Eğer yaşamınızı anlamlandıracak, sizi heyecanlandıracak bir vizyon oluşturmak istiyorsanız, aşağıdaki yolu izleyebilirsiniz: Önce “yaşam rolleri”nizin bir listesini çıkarın. Bu listeyi hemen bir oturuşta tümüyle yapamazsınız, belki birkaç hafta sürecek bir uğraştır bu.
Örneğin benim şimdi farkında olduğum önemli yaşam rolle rimden bazıları şunlar:
yazar,
düşünür,
meslek sahibi bir kişi/psikolog, öğretim üyesi,
seminer veren,
baba,
amca/dayı,
arkadaş,
editör,
insan olarak kendim,
vatandaş,
araba sahibi,
sürücü,
kiracı,
vb.
Sonra kendinizi 85. doğum gününüzde düşünün ve “insan olarak siz kendiniz” yaşam rollerinizle ilişki içinde ne söylemek isterdiniz. Ben kendimi 85. doğum günümde düşündüğümde bellibaşlı rollerimle ilgili olarak şunları isterdim:
Yazar/düşünür: Okuyucum olarak sizlerin şöyle demenizi is terdim; yaşamımı kitaplarınızla zenginleştirdiniz, yeni pencere ler açarak, daha bilinçli, daha sorumlu bir yaşam sürmeme kat kıda bulundunuz.
Meslek sahibi biri olarak: Türkiye’de psikoloji biliminin anla şılmasına, bu bilimin temel kavramlarının ailede, işyerinde, top lumda uygulanarak daha bilinçli bir Türk toplumu oluşmasına katkıda bulundunuz.
Öğretim üyesi: Öğrencilerimin şöyle demesini isterdim: “Sizin dersinizde zamanım iyi değerlendi. Derse hep iyi hazırlanmış olarak geldiniz, derslerinizde anlattığınız kavramları hep günlük yaşamdan örneklerle somutlaştırarak kavramamızı kolaylaştır dınız. Dersinizde kazandığım yeni bilgilerle hem kendimi, hem çevremi ve toplumsal olayları daha iyi anlayan, değerlendiren bir insan oldum.”
Seminer veren: Seminerlerime katılanların da öğretim üyesi olarak derslerime katılanlar gibi düşünmelerini isterdim.
Baba: Çocuklarımın şöyle demelerini isterdim: “Bize düşün ce, söz ve davranışınızla örnek oldunuz. Kendimizi değerli gör memize, yaşamımızın anlamını kavrayarak, sorumlu, dengeli insanlar olarak yetişmemize yardımcı oldunuz. Neyin önemli, neyin önemsiz, neyin doğru, neyin yanlış olduğunu görebilme mizi sağladınız. Yaşamımızda kendimizin sorumlu olduğunu anlamamıza yardım ettiniz.”
Amca/dayı: Yeğenlerimin de, aynı derecede olmasa da, çocuk larım gibi düşünmelerini isterdim.
Arkadaş: Sana her zaman güvenebileceğimi biliyordum. Seninle geçen zamanımın boş ve anlamsız geçmesine izin verme diğin, beni sürekli gelişmekte olan insan olarak görmek istediğin için yaşamıma çok katkıların oldu. Benimle beraberken hep ken dindin, kişisel bütünlük içindeydin.
Editör: Biz okuyuculara, önemli birçok yabancı yazarın kitap larını temiz ve anlaşılan bir Türkçeyle ulaştırdınız. Bu kitaplar insan olarak gelişmemize önemli katkılarda bulundu.
İnsan olarak kendim: 85. yaş günümde kendime şöyle diyebil meyi isterim: “Doğan Cüceloğlu, ilişki içinde olduğun insanla rın yaşamına kişisel bütünlük ve onur olanağı getirdin. Kendin olarak, doya doya yaşadın. Yaşamı açık gözlerle gördün, kafan ve kalbin köhneleşmeden sorumluluk içinde baktın, kokladın, güldün, ağladın, paylaştın. Sürekli geliştin, kendin olmayı kay betmeden kişisel bütünlük içinde sürekli hizmet ettin. Yaşamın gerçeklerini daima pusula olarak kullandın ve kişisel bütünlük içinde hayal kurdun, düşündün, konuştun ve davrandın.
Vatandaş: Vatandaşlık görevlerimi bilgim ve gücüm oranında en iyi şekilde kişisel bütünlük içinde yerine getirdim.
Araba sahibi: Sorumlu bir insan olarak arabamın bakımını yaptım ve her zaman emniyetli, işleyen ve temiz bir araç olarak tuttum.
Sürücü: Diğer insanların haklarına saygılı olarak, kurallara uygun araba kullandım.
Kiracı: Ev sahibimin şöyle demesini isterdim; kiranı zamanın da ödedin. İlişkimiz uygarca ve karşılıklı saygı üzerine kuruldu.