Usta oyuncu Ahmet Mümtaz Taylan, oynadığı unutulmaz rollerin yanı sıra kalemiyle de sevilen bir sanatçı… Nehir söyleşi niteliğindeki son kitabı ‘Ara Toplam’ Ahmet Mümtaz Taylan’ın hayatı üzerinden ülke siyaseti ve ekonomisine de değiniyor. Her şeyden önce yurttaş ve baba olduğunu söyleyen Taylan “Evlatlarım ve tüm çocuklar için kaygılarım var” deyip herkes kendi sorumluluklarını yerine getirse memleketin halinin böyle olmayacağını belirtti. Konu iki çocuğuna ve babalığına gelince ‘en büyük endişem mutsuz olmaları’ yanıtını veren Ahmet Mümtaz Taylan’la sohbetimiz sanattan siyasete, babalar gününe uzandı…
■ Mart ayında çıkan Ara Toplam kitabınız için ‘Her insan hayatının bir döneminde kendini hesaba çeker’ diyorsunuz. Sizin hesabınızda sonuç ne çıkarıyor?
Ben genel olarak sınıfı geçerim. Geçmişe baktığım zaman pişmanlıklarım ve keşke yapsaydım dediklerim çoktur. Hayatımın kırılma noktalarında kızım Ayşe Dilan’ın doğumu var. O doğduktan sonra eskiden takıldığım birçok şeye takılmamayı öğrendim. Ebeveynlik, babalık, annelik devredilemeyecek sorumluluklar. İyi bir evlat yetiştirmeye çalışmakta insanın kendini inşa etmesi için olmazsa olmazlardanmış.
■ Evlatlarınıza en büyük nasihatiniz nedir?
Oğlum 38, kızım 21 yaşında. Oğlum müzisyen kendi hayatını kurdu. Bildiği gibi yaşıyor. Kızım da sinema okuyor, Amerika’da son senesi. Görüntü yönetmeni olmak istiyor. Benim nasihatim yoktur. Ama karar noktalarına geldikleri zaman özellikle keskin kararlar alacakları zaman hayatın odağına mutlu olmayı koysunlar. Karlı olmayı değil de mutlu olmayı koysunlar. Kariyerden önce insanın inandığı gibi bir hayat sürmesi önemli.
■ Gençlerin yarısında fazlası mutsuz olduğu ülkede bu mümkün mü?
Eminim dünyada da öyle ama Türkiye’de çok daha fazlası mutsuz. Zor bir dönemden geçiyoruz. Bu tür krizli zamanlarda yetişmek kolay değildir. 12 Eylül Darbesi’nde 15 yaşında olan bir genç olarak söylüyorum. Gençler için Türkiye’de her dönem zordur. Her dönemin farklı zorlukları vardır. Hayat bunları aşarak baş ederek inşa ediliyor.
UMUT HER İNSANIN VAZİFESİDİR, SORUMLULUKTUR… Hande Zeyrek’in sorularını yanıtlayan Ahmet Mümtaz Taylan “Umut istersen tutup istersen atabileceğin bir şey değildir. Umut yaşam biçimidir. Umut her insanın vazifesidir” diyerek umut etmenin önemini vurguladı.
SORUMLULUK KONUŞMALI
■ Özgür ruhlu düşündüğünü rahatça söyleyebilen bir sanatçı olarak tanınıyorsunuz. Korkmuyor musunuz?
Üstüme vazife olduğu sürece söylemem gerektiğine inandığım her şeyi lisanı münasiple söylerim. Korkmadan, dökmeden, incitmeden söylerim. Övgüde de yergide de ölçü önemlidir. Tabii ki çok kaygılarım var. Evlatlarım ve tüm çocuklar için. Ama bu ülkeyi seviyorum, seviyoruz daha iyi bir ülkede ve dünyada yaşamak konusunda mücadele etmemiz gerekenler listesi ortaya çıkınca bu kalabalıkta biraz korkuyorum ama ecele faydası yok. Sorumluluk konuşmalı… Katkı sağlamayı, gerektiği kadar eleştirmeyi vazife edinmekten kaçamam.
■ Kademeli normalleşmede sanatın yer almaması, tüm sanatçıları ayağa kaldırdı. Yangın kapıya gelince yapılan isyanlara ne dersiniz?
