Teoman Duralı, 7 Şubat 1947’de Zonguldak’ta dünyaya geldi. Yüksek elektrik mühendisi siyasetçi bir baba ve koyu Alman milliyetçisi bir annenin gölgesinde yetişti.
Merakını hep taze tuttu. Bulduğu her cevap, başka bir sorunun kapısını araladı. Felsefe öğrencisi olarak girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde hocaların hocası oldu.
Birçok ülke gezdi. Çok sayıda dil öğrendi. Ancak bir tek dili, Türkçe’yi iyi bilmeyi önemsedi. “İnsanın hikmeti sebebi sözü anlamak için” diyen Profesör Duralı, tefekkürde öğrencilerine de örnekti.
Hayatı bir ödev gibi yaşadı. Okumaktan, anlatmaktan hiç geri durmadı.
“Teoman Duralı, bizim düşünme ufkumuzu değiştirdi” diyen Prof. Dr. Cengiz Çakmak, şöyle anlatıyor:
“Yani Türkiye’deki düşünme ufkunu alışılageldik düşünme tarzlarını eleştirdi. Hocanın derdi akletmeydi, düşünmeydi, fikir üretmekti. Bütün bunları yapmaya çalışmaktı.
Hocanın ödev anlayışı inandığı dinden gelirdi ve insanın belli ödevlerle yani sorumluluklarla dünyaya geldiğini ve bu sorumlulukları yerine getirirse özgür olabileceğini hür olabileceğini düşünürdü.”
Teoman Duralı TRT 2’de yaptığı “Felsefe Söyleşileri” programıyla gönüllere taht kurdu. Felsefeyi herkesin anlayacağı şekilde icra etti.
Duralı’nın fildişi kuleden kimsenin anlamadığı kelimelerle konuşmadığını söyleyen Dr. Mehmet Sabri Genç, “5 yaşında bir çocuğa anlatır gibi anlatırdı. En zor meseleleri dahi bu sayede felsefi kültürün Türkiye’de daha da yaygınlaşması için büyük hizmetleri oldu” dedi.
Duralı’ya vefatından kısa bir süre önce Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Ödülü verildi. Ancak sağlık durumu ödülü şahsen almasına imkan vermedi.
Profesör Duralı 6 Aralık 2021’de hayata gözlerini kapadığında; Türkiye’de felsefe babasız kaldı.
74 yaşında vefat eden Duralı, Aşiyan Mezarlığı’ndaki aile kabristanına defnedildi.
Geriye onlarca kitap ve yüzlerce öğrenci kaldı.
Teoman Duralı kimdir?
Sabih Duralı ile Almanya’da tanışarak evlendiği Hilda Kohlschmidt’in ikinci oğlu Teoman Duralı, 7 Şubat 1947’de Zonguldak’ın Kozluk ilçesinde dünyaya geldi.
Duralı, ilköğrenimini Zonguldak’ta, orta öğrenimini ise TED Ankara Koleji’nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü 1973’te başarıyla bitirdi ve 1975’te mezun olduğu bölümde asistan olarak göreve başladı.
Felsefe, antropoloji ve biyoloji alanlarında yüksek öğrenimine devam eden bilim adamı, “Çağdaş Düşüncede Canlı Sorunu” başlıklı çalışmasıyla 1977’de doktor oldu, 1982’de ise doçent unvanını aldı.
Biyoloji felsefesi üzerine yazdığı tezlerle profesör oldu
Prof. Dr. Duralı, NATO bursuyla 1978’de Paris’te biyoteknoloji seminerlerine katıldı.
Biyoloji felsefesi üzerine yazdığı çeşitli tezlerle 1988’de profesör olan Duralı, Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi ve Viyana Üniversitesi’nde misafir öğretim üyesi sıfatıyla dersler verdi.
Duralı, 1996’da İstanbul Üniversitesi Araştırma Fonu’nun mali desteğiyle Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan’a araştırma gezisinde bulundu ve Kazakistan’daki Ahmet Yesevi Üniversitesi’nde de bir süre eğitim verdi.
İstanbul Üniversitesi Felsefe Tarihi Anabilim Dalı Başkanı olarak 1999’da görev alan Duralı, 2000 yılında Çağdaş Küresel Medeniyet adlı çalışmasıyla Türkiye Yazarlar Birliği İnceleme Ödülüne layık görüldü.
Teoman Duralı, 2009-2015 arasında Felsefe bölümünü kurduğu Kırklareli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nde dekanlık yaptı.
Felsefe tarihi, bilim ve biyoloji felsefesi alanında çalışmalar yaptı
İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde 38 yıl görev yapan, aynı zamanda biyolog olan Prof. Dr. Duralı bilim felsefesi, felsefe tarihi ve biyoloji felsefesi alanlarındaki çalışmalarıyla da iz bıraktı.
Duralı’nın Türkçe makalelerinin yanı sıra İngilizce çevirileri, Felsefe Arkivi, Yazı, Bilim Dergisi, Türk Kültürü, Forum, 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, İlim ve Sanat, Felsefe Konuşmaları, Milli Kültür, Bilim-Felsefe-Tarih, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Yıllığı, Yeni Toplum, Turkish Daily News, Hayat Sağlık ve Sosyal Hizmetler Vakfı Bülteni, Dergah, Diplomatik, Yeni Şafak, İlahiyat Fakültesi Dergisi, NPQ Türkiye, Gerçek Hayat, İstanbul’daki Anadolu, Eğitimbilim, Altınoluk, Umran, Kutadgubilig adlı dergi, gazete ve yıllıklarda yayımlandı.
Bir süre Kutadgu Bilig dergisinin genel yönetmenliğini de üstlenen usta felsefeci, son olarak TRT 2 ekranlarında seyirciyle buluşan “Felsefe Söyleşileri” programında insan hikayesini, kültür ve dil meseleleri üzerinden irdeledi. Duralı, programın ilk bölümünde Batı ve Doğu düşünce dünyalarının geçtiği merhaleleri ve bugüne nasıl geldiğini açık bir dille aktardı.
Duralı, yaptığı programlarda, insanın yaşamak için ortaya koyduğu eserlerin tamamının kültür olduğuna, kültürün 3 ana dayanağının ise dil, din ve zanaat olduğuna vurgu yapmıştı.
Farklı kanallarda çok sayıda televizyon ve tartışma programına konuk olarak alanıyla ilgili tezlerini aktaran Duralı, tarihi ve güncel gelişmeleri değerlendirdiği konuşmalarıyla izleyicilerin beğenisini topladı.
Prof. Dr. Duralı, İngilizce, Fransızca, Almanca, Latince, Yunanca, İtalyanca, Felemenkçe, İspanyolca, Rusça ve Malayca biliyordu, yaşamının son yıllarında İstanbul Üniversitesi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve İbn Haldun Üniversitesi’nde felsefe dersleri veriyordu.
Kanser tedavisi nedeniyle 2 kez ameliyat olan Duralı, 6 Aralık 2021’de İstanbul’daki evinde vefat etti. Prof. Dr. Teoman Duralı’nın naaşı Aşiyan Mezarlığı’ndaki aile kabristanına defnedildi.
Haber: Fahriye Demirci
Kamera: Sefa Bakış
Kurgu: Ufuk Özenateş
Yeni başlangıçlar için mükemmel bir zaman. İçsel gücünü keşfedecek, cesaretle adım atma isteği duyacaksın. Bugün hedeflerine odaklanmak, yenilikler için kapı aralamak konusunda cesur olmalısın. Sosyal çevren, destekleyici ve ilham verici enerjilerle dolu. İletişim kurmak, fikirlerini paylaşmak konusunda kendini rahat hissedeceksin. Havada bir heyecan ve tutku var; yaratıcı projelere yönelmek, bütün yeteneklerini ortaya koymak için ideal bir fırsat. Ancak aceleci davranmamaya özen göstermelisin; düşüncelerini toparlamak, dlgerleri dinlemek önem kazanıyor. Kişisel ilişkilerde samimiyet ve anlayış ön planda. Geçmişten gelen kalıpları bırak, yenilenme adına adımlar at. İçindeki ateşi besle ve kararlılıkla ilerle.
Bugün kararlılığın ve sabrın güçlerini sergileyerek, önüne çıkan zorlukların üstesinden gelmek için son derece uygun bir zaman deseniyle karşılaşacaksın. Maddi konularda hassasiyetin artabilir; alışverişte dikkatli olman gerekebilir, gereksiz harcamalardan kaçınmalısın. Sosyal ilişkilerde ise içten bir iletişim seni daha da güçlü kılacak, sevdiklerinle samimi paylaşımlar yapabilirsin. İş veya kariyer alanında ise sağlam adımlar atmak için kendini motive etmek isteyebilirsin. Bu dönem yaratıcılığını ortaya koymak için güzel bir zemin hazırlıyor. Duygusal anlamda, kendinle barışık olmanın ve içsel huzuru sağlamanın yollarını bulabilirsin; bu da çevrendekilerle olan iletişimini olumlu yönde etkileyecek. Kendine zaman ayırmayı unutma, doğanın tadını çıkararak ruhsal dengenin ön plana çıkmasını sağlayabilirsin.
Bugün zihin açıcı fikirler ve yaratıcı projeler için harika bir zaman. Sosyal çevrendeki insanlar, ilham kaynağın olabilir. İletişim yeteneklerin ön plana çıkmışken, başkalarıyla olan etkileşimlerinde etkileyici bir dil kullanabilirsin. Yeni bağlantılar kurmak, uzun zamandır görmek istediğin arkadaşlarını aramak için uygun bir fırsat. Duygusal olarak biraz kararsız hissedebilirsin ama bu durum kararlarını etkilemeyecek kadar geçici. İçsel olarak merak duygun canlanacak, farklı bilgilere ulaşma arzusuyla dolacaksın. Öğrenme fırsatlarını değerlendirmeyi unutma, çünkü yeni bilgiler sana umut ve motivasyon katacak. Gündelik rutininde küçük değişiklikler yapmayı dene; bu, yaşamına taze bir enerji getirebilir. Gençlik ruhunu ve eğlencenin tadını çıkarmaya hazır ol. Unutma, bugün senin için paylaşımın ve dayanışmanın öne çıktığı bir gün. Sevdiklerinle olan ilişkilerine özen göster, birbirinizle olan bağı daha da güçlendirmek için güzel anlar biriktirin.
Duygusal derinliklerinin ön planda olduğu bir dönemdesin. İçsel duygularınla yüzleşmek, kendini yeniden tanımlamak için harika bir zaman. Ailevi ilişkilerin ve ev hayatınla ilgili konular gün yüzüne çıkabilir; belirsizlikleri gidermek ve anlaşmazlıkları çözmek adına cesur adımlar atabilirsin. Kendini ifade etme isteğin artarken, geçmişteki hataları geride bırakmaya odaklanmalısın.Bir yandan, yaratıcılığın ve sezgilerin güçlü çalışacak; bu, sanatsal faaliyetlerde veya hobi ediniminde öne çıkmana yardımcı olabilir. Kendini ifade etmenin ve duygusal yüklerini hafifletmenin bir yolunu bulmak, ruhsal devinimlerine katkıda bulunacak. Ayrıca, sahip olduğun sıcaklık ve empati, çevrendeki insanlarla daha samimi ilişkiler kurmana olanak verecek.Bugün, kendi ihtiyaçlarına odaklanmak ve öz bakım yapmak, seni yenileyecek. İçsel huzurunu sağlamanın yanı sıra, sevdiklerinle geçireceğin zaman, bağlarınızı kuvvetlendirecek. Harflerin, şarkıların veya sözlerin içinde kaybolarak, ilham alabilirsin. Unutma, sana duyulan ihtiyaç, senin de aynı şekilde başkalarına ihtiyaç duyacağın anlamına geliyor; işte tam da bu yüzden, dengeyi sağlamaya çalışmalısın.
Bugün, çevrendeki insanlarla olan ilişkilerinde daha etkileyici ve karizmatik bir şekilde kendini ifade edebilirsin. Duygusal derinliklerin, özellikle sevgi ve arkadaşlık bağlarında güçlü bir şekilde kendini gösterecek. Yaratıcılığın zirveye çıkmakta, bu yüzden sanatsal projeler veya yeni hobi arayışları için harika bir zaman. Kendini gösterme ve liderlik etme arzun baskın, bu da başkaları üzerinde olumlu bir etki yaratmana yardımcı olacak. Ancak, aşırı kibirli olmaktan kaçınmalısın; alçakgönüllülük de önemlidir. Kendine güvenin artmakta, zorlukların üstesinden gelme kabiliyetin ise hiç olmadığı kadar güçlü. Sağlık konularına da dikkat etmeni öneririm; enerjini dikkatli kullanmalısın. Bugün kendini şımartmak isteyebilirsin, ama dengeyi korumak akıllıca olacaktır. Kim bilir, belki de sürpriz bir haber veya beklenmedik bir teklif gününü renklendirebilir.
Günün enerjisi, detaylara olan ilginizi ve analitik düşünme yeteneğinizi öne çıkarıyor. Yaratıcı bir noktada kendinizi bulabilir, projelerinize yeni bir soluk getirmek için fırsatlar yakalayabilirsiniz. İş yerindeki işbirliklerini güçlendirerek, takım ruhunu ön plana çıkaran bir atmosfer yaratma şansınız var. Sosyal ortamlarda beliren fırsatlar, sizi daha da motive edecek bağlantılar edinmenizi sağlayabilir. İçsel huzurunuzu artırmak için kişisel bakımınıza ve ruhsal sağlığınıza özen göstermelisiniz. Gün sonunda, başkalarına yardım etmenin getirdiği tatmin duygusu, ruhunuza iyi gelebilir. Sade ve derin düşüncelere dalmak, geleceğe dair planlarınıza yeni bir perspektif kazandıracak.
Harmoni arayışı ve estetik duygu ön planda. İlişkilerde dengeyi sağlamak için çaba göstereceksin. Sosyal çevrende yaşanan dinamikler, yeni fırsatlar doğurabilir. İnsanlarla bir arada bulunmak, seni ruhsal olarak besleyecek. Ancak, karar alma süreçlerinde netlik olmadan hareket etmemeye dikkat et. İçsel huzuru bulmak için sanatla uğraşmak, doğada zaman geçirmek ya da meditasyon gibi yöntemler faydalı olabilir. Bugün, geçmişten gelen bir mesaja ya da hatıraya karşı duygusal bir tepki verebilirsin; bunu bir fırsat olarak görüp işe yarar hale getirmeye çalış. Kendine odaklanmak ve isteklerini netleştirmek, geleceğin için önemli adımlar atmanı sağlayacak.
Bugün yoğun duygular içerisinde olabilir, içsel bir derinliğe dalma isteği hissedebilirsiniz. İçsel dünyanızda var olan gizemleri keşfetme arzusu, sizi yeni perspektiflere yönlendirebilir. İletişimlerinizde daha tutkulu ve etkileyici bir şekilde kendinizi ifade edebilirsiniz; bu, başkaları üzerinde derin bir etki bırakmanıza sebep olabilir.Ani bir cesaretle karşınıza çıkan fırsatları değerlendirme ihtiyacı duyacaksınız. Ancak içsel sezgilerinize güvenmek ön planda. Belirsizlikler karşısında sabırlı olmanız, yaşanılacak ani durumlarda daha sağlıklı kararlar almanıza yardımcı olacaktır. İş hayatında veya arkadaşlıklarınızda karşılaşacağınız zorluklar sizi daha güçlü kılabilir. Bu dönemde destek aramak, yalnız olmadığınızı hatırlamanızı sağlayacaktır. Kendinize yönelik duyduğunuz ihtiyacı göz ardı etmeyin; kısa yürüyüşler veya meditasyon gibi aktivitelerle ruhunuzu besleyebilirsiniz. Kendi sınırlarınızı belirlemekten ve kişisel alanınıza saygı göstermekten çekinmeyin. Bugün, dönüşüm ve enerji dolu bir dönemdesiniz.
Cesur adımlar atma zamanı. Yeni deneyimler arayışında olacağın bir gün. Seyahat ve keşif tutkuların alevleniyor; bu nedenle, yeni yerler görmek için fırsatlar karşına çıkabilir. Sosyal çevrenle olan etkileşimlerin, yeni arkadaşlıklar kurmana veya eski arkadaşlarla bağlantını yeniden güçlendirmeni sağlayabilir. Fikirlerin ve projelerin üzerine yoğunlaşmak, seni hedeflerine yaklaştıracak. Ancak, aceleci olmaktan kaçınmalısın; sabırlı kalmak, isteklerine ulaşmanda büyük rol oynayacak. İçsel huzurun için zaman ayırmayı unutma; meditasyon ya da doğa yürüyüşleri ruhsal dengeyi sağlayabilir. Kendini ifade etme biçiminde yaratıcı olmaya özen göstermelisin. Bugün, risk almaktan korkma; çünkü bu, seni hedeflerine bir adım daha yaklaştıracak.
Disiplinin ve azminle dolu bir gün seni bekliyor. Emek verdiğin projeler ve hedefler ön plana çıkacak. Karar verme süreçlerinde sağlam bir duruş sergilemek, yürekliliğinle birleştiğinde seni beklenmedik fırsatlarla karşılaştırabilir. İletişim alanında yapıcı yaklaşımlar, çevrendekilerle olan ilişkilerini güçlendirebilecek bir zemin oluşturacak. Ayrıca, kendine ayırdığın küçük anlar, ruhsal dinginliğini artıracak. Zamanını iyi değerlendirdiğinde, hayallerini gerçeğe dönüştürme yolunda ilerleme kaydettiğini göreceksin. Kendine güven, yolculuğunda en iyi rehberin olacak.
Sıra dışı düşünceler ve yenilikçi fikirler bu dönemde seni sarıp sarmalayacak. Sosyal çevrenle olan bağlantıların güçleniyor, ilham verici insanlar hayatına girebilir. Eski dostlarla bağlantı kurmak, geçmiş anıları yeniden canlandırmak sana iyi gelecek. Zihinsel olarak son derece aktif olabilirsin, bu da yeni projelere ve araştırmalara yönlendiriyor. İçsel dünyanda bir dönüşüm süreci yaşıyor olabilirsin, bazı eski kalıplardan kurtulmak için harekete geçmelisin. Duygusal olarak, özgürlük arayışın ön planda; sınırlarını zorlayacak adımlar atmak isteyebilirsin. Ancak arkadaşlarınla olan diyaloglarda dikkatli olmalı, yanlış anlaşılmalar oluşabilir. Kendi değerlerine sadık kalmak, seni daha güçlü kılacak. Kendine dön ve içsel sesini dinle; belki de en büyük yenilik, içsel dünyanda atacağın adımlarda saklı.
Duyguların derin sularında yüzmektesin. Hayal gücün ve sezgilerin oldukça yoğun. Bugün, içsel sesine kulak vermek, seni yeni keşiflere yönlendirebilir. Sanatsal projelerine odaklanmak için ideal bir zaman. Sevdiğin insanların yanında daha hassas ve şefkatli olabilirsin; onların hislerine saygı gösterirken kendi duygularını da ihmal etmemekte fayda var. Düşüncelerini paylaşırken dikkatli ol, zira bazı kelimeler düşündüğünden daha büyük anlamlar taşıyabilir. Kendini ruhsal olarak yeniden değerlendirme fırsatını yakalayabilirsin, geçmişteki bazı konuları çözme eğiliminde olabilirsin. Sakinlik, huzur ve kendini ifade etme arzusu içindesin. İş veya günlük yaşamda karşılaşabileceğin ufak sürprizler seni gülümsetecek. Unutma, içsel huzurun dış dünyaya olan yansıman. Doğaya çıkmak ya da su ile ilgili etkinlikler bu dönemde sana iyi gelecektir. Yüreğine dikkat et ve kendine nazik ol.