1
Türkiye’de sansür azgınlaştı
Türkiye’de sansür azgınlaştı
Ahmet Mümtaz Taylan. 55 yaşında. Oyuncu, yönetmen, yazar… Oynadığı unutulmaz karakterlerle Türk sinema ve dizi sektörü tarihine adını yazdıran ve yazdırmaya da devam eden sanatçı. Sanatçı kimliğinin yanı sıra onu tanımlayan bir girişimi daha var, ‘Tuhaf’ isimli derginin de kurucularından. Ahmet Mümtaz Taylan, Sözcü HaftaSonu’na konuk oldu ve birçok konuda da çarpıcı açıklamalar yaptı.
– Tuhaf için yaptığınız söyleşilerde felsefi detaylar gördüm. Felsefe ile bağınız ne?
“Yıllardır okuyan biriyim. Beni, işimi, sosyal çevremi ilgilendiren her konuda okuduğum gibi felsefedeki uzantısına da yabancı kalmamaya, felsefeyle işimin bağını koparmamaya çalışıyorum. Fayda üretmek fayda üreten herkes ile ilişki halinde olmak bir anlatıcı olarak susmamak ve üstüme vazife olan her şey hakkında fikrimi söylemeye çalışıyorum. Lisan-ı münasiple tabii.”
– Nedir üstünüze vazife olan şeyler?
“Siyasetten spora, eldivenden merdivene her şeyle ilgilenirim. Yurttaş olarak hiçbir görevimi, sorumluluğumu, hakkımı devretmem. ‘Sen sanatçısın, sanatını yap siyasetle ilgilenme’ gibi üstün körü saçma laflar saygı duyduğum şeyler değil.”
– Sanat toplum içindir anlayışına mı yakınsınız o halde?
“Hayır, onların hepsi eski püskü şeyler. Benim yaptığım iş anlatıcılık, yani birilerine bir şeyler anlatmak. Dinlemeye niyetli olan herkese anlatmak konusunda ehliyetim olan her şeyi anlatmaya dikkat ediyorum. Dinlemeyi de aynı oranda hayatımda tutuyorum. Çok dinlerim, soran olursa anlatırım.”
– Sizce ülkede sansür var mı diye soracağım ama…
“Türkiye hiçbir zaman sansürsüz olmadı ki. Bazı dönemlerde sansür azgınlaşır bazı dönemlerde biraz sinikleşir ama hiçbir zaman kaybolmaz, gitmez. Otoritenin olduğu her yerde sansür vardır.”
– Peki şu an sizce hangi döneminde sansür?
“Azgınlaştığı bir dönemde.”
– Sanatçı olarak nasıl hissediyorsunuz sansürü? Sizi nasıl etkiliyor?
“Beni daha yaratıcı hale getiriyor sansür zorlaması. Sanat sansürlendikçe çoğalan bir şeydir. Yani sansürcü ne kadar şalteri indirmeye çalışırsa çalışsın sanat bir yerden pörtler, fırlar, tabiatı gereği öyledir. Bastırıldıkça taşan, köpüren bir şeydir sanat. Meseleleri paylaşma biçimidir drama. Onun için de bu kadar uzun ömürlü bir sanattır. 2.500 yaşında biliyorsunuz. 2.500 yıldır da hakkında şikâyetler, sansürler bitmek bilmeyen bir alandır. Ona rağmen yaşıyor. Bu noktayı herkesin bir kere daha düşünmesi lazım. Neden ölmüyor drama?”
– Sosyal medyaya getirilen düzenlemeye nasıl bakıyorsunuz?
“Sosyal medya pek az özgürlük alanından biridir. Çünkü aracısız bir biçimde orada kendini ifade edebiliyorsun. Örnekse Twitter. Benim en çok vakit ayırdığım mecra. Ancak içinde sansür geçen her şeyden şikâyetçiyim. Benim yerime ne okunmasına karar verilmesi hoşuma gitmiyor. Bunu bir taciz olarak görüyorum. Ne kadar sansür o kadar çok zekâ, o kadar çok yaratıcılık geliştireceğiz.”
Ahmet Mümtaz Taylan, Ömrüm Kara Tunçbaş’ın sorularına samimi cevaplar verdi.
– Salgın ortaya çıktığında dünyada ilk tercih insan hayatı değil, ekonomi oldu. Yorumunuz nedir?
“Hiçbir ülkenin bir farkının olmadığını, geniş insan topluluklarının bir ortak bilinç geliştirmekte ne kadar zorlandıklarını gördük. O yüzden sistemler önemli, demokrasi önemli, birlikte yaşama kültürü önemli. Her konuda anlaşmak zorunda değiliz ama birbirimizi anlamaya çalışmak zorundayız. Hükümeti beğenmeyebilirsin, muhalefeti beğenmeyebilirsin ki ben ikisini de beğenmiyorum. Beğendiğim yerler varsa söylüyorum. Beğenmediğim yerleri de söylüyorum. Farkındalık yaratmak ve çözümün bir parçası olabilmek umuduyla.”
– İstanbul Sözleşmesi sizce neden gündemde?
“Her gün kadınlar öldürülürken, yaralanırken, tecavüze, istismara uğrayıp failleri ortalıkta dolaşırken İstanbul Sözleşmesi konusunda benim açımdan tartışılacak hiçbir şey yok. Korumuyor ama belki bir gün korur umuduyla İstanbul Sözleşmesi’nin gündemde ve işler durumda olması gerektiğini düşünüyorum. Sonuna kadar destekliyorum sözleşmeyi. Yaşatır diyemiyorum yaşatmalı, bari o yaşatsın. Çünkü kadınları yaşatma konusunda eksiğiz.”
Bugün enerjin son derece yüksek; başkalarına ilham verme yeteneğin artmış durumda. Fikirlerini cesurca paylaşmak için uygun bir zaman. İletişim kurmakta ve sosyal etkileşimlerde rahat olacaksın. Ayrıca, kişisel projelerine odaklanman gereken bir dönemdesin; bu alanlarda atılımlar yapabilirsin. Duygusal olarak kendini daha cesur ve kararlı hissedebilirsin. İlişkilerinde, duygularını açıkça ifade etmek için harika bir gün. Ancak ani tepkiler vermekten kaçınmalısın, sabırlı kalmak sana fayda sağlayabilir. Kendinle büyümeyi bekle; yeni deneyimlere açık olman, ilerlemeni hızlandıracak. Harcamalarına dikkat et; bütçenden sapmamakta fayda var. Şu an çevrendekilere katılımcı ve destekleyici olmalısın, böylece ilişkilerini güçlendirebilirsin. Cömertliğin ve içtenliğin, seni insanlarla daha yakın bir bağ kurmaya sevk edecek. Unutma ki, kendi sınırlarını belirlemek de önemlidir; kendini fazla yıpratmaktan kaçın.
Bugün, içsel huzuru bulma arayışın güçleniyor. Doğaya ve sakin ortamlara yönelmek, zihinsel açıdan yenilenmene yardımcı olacak. Duygusal derinliklere inerek, ilişkilerinde samimi bir iletişim kurma fırsatı bulabilirsin. Maddi konularda dikkatli olmalısın; ani harcamalardan kaçınmak, uzun vadede sana fayda sağlayacak. Farklı bakış açılarının seni yeni kapılara yönlendirebileceğini unutma. Kendine güvenip, kararlılıkla adım attığında hedeflerine ulaşma şansın artıyor. Unutma, istikrarın ve kararlılığın, seni her daim yukarı taşıyacaktır.
Bugün, iletişimde parlak bir gün seni bekliyor. Fikirlerin etrafında dönen derin tartışmalar, zihin açıcı görüşmelerle dolup taşabilir. Sosyal çevrendeki kişilerle olan etkileşimlerin, yeni bağlantılar kurmana ve eski dostlukları yenilemene imkan tanıyacak. Merak dürtün artmışken, yeni bilgilere ulaşmak ve öğrenmek için can atıyorsun. Ancak dikkat etmen gereken bir nokta var; başkalarının düşüncelerine aşırı odaklanmak yerine kendi içsel sesiyle de bir bağ kurmalısın. Gün içinde ani değişimler ve sürprizler yaşanabilir, esnek olmalı ve akışa uyum sağlamalısın. Romantik ilişkilerde beklenmedik duygusal dalgalanmalar, iletişim eksiklikleri veya geçmişten gelen izler gündeme gelebilir. Snapsığın, duygularını ifade ederken dile getirmekte zorlanabilirsin; içsel hislerine kulak vermek önemli. Kendi isteklerinle başkalarının talepleri arasında denge kurmaya çalışırken, içsel huzurunu korumayı unutma. Dikkatini gizli kalmış yeteneklerine yönlendirebilir ve yeni bir hobi edinebilirsin. Bu, ruh haline tazelik katacak ve seni daha mutlu hissettirecek. Kendini ifade etme fırsatlarını değerlendirmekten çekinme, hislerini paylaşmak ve başkalarıyla bağlantı kurmak günün en önemli temalarından biri olacak.
Duygusal derinlikler ve içsel huzur arayışında olacaksın. Bugün, sevdiklerinle olan bağların güçlenebilir; içten paylaşımlar ve samimi sohbetler, ilişkilerini sağlamlaştıracak. Kendi ihtiyaçlarına duyarlı olman önem kazanıyor, kendine zaman ayırmayı unutma. Geçmişle ilgili bazı anılar canlanabilir, ancak bununla yüzleşmek, ruhsal açıdan ferahlama sağlayabilir. Yaratıcılığın artıyor, sanatsal bir aktivite veya yeni bir hobi seni mutlu edebilir. Evdeki düzenlemeler ve yenilikler, yaşam alanında ferahlık hissi yaratacak. Unutma, içsel hislerine kulak vermek, hayatının akışını olumlu yönde etkileyecek.
Bugün sahne ışıklarının üzerinde parlayacağın bir gün. Yaratıcılığın arttığı bu dönemde, kendini ifade etmek için mükemmel fırsatlar baş gösterebilir. İçsel özgürlüğün artarak, başkalarının gözünde dikkat çekmekten çekinmeyeceksin. İş hayatında kendini ortaya koyma isteğin belirginleşiyor, liderlik yeteneklerinle dikkatleri üzerine toplayabilirsin. Ancak, ego savaşlarından ve rekabetten uzak durmaya çalışmalısın. Duygusal ilişkilerinde sevgi ve tutku öncelikli olacak; sevgililerinle romantik planlar yapabilir ya da arkadaş çevrenle eğlenceli aktivitelerde bulunabilirsin. Kendine olan güvenin, seni yeni kapılar aralamaya teşvik ediyor. Hem içsel huzurunu sağla, hem de çevrendekilere ilham ver. Gün sona ererken, içsel bir tatmin bulacak ve yaratıcılığını besleyecek anılar biriktireceksin.
Detaylara olan düşkünlüğün ve pratik zekân, günün zorlukları karşısında seni güçlü kılan unsurlar olacak. Çevrendeki karmaşayı analiz etme yeteneğin, özellikle iş veya günlük sorumluluklarınla ilgili konularda seni doğru yönlendirecek. Küçük detaylarla ilgilenmek, bazen genel resmi görmende engel teşkil edebilir; bu yüzden büyük resme de bir göz atmayı unutma. İletişim konusunda dikkatli olmalısın; seçtiğin kelimeler, başkalarıyla olan ilişkilerini derinleştirebilir veya tehlikeye atabilir. Yaratıcı projelerine odaklanmak için mükemmel bir zaman; yeni fikirler geliştirebilirsin. Sağlığına dikkat etmelisin, stresin fiziksel sağlığına etkisi olabilir. Kendine zaman ayırmayı ihmal etme; bir meditasyon, yürüyüş yapma veya sevdiğin bir aktivite, ruhunu tazelemeni sağlayacak. Sevgide de tatlı bir sürpriz, ilişkini canlandıracak bir gelişme seni bekliyor. Özgüvenin, başkaları üzerinde derin bir etki bırakabilir, bu yüzden kendine güven.
Bugün adeta denge ve uyum arayışında olacaksın. Sosyal ilişkilerin öne çıkıyor; dostluk ve iş birliği sayesinde yeni fırsatlar kapını çalabilir. Farklı bakış açılarına açık olman, çevrendeki insanlarla olan bağlarını güçlendirecek. Sanat ve estetik konularına yönelik ilgin artış gösterebilir; yeni bir proje üzerinde kafa yormak için harika bir zaman. Duygusal olarak, ilişkilerinde daha da hassas bir tavır sergileyebilirsin. Kibarlığınla insanları etkileyebilir, güzellik ve zarafeti bir köprü gibi kullanarak kalpler kazanabilirsin. İçsel huzurunu sağlamak için biraz yalnız kalmayı deneyebilirsin; bu, ruhsal dengeni yeniden bulmana yardımcı olacak.
Derin duyguların ve sezgilerinin ön planda olduğu bir gün. İçsel bir keşif yapma arzusu, seni sırlarla dolu alanlara çekebilir. Başkalarının hislerini anlamak için bir çözüm sürecine girebilir, empati yeteneğini zirveye taşıyabilirsin. İlişkilerinde güç ve kontrol teması önem kazanıyor; bu konularda dikkatli olmalısın. Eski bir mesele yeniden gündeme gelebilir; geçmiş deneyimlerinden ders çıkarmak, seni daha güçlü bir birey haline getirecek. Tutkusal bir yaklaşım benimseyebilir, sevdiklerinle derin konuşmalara dalabilirsin. Karar alma yeteneğin artacak, sezgilerin seni doğru yollara yönlendirebilir. Güçlü bağlar kurma isteği, sosyal çevrendeki insanlarla olan ilişkilerini derinleştirebilir. Kendi iç dünyanla barışmak, sana muazzam bir huzur getirecek. Hayatında yeni bir sayfa açma isteği büyüyecek; bu da senin cesur adımlar atmana neden olabilir.
Bugün enerjin tavan yapacak! Yeniliklere ve maceralara açık olacağın bir döneme girmiş bulunuyorsun. Farklı kültürler ve insanlar seni büyüleyecek; bu, sosyal hayatında yeni kapılar açabilir. Yaratıcılığın da artacak, ilham dolu anlar yaşayacaksın. Eğitim, seyahat veya kişisel gelişimine dair atılımlar için ideal bir zaman. Bu süreçte, içgüdülerine güvenmek ve risk almaktan korkmamak faydalı olacak. Olumlu düşüncelerle hareket ettiğinde, karşına çıkan fırsatlar seni şaşırtacak kadar güzel olabilir. Sevgi hayatında ise, destekleyici ve enerjik bir atmosfer seni bekliyor; bu da ilişkilerini derinleştirmek için güzel bir fırsat. Hayallerinin peşinden koşmaktan geri durma!
Bugün, hedeflerin ve hayallerin arasında köprü kurmak için fırsatlarla dolu bir gün olacak. İçsel motivasyonun güçlü kalacak, bu da iş hayatında ya da kişisel projelerinde ileri adımlar atmanı sağlayacak. Geçmişteki deneyimlerinden dersler alarak, daha sağlıklı ve yapıcı kararlar vermek için ilham bulacaksın. Aynı zamanda, duygusal olarak biraz huzur arayışında olabilirsin; sevdiklerinle kaliteli zaman geçirmeyi ihmal etmemelisin. Dikkatini dağıtan unsurlara karşı dikkatli ol, gözlerin üzerinde, bu nedenle imajına ve sunduğun projelere özen göstermelisin. Karşılaştığın zorluklar, seni daha güçlü kılacak ve asıl potansiyelini keşfetmene yardımcı olacak. Sonuç olarak, bu dönemde kararlılığın ve disiplinin seni istediğin yere ulaştıracak.
Bugün, toplumla olan ilişkilerin ve sosyal bağlantıların ön plana çıkacağı bir dönemdesin. Yenilikçi fikirlerin ve yaratıcı projelerin, arkadaş çevrenden büyük destek bulacak. Duygusal olarak, bireysel özgürlüğüne ve bağımsızlığına daha fazla vurgu yapma ihtiyacı hissedeceksin. Ancak, başkalarıyla iş birliği içinde olmanın önemini de göz ardı etmemelisin. İletişim becerilerin, sorunları çözüme kavuşturmanda büyük bir etki yaratacak. Beklenmedik sürprizlerle karşılaşman da mümkün, bu nedenle açık fikirlilikle yaklaşmak önemli. Hayata dair felsefi bakış açını yeniden gözden geçirebilir, ilham verici düşüncelerle dolabilirsin. Duygusal derinliklerine inmek, içsel bir tatminsizlik hissini giderme potansiyeline sahip. Kendine olan güvenini tazele ve sıra dışı düşüncelerinle öne çık.
Duygusal derinliklerinle yüzleşme fırsatı bulabilirsin. İçsel dünyandaki dalgalanmaları anlamak, başkalarıyla olan ilişkilerini güçlendirebilir. Yaratıcılığın ön planda olacak; sanatsal bir projeye veya yeni bir hobiye yönelmek için ideal bir zaman. Uzaklarda bir arkadaşınla tekrar bağlantıya geçme isteği doğabilir; bu iletişim birçok duygu barındıracak. Kendini ifade etmek için altını çizmen gereken konular olabilir; iç sesini dinle. Bugün, karamsar düşüncelerin yerine umut ışığının parladığını göreceksin. Şayet günlük yaşamında bir sıkıntı hissedersen, sakin bir yer bulup meditasyon yapman, zihnini arındırmana yardımcı olabilir. Unutma, sezgilerinle hareket ettiğinde doğru yolu bulma olasılığın artıyor.