Bıçak kemiğe dayanınca konuşan vardır. Bir de dayandığı halde konuşmayan vardır. Bir de benim gibi bıçak kemiğe dayanmadan çok evvel uyarmaya başlayanlar vardır. Ben bıçak kemiğe dayanmadan, iş içten geçmeden müsilaj kıyıdan ağzınıza çarpınca değil çok önceden söylemekten yana olanlardanım. Mesela Salda Gölü saldırıya uğradığı zaman başlasaydık ya da daha önce Kuzey Ormanları kesildiğinde yapılsaydı… HES yüzünden kurutulan derelere zamanında daha kararlı sahip çıksaydık belki yürütmeyi de Marmara’yı müsilaj basmada engellemek için harekete geçirme şansımız olurdu.
■ Sanatçılar tüm bu sorunların neresinde olmalı?
Yurttaş olarak söylüyorum. Sanatçı herhangi bir konuda görevli değildir. Sadece sanatını yapanlar yapsınlar ben onlardan değilim. Ben sanatçıdan önce yurttaşım babayım. Vatandaşlık hakkımı kimseye devretmeden en geniş biçimde uygun dille haklarımı kullanmak isterim. Bana sorulmuyorsa da bağıra çağıra anlatmaya çalışırım. ‘Ben sanatıma bakarım başka bir şeye karışmam’ diyen varsa da sanatının hayrını görsün. Sanatçı şudur budur söylemi bana göre değil. Her birey kendi etkisi kadar sorumluluklarını üstlenir yerine getirirse memleketin hali böyle olmaz. Sadece siyasetçi suçlayarak bir yere varılmaz. Yurttaş olarak da birçok konuda sınıfta kaldık uzun yıllardır.
■ En çok hangi konuda sınıfta kaldık?
Denetleme görevimizi yerine getirmedik. Yürütmenin doğru götüremediği işler için sessiz kalıyorsun iş işten geçtikten sonra hayvanlar öldükten, kadınlar, deniz, doğa öldükten sonra, altın madencisi memleketin bağrını delip cevheri alıp gittikten sonra bağırmaya başlıyorsun. Direnen insanların yanında olmuyorsun, öğretmenin, öğrencinin yanında olmuyorsun. Sonra ‘vay gitti’ diye ağıt yakıyorsun.
■ Sanat, tiyatro, konserler kapalı ama tatil ve geziler serbest…
Bu hükümetin sanatla en azından sanatın bazı dallarıyla sorunu olduğunu düşünüyorum. Ya çok ilgisizler ya da antipati duyuyorlar hangisi bilmiyorum ama müzisyenlerin durumu felaket. Müzisyenleri çok yorduk, üzdük, motivasyonlarını kaybettiler. Uçağa binmek, kongrede toplanmak her yerde metrobüste üst üste gitmek mümkün. Ama yan yana müzik dinlemek, tiyatro izlemek yasak. Akşam 21’den sonra içki içilmemesi gibi. Burada yaşam biçimleriyle ilgili bir örtülü faydalanma girişimi görüyorum. Bu antipati yaratıyor. İnsanları gündüz içer hale getirdiler.
Bugün tutkularının peşinden koşmanın zamanı. Enerji dolu bir gün seni bekliyor; yenilikler ve cesur adımlar atmak için ilham alabilirsin. İçsel motivasyonun yüksek olacak, hedeflerine yönelik net bir vizyon geliştirebilirsin. Sosyal çevrende dikkat çekici bir aura sergileyerek başkalarının ilgisini üzerinde toplayacaksın. Ancak, düşüncelerini net bir şekilde ifade etme konusunda dikkatli olmalısın; yanlış anlaşılmalar, beklemediğin sorunlara yol açabilir. Fiziksel aktivitelere zaman ayırarak enerjini dengeleyebilirsin. Şimdi, arzularının peşinden koşmak için mükemmel bir zaman dilimindesin; tereddüt etme ve harekete geç!
Bugün içsel huzur arayışında olacaksın. Güne başlarken dingin ve kararlı bir ruh hali seni karşılayabilir. Yalnız kalmak isteyebilirsin; bu durum, düşüncelerini toparlamana yardımcı olacak. Maddi konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcama yapmadan önce iyi düşünmelisin. İkili ilişkilerde samimiyet ve açıklık ön planda olacak. Sevdiğinle derin sohbetler gerçekleştirebilir, geçmişe dair güzel anılarınızı tazeleyebilirsin. Bu, ilişkiniz için yenileyici bir etki yaratacaktır. Cömertliğin ve sadakatin, çevrendeki insanlarla arandaki bağı güçlendirecek ve daha derin bir anlayışa ulaşmanı sağlayacak. Kendine ve sevdiklerine zaman ayırmayı unutma; bu, enerji toplamanı kolaylaştıracak. Yaratıcılığını ifade edebileceğin yeni yollar keşfedebilirsin; belki bir sanat dalında yeni bir hobi edinmek sana iyi gelebilir. Kendini ifade etmekte zorlandığın yerlerde cesur adımlar atmak, içsel gücünü ortaya çıkaracak. Doğayı ve sanatı bir araya getiren etkinliklere katılmak, ruhunu besleyecek. Unutma, senin doğana uygun olan bu deneyimler, günlük yaşamına renk katacak.
Bugün iletişim becerilerin parlayacak. Farklı insanlarla yapacağın konuşmalar senin için hem ilham verici hem de eğlenceli olacak. Zihnindeki karmaşık düşünceler netleşebilir, yeni fikirlerin havada uçuştuğunu hissedebilirsin. Sosyal ortamlarda daha fazla yer almayı arzulayabilir, arkadaşlarınla keyif dolu anlar paylaşabilirsin.Duygusal olarak kendini rahat ve özgür hissetmen, başkalarıyla kurduğun bağların daha derinleşmesini sağlayacak. Ancak, ani değişimlere açık olmalı ve planlarını esnek tutmalısın. Bir sürpriz ya da beklenmedik bir gelişme, günün akışını değiştirebilir. Çevrendeki insanların bakış açılarına açık olman, seni daha anlayışlı ve empatik biri yapacak. Kendini ifade etmek için daha yaratıcı yollar keşfetmek, içinde bulunduğun ruh halini olumlu bir şekilde etkileyecek. Öğrenme isteğin ve merakın, seni yeni aktivitelerin içine çekebilir. Fakat, aşırı bilgi yüklemesi yapmamaya dikkat etmelisin; zihin dinlendirilmelidir. Anlık zevkler ve keyifli sohbetler, ruhunu besleyecek.
Bugün, yaratıcılığınız ve karizmanız etrafınızdakileri etkileme potansiyeline sahip. Sosyal çevrenizde dikkat çekebilir, fikirlerinizi cesurca paylaşabilirsiniz. İçsel gücünüz, planlarınıza olan bağlılığınızla birleşince, başarıyı getirecek hamlelerde bulunabilirsiniz. Ancak, egonuzu dengelemek önem taşıyor; başkalarını dinlemeye açık olmalısınız. Kendinizi ifade etme isteği ile başarılı bir iletişim kurmak, ilişkileri güçlendirebilir. Romantik hayatta ise sürpriz bir gelişme, heyecan katabilir. Eleştirilere karşı daha sabırlı olun, bu sayede huzurlu bir atmosfer yaratabilirsiniz. Kendi potansiyelinizi keşfetmek ve ifade etmek için harika bir gün!
Detaylara odaklanacağın, sistematik düşünce tarzını ön planda tutacağın bir gün. Yapman gereken işlerde, planlı ve organized bir yaklaşım benimsersen başarılı olacaksın. Sağlığın konusunda dikkatli olmalı, bedenine iyi bakmalısın. Etrafındaki insanlarla iletişimini güçlendirmek, ilişkilerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Bir arkadaşınla ya da ailenle paylaşacağın içten bir sohbet, ruhunu besleyebilir. Kendine yönelik eleştirilerde dahi başkalarına karşı empati geliştirmek, ruhsal huzurunu artıracak. Yaratıcı projelere yönelmek için ilham alabileceğin bir dönemdesin; hayal gücünü özgür bırak. Unutma ki, her detay senin elinde şekil alabilir.
Sosyal ilişkilerde harika bir gün seni bekliyor. Arkadaşlarınla keyifli etkinlikler planlayabilir, yeni insanlarla tanışabilirsin. Duygusal denge ve uyum arayışın bu dönemde ön planda olacak. Başkalarının düşüncelerine duyduğun ilgi, senin için önemli ve derin bir anlam taşıyor. Sanatsal projelerle ilgilenmek ya da estetik konularda yaratıcı düşünce içinde olmak, ruhunu besleyecek. Duygusal olarak kendini ifade etmekte zorlanabilirsin, bu nedenle içsel olarak hissettiklerini açıkça paylaşmaya çalış. Günün sonunda, seni saran pozitif enerjiyi hissedeceksin. Denge kurmak ve uyum sağlamak üzerine inşa ettiğin tüm ilişkilerde tatmin edici sonuçlar alman mümkün. Her şeyin uyum içinde ilerlemesi için biraz sabırlı olman gerekebilir.
Bugün hislerin derinliğiyle yüzleşeceğin, içsel sorgulamalara yönelmek için ideal bir zaman. İş ve özel hayatındaki dinamikler arasında denge bulmak, güçlü sezgilerinle mümkün olacak. Karşılaştığın zorluklar, seni daha derin bir anlayışa yönlendirecek. Kimi ilişkilerdeki bağların güçlenirken, bazılarını sorgulamak isteyebilirsin. Kendine karşı dürüst olman, dönüşüm sürecini hızlandıracak. Maddi konularda dikkatli adımlar at, yapıcı eleştirilerden faydalanarak ilerlemekte yarar var. Bugün, sevdiklerinle derin sohbetler ve paylaşım anları yaşayabilirsin; duygusal bağlarınızı kuvvetlendirecek bu deneyimlerden kendine yeni içgörüler çıkar. Unutma, içinde bulunduğun anın kıymetini bilmek, ruh kaliteni yükseltecek.
Hareketli bir gün seni bekliyor. İçindeki macera ruhu bu dönemde daha da güçleniyor. Yeni fikirler ve projeler üzerinde yoğunlaşma isteği, ilgini ve enerjini yüceltirken, farklı bakış açıları geliştirmene yardımcı olacak. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurman için fırsatlar sunabilir. Belki de beklenmedik bir davet alabilirsin; bu, seni heyecanlandıran bir deneyime dönüşebilir. Kişisel hedeflerine odaklanırken, içsel huzurunu da korumayı unutma. Gelecek hakkında daha iyimser olmanı sağlayacak fırsatlar kapını çalabilir. Risk almayı ve konfor alanından çıkmayı deneyimle, çünkü bu, büyümene en önemli katkıyı sağlayacak. Yine de, hızlı kararlar almadan önce biraz durup düşünmekte fayda var; sezgilerine güven, doğru yolu bulmanda yardımcı olacaktır.
Bugün, sorumluluklar ve kariyer odaklı düşünceler ön planda. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlı ve disiplinli bir yaklaşım sergileyebilirsin. İşle ilgili konularda önemli gelişmeler yaşanabilir; bu da gerçekleştirmek istediğin projelerin hız kazanmasına olanak tanır. Ancak, aşırı çalışmak yerine dengeyi bulmaya özen göstermelisin. Ailevi ilişkilerde ise daha anlayışlı ve empatik bir tutum benimsemek, bağlarını güçlendirecek. Sağlığına dikkat etmen önemli; gerek bedensel, gerekse ruhsal olarak kendine zaman ayırmalısın. İçsel huzurun, başarılı olmanın anahtarı olacak. Geleceğe yönelik planlarını gözden geçirirken, esnek olmayı unutmamalısın. Dikkatini dağıtan unsurları geride bırakmak, daha odaklı bir şekilde ilerlemene yardımcı olacak. Kendine güven ve kararlılıkla adım at.
Bugün, özgürlük arayışın ön plana çıkıyor. Toplumsal olaylar ve arkadaş çevren ile ilgili yenilikçi fikirler geliştirmek isteyebilirsin. Bağlantılarını güçlendirmen, geleceğe dair umut ve ilham verebilir. Aniden ortaya çıkan fırsatlar, yeni projelere yönelmeni sağlayabilir. İçsel sezgilerin oldukça kuvvetli; bu nedenle duygu ve düşüncelerini samimiyetle ifade etmekten çekinme. Sosyal ortamlarda dikkat çekebilir, ilgi odağı olabilirsin. Ancak, fikir ayrılıklarına açık olman sana yeni bakış açıları kazandıracak. Esneklik ve adaptasyon, bu dönemde senin en büyük yardımcıların olacak. Geçmişte yaşananları gözden geçirip, geleceğin için sağlıklı kararlar almaya odaklanmalısın. Bugün kendine yatırım yapmayı unutma; yarın için sağlam temeller atabilirsin.
Duyguların derinlere dalma zamanı. İçsel dünyanın zenginliklerini keşfetmek için bir fırsat sunuluyor. Sanat ve yaratıcılık alanında ilham dolu anlar yaşayabilirsin. Hayal gücünün sınırlarını zorlamak, seni yeni fikirlere götürebilir. İletişim kurarken karşındaki insanlarla empati kurmak, benzersiz bağlar oluşturmanı sağlayacak. Duygusal olarak hassas olabilirsin, bu yüzden hislerine dikkat et ve kendini koruma altına al. Birikmiş duyguları paylaşmak, seni rahatlatacak. İçindeki sesi dinle ve güven. Farkında olmadan başkalarına ilham verebilir, onların hayatlarında bir fark yaratabilirsin. Umut dolu bir gün seni bekliyor.