Ayşe Emel Mesci yazdı: “Bir Eliyle Şimdiyi Diğeriyle Dünü Yakalayan Usta”

Ayşe Emel Mesci yazdı: “Bir Eliyle Şimdiyi Diğeriyle Dünü Yakalayan Usta”

Tiyatro dünyası hem 20. yüzyılın ikinci yarısına ve 21. yüzyıl başına damgasını vuran çok yaratıcı bir yönetmenini, hem de derin bir düşünürünü, bir ustayı yitirdi: Peter Brook bu dünyada bir asra yaklaşan yolculuğunu 2 Temmuz 2022’de noktaladı.

Daha 21 yaşındayken, 1946 yılında Stratford’da sahneye koyduğu Shakespeare oyunuyla dikkatleri üzerine çeken Brook, gerek Shakespeare konusundaki eskimiş alışkanlıkları kökünden değiştiren yaklaşımı, gerek tiyatro düşüncesine armağan ettiği “boş mekân” ve “anında, doğrudan tiyatro” gibi kavramları, gerekse giderek yalınlaşan, insanın özüne ve aktöre odaklanan eserleriyle çağdaş tiyatroyu çok derinden etkilemiş bir yaratıcıydı.

1970’ten beri çalışmalarını Paris’te, eski bir İtalyan sahnenin kalıntılarıyla “boş mekân”ı birleştiren Bouffes du Nord’da sürdüren sanatçının bir diğer önemli özelliği de çok çeşitli ufuklardan, kültürlerden; oyuncuları, sanatçıları bir araya getirmesiydi. Onun tiyatrosunun vazgeçilmez özelliklerinden biriydi bu. Brook’la çalışan önemli Türk sanatçıları da oldu. “Mahabharata”da sevgili Tuncel Kurtiz, Kudsi Ergüner hemen aklıma gelen isimler.

SAHNEDE İÇ İÇE GEÇEN KÜLTÜRLER

Uluslararası Tiyatro Enstitüsü’nün (ITI) Dünya Tiyatro Günü bildirisini iki kez yazdırdığı tek tiyatro insanı olan Brook, 1988’de kaleme aldığı mesajda şunu vurgulamıştı: “Geçmişte iyi bir tiyatro topluluğu, aynı kültürden karakterlerin tipleri ve yaşları arasındaki belirgin zıtlık üzerine kurulurdu; bugün çok farklı kökenlerden oyuncular kullanarak aynı teatral karşıtlıkları daha da çarpıcı hale getirebiliriz. (…) Sahnede kültürler iç içe geçtiğinde, seyirci karşısında hem spesifik hem de evrensel hakikatler bulur.”

Sürgünde kurduğumuz Halk Oyuncuları tiyatrosunu 1989’da Paris’e taşıdıktan sonra, biz de çok farklı kökenlerden (Türk, Kürt, Tunuslu, Fransız, İtalyan, Korsikalı, Perulu…) oyunculardan oluşan bir ekiple çalışmalarımızı sürdürüyorduk. Peter Brook 1990’da Halk Oyuncuları’nda yapılan bir “Atinalı Timon” provasına ekibiyle birlikte gelmiş, Tunuslu yönetmen arkadaşın boş mekândaki çalışmasını ilgiyle izledikten sonra da tiyatroda gelenek, farklı kültürler, ritim, “anında tiyatro” üzerine sohbet etmiştik.

Tiyatro düşünürü olarak genellemelerden hoşlanmazdı Brook, her olayı kendi içinde değerlendirmeyi tercih ederdi. Ama yürüdüğü yolda, “sahnesel şimdiki zaman” ne kadar önemliyse, “gündelik şimdiki zaman”ın dışına taşabilmek, geçmiş veya uzak kaynaklara yönelerek insanın hakikatini aramak da hep önemli bir yer tuttu. Onun hem tiyatrosunun hem düşüncesinin merkezinde hep insan vardı.

İNSANLIĞIN GERÇEK BİLGELİĞİ

İstanbul Tiyatro Festivali’ne 2006’da iki oyunla gelen ve onur ödülü verilen Peter Brook ile yıllar sonra tekrar buluşmuş ve “Cumhuriyet” gazetesi için bir söyleşi yapmıştım. Aynı yoldaydı yine: “Bu dünyanın hem artıları var, hem de muazzam yanlışlıkları, aptallıkları; bugüne kadar görülmemiş bir vahşeti de beraberinde getiriyor. Çünkü değerler tam bir çöküntü içinde ve kimse değerleri nerede araması gerektiğini bilmiyor. Bugün basın toplantısında da söylediğim gibi ne devlet adamları, ne din adamları, ne de işadamları arasında bize derinlemesine rehberlik edebilecek birini bulabiliriz. Eğer yüzümüzü geçmişe doğru dönersek, her kültürde, Doğu kültüründe, Uzakdoğu kültüründe, Hindistan’da, Japonya’da, Çin’de veya Afrika’da kaynaklar bulabiliriz. (…) Tüm bunlar insanlığın gerçek bilgeliğini temsil ediyor.”

Peter Brook, bir elini şimdiki zamanın içinde tutup diğeriyle de dünü araştırarak oradaki kaynaklardan ne öğrenebilirim diye bakarak yolunda yürüdü durdu ve bu yürüyüşte çok şey öğretti hepimize. İyi ki bu dünyadan bir Peter Brook geçti.

AYŞE EMEL MESCİ

 

Kaynak:https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/ayse-emel-mesci/bir-eliyle-simdiyi-digeriyle-dunu-yakalayan-usta-1959176

 

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün enerjin yüksek, etrafındaki insanların ilgisini çekmeyi başaracaksın. Kararlılığın ve cesaretin, karşılaştığın zorlukların üstesinden gelmene yardımcı olacak. Aşk alanında yeni gelişmeler mümkün; kalbinin sesine kulak ver. İş hayatında ise inisiyatif almak, projelerini bir adım öne taşıyabilir. Sosyal davetlerde daha fazla yer alarak yeni bağlantılar kurma fırsatı bulabilirsin. Ancak dikkatli ol; öfke ve sabırsızlık bazı iletişim sorunlarına yol açabilir. Eğer sakin kalmayı başarabilirsen, bu süreçte kendini kanıtlayabilir ve hedeflerine bir adım daha yaklaşabilirsin. İçsel düşüncelerinle yüzleşmek, kişisel gelişimine katkı sağlayacak. Kendine güven ve hayallerinin peşinden koş!

BOĞA BURCU YORUMU
İKİZLER BURCU YORUMU

Bugün sosyal etkileşimler ön planda. Konuşma yeteneğinle çevrendekileri etkileyebilirsin, bilgi alışverişi yaptıkça kendini daha enerjik hissedeceksin. Farklı bakış açılarına açık olman, yeni keşifler yapmanda yardımcı olacak. İçinde bulunduğun durumlarla ilgili düşüncelerini paylaşma ihtiyacı duyabilirsin; bu, ilişkilerin derinleşmesine yol açabilir. Aynı zamanda, düşüncelerinle yaratıcı projelerde yenilikçi yaklaşımlar geliştirmeye açık olmalısın. Kısa seyahatler veya iletişim yoluyla yeni insanlarla tanışmak, sana ilham verecek. İçsel merakın ve öğrenme isteğin gün boyunca seni yönlendirecek. Unutma ki, anlık değişimler ve sürprizler, günün renklerini daha canlı kılabilir.

YENGEÇ BURCU YORUMU

Duygusal yoğunlukların artacağı bir gün. İçsel huzurun, sevgi dolu ilişkiler içinde bulacağın destekle güçlenecek. Ailevi bağların, geçmişle yüzleşmek ve anıları tazelemek için harika bir zemin sunuyor. Aynı zamanda, kendini ifade etme konusunda cesur adımlar atabileceğin bir dönemdesin. Kalbini dinlediğinde, aslında neye ihtiyaç duyduğunu daha iyi anlayabilirsin. İş veya kariyer alanında farklı fırsatlar kapını çalabilir; sezgilerine güvenerek değerlendirmelisin. Unutma, kendine gösterdiğin naz ve şefkat, diğerlerine de yansıyarak etrafındaki atmosferi olumlu bir şekilde etkileyecek. Dinlenmek ve kendine zaman ayırmak da oldukça önemli. Karar alma süreçlerinde aceleci davranmamaya özen göstererek, içsel sesini dinlemen faydalı olacak.

ASLAN BURCU YORUMU

Bugün, içindeki yaratıcı potansiyeli daha fazla keşfetmek için mükemmel bir zaman. Göz alıcı fikirler havada uçuşuyor ve bu da seni başkalarına ilham verme konusunda güçlü kılacak. Sosyal ilişkilerde dikkatli olman gerekebilir; bazen nemariz ve dominant tavırların, sevdiklerinle aranda yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Duygusal olarak derin bir bağ kurmak istediğin bir kişiyle karşılaşabilirsin; bu, içindeki romantizmi uyandıracak. Ayrıca, sağlık alanında kendine biraz daha fazla dikkat etmelisin. Enerjini yükseltmek için spor yapmayı veya doğada vakit geçirmeyi deneyebilirsin. Bugün, kendini ifade etme konusundaki cesaretin ve kararlılığın, sana sürpriz kapılar açabilir. Unutma, kendi potansiyelini fark etmek ve onu kullanmak, başarıya giden yolda en önemli adım.

BAŞAK BURCU YORUMU

Gününüzde detaylara odaklanma isteğiniz artacak. Karşılaştığınız sorunların üstesinden gelmek için mantıklı ve pratik bir yaklaşım benimseyeceksiniz. İş yerinde veya eğitim hayatında dikkatli olmalı, her ayrıntıyı gözden kaçırmamaya gayret etmelisiniz. Eleştiriler alabilir, fakat bunları yapıcı bir şekilde değerlendirip kendinizi geliştirmek için fırsat olarak göreceksiniz. Sağlığınıza dikkat etmeli, bedeninize iyi gelen alışkanlıklar edinebilirsiniz. Sosyal hayatınızda ise arkadaşlarınızdan destek alarak rahatlayacak ve moral bulacaksınız. Gün sonunda, tüm çabalarınızın karşılığını almanın huzurunu taşıyacaksınız.

TERAZİ BURCU YORUMU

Dengede kalma arayışın bu dönemde belirginleşecek. İlişkilerde uyum ve denge sağlamak için biraz daha fazla çaba sarf etmen gerekebilir. Sosyal ortamlarda karşılaşacağın insanlarla derin ve anlamlı etkileşimler yaşama şansın var. Yeni bağlar kurmak isteyebilir, ancak mevcut ilişkilerini de gözden geçirmek isteyebilirsin. Estetik ve güzellik kavramları yine seni cezbetmeye başlayacak; belki de bir değişim yapmak, görünümünde küçük dokunuşlar yaratmak isteyebilirsin. İçsel huzuru bulmak için doğayla vakit geçirmek, sanatla ilgilenmek veya meditasyon yapmak faydalı olacaktır. Sezginin güçleneceği bir gün; içsel sesine kulak vermek önemli. İş veya finansal konularda, aceleci kararlar almak yerine daha dikkatli düşünmen gerekebilir. Gökyüzündeki enerjiler, her şeyin denge içinde ilerlemesini sağlıyor; fırsatları değerlendirirken dikkatli olmalısın.

AKREP BURCU YORUMU

Derin duyguların ve gizli düşüncelerin yüzeye çıktığı bir gün. İçsel bir keşif yapma arzusu hissedebilirsin. Eski ilişkiler, belki de yarım kalan konuşmalar gündeme gelebilir. Samimi ve derin bağlar kurma isteği içindesin. Sosyal ortamlarda ilgi odağı olabilirsin; insanlar senin karizmandan etkilenebilir. Ancak, saklamak istediğin bazı duyguları tetiklenebilir. Empati ve anlayış, bu konuyu aşmanda yardımcı olacak. Cesur kararlar almak için iyi bir zaman; ne istediklerini netleştirmek, ilerlemeni hızlandırabilir. Bazen karanlık düşüncelere dalabilirsin, ama bunları olumlu bir dönüşüme dönüştürmek için bir fırsat olarak gör. Hayatın akışına güvenmeye devam et; dönüşüm sürecinde kendini bulmak için harika bir yolculuk başlamak üzere.

YAY BURCU YORUMU

Bugün, kendinizi açık ve özgür hissetmek isteyeceksiniz. Yeni deneyimlere olan merakınız artacak, keşif arzunuz sizi tanıdık alanların dışına itecektir. Kişisel gelişim için önemli fırsatların kapıda olduğunu hissedebilirsiniz. Sosyal çevrenizle iletişim kurarken cesur olmalısınız; arkadaşlarınızdan alacağınız destek, sizi cesaretlendirecek.Duygusal açıdan, kalbiniz birden fazla yönüyle kendini ifade etme ihtiyacı duyabilir. Sevdiklerinizle yapacağınız derin sohbetler, ilişkilerinizi güçlendirecek. Ancak, biraz sabırlı olmanızda fayda var; duygusal dalgalanmalar geçici olacak. Yenilikçi fikirlerinizi paylaşmak için ideal bir gün, potansiyel fırsatlar ortaya çıkabilir. Hobilerinize zaman ayırmak, ruh halinizi olumlu yönde etkileyecektir.Finansal konularda dikkatli olmanız gereken bir dönemdesiniz. Harcamalarınızı kontrol altında tutmak, gereksiz risklerden kaçınmanızı sağlayacaktır. Gelecek ile ilgili planlarınızı hayata geçirmek için sağlam adımlar atmalısınız. Unutmayın, doğru zamanlama ve hazırlık her şeydir. Kendi iç sesinize güvenin; bugün kararlılığınız, hedeflerinize ulaşmanızı sağlayacak.

OĞLAK BURCU YORUMU

Kariyer konusunda adımlar atma zamanı. Hedeflerin üstünde yoğunlaşmak, başarıya giden yolda atılacak sağlam adımlar için güç verecek. İş ortamında ortaya çıkan fırsatları değerlendirme cesaretine sahip olacaksın. Finansal konularda ihtiyatlı olman gerekebilir; gereksiz harcamalardan kaçınmalısın. Aile içindeki ilişkilerini güçlendirme isteği, seni duygusal açıdan tatmin edecek ve sevgi dolu anların kapısını aralayacak. Sağlığa dikkat etmek, bedenine iyi gelmeyen alışkanlıklardan uzak durmak önemli. Gün boyunca kararlı ve disiplinli tutumun, zorlukların üstesinden gelmende yardımcı olacak. İlerlemek için gerekli olan sabrı ve özveriyi gösterebileceksin. Kendi ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmayı unutmamalısın.

KOVA BURCU YORUMU

Bugün, özgürlük ve bireyselliğinize dair derin bir arzu hissediyorsunuz. Başkalarıyla olan ilişkilerde sınırlarınızı koruma isteği ağır basabilir. Sürükleyici ve ilham verici bir gün, sosyal ortamlar yeni bağlantılar kurmak için fırsatlar sunabilir. Özellikle sanatsal yönlerinizi serbest bırakacak aktiviteler, içinizdeki yaratıcı enerjiyi keşfetmeniz için itici bir güç olacaktır. Gruplar içinde liderlik rolü üstlenmekten çekinmemelisiniz, ancak başkalarının fikirlerine de açık kalmak işbirliği sürecini güçlendirebilir. Duygusal olarak, kendi iç dünyanıza dönmek ve düşüncelerinizi netleştirmek için zaman ayırmak faydalı olur. Sezgilerinizin güçlü olduğu bir dönemdesiniz; içgüdülerinizi dinleyin ve fırsatları değerlendirin. İnsanlarla olan iletişiminizde samimi ve içten olmanız, ilişkilerinize derinlik katacak. Kendinizi ifade etme biçiminiz, çevrenizdekilerin dikkatini çekecektir.

BALIK BURCU YORUMU

Bugün hayal gücünün ve sezginin ön planda olduğu bir gün. Kreatif projelere yönelmek, içsel dünyanı keşfetmek için harika bir zaman. Duygusal derinliklere inmek, başkalarına karşı daha empatik olmak ve ilişkilerde duygusal bağları kuvvetlendirmek için fırsatlar sunulacak. Ayrıca, ruhsal veya maddi konularda yapılacak yatırımlar ise ileride fayda sağlayabilir. Kendinle barış içinde olmak, dingin bir zihinle hareket etmek ön plana çıkıyor. Başkalarını dinlemek ve onların duygularını anlamak bugün daha da kolaylaşacak. İçsel huzuru bulma arzusu, seni farklı bir boyuta taşıyabilir. Doğaya ya da su kenarına çıkmak, ruhsal dengeni bulmana yardım edecek. Yaratıcılığını serbest bırak ve akışa kapıl. Unutma, sezgilerin bugün rehberin olacak.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM