1
Bu yıl İKSV İstanbul Film Festivali’nde onur ödülüne değer görülen Özener ile bu uzun yolculuğu konuştuk.
– İKSV İstanbul Film Festivali’nde onur ödülüne değer görüldünüz. Duygularınızı bizimle paylaşır mısınız?
Çok mutlu oldum tabii ki. Şarkıları plaklardan çalınan biri değilim, stüdyoda şarkı dublajı yapan bir emekçiyim. Dolayısıyla mesleğim ile ilgili bir ödül aldığımda onore oluyor, emeklerimin karşılığını görmüş oluyorum. Müzik dünyasından aldığım ödüllerle, sinema dünyasından aldığım ödüller arasında anlam farkı oluyor. Hatırlanmak ve vefa göstermeleri beni çok mutlu ediyor.
– Benim gibi Yeşilçam sevenler sizi hep merak etti. Nostalji şarkıların sevilmesinde katkınız büyük. Sizi sizden dinleyebilir miyiz?
Halkımın beni bu kadar merak ettiğini bilmiyordum. Albümüm çıktıktan sonra sevenlerim etrafımı sarıp adeta hesap sordular. Bizi yıllarca kendinizden mahrum ettiniz dediler. Meğer nostalji şarkılarının ilgi görmesinde benim de katkım varmış da haberim yokmuş. Esasında, yerim yurdum belliydi. Ünlü bir ablanın kardeşiydim fakat kapımı çalan da olmadı herhalde. Kim bilir belki de yaşamıyor zannediyorlardı. Sanırım jeneriklerde adımın nadir yazıyor olması da kim olduğumu gölgelemiş.
– Yeşilçam oyuncularının söylediği şarkıları siz seslendiriyordunuz. Nasıl başladı bu süreç ve ne hissederdiniz?
Dublaj sanatçılığı gölgede kalmak demektir. Vitrindeki aktris veya aktörler ön plandadır. Mesleğin kaderi bu. İşin mutfağında olmak bu demek. 62 senesinden itibaren birkaç filmde seslendirme yapmışım fakat milat 67 yılındaki Sinekli Bakkal filmidir. Filmlere müzik yapan Metin Bükey, apar topar beni Acar film stüdyosuna götürdü, gidiş o gidiş. Sonrasında filmden filme koşturur oldum. 75 senesindeki “Civciv Çıkacak” filmi ile bitirme kararı aldım. 78 senesine kadar Metin’in hatırını kıramayarak birkaç filmde daha şarkı okudum fakat şarkılı salon filmlerinin yerini erotik filmlerin aldığı dönemde benim de dublaj maceram bitmiş oldu. Kâğıt üstünde (1961-1978) 17 senelik dublaj, (1954-1976) 22 senelik bir gazino hayatım var. Sabite Tur ve Perihan Altındağ’ın alt kadrolarında başlayıp Zeki Müren’le devam eden gazino hayatım, dönemin büyük gazinolarından biri olan olan Bebek Belediye’deki assolistliğim ile bitti. 90’lı yıllara kadar özel gecelerde şarkı okumaya devam ettim. Yıllarca evde oturduktan sonra 2006’da yapmış olduğum albümden sonra, oğlum Barkın ile yeniden konserler vermeye başladım. Gücüm yettiğince de devam etmeye çalışıyorum. Toplamda 67 yıllık bir yolculuk olmuş oluyor. Ne mutlu bana ki bugünleri görebildim.
– Aslında siz ülkenin ilk dublaj sanatçılarındansınız, çok zor ve özveri isteyen bir meslek. Filmdeki oyuncunun durumuna göre şarkı söylemek, sesi kısıldığında, hasta olduğunda ya da çok neşeli olduğunda duruma göre duygu değişimi… Bana göre ses sanatçılığı yanında oyunculuk da yapmışsınız.
Sesimle bir nevi oyunculuk yaptığım doğrudur. Biz dublaj sanatçılarının yeteneği de buradan gelmektedir. Ses tonunun uygunluğu ve kalitesinin yanında, her oyuncuya göre sesini değiştirebilmek de yetenek ister. Dolgun dudaklı-balık etli Türkan Şoray ile sarı saçlı-Batı görünümlü Filiz Akın’ı farklı ses tonları ile okuyordum. Fosforlu Cevriye’de bıçkın, Buruk Acı’da bedbaht, Karagözlüm’de balıkçı kız oluyordum. Ses dublajı veya benim gibi şarkı dublajı yapan her meslektaşım çok güzel işler çıkarmışız. Malum, ülkemizde dublaj en üst seviyede ve kalitede.
– Seslendirirken en zorlandığınız sanatçıyı ve durumu bizimle paylaşır mısınız?
Sanatçı değil, sahneler beni zorlardı. Kölen Olayım filmi ve şarkısında zorlandığımı hatırlıyorum. “Gökyüzünde yalnız gezen yıldızlar” ve “Ben seni unutmak için sevmedim” şarkılarında kısık ve hazin bir ses tonu ile okumam gerekiyordu. Sayısız tekrardan sonra sesim kısılmıştı.
– Ülkemizde telif hakları sorunu hep vardı ve hâlâ devam ediyor. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Eskiden telif hakları ve sosyal haklar konusunda daha kötüydük. TV kanallarında oynayan filmlerden, her yerde çalınan şarkılarımızdan bir pay almak mümkün değildi. İlerleyen yıllarda biraz daha iyileştirme yapıldı fakat daha yapılacak çok iş var. Özellikle emekli maaşı ile geçinmek zorunda olan benim gibi sanatçılar, telif haklarından gelebilecek ek gelirler ile ayakta durmaktalar. Bu konuda devletimizin daha titiz ve koruyucu olmasını bekliyoruz.
– Sanata yıllarınızı vermiş biri olarak Türkiye’nin en büyük sorunu nedir sizce?
Eğitimdir herhalde. Toplumsal sorunlarımızın çözülemeyeşinin en büyük sıkıntısıdır bu. 7’den 70’e herkese lazım. Başka türlü ilerlemek ve gelişmek mümkün olmayacaktır.
– Bu meslekte tercih edilmenizdeki en önemli unsur nedir sizce?
Tercih edilmemin en büyük sebebi, senkron tutturmadaki becerimdir herhalde. Fakat ses tonu ve okuyuş stili de bir etkendir. Yukarıda bahsettiğim her sanatçıya başka bir ton ile okuyabilme yeteneği de bir başka tercih sebebidir. Salon filmleri eğlendirmek ve ağlatmak üzerine senaryolar içeriyordu. Mendil ıslatabilme ayrı bir özelliktir. Bülbül gibi şakıyan bir ses tonu, seyirciyi ağlatamayabilir. Karakteristik bir ses tonu, her sahneye uygun olmayabilir. Benim dönemimde çok yüksek ses aralığına sahip veya şöhretli birçok sanatçı vardı fakat beni tercih ettiler. Taklit edilemeyen bir ses tonum var. “Keriz” dediğimiz şarkı nağmeleri bende bulunmaz. Şarkıyı bozmak, adeta yeniden bestelemek benim tarzım değildir. Sinekli Bakkal filmine gittiğimde duru ve üsluplu okuyuşum tonmayster ve yönetmenleri etkilemiş olacak ki bir daha beni bırakmadılar. Deneme için stüdyoya girip 2-3 şarkı okuduktan sonra koridorlara çıkıp “Türk filmlerinin sesini nihayet bulduk” dediklerini hatırlıyorum.
Bugün enerjin üst düzeyde ve bu durum etrafındaki insanlara da yansıyacak. Yeni projelere atılmak için mükemmel bir zaman dilimindesin. Fikirlerinle dikkat çekebilir, liderlik özelliklerini ön plana çıkarabilirsin. Ancak aceleyle karar verme; her yönüyle değerlendirdiğin takdirde daha sağlam adımlar atabilirsin.İlişkilerde ise, duygusal derinlikler söz konusu olabilir. Sevdiklerinle olan iletişimini güçlendirecek fırsatlar çıkabilir karşına. Duygusal yönünü açığa çıkarmaktan çekinmeyerek, samimiyetle paylaşımlarda bulunmak, bağları kuvvetlendirebilir. Sağlık konularına dikkat etmen gereken bir dönemdesin; dinlenmeye özen göstermelisin. İçsel huzurun için meditasyon ya da doğa yürüyüşleri faydalı olabilir. Günün sonunda, içsel bir tatmin hissi yaşaman mümkün. Her şey senin için bir öğrenme ve gelişim fırsatı olarak karşına çıkacak.
Bugün, hayatın sunduğu konfor alanını derinlemesine sorgulamak isteyebilirsin. Malum, güven arayışı Boğa'nın doğal bir özelliği. Fakat, alışkanlıklarınla yüzleşmek, seni beklenmedik güzelliklerle tanıştırabilir. Finansal konularda dikkatli olman gerekiyor; harcamalarını gözden geçirmek ve bütçeni yönetiminde titiz olmak, gelecekteki kararlılığın adına önemli bir adım olabilir. İlişkilerde ise, içtenlik ve samimiyet ön plana çıkacak. Sevdiklerinle olan bağların, derin anlamlar kazanırken, yeni ve heyecan verici bağlantılar kurma şansın yok değil. Duygusal anlamda, kendini ifade etmenin yollarını arıyorsun; bunu yaparken içten olman, kalbinin sesini duymanı kolaylaştıracak. Yeni bir hobi veya ilgi alanı edinmek, ruhunun tazelenmesine yardımcı olurken, yaşamına renk katabilir. Kendinle barışmak ve huzuru bulmak adına bir adım atmak için uygun bir zamandasın.
Bugün iletişim becerilerin ön plana çıkıyor. Düşüncelerini özgürce ifade etmek için harika bir zaman. Yeni insanlarla tanışmak, fikir alışverişinde bulunmak ve sosyal ortamlarda var olmak seni besleyecek. Öğrenme isteğin artabilir; ilgi duyduğun konularla ilgili bilgi edinmek için hevesli olabilirsin. Arkadaşlarınla geçireceğin zaman keyifli sürprizler getirebilir. Ancak, dağınık düşüncelerin ve çok fazla aktiviteye daldığında dikkatini toparlamakta zorlanabilirsin. Kendine bir odak noktası belirleyerek daha verimli olabilirsin. Romantik ilişkilerde, açık iletişim ve anlayış, gelişmekte olan bir bağın temelini oluşturabilir. İkili ilişkilerdeki yanlış anlamaların üstesinden gelmek için düşüncelerini net bir şekilde aktar. Bugün, sanatsal bir projeye yönelmek, yaratıcılığını besleyecek fırsatlar sunabilir. İçsel dünyana dönüp duygularına zaman ayırmayı unutma.
Işık saçan enerjin ve karizman çevrendekileri etkilemek için mükemmel bir fırsat sunuyor. Kendine güvenin ile beğenilme arzusunu birleştirerek, sosyal ortamlarda adeta parlayabilirsin. Sanatsal yönlerini keşfetmek için harika bir dönemdesin; yaratıcılığın akışkan bir şekilde gelişirken, başkalarının takdirini kazanabilirsin. Ancak, dikkat etmen gereken bir denge var. İlişkilerinde aşırı gurur veya otorite verme isteği, küçük gerginliklere yol açabilir. Empatiyle yaklaşmayı unutma; sevdiklerinle olan bağlantını güçlendirmek için samimiyet ve anlayışla ilerle. Kendi iç dünyana zaman ayırmayı da ihmal etme; biraz yalnız kalmak, içsel huzurunu bulmana yardımcı olabilir. Bugün, kalplerde unutulmaz izler bırakma potansiyelin var.
Detaylara olan düşkünlüğün bugün öne çıkıyor. Küçük ama önemli şeyleri fark etme yeteneğin etrafındaki insanları etkileyebilir. Herhangi bir projede düzen ve sistem oluşturma arzun, başarıya giden yolda sana rehberlik edecektir. Sağlık konularına da zaman ayırmalısın; bedenine nazik bir şekilde yaklaşmak yarar sağlayacak. İletişimdeki netliğin, bazı belirsizlikleri ortadan kaldırmana yardımcı olabilir. Duygusal anlamda ise, sevgiye olan açlığın seni yeni bağlantılara itebilir; karşılaşacağın insanlarla derin ve anlamlı sohbetler gerçekleştirebilirsin. Pragmatik yaklaşımın, iş hayatında sağlam adımlar atmanı sağlayacak. Bugün, her şeyin bir denge içerisinde olması gerektiğini hatırlamanda fayda var.
Denge arayışın, ilişkilerinde ve sosyal yaşamında kendini daha da belirgin hale getirecek. Başkalarıyla olan etkileşimlerin seni yeniden şekillendirecek; empati yeteneğin bu dönemde ön planda olacak. Yalnız kalmaktan korkma, kendi iç dünyana bir yolculuk yaparak, içsel huzurunu bulabilirsin. Estetik ve güzellik arayışında bulunmak, ruh halini olumlu etkileyecek. İş ve kişisel projelerine yönelirken daha yaratıcı fikirler üretebilir, sanatsal faaliyetlere yönelebilirsin. Aniden ortaya çıkan fırsatlar beni cezbedecek, hemen harekete geçmeyi unutma. Sağlığına dikkat etmeyi ihmal etme, beden ve zihin dengesini sağlamak için yürüyüş veya meditasyon gibi ritüeller yapabilirsin. Unutma, sürdürdüğün tüm ilişkilerde samimiyet ve sadakat, senin gerçek gücün olacak.
Derin tutkular ve yoğun duygular içinde yüzüyorsun. İçsel değişimlerin seni güçlü bir kapasiteyle donatıyor. Başkalarının düşüncelerine karşı duyarlılığın artmışken, empatik yeteneklerin de bir o kadar güçleniyor. Gizli kalmış gerçeklerin gün yüzüne çıkmasıyla birlikte, ilişkilerinde derin bir anlayış ve bağ kurma fırsatın var. Kendini ifade etme biçiminde cesur adımlar atabilirsin, bu da seni daha da özgüvenli kılacak. Aşk alanında tutku dolu anlar seni bekliyor. Eğer bir ilişkin varsa, partnerinle paylaştığın duygusal derinlik artabilir, yenilikler ve sürprizler gündeme gelebilir. Bekar olanlar içinse, geçmişten gelen birinin yeniden görüşme teklifinde bulunma ihtimali var. Karar almadan önce içsel sesini dinlemekte fayda var.Kariyerinde bazı değişiklikler söz konusu olabilir; yeni projeler ve fırsatlar kapını çalabilir. Ancak, detayları ve zorlukları göz ardı etme, düşüncelerini netleştirerek adım atmalısın. İş birlikleri ve ortak çalışmalar ilerlemeni hızlandırabilir. Sağlık durumuna dikkat etmelisin; bedensel ihtiyaçlarına yönelik yaklaşımını gözden geçirmen faydalı olabilir. Kendine zaman ayırmayı unutmaman, zindeliğini artıracak ve ruhsal dengeyi sağlamana yardımcı olacak. Unutma, değişim rüzgarları seni daha iyi bir yarına taşıyacak.
Bugün, yeni düşüncelere ve ilham verici deneyimlere açık olacaksın. Tarzın ve fikirlerin ile çevrende dikkat çekebilirsin. Sosyal etkileşimlerin bol, önemli görüşmeler yaparak yeni bağlantılar kurabilirsin. Farklı kültürlere ve bakış açılarına olan merakın seni keşfe çıkarmaya davet ediyor. Yine, cesaretinle risk alabilir, yenilikler deneyimleyebilirsin. İçsel bir huzur ve denge arayışında, meditasyon ya da doğa yürüyüşleri faydalı olabilir. Aşk hayatında ise spontane anlar seni bekliyor, duygularını serbest bırak ve akışa güven. Unutma, yaşamda güzellikler ve sürprizler kaçınılmazdır.
Bugün kararlılığın ve disiplininin ön planda olacağı bir gün. Hedeflerine ulaşmak için adım atmak adına mükemmel bir zaman dilimindesin. Sorumluluklarını yerine getirme konusunda kendini güçlü hissedeceksin; bu da çevrendekilere güven verecek. İş hayatındaki projelerini gözden geçirip yeni stratejiler geliştirmek isteyebilirsin. Sosyal ilişkilerdeki dengeleri korumak, sabırlı tavrınla mümkün. Duygusal olarak kendini sorgulamak istemen, içsel bir büyüme fırsatı sunabilir. Yüreğinin sesine kulak vererek, kişisel ilişkilerinde sağlam temeller inşa edebilir, derin bağlar oluşturabilirsin. Sağlık konularında dikkatli olmalı, kendine zaman ayırmayı unutmamalısın. Gürültü ve karmaşadan uzak durup, huzurlu anlar yaratabileceğin mekanlar aramak faydalı olacaktır.
Bugün, yenilikçi fikirlerin ve alışılmadık yaklaşımların ön planda olacağı bir gün. Zihnindeki düşünceleri ifade etme konusunda kendini özgür hissedeceksin. Sosyal çevrenle yapacağın sohbetler, seni yeni bakış açılarına yönlendirebilir. Belki de beklenmedik bir ilham kaynağı ile karşılaşacaksın. Kalabalıklar içinde kendini rahatça ifade etmek isteyebilirsin; bu, ilişkilerini güçlendirecek ve bağ kurmanı kolaylaştıracak. Anlık gelişmelere açık olmalısın, çünkü sürpriz fırsatlar kapını çalabilir. İçsel özgürlüğün ve bağımsız ruhun, etrafındaki insanlara da ilham verecek. Neşeni ve özgünlüğünü koruyarak, günlük rutininden farklı bir yola sapmak isteyebilirsin. Hayatındaki sıradanlığı kırmak için mükemmel bir zaman dilimi. Özgünlüğünü yaşaman gereken bir dönemdesin, bunu fırsata çevir.
başkalarının soğuk gerçekleriyle yüzleşmek zorunda kalabilirsin. Hayalperest doğanın seni bulutların üstüne çıkarırken, ayaklarının yere sağlam basmasına olanak tanımalısın. Biraz içe dönüş yapılması, düşüncelerinle yüzleşmek, huzur arayışında sana yardımcı olacak. İlişkilerde sevgi dolu bir yaklaşım sergilemek, karşındakilere sunacağın destekle aranızdaki bağı güçlendirebilir. Bugün özlem, aşk ve romantizmin tatlı bir kombinasyonu seni çevreleyecek; bu fırsatları değerlendirerek değer verdiğin insanlara sürprizler yapabilirsin. Kendine bir parça zaman ayırarak, gözlemlerini ve hislerini kağıda dökmeyi deneyebilirsin; bu, ruhsal dinginliğini sağlamak için harika bir yol olacaktır.
