1
Emin AKSOY
Türkiye’de müzik, opera, tiyatro ve bale üzerine çalışmalar dendiğinde akla gelen isimlerin başını çeker. Tüm bunların yanına bir de Osmanlı minyatür sanatı ve günlük yaşamı üzerine yaptığı çalışmaları eklemiştir And. Bu alana sığmayacak daha pek çok verimine ise meraklı okur, küçük bir araştırmayla ulaşabilir. Tüm bunlara bakarak Metin And’dan bahsetmeye başlarken neden “dev” denildiği şimdi daha iyi anlaşılabilir diye düşünüyorum. İşte bu “dev”, 30 Eylül 2008’de yaşamını yitirdiğinde ardında koca bir külliyat bıraktı.
YAŞAMIN RENKLİ GÖRÜNTÜLERİ
Yaşamında da basımlarını, tekrar basımlarını gördüğü kitapları, makaleleri, çalışmaları pek çok önemli araştırmacının kütüphanesinde yer alıp öncü çalışmalara kaynaklık etmeyi sürdürse de kimi kitaplarının baskıları yapılmıyordu. Dolayısıyla onlara ulaşmak isteyenler ya kütüphanelerin ya da sahafların kapısını aşındırmak zorunda kalıyordu. And’ın bu kitaplarından belki de en önemlisi “Kırk Gün Kırk Gece” olarak görülür. Yazar, bu kitabında Osmanlı düğünleri, şenlikleri ve geçit alayları üzerinden derin bir kültürel okumaya girişir. Saray düğünlerinin, halk şenliklerinin, resmigeçitlerin halkta ve saray erkânında nasıl karşılık bulduğunu, onlarca görsel malzemeyle, seçkin minyatürlerle ve yabancı seyyahların
yazdıklarından yola çıkarak değerlendirir. Sonuç olarak da ortaya devirleri ve dönemleri kapsayan, bir anlamda gündelik yaşamın en renkli görüntüleri ortaya çıkar.
DÜĞÜN, ŞENLİK DEYİP GEÇMEMEK
And’ın bu kitabı uzun süredir yeni bir baskıyla çıkmamıştı okurların karşısına. Fakat Yapı Kredi Yayınları yakın zaman önce kitapta basılan minyatürlerin, gravürlerin, görsellerin hakkını verecek yeni bir edisyonla meraklı okurun ilgisine bu kitabı tekrar sundu. Yayınevinin yaptığı bu yeni “Kırk Gün Kırk Gece” edisyonunda M. Sabri Koz’un bir sunuş yazısıyla beraber kitabın genelinde de etkisi hissedilen önemli dokunuşları bulunuyor. Düğün, dernek, şenlik deyip geçmemek gerek. Metin And, bu türden cemiyetlerin Osmanlı toplum hayatından bugüne neler taşıdığını çok kısa bir şekilde şöyle açıklıyor: “Osmanlı şenlikleri, bu çağların Türk teknolojisini, toplum yapısını, siyasal ve ekonomik etkinlikleri ve bu arada çeşitli sanatları incelemek için en elverişli bir alan.” And’ın bu sözünden yola çıkarak “Kırk Gün Kırk Gece” için şunu söylemek mümkün bizim için: Elimizdeki kitap, Osmanlı teknolojisinden toplum yapısına, eğlence anlayışından ekonomik gücüne, sanat anlayışından gündelik akışına kadar pek çok bilgiyi taşıyan çok ama çok önemli bir kaynak.
İY NİYETLİ DEĞİNMELER
Osmanlı şenlikleri ve Türk gösterim sanatlarının hemen her türünü incelemeye bir ömür adamış, bu uğurda ömür harcamış olan Metin And’ın en renkli kitaplarından biri ‘Kırk Gün Kırk Gece’. Osmanlı şenliklerine bir sanat bileşkesi olarak bakan And’ın tespitleri, yorumları, “erken” ve “yönlendirici” önerileri sanat tarihi için de iyi niyetli değinmeler içeriyor ayrıca. Gösterim sanatlarının bu dalında onun olağanüstü gayret ve sezgiyle açtığı “çığır”
ve bıraktığı “izler” ise kitabın her sayfasından ses veriyor okurlara. Meraklı okurlar ve alanda çalışanlar için kelimenin tam anlamıyla bir hazine ‘Kırk Gün Kırk Gece’.
Güne enerjik bir başlangıç yapıyorsun; bu, mücadele ruhunu ön plana çıkaracak. Bugün, hedeflerine ulaşma konusundaki azmin çok güçlü. Karşılaşacağın zorluklarla başa çıkma yeteneğin, çevrendeki insanlara da ilham verecek. Sosyal ilişkilerdeyse, birkaç sıcak diyalog, yeni fırsatların kapılarını aralayabilir. Kendine olan güveninin artması, özellikle iş hayatında cesur kararlar almanı sağlayacak. Yeteneğini sergilemek için beklenmedik bir alanla ilgili projelere de yönelmen mümkün. Ancak, içsel motivasyonunu kaybetmemek için anlık keyiflerden yana karar verirken dikkatli olmalısın. Finansal konularda ise, kulağının köşesinde bir ses var; belki göz ardı ettiğin bir fırsatı değerlendirmekte fayda var. Bugün, tutkulardan uzakta kalmaya çalışmak yerine, hayallerinin peşinden koş. Kendine güvenerek attığın her adım, seni bekleyen güzelliklere açılan kapılar olacaktır.
Bugün sabah saatleri, kararlılığın ve içsel huzurunun ön planda olduğu bir dönem. Kendini güvende hissetmek için sanatsal becerilerini ortaya koyma fırsatı bulabilirsin. Günün ilerleyen saatlerinde, sevdiklerinle yapacağın samimi sohbetler kalbini ısıtacak ve yeni anılar biriktirmeni sağlayacak. Duygusal bağlılıkların güçlenecek; sevdiklerinle arandaki iletişim derinleşir. Ortak projeler veya hedefler üzerinde çalışmak, sizi daha da yakınlaştırabilir. Ancak bütçene dikkat etmen gereken zamanlardan geçiyorsun, harcamalarını gözden geçirip gereksiz yere masraf yapmaktan kaçınmalısın. Kendine yapacağın küçük ama anlamlı yatırımlar, huzurunu artırabilir. Geceye yaklaşırken, kendine zaman ayırmayı unutma; meditasyon ya da rahatlatıcı bir aktivite seni yenileyecektir. Bu akşam, kalp çarpıntılarını artıracak bir buluşma veya sürpriz etkinlik gündemde.
Bugün düşüncelerinizin akışkanlığı sizi çok farklı noktalara taşıyabilir. İletişim becerileriniz ön planda olacak; insanlarla kurduğunuz diyaloglarda etkileyici ve ikna edici olma potansiyeline sahipsiniz. Özellikle sosyal çevrenizle yapacağınız paylaşımlar, sağlam bağlantılar kurmanızı sağlayabilir. İlgi çekici yeni bilgiler keşfetmek veya sıradışı bir etkinlikte yer almak için mükemmel bir zaman dilimi. Duygusal açıdan bazı belirsizliklerle yüzleşmek, akıl ve kalp dengenizi sağlamanıza fırsat tanıyacak. Kendinize güvenin ve içsel sesinize kulak verin. Öğrenme isteğiniz, yaratıcılığınızı doruk noktasına çıkartabilir; ilham kaynaklarınızı keşfetmeye açık olun. Eğlenceli bir gün sizi bekliyor; spontane kararlar alarak keyfinizi artırabilirsiniz. Yeni bir projeye başlamak için uygun bir dönemdesiniz. Dinamik yapınız sayesinde çevrenizdekilere de enerji katabilir, grup aktivitelerinde liderlik rolü üstlenebilirsiniz.
Duygusal derinliklerinle yüzleşmeye hazır olabilirsin. Bugün aile bağların ve sevdiklerinle olan ilişkilerin ön plana çıkıyor. İçsel huzurun, dostluklar ve sevgi dolu paylaşımlarla pekişebilir. Duygularının güçlü olduğu bir dönemdesin; bu nedenle hislerini açıkça ifade etme fırsatı bulabilirsin. Ancak, başkalarının duygularına karşı duyarlı olmayı da ihmal etmemelisin. İçsel çatışmalar veya geçmişle ilgili meseleler gündeme gelebilir, bu süreçleri yapıcı bir şekilde ele alman faydalı olacaktır. Belki de yeni bir hobinin peşinde koşmak, yaratıcılığını açığa çıkartmak için uygun bir zaman. Dış dünyaya açılmayı ve kendi sınırlarını zorlamayı deneyebilirsin. Kendini güvende hissetmek için yakınlarının desteğine ihtiyaç duyabilirsin; onlarla vakit geçirmek, ruhsal olarak beslenmeni sağlayacaktır. Unutma, sevgi ve bağlılık, bugün senin en güçlü kaynakların.
Bugün kendini parlayacak bir sahneye hazırla; enerjin çevrendekilere ilham verecek. İçindeki lider ruhu, kararlılığınla birleşerek önemli adımlar atmana yardımcı olacak. Kendine olan güveninle, etrafındaki insanları da cesaretlendirebilir, ortak projelerde harika sonuçlar elde edebilirsin. Sosyal ortamlarda dikkat çekmekten çekinmeyeceksin, bu da yeni fırsatlar kapısını açabilir. Fakat, kendin olmaktan ödün vermeden ilerlemeni sağlamak önem taşıyor. Duygusal meselelerde, sevdiklerinle olan iletişimine özen göster; sabırlı olmak, daha derin bağlar kurmana yardımcı olabilir. Bugün, sevgi ve takdir dolu anların çoğalması için elinden geleni yapmalısın.
Bugün detaylara dikkat etme isteğin çok güçlü olacak. İş yerinde veya günlük işlerinde mükemmeliyet arayışın, seni başarıya götürebilir. Ancak, tüm bu titizlikle birlikte, kendine karşı daha nazik olmayı da unutmamalısın. Eleştiriler, hem kendine hem de başkalarına karşı yapıcı bir dilde olursa daha verimli sonuçlar alabilirsin. İlişkilerde ise iletişimin artması, duygusal bağlarını güçlendirecek. Kalabalık ortamlarda bulunmak, kendini ifade etme konusunda özgüven kazanmanı sağlayabilir. Ayrıca, sağlığına dikkat etmen gereken bir dönemdesin; fiziksel aktivitelere yönelmek, zihnindeki karmaşaya iyi gelecek. Bugün, kendini daha iyi hissetmek adına aldığın küçük önlemler büyük fark yaratabilir.
İlişkilerde dengeyi sağlamak bugün ön planda. Çevrendeki insanlarla olan iletişiminde hassasiyetin artacak. Başkalarına karşı anlayış gösterirken, kendi ihtiyaçlarını ihmal etme riskin var. Karşılıklı fikir alışverişleri, seni daha da büyütecek. Sanatsal yeteneklerin ortaya çıkabilir; sanatla uğraşmak, ruh halini olumlu yönde etkiler. Ancak, karar almadan önce tüm detayları dikkatlice değerlendirmen önemli. Güneş ışığını yansıtan bir ayna gibi, başkalarının görüşlerini anlamaya çalışarak kendi bakış açını zenginleştirebilirsin. İç dünyanı anlamak için biraz zaman tanıman, bioritmin üzerinde olumlu bir etki yaratacak. Sosyal ortamlarda kendine güvenin artacak ancak, kalabalıklar içinde kaybolmamak için dikkatli olmalısın. Bugün, kendi içsel dengen ile dış dünyaya olan yansıman arasında bir köprü kurma fırsatını yakalayacaksın.
Duygusal derinlikler, sezgisel içgörüler ve tutkulu bir kararlılık seni sarıp sarmalıyor. Bugün, içsel özlemlerini ve arzularını yeniden gözden geçirmek için ideal bir zaman. Gizli kalmış düşüncelerini ve hislerini keşfetmek için kendine bir alan yarat. İlişkilerdeki dinamikler, seni yoğun bir şekilde etkileyebilir. Güçlü hislerle dolu bir etkileşim içerisindesin; bu, sağlıklı bir iletişim ile desteklenmediğinde karmaşaya neden olabilir. Duygularını ifade etme ve karşı tarafın ne hissettiğini anlama yönünde çaba sarf et. İş hayatında, sezgisel yeteneklerinle stratejik adımlar atmak için etkili bir zaman dilimindesin. İçsel motivasyonunu kullanarak hedeflerine daha hızlı ulaşabilirsin. Unutma, dönüşüm ve yenilenme açısından zengin bir gün seni bekliyor. Başkalarının düşüncelerine dalıp gitmek yerine kendi iç dünyanla bağlantı kurmayı önceliklendirmelisin. Bu, kendini yeniden tanıma fırsatı sunacak. Kendi gücünle yüzleşmekten çekinme; zarif bir kararlılıkla ilerlemelisin.
Serin havalarda içsel bir alevin yanmaya başladığı bir dönemdesin. Macera arayışın her zamankinden daha baskın, seni sıradanlıktan uzaklaştıran fırsatlar kapını çalabilir. Merak duygun artarken, yeni bilgileri öğrenme isteğiyle dolup taşıyorsun. Seyahat veya yeni bir kültür keşfetme arzusu, ruhunu özgürleştiriyor. Ancak, aceleci bir şekilde hareket etmek yerine, sana fayda sağlayacak detayları gözden kaçırmamaya dikkat etmelisin.Sosyal çevrenle olan etkileşimlerin canlanacak. Bireylerin hayatında daha fazla yer alacak, onların hayallerine destek olurken kendini bulabileceksin. Duygusal ilişkilerde açıklık, samimiyet ve yenilik arayışın, kalbinde derin bir bağ oluşmasına olanak sağlayabilir. Fakat, anlık coşkuların seni yönlendirmesine izin verirsen, yanlış anlaşılmalara yol açabilecek durumlar da söz konusu. İçsel rehberliğine güvenip, kalbine kulak vermen faydalı olacak.Finansal konulara dikkat etmen gerekecek; bütçeni aşan harcamalar yapmamaya özen göstermelisin. İlerleyen günlerde bu durumun seni sıkıntıya sokabileceğini unutma. Kendine iyilik yap, bütçeni gözden geçir ve gerektiğinde tasarruf yolları aramaya başla. kendini inovasyon ve yaratıcılığa vererek, fikirlerini hayata geçirmek için mükemmel bir zaman. Unutma, içsel yolculuğunda ilerledikçe her şeyin senin elinde olduğu güçlü bir bilince ulaşacaksın.
Bugün, hedeflerin üzerinde yoğunlaşman için harika bir fırsat sunuluyor. Pratik düşünmenin ve planlama becerilerinin ön planda olacağı bu dönemde, iş hayatında ve kişisel projelerinde ilerlemek için gereken kararlılığı gösterebilirsin. İlerlemek için sağlam adımlar atmak kesinlikle elinde. İlişkilerde ise yapıcı bir yaklaşım benimsemek, iletişimini güçlendirecek. Sevdiklerinle olan bağlarını yeniden gözden geçirip, destekleyici bir tutum sergilemen gereken anlar ortaya çıkabilir. Duygusal olarak, kendine güvenmenin verdiği bir güçle içsel huzurunu artırabilirsin. Kalabalık ortamlardan kaçınmak ve içe dönmek, zihninde gereksiz karmaşayı azaltmana yardımcı olabilir.Finansal konularla ilgili dikkatli olman gereken bir dönemdesin. Yaptığın harcamaları gözden geçirmek, gelecekteki güvenliğin için önemli bir adım olabilir. Sosyal hayatında ani değişiklikler yaşanabilