“Abdurrahman Palay”:

“Abdurrahman Palay”:

 Aktör, Yönetmen, Senarist, Seslendirme Sanatçısı

Pınar Çekirge, 14 Nisan 2002 tarihinde aramızdan ayrılan Abdurrahman Palay’ı anlatıyor…

Bugün 14 Nisan. Abdurrahman Palay‘ın aramızdan ayrılışının on dokuzuncu yılı.

“Ses’de Saat 6 Tiyatrosu kurulmuştu. Ben orada çalışıyordum. Bir gün ‘Jeanne d’ Arc’da başpiskopos rolünü oynuyordum. İlk temsil matbuat mensuplarına ait idi. Bu meyanda Ekrem Reşit Rey de hazır bulunuyormuş. Her halde sesimi ve hareketlerimi beğenmiş olacak; radyofonik temsillerde oynamak üzere radyoya davet etti. Ben de değerli hocamın bu davetini kabul edip radyoya intisap ettim.” (1)

Abdurrahman Palay: Aktör, yönetmen, senarist, seslendirme sanatçısı. Türkiye tiyatro ve sinemasında gerçek bir simge. Bir usta. Bir döneme, üstelik büyük harflerle atılan imza…

O ses. Alıp götüren, içe işleyen o ses.

Genç, şefkatli, mağrur, güven veren, bazen hırçın. Bazen sıcak, mutedil, bazen  kuvvetli ve sert esen bir rüzgara dönüşen o ses.

Yeşilçam jönlerini biraz da Abdurrahman Palay’ın sesiyle sevmedik mi?

Şimdi düşünüyorum da, her beyaz perde oyuncusunu bambaşka ve ona yaraşan bir üslup, renk, duygu ile konuşmuştu Abdurrahman Palay.

Sesi yıllar yılı, hatta bugün bile, sinemanın başrol oyuncularıyla özdeşleştirilmişti.

“Efendim, mikrofon sahne gibi olmuyor. Sahnede vak’alar cereyan ettiği için, insan kendini bu piyeslerin cereyanına kaptırarak heyecanı filan unutuyor. Mikrofonda bu olmadığı için gayri ihtiyari heyecanlanıyorum.” (2)

Işıksız, loş, havasız stüdyolarda geçen uzun çalışma saatleri… Yorgun, gergin, yıpratıcı.

Teknik imkansızlıklar nedeniyle bazı sözcükler, seslendirme esnasında yutuluyordu. Özellikle de, h ler. Hayır”, artık N’ayır”dı. Olamaz olmuştu N’olamaz.

Film fragmanları, arkası yarınlar, radyo tiyatroları…

1923 yılında İstanbul’da dünyaya gelmişti Abdurrahman Palay.

Tiyatro yolculuğu Samatya Halkevi’nde başlamıştı. Sonrasında, Saat 6 Tiyatrosu, İstanbul Radyosu Temsil Kolu, Lale Oraloğlu Tiyatrosu, Arena Tiyatrosu, Abdurrahman Palay Tiyatrosu, İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları

Alkışlar, turneler, provalar.

Bütün o oyunlar. Ermiş Jean, Fırtına, Saygılı Yosma, Akif Bey, Miras, Dilekçe, Yavru Kartal, Otobüs Durağı, Annemi Hatırlıyorum, Hint Domuzları, Anastasia, Hırçın Kız, Sam Rüzgarı, Dr.Feud ve Hastası, Kahvehane, Bana Dokundu, Baba Parası, Cendere, General Çöpçatan, Foto Finiş ve diğerleri…

Kahpenin Kızı, Beklenen Şarkı, Ayşecik Boş Beşik, O Kadın, Şöhretin Sonu, Ahtapotun Kolları, Üç Kurşun, Naylon Leyla…. Oynadığı, yönettiği, senaryosunu yazdığı sayısı yüze yakın film…

1960’larda Abdurrahman Palay Tiyatrosu‘nu ve Oya Film şirketlerini kurdu.

Karadan kara, zifirden kara zamanları da oldu. Sevinçli, mutlu zamanları, alkışlarla çoğalan başarıları, gönül yorgunlukları, hayal kırıklıkları da. Hatta bir sezon General Çöpçatan oyununu Münir Özkul ve Abdurrahman Palay farklı tiyatrolarda karşılıklı oynadılar. Sahneye yaraşan son derece etkileyici fiziği ve ışığına oyun gücünü katıp, yaşar kıldığı her karaktere hayat veriyordu.

“Bir akşam Cerrahpaşa Semt Ocağı’nda Mahmut Yesari’nin bir eserini oynuyorduk. Ben bu piyeste deli rolündeydim. Teneke sesleri ve gürültüler arasında sahneye çıktım. Tabii, deli olduğum için bağırıp, çağırıyordum. Seyirciler arasında bir kadın benim bu halimi görünce düşüp bayılıyor. Hastahaneye kaldırılan kadıncağız bir saat sonra doğruluyor.”

“Oynadığımız bir piyeste bir aşk sahnesi vardı. Onu, sahnede şu şekilde canlandıracaktık. İki aşık bütün bir gece başbaşa kalıyorlar ve nihayet sabah oluyor. Bu sahneyi oynamaya başladık. Tam ışıkları söndüreceğimiz zaman ansızın cereyan kesilmez mi? Bereket versin ışıklar biraz sonra yandı ve sabah oldu!” (3)

Hazindir, tıpkı Kerime Nadir’in cenaze töreninde olduğu gibi, Abdurrahman Palay’a son veda için de, Yeşilçam vefasız davranmıştı. Uğurlamaya gelenler arasında yıllar yılı seslendirdiği aktörler yoktu. Bir kişi hariç…

“Ayhan İşık da aynı sesle, ‘N’ayır!’ diyor; Clark Gable da, Ediz Hun da, Gary Cooper da, Yılmaz Güney de. Son yönettiği ‘Duvar’ filmine kadar çirkin kralın sesini hiç duyan oldu mu? ’N’asla!’. Hepsi de Abdurrahman Palay çünkü.” (4)

Aktör Abdurrahman Palay’ı kızı, Oya Palay‘dan dinlemek istedim. Üstelik baba kız bir filmde, doğru hatırlıyorsam, 1967 yapımı Acı Türkü, birlikte  çalışmışlar. Abdurrahman Palay yönetmiş, Oya Palay oynamış.

Pınar Çekirge: Abdurrahman Palay aktör, senarist, rejisör, seslendirme sanatçısı… Sence hangisi daha önemliydi onun için?

Oya Palay: O önce aktördü. Tiyatro oyuncusuydu.

Pınar Çekirge: Uzun süre tiyatro ve sinemayı, seslendirme çalışmalarını beraber sürdürmüş. Ama zamanla tiyatro oyunculuğunu bir adım geriye atmış sanki ne dersin ?

Oya Palay: Ölene kadar tiyatroyu çok sevdi ve erken bıraktığı için hep pişmanlık duydu. Sahnede daha söylenecek çok sözü olduğunu yinelerdi sık sık. Pek çok oyunda rol almasına rağmen, tiyatro sahnesinde olmayı özlediğini, hatta çok özlediğini biliyorum. Rollerini, provaları, kulisi özlüyordu.

Pınar Çekirge: Cahide Sonku, Jeyan M.Ayral, Bedia  Muvahhit başta olmak üzere, hemen hemen döneminin tüm oyuncularıyla sahne almış. Mesela Yıldız Kenter’i “İsyancılar” filminde yönetmiş. Unutamadığı rollerden bahseder miydi?

Oya Palay: İsyancılar önemliydi O’nun için. O filmde severek çalıştığından bahsederdi. Aslında tiyatroda çok güzel roller oynamış. Hepsinden mutluydu.Öyle anlatırdı.

Pınar Çekirge: Yönetmen olarak nasıldı… Sette kızı olmanın ayrıcalığını yaşadın mı ?

Oya Palay: Sette Abdurrahman Palay’ın kızı olarak herhangi bir özel muamele görmedim. Babam işi gündeme geldiğinde disiplinli ve ayrıca çok adaletliydi. Bu nedenle, küçük bir çocuk da olsam kayrılmam mümkün değildi.

Pınar Çekirge: Genelde aktör kimliği ile değil de seslendirme sanatçısı olarak tanıtılıyor Abdurrahman Palay. Tamam mikrofon başında da oynayarak, karaktere sesiyle hayat veriyordu. Ne dersin ?

Oya Palay: Geçen onca yıla rağmen o filmler hala büyük bir ilgiyle izleniyorsa, bunda oyuncular, rejisör, teknik ekip kadar dublaj sanatçılarının da payı büyük ve yadsınamaz. Ferdi Tayfur, Agah Hün, babam, Hayri Esen, Sadettin Erbil, Mücap Ofluoğlu, Toron Karacaoğlu var seslendirme yapan. Kadınlarda da ise, Adalet Cimcoz, Jeyan M. Ayral, Nevin Akkaya, Nedret Güvenç, Alev Koral, Tijen Par ilk aklıma gelenler. Çocuk oyuncuları da Birsen Kaplangı, Nilgün Kasapbaşoğlu, Fatoş Balkır konuşurdu o yıllarda.

Pınar Çekirge: Ustam dediği oyuncular, yönetmenler kimlerdi ?

Oya Palay: Bu konuda sadece Yılmaz Güney’i insan ve oyuncu olarak çok sevdiğini söyleyebilirim. Babamın Yılmaz Güney’le aralarında sıkı bir dostluk vardı. O’na sesini vermekten büyük zevk alırdı örneğin. Bana göre de, sesi en çok Yılmaz Güney’e yakışırdı. Cenaze törenine Göksel Arsoy gelmişti bir tek. “Abdurrahman Bey’e olan vefa borcumu ödemeye geldim” demişti.

İnce bir sis halinde kırağı düşüyor pencere camlarına. Pervazda şebnemler pırıldıyor belli belirsiz. Abdurrahman Palay’ın o tanıdık sesini duyar gibi oluyorum yeniden. Dudaktan dökülen hıçkırıklara eşlik eden o ses…

PINAR ÇEKİRGE

Kaynakça :

(1,2,3) Fikret Akın röportajı. “Bir Radyofonik Temsil San’atkarı : Abdurrahman Palay ”

(4) Belgin M.: “Sine Masal”, Literatür Yay. İstanbul, 2021

Not : Bu yazının oluşumunda değerli katkıları için Oya Palay, Tekin Deniz, Mehmet Atak’a çok teşekkür ederim.

0
Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün enerjinin oldukça yüksek olduğu bir gün; kendini cesurca ifade etme ve yeni girişimlerde bulunma isteği içinde olacaksın. İletişim becerilerin ön plana çıkacak, çevrendekilerle etkili bir şekilde bağlantı kurabilme yeteneğin sayesinde güçlü ilişkiler geliştirebilirsin. Ancak, ani kararlar almaktan kaçınmalısın; düşünmeden hamle yapmak, plana sadık kalmanı zorlaştırabilir. İş ve özel yaşamında yeniliklere açık olmalı, dengeyi sağlamak için sabırlı davranmalısın. Zaman zaman biraz öngörüsüz davranmaktan kaçınarak, stratejik adımlar atmalısın. Bugün kendine güvenin artacak; bu da yeni fırsatlarla karşılaşmanı sağlayabilir. Sosyal çevrende liderlik vasıflarını sergileyebilir, başkalarına ilham verebilirsin. Ancak, başkalarının fikirlerine de açık olmalı, empati kurarak dinlemeyi unutmamalısın. Genel olarak, bu dönem yeni başlangıçlar için uygun, ancak ayrıntılara dikkat etmek temel kuralın olmalı.

BOĞA BURCU YORUMU

Bugün, maddi konularla ilgili yeni fırsatlar kapıda. Sabırlı yaklaşımın, kazançlarını artırmada anahtar rol oynayacak. İkna kabiliyetin, iş ortamında seninle aynı amaçları güden kişilerle güçlü işbirlikleri kurmanı sağlayabilir. Sosyal ilişkilerde duygusal bir bağ kurma isteği ön planda. Sevdiklerinle yapacağın samimi bir sohbet, iletişimini derinleştirebilir. Kendine dönük, içsel huzuru sağlamayı hedeflemelisin. Planetlerin bir araya gelmesi, seni yeni deneyimlere yönlendirecek; değişikliklere açık ol. Unutma, rahat bir yaşam için bazen konfor alanından çıkmak gerekmekte.

İKİZLER BURCU YORUMU

Bugün, zihin gücünüzün üstünlüğü ön planda. Fikirlerinizi paylaşma isteği yoğunlaşırken, iletişim becerileriniz dikkat çekici şekilde parlayacak. Sosyal çevrenizle bağlantı kurmak için harika bir dönemdesiniz; yeni insanlarla tanışabilir, ilgi alanlarınızı zenginleştirecek tartışmalara girebilirsiniz. Ancak, bazı durumlarda dikkatinizin dağılması söz konusu olabilir. Bu nedenle, planlarınızı iyi organize etmeli ve ayrıntılara dikkat etmelisiniz. Öğrenmeye ve keşfetmeye açık olduğunuz bu zaman diliminde, geçmişte biriktirdiğiniz bilgileri aktif olarak kullanabileceksiniz. Kısa seyahatler veya yolculuklar, zihninizi dinlendirebilir ve yeni deneyimler sunabilir. Unutmayın, meraklı ruhunuz her zaman sizi yeni fırsatlara yönlendirebilir. Duygularınızı ifade etmekte ve başkalarıyla bağ kurmakta tutkulu olacaksınız; bu, insanlarla olan ilişkilerinizi güçlendirdiği kadar, kendi içsel yolculuğunuza da katkı sağlar. Unutmayın, esnekliğiniz ve adaptasyon yeteneğiniz bugün büyük bir avantaj oluşturacak, bu da sizi birçok karmaşadan çekip çıkarabilir. Gökyüzündeki etkileşimlerin boğucu hissettirebilecek, ama sonuçları yaşamınızı dönüştürecek kadar etkili olacak.

YENGEÇ BURCU YORUMU

Duygusal derinliklerinle yüzleşebileceğin bir gün. İçsel huzurunu sağlamak için yalnız kalmayı tercih edebilirsin. Aile ve sevdiklerinle geçireceğin zaman, ruhsal olarak kendini yenilemeni sağlayacak. Duygusal ihtiyaçlarını göz ardı etmemek, ilişkilerine olumlu yansıyacak. İçindeki şefkat ve yardımlaşma duygusu, çevrendekilere ilham verebilir. Ayrıca, kendini ifade ederken daha cesur olman gereken anlar yaşayabilirsin. Yenilikler peşindeyken, geçmişten gelen anıların seni etkileyebilir. Dengeyi sağlamak adına geçmişle barışmalısın. Maddi konularda dikkatli olmalısın, ani kararlar almaktan kaçınmalısın.

ASLAN BURCU YORUMU

Kendini sahnede parlayan bir yıldız gibi hissedeceksin, bu da cesaret ve güven gerektiren fırsatları karşına çıkarabilir. Yaratıcılığın doruk noktasında olacak, ilhamın akışına kapılabilirsin. Ancak, dikkat etmen gereken nokta, egonun seni baskılar altında bırakmasına izin vermemek. Sosyal çevrendeki ilişkilerde eşitlik sağladığın sürece, arkadaşlarınla olan bağların güçlenecek. Sevgiyi ve takdiri dolu dolu hissetme şansına sahip olacaksın. Özgüvenin yüksek; bu, karşına çıkan zorlukları aşmanı kolaylaştıracak. Kendinle dış dünyayı bir denge içinde tutabilmelisin. Bu dönemde doğru kararlar almak, sana uzun vadede fayda sağlayacak. Unutma ki, kalbinin ve aklının sesine kulak vermek, seni hayalini gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaştıracak.

BAŞAK BURCU YORUMU

Bugün detaylara olan dikkatiniz öne çıkıyor; küçük işlerde bile belirgin bir titizlikle hareket edeceksiniz. Belki küçük bir düzenleme ya da organizasyon yapma isteği duymakta olabilirsiniz. Bazı konularda eleştirel yaklaşma eğiliminiz artabilir; bu durum, iletişimde sınırları zorlamanıza neden olabilir. Duygularınızı ifade etmekte zorlanırsanız, içsel sakinliğinizi korumak için derin nefes almayı ihmal etmeyin. Sosyal ilişkilerinizde samimiyet arayışında olacaksınız; güven duyduğunuz insanlarla zaman geçirebilmek için planlar yapabilirsiniz. Sağlık konularına yönelik daha dikkatli ve özenli olma konusunda kendinizi motive edebilirsiniz; belki yeni bir egzersiz programına başlamak için uygun bir zaman. Her şeyin yoluna gireceğine dair duyduğunuz inanç, sizi hem güçlü kılacak hem de çevrenizdekilere destek olmanızı sağlayacaktır.

TERAZİ BURCU YORUMU

Huzur arayışın bugün daha fazla belirgin hale gelebilir. Sosyal ortamlarda bulunma isteği artıyor. İlişkilerde dengeleri korumak için elinden geleni yaparken, bazı çevrelerde uyum sağlamakta zorlanabilirsin. İçsel huzurunu bulmak adına yalnız kalmak isteyebilirsin. Bu dönem, güzellik ve estetik konularına yönelmek için uygun. Sanatsal yeteneklerini sergileme fırsatı bulabilirsin. Kendine karşı nazik ol ve sevdiğin şeylere yönelmek için fırsatları değerlendirmeyi unutma. Akşam saatlerinde samimi paylaşımlar, seni daha iyi hissettirecek. Duygularını ifade etme fırsatlarını kaçırmaman faydalı olabilir.

AKREP BURCU YORUMU

Duygusal derinlikler ve gizli hisler, bugün ön planda. İçsel dönüşümler söz konusu, kendini yeniden keşfetme ihtiyacı doğabilir. Başkalarının düşüncelerinden çok, kendi iç sesine odaklanmakta fayda var. Güçlü sezgilerinle, karanlık açılara ışık tutabilirsin. İletişimlerde samimiyet, gerilimleri azaltacak. İlişkilerdeki tutku ve bağlılık, yüzeye çıkabilir; duygusal bağların kuvvetleniyor. Bir şeyi geride bırakma veya yeni bir başlangıç yapma konusunda cesur olabilirsin. Finansal konularda dikkatli olmalı, neye yatırım yaptığını iyice tartmalısın. Sürprizler ve beklenmedik değişimlere hazırlıklı ol; bu, yeni fırsatlar doğurabilir. Kendi iç dünyanda barış sağlamak, ruhsal ve bedensel sağlığına iyi gelecektir. Gözlemlerini derinleştir ve hislerine güven, doğru yönü bulmana yardımcı olacak. Sosyal çevrende bazı kişilerle derin ve anlamlı bağlantılar kurabilirsin. Kendini ifade etmekten çekinme; sana iyi gelen insanlarla bir araya gelmek, ruhunu besleyecek.

YAY BURCU YORUMU

Bugün enerjin yüksek, yeni deneyimlere açık olmanın tam zamanı. Seyahat etme isteğin artabilir; belki de kısa bir yolculuk yapma fırsatını değerlendirebilirsen. Sosyal çevrenle bağlantı kurmak, özellikle ilginç insanlarla tanışmak için harika bir gün. İçinde birikmiş düşünceler var, bunları paylaşmak için cesaret bulabilirsin.Çalışmalarında daha yaratıcı ve özgür bir yaklaşım benimseyebilirsin, bu da seni daha verimli kılabilir. Aşk hayatında ise sürprizler kapıda; belki de beklemediğin biri, kalbini çalabilir. Kendine güven ve içsel sesini dinle, tüm bunlar seni daha ileriye götürecek. Kendini ifade etme biçiminde farklılıklara açık ol. Bu süreçte hem kendine hem de çevrendekilere ilham verebilirsin. Merak duygun, yeni kapılar açar.

OĞLAK BURCU YORUMU

Planlarında bir değişiklik yapma ihtiyacı hissedebilirsin. Bugün, uzun vadeli hedeflerine odaklanmak ve onlara ulaşmak için gerekli adımları atman gereken bir dönemdesin. İş ve kariyer odaklı düşüncelerle dolup taşarken, duygusal tarafını ihmal etmemek önemli. Ailevi ilişkilerde daha şefkatli ve anlayışlı olmaya özen göster. Esneklik göstermek, bu dönemde karşılaşabileceğin zorlukların üstesinden gelmene yardımcı olacak. Yaratıcılığını kullanmak için harika bir zaman; içindeki sanatsal yönü ortaya çıkarabilirsin. Gizli kalmış yeteneklerini sergilemekten çekinme. Sosyal çevrende yapacağın bir konuşma, yeni fırsatların kapısını aralayabilir. Sağlığınla ilgili konulara dikkat etmeyi unutma; spor yapma isteğin artabilir. Kendine olan güvenini pekiştirirken, başkalarının görüşlerine de kulak vermek faydalı olacak. Başarıya ulaşmak için gereken kararlılık ve disiplin seninle.

KOVA BURCU YORUMU

Bugün, yenilikçi fikirlerin ve özgür ruhun ön plana çıkıyor. Sıradanlıktan uzaklaşma arzusu, çevrendeki insanlarla olan etkileşimlerini canlandırabilir. Düşüncelerini cesurca ifade etmek, seni beklediğin ilgiyi çekmeye yaklaştırıyor. İnovatif projelere yönelmek ve toplumsal konularda söz sahibi olmak için harika bir zaman. Arkadaş çevrendeki bazı kişilerle görüş alışverişin, daha önce fark etmediğin perspektifleri açığa çıkarabilir. Duygusal anlamda ise, içsel huzurunu sağlamak için yalnız kalmak isteyebilirsin. Dokunsal deneyimler sana iyi gelecek; doğayla zaman geçirmek veya sanatsal bir hobi ile uğraşmak ruhunu besleyecek. Unutma, özgürlük arayışın, kendi benzersizliğini bulmana yardımcı olacak.

BALIK BURCU YORUMU

Hayal gücünün zirveye çıkacağı, içsel derinliklerine dalma arzusuyla dolu bir gün. Duyguların yoğunluğu seni etkileyecek, bu nedenle sanatsal yönlerini keşfetmek veya ruhsal pratiklerle meşgul olmak için harika bir zaman. Sevdiklerinle olan ilişkilerin ön plana çıkacak; onlara karşı duyduğun bağlılık ve şefkat, aranızdaki bağı daha da güçlendirebilir. Bir dost veya aile üyesiyle derin bir sohbet gerçekleştirebilirsin, bu da aranızdaki bağı derinleştirecek. Önündeki zorluklar karşısında sezgilerin güçlü olacak; iç sesine kulak vermen, doğru kararlar almanı sağlayacak. Kendini ifade etme biçiminde bir değişim hissedebilirsin, yeniliklere açık ol. Ancak, aşırı duygusal tepkiler vermekten kaçınmalısın. İçsel huzurunu sağlamak adına yalnız kalabileceğin anlara ihtiyacın var. Sonuç olarak, ruhsal ve duygusal derinlikler seni bekliyor, bu yolculukta kendini bulabilirsin.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM