Alin Taşcıyan yazdı: ‘Fatma Girik ortak belleğimiz’

Alin Taşcıyan yazdı: ‘Fatma Girik ortak belleğimiz’

Fatma Girik’in ortak belleğimizde yer etmesinin asıl nedeni filmlerde rol alması olmasına rağmen yaşarken de en az tartışılan yanı oyunculuğu oldu.

Alin Taşcıyan yazdı: 'Fatma Girik ortak belleğimiz'

Yeşilçam sinemasıyla özdeşleşen yıldızlardan biri olan ancak çok yönlü kişiliğiyle siyaset ve medya alanlarında da kariyer yapan Fatma Girik geride ışıklı bir iz bıraktı. Fatma Girik’in ortak belleğimizde yer etmesinin asıl nedeni filmlerde rol alması olmasına rağmen yaşarken de en az tartışılan yanı oyunculuğu oldu. Yıldızlara hayran olunur, elbette. Ancak cinsiyetçilik en çok bu alanda hissedilir, kadınların fiziksel güzelliği ön plana çıkarılır, performansları değil. Görünüşleri değerlendirilir, birinin diğerinden farkı fiziksel nitelikleriyle anlatılır…

Yeşilçam sinemasının Türkiye’deki izleyiciler için özel bir yeri olmasına rağmen özellikle kadına yaklaşımının ne kadar sorunlu olduğu ortadadır. Erkek egemen düzenin baskın olduğu popüler sinema standartlarının da ötesine geçerek kadın protagonisti güzel, namuslu, fedakâr, evlat, eş, ana olarak kategorize eder. Sevdiği erkeğe, eşine, oğluna, oğullarına, onların amacına, mülküne, şerefine kendini feda edendir kadın… Ama Fatma Girik gözlerinin güzelliği yüzünden cömertçe kullanılan yakın planları başta olmak üzere bir şekilde kadrajdan kurtulup izleyiciyi kendi gücüne ve gerçekliğine inandıran bir enerji yayar. Öyle büyük bir tutkuyla icra ederdi ki mesleğini, canlandırdığı karaktere inanır, filmin basmakalıplığından birkaç saniye için bile olsa kurtulur, izleyiciyi de inandırırdı… Gözleriyle, bakışlarıyla oynadığı gibi beden dilini ustalıkla dönüştürürdü. Koştuğunda gerçekten koşar, köylü kadın gibi koşardı! Tırmanır, sıçrar, tüfeği kavrar, tokadı güzel alır, güzel de saldırırdı hasmına.

CESUR OYUNCU…

Birçok starın oynamaktan çekineceği karakterleri, örneğin Kambur’daki gibi bir kifoz hastasını da canlandırdı. Metin Erksan’ın döneminden hiç beklenmeyen Hamlet uyarlaması İntikam Meleği’nde Hamlet’i canlandıran birkaç kadın oyuncudan biri olarak tarihe geçti. Bedensel dönüşümden hiç korkmayan, gerektiğinde saçını kazıtan bir oyuncu olarak star sisteminin sınırlarını zorladı.

Londra’da doğup Hollywood’da çalışsa belki Elizabeth Taylor olur, Kızgın Damdaki Kedi’de oynardı… Bilemedin Lee Remick olurdu, Otto Preminger ona Anatomy of Murder’da rol verirdi…

GELENEKLER…

Eğitimi bir yana bırakın, daha hiçbir hayat deneyimi olmadan, çocuk yaşta kendilerini setlerde bulan kuşaktan bir yıldız Fatma Girik. İstanbul’un bir mahallesinde, yoksul ya da orta halli bir ailenin çocuğu olarak adım attıkları sinemada henüz hiç adım atmadıkları kırsal kesimin geleneklerine kurban oldular! Birer yemeni birer şalvarla köylü kadın rolüne bürünüp tarlada çalıştılar. Henüz tatmadıkları aşkların en marazilerini yaşayıp  onları istismar eden erkeklerin cefasını çektiler. Daha kadınlıklarının bilincine varmadan kadının simgesi haline geldiler koca bir ülke için!

Maddi olanaksızlıklar nedeniyle ortaöğrenimini tamamlayamadan annesiyle setlerde figüranlık yapmaya giden Fatma Girik’in başına gelen tam da buydu. İstanbul’da muhitinden sadece film setlerine gitmek için çıkmış bu kız çocuğu öyle yetenekliydi ki o dönemin hızla yazılan, hızla çekilen filmlerinde bir çift güzel göz olmaktan öteye geçti de Yeşilçam’ın yıldızlarından biri haline geldi.

Ne ağlattılar o gözleri! Ağalar göz koydu, sevdiğine kavuşamadı, çocuğu olmadı, tecavüze uğradı, dayak yedi, kendini astı, vurdu, uçurumlardan düştü… Bugün de hâlâ kadınların önünde sallandırılan o ilmeği en az iki kez boynuna geçirdiğini gördük. Kendini vurdu Büyük Yemin’de, bebeğini beşiğinden kapan kartalla mücadele edip kayalıklardan yuvarlandı Boş Beşik’te, şiddetin her türlüsünü gördü erkeklerden…

DOĞAL OYUNCULUK

Feodaliteyi zalim ağalara ve onların zulmüne isyan eden yiğitlere indirgeyen, kadını da âşık, fedakâr, namusu için ölmeye hazır, çocuğu olmazsa kendini eksik hisseden güzeller olarak betimleyen bir sinemanın içinden ışıldadı. Fatma Girik’in o kendiliğinden geliştirdiği doğal oyunculuğunda öyle bir ışıltı vardır ki bugün kadını güçlendirme, kadına güç kazandırma diye ifade edilen kavramı içgüdüsel olarak buldu. Senaryo ve yönetmenler fırsat tanıdığında hemen ortaya çıkardı. Toprak Ana’da mesela… Toprağı sürer, tarlada da evde de var gücüyle çalışır, emeğin değerini bilir, ağaya direnir, kocasını da direnmesi için yüreklendirir…. Duygu Sağıroğlu’nun senaryosu ve Memduh Ün’ün mizanseni Fatma Girik’in bitmek bilmeyen çilekeş köylü kadın rollerini sanki biraz revize etmeye çalışır… Yıl 1973’tür ve 1957’den beri kamera önünde olan Fatma Girik’in star kimliğine uygun bir karakter yazılmıştır.

BİRÇOK FARKLI KARAKTERİ CANLANDIRDI

Yeşilçam’da star için senaryo yazıldığı bir gerçektir, ama o senaryolar yine eril dil ve bakışla sınırlanır ve kadınlar değil erkeklerdir kahraman olan… Fatma Girik’e özellikle yüzüne pek yakışan geleneksel ve tarihi kostümler giyeceği filmlerde rol verilir. Ama Keşanlı Ali Destanı’nda adeta bir İtalyan filminden çıkmış gibidir! Kameranın ardında Atıf Yılmaz’ın varlığı hemen kendini belli eder. Fatma Girik bu filmde bir karakterin dönüşümünü yansıtma olacağı bulur. Zilha’yı Sineklidağ’dan sosyeteye geçişini Haldun Taner’in metnindeki toplumsal eleştiri çerçevesinde başarıyla canlandırır.

Fatma Girik farklı karakterleri canlandırmadaki cesaretinin yanı sıra çoğu starın tercih etmeyeceği biçimde yaşından büyük karakterleri oynadı. Kendisiyle aynı yaşta ya da birkaç yaş küçük oyuncuların annesini oynadı defalarca… Memduh Ün’ün Büyük Yemin’inde kendisinden beş yaş büyük Cüneyt Arkın’ın önce eşini sonra oğlunu canlandırdı. Kerem ile Aslı’yı canlandırdıkları, Leyla olup Mecnun ettiği Kadir İnanır’ın annesi oldu Ana Ocağı’nda! Girik, Yeşilçam usulü yaşlandırma makyajıyla yani sadece saçların beyazlatılmasıyla beyazperdede sık sık göründü. Bu konuda hiç kompleks yapmazdı. Gözü yaşlı, eli silahlı, çilekeş ana olmaktan çekinmezdi.

ERKEK FATMA…

Hiç hoşlanmadığı halde üzerine yapışan Erkek Fatma lakabını Ülkü Erakalın’ın bir filminden kaptı, Şoför Nebahat’ı da hakkıyla canlandırdı. Oysa bu filmlerden çok, Şişli Belediye Başkanı iken yaptığı icraatten, Söz Fato’da adlı televizyon programındaki tavırlarından dolayı sadece erkeklere yakıştırılan mertlik kavramından yola çıkarak benimsedi Türkiye halkı bu lakabı. Güzelliğine ve çekiciliğine filmlerden aşina oldukları bir oyuncunun bir anda gücü eline almasından uğradıkları şaşkınlığa, film sektöründe hak savunuculuğuna, siyasi eylemlere katılmasına, bilfiil belediye başkanlığı yapmasına alışık olmayan cinsiyetçi bir toplumun iltifatıydı Erkek Fatma / Fato lakabı… Kişiliği gibi oyunculuğu da kalıplara sığmadı, ne bu lakabı kabullendi ne başka toplumsal normları… Filmlerdeki o kurban rollerini aşıp birden bir güç dalgası yaratabilmesi de ondaki içtenliğin, doğallığın ve engel tanımazlığın bir dışavurumuydu.

Sosyal Medyada Paylaşın:
İlginizi Çekebilir

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün, cesaretin ve enerjin ön planda olacak. Karşılaştığın zorluklar seni durdurmak yerine, daha da hırslandıracak. Yaratıcı projelerini başlatmak için harika bir zaman dilimindesin; ilham kaynaklarını kullanarak çevrendekileri etkilemekten çekinme. Ancak, düşünmeden atılan adımlar seni ikileme sokabilir, bu yüzden acele etmeden karar almaya özen göster. Sosyal ilişkilerde ise samimi iletişim kurmak, anlaşmazlıkları yatıştırmana yardımcı olacak. Kendi iç dünyana yönelmek, ruhsal bir dinginlik sağlarken, yeni hedeflerin için motivasyon kaynağı olabilir. Fiziksel aktivitelere ve sağlığa dikkat etmen faydalı olacak, bu da enerjini dengelemene yardımcı olur. Unutma, bu dönemde kendine güvenmek, başarıya giden yolu açacak.

BOĞA BURCU YORUMU

Günü huzur arayışı içinde geçirebilir, sakin bir ortamda kendinizi yenilemek isteyebilirsiniz. İçsel dengeyi sağlamak adına doğayla olan bağlantınıza önem vermek, ruhsal olarak size dinginlik kazandıracaktır. Sosyal ilişkilerde sorumluluklarınızı göz ardı etmemek ve sevdiklerinizle olan bağları güçlendirmek ön plana çıkabilir. Maddi konularla ilgili alacağınız kararlar, geleceğiniz açısından belirleyici bir rol oynayacaktır. Duygusal derinliklere inmeyi ve içsel sorgulamalar yapmayı gerektiren bir dönemdesiniz. Kendinizi ifade etme biçiminiz, duygusal dengeyi sağlamaya yardımcı olabilir. Unutmayın, istikrarı sağlamak ve hedeflerinize odaklanmak, yolculuğunuzun en önemli parçalarıdır.

İKİZLER BURCU YORUMU

İletişim becerilerin üzerinde parlayan bir ışık var ve bu, etrafındaki insanlarla olan bağlarını güçlendirme fırsatı sunuyor. Fikirlerini ifade etmekte daha cesur olabilirsin, bu sayede grup dinamiklerinde liderlik rolü üstlenme şansın doğuyor. Ancak hızlı kararlar vermekten kaçınmakta fayda var; bir adım geri atıp durumu değerlendirmek sana büyük avantaj sağlayabilir. Sosyal yaşamında yeni tanışmalar ve bağlantılar kurma fırsatları karşında beliriyor. Gözlemlerin ve analizlerin seni daha derin bir anlayışa yönlendirecek. Kişisel projelerin için yaratıcı enerjini kullanarak fark yaratabilir, içsel huzurunu bulmak adına yeni aktiviteler keşfedebilirsin. Unutma, düşündüğün kadar hızlı hareket etmek, bazen zihin yorgunluğuna yol açabilir. Rahatla ve akışa bırak, ilhamın seni yönlendirmesine izin ver.

YENGEÇ BURCU YORUMU

Duygusal derinliklerin ve sezgilerin ön plana çıkacağı bir gün. Geçmişle ilgili düşünceler aklını sarabilir; anılara dalmak, eski dostluklar veya ilişkiler üzerine kafa yormak isteyebilirsin. İçsel huzurunu sağlamak için ailenle veya sevdiklerinle vakit geçirmek, duygusal bağlarını güçlendirmek faydalı olacak. Aynı zamanda, ruhsal ve fiziksel sağlığına özen göstermek için kendine zaman ayırmalısın. Gözlem gücün yüksek, bu yüzden çevrendeki insanlar arasındaki dinamikleri anlamak ve empati kurmak senin için kolay olacak. Bu fırsatı değerlendirerek, ilişkilerinde daha derin bir bağ oluşturabilirsin. Unutma, yaratıcılığın da artıyor, sanat ve estetik ile uğraşmak ruhuna iyi gelecek. Karamsarlık hissettiğin anlarda, içindeki umut ışığını bulmak için kendini ifade etmekten çekinmemelisin.

ASLAN BURCU YORUMU

Güçlü bir karizma ve liderlik yetenekleriyle dolu bir günde, çevrendekiler üzerindeki etkin hemen hissedilecek. Yaratıcı projelere yönelmek, fikirlerini hayata geçirmek için ideal bir zaman. Kendini ifade etme arzusu ve özgüvenin yüksek olduğu bir dönemdesin. Sosyal çevrende dikkatleri üzerine çekecek, ilgi odağı olacaksın. Risk alabilir, cesur adımlar atabilirsin; bu, büyüme ve yeni fırsatlar getirebilir. Duygusal olarak, sevdiklerinle olan bağlarını güçlendirmek için harika bir zaman. Ancak, aşırı gurur ve ego tuzaklarına dikkat etmelisin; samimi ve açık olmak, ilişkilerini derinleştirecek. Bugün, enerjini doğru yönlendirerek kendi potansiyelini keşfetmeye odaklanmalısın.

BAŞAK BURCU YORUMU

Detaycılık ve analiz yeteneği bugün ön plana çıkıyor. Etrafındaki karmaşanın içinde bile pür dikkat kesilip, doğru çözümler bulabilirsin. Sosyal etkileşimler önem kazanıyor; bazı ilişkiler yeniden değerlendirilmeli. Hislerin daha güçlü bir şekilde yüzeye çıkabilir, bu yüzden içsel huzurunu korumaya özen göstermelisin. İş yerinde ya da projelerinde, ekip çalışmasına odaklanmak verimliliği artırabilir. Sağlık konularında da dikkati elden bırakmamak önemli; zihinsel ve fiziksel dengeyi sağlamak için spora zaman ayırmalısın. Kendi sınırlarını zorlayabilirsen, beklemediğin kapılar açılabilir. Şimdi, ruhsal ve maddi hedeflerine ulaşmak için uygun bir zamanı değerlendirmek senin ellerinde.

TERAZİ BURCU YORUMU

Sosyal ilişkilerin ve iletişimin ön planda olduğu bir gün. Kendine duyduğun güven, çevrendekilere de yansıyacak. Arkadaşlarınla olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurmanı sağlayabilir. İçsel huzurun, estetik ve sanatsal konulara yönelmeni teşvik edecek. Ayrıca, gün boyunca denge arayışında olabilirsin; bu, iş ve özel hayatındaki dengeyi sağlamak adına önemli bir fırsat sunacak. Anlayışlı ve uyumlu tavrın, etrafındakilerle olan bağlarını güçlendirecek. Kendine biraz zaman ayırarak içsel düşüncelerine de odaklanmayı unutma. Bu, kendi ihtiyaçlarını daha net görmene yardımcı olacak.

AKREP BURCU YORUMU

Gizli tutma yeteneğin ve derin duygusal kavrayışın güçlü bir şekilde ortaya çıkacak. İnsanların arka plandaki motivasyonlarını anlama becerin, seni sosyal ortamlarda dikkat çekici kılacak. İçsel sezgilerinle hareket edersen, etrafındaki olayları daha iyi yönetme fırsatına sahip olabilirsin. Duygusal bağlantıların derinleşmesi, özel bir biriyle arandaki bağı güçlendirebilir. İş hayatında ise, projelere olan tutkun ve kararlılığın, seni önemli başarılara götürebilir. Parasal konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin; harcamalarını gözden geçirmek, gelecekteki planların için faydalı olacaktır. Kendi iç yolculuğuna çıkmak, sana birçok yeni içgörü kazandıracak ve ruhsal anlamda yenilenmeni sağlayacak. Hislerini ifade etmekten çekinme; bazen samimi bir paylaşım, ilişkilerin derinleşmesine yol açabilir. Kendine güvenin, önüne çıkacak fırsatları elde etmede büyük rol oynayacak.

YAY BURCU YORUMU

Hayatında yeni ufuklara açılmak için harika bir gün. Keşif ruhun, seni bilinmeyenlere yönlendirirken, içsel merakının peşinden gitmek senin için bir ihtiyaç haline geliyor. Öğrenme isteği, yeni deneyimler ve farklı insanlar tanıma arzusuyla birleşiyor. Bu dönemde iletişimde cesur olmalı ve duygularını açıkça ifade etmelisin. Geçmişte kalan düşünceler, bu yeni yolculuğunu gölgede bırakabilir. Esneklik göstererek, hayal gücünü kullanmalı ve hayatta iz bırakma şansını değerlendirmelisin. Bu gün, kendinle barış yapmanın, içsel sesini dinlemenin ve kendine olan inancını tazelemenin tam zamanı. Düşüncelerini eyleme dökerek, yaratıcılık potansiyelini açığa çıkarmalısın. Gözlerin daima ileriye, hayal ettiğin gelecek için umutla dolu!

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün kararlılık ve disiplinle ilerleme zamanı. Hedeflerinizi net bir şekilde belirleyip, onlara ulaşmak için sağlam adımlar atabilirsiniz. Sorumluluk duygunuz güçlenecek ve çevrenizdeki insanlara güven vermek için fırsatlar doğacak. Finansal konularda dikkatli adımlar atmalısınız; bütçeniz üzerinde kontrol sağlamak için biraz daha özverili olmalısınız. İş yerindeki projelere dair yapıcı yaklaşımlar sergilemek, otorite figürleriyle olumlu ilişkiler kurmanıza yardımcı olacak. Duygusal ilişkilerde ise, iletişim gücünüz artacak; içten samimiyetle karşılıklı anlayış geliştirebilirsiniz. Kendi içsel bağlarınıza dönerek, ruhsal denge arayışınızı destekleyen aktivitelerle zaman geçirmenizde fayda var. Kendi potansiyelinizi değerlendirmek için harika bir gün, gelişime açık olun.

KOVA BURCU YORUMU

Sosyal çevrenle olan ilişkilerin güçlendiği, iletişim ve etkileşimlerin yoğunlaştığı bir dönemdesin. İçinde bulunduğun gruplar ve topluluklarla olan bağlarının derinleşmesi, seni daha önce düşünmediğin yeni fikirlere yönlendirebilir. Yenilikçilik ve özgürlüğe olan tutkun, yaratıcı projelerinde kendini ifade etmene olanak tanıyacak. Duygusal olarak daha bağımsız hissetme arzusu, kişisel ilişkilerde belirsizlikleri sorgulamana neden olabilir. Cesur ol, hislerini açıkça dile getir; bu, kalbinin sesini duyurmanı sağlayacak. Ancak, ani değişikliklere karşı dikkatli ol ve aceleci kararlar almaktan kaçın. Günü, kendine ayırabileceğin zamanlar yaratmak için değerlendirmeyi unutma; bu, zihnini tazelemen için faydalı olacak.

BALIK BURCU YORUMU

Sezgilerinin oldukça güçlü olduğu bir dönemdesin. İçsel bir yolculuğa çıkmak, ruhsal derinleşmek için uygun bir zaman. Özellikle sanatsal yeteneklerin ön plana çıkabilir, bu alanlarda yaratıcı projelere yönelmek heyecan verici olabilir. Duygusal derinliklerin, başkaları ile olan ilişkilerinde daha fazla empati ve anlayış sergilemeni sağlayacak. Belirsizliklere karşı daha sabırlı yaklaşabilir, içsel huzuru aramak için zaman ayırabilirsin. Maddi konularda dikkatli olman, ani harcamalardan kaçınmanı gerektirebilir. Yeni fikirler ve ilhamlar peşindeyken, sezgilerini dinlemekten çekinme; içsel rehberin seni doğru yola yönlendirecek. Gün içerisinde karşılaşacağın bazı sürprizler, beklenmedik gelişmelerle kendini yeniden gözden geçirme fırsatı sunabilir. Arkadaşlarının, destek ve motivasyon sağladığını hissedebilir, onlarla geçireceğin zaman neşeni artıracaktır.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM