilerinle derin bağlantılar kurabileceğin bir gün. Hislerin, çevrendeki insanlarla olan ilişkilerini şekillendirebilir; bu duygusal derinliği anlamak, senin için önemli bir fırsat sunuyor. İnsanlarla aranda kuracağın güçlü bağlantılar, beklenmedik yollar açabilir. İş hayatında gizli kalmış detaylar gün yüzüne çıkabilir; dikkatle takip etmekte fayda var. Etrafındakilerin düşünceleri ve duygularıyla empati kurmak, sana yeni anlayışların kapılarını aralayabilir.Aşk hayatında ise tutkulu anlara zemin hazırlayacak bir atmosfer var. Duygusal yoğunluk, ilişkini besleyecek şekilde canlanabilir; bu duygusal yoğunluğu açıkça ifade etmekten çekinme, karşındaki kişiyle daha derin bir bağ kurma fırsatını yakalayabilirsin. Kendini ifade ediş tarzında samimiyet, kararlılık ve tutku ön planda olacak. Arkadaşlarınla geçireceğin zaman, destek ve motivasyon kaynağı olabilir; onları dinlemek, ilişkilerdeki dengeyi sağlamak için önemli. Sosyal etkileşimlerin kalbinin derinliklerini de açığa çıkarabilir; bu anlamda sürprizlerle dolu bir gün seni bekliyor.
Bugün, bağımsızlık ve özgürlük arayışında olduğun bir süreçtesin. Yeni maceralara atılmak için mükemmel bir zaman. İçsel motivasyonların yükseliyor; bu da seni yeni fikirlere ve deneyimlere yönlendiriyor. Sosyal çevrenle olan etkileşimlerinde samimi ve cesur olabilirsin. Yeni insanlarla tanışmak, ufkunu açacak fırsatlar yaratabilir. Ancak, detaylara dikkat etmen gerekebilir; sevdiklerinle olan iletişiminde yanlış anlaşılmalara yer vermemek için açık olmalısın. İçsel huzurunu korumak adına doğayla bağ kurmak ya da yaratıcı aktivitelerle uğraşmak keyif verebilir. Geleceğe dair umutlu ve hevesli bir tutum sergilemek, senin pozitif enerjini artıracak. Abartılı beklentilerden uzak durmalısın; ziyadesiyle özgürlük hissi seni başıboş hissettirebilir. İçgüdülerine güvenerek atılacak adımlar, yolunu aydınlatacak.
Sorumlulukların üzerine bir yük gibi çökmüş hissedebilirsin. Ancak bu durum, seni durdurmak yerine güçlendirebilir. İş veya sosyal çevrende yaşanan gerginlikler, sabırlı ve kararlı yaklaşımınla aşılabilecek. İkili ilişkilerinde, kendini ifade etme biçimine dikkat etmen gerekecek. Yüz ifadelerin ve beden dilin, söylediklerinden daha fazlasını anlatabilir. Bu nedenle, duygularını açık bir şekilde dile getirmekten kaçınma. Öğrenmeye ve gelişmeye açık olman, yaratıcılığını besleyecek bir ortam yaratabilir. Kendine zaman ayırarak içsel huzurunu bulabilir ve bu dengeyi sağladığın sürece çevrendeki insanlar için de bir ilham kaynağı olabilirsin. Yeniliklere açık ol, karanlık düşüncelerinle yüzleşmek, seni özgür kılacak. Günün sonunda, kazandıkların ve öğrendiklerinle kendini çok daha sağlıklı hissedeceksin.
Hayal gücünüzün sınırlarını zorlayabileceğiniz ve yeni fikirlerin peşinden koşabileceğiniz bir gün. Özgürlük duygunuzun yüksek olduğu bu dönemde, toplumsal konulara dair duyarlılığınız artacak. Akrabalarınız veya yakın arkadaşlarınızla yapacağınız tartışmalar, bakış açınızı genişletme fırsatı sunabilir. İçsel değişimlere açılabilirsiniz, bu durum, kendinizi daha otantik hissetmenizi sağlayacak. Sezgilerinizin kuvvetli olduğu bu gün, içsel rehberlik arayışınıza yön verebilir. Sosyal ortamlarda ve grup çalışmalarında kendinizi rahatça ifade edebilirsiniz. Unutmayın, cesaret göstererek sıradanlıktan uzaklaşmak büyük tatmin sağlayacak. Bugün, başkalarının ihtiyaçlarına duyarlılığınız ve toplumsal sorumluluk hisleriniz ön planda. Yeni bağlantılar kurmak, tanıdıklarınızı güçlendirmek için harika bir zaman dilimi. Ruhsal olarak ise, derin soluk alarak zihin rahatlatma pratiği yapmayı düşünebilirsiniz. İyimser bakış açınızı koruyun ve yeni ufuklara açılmaktan çekinmeyin.
Hayal gücün bugün seni farklı dünyalara taşıyacak. Sanatsal yeteneklerin ön plana çıkarken, içsel duygularını ifade etme arayışında olabilirsin. Sevgi hayatında derin bir bağlantı kurma isteği ön plana çıkabilir; duygusal derinliklere inmen, ilişkilerini yeniden değerlendirmeni sağlayabilir. Kendini açma cesaretini gösterirsen, karşındaki kişiyle arandaki bağ güçlenebilir. Amaçlarını belirlemen ve sezgilerine güvenmen, karşılaştığın zorlukları aşmanda büyük rol oynayacak. Günün ruhsal enerjisi, manevi alanlarda ufak daha huzur verici değişimler yaratma fırsatları sunuyor. Kalbini dinle ve içsel rehberliğine güven, sana yol gösterecektir.
1
2
3
4
5
6
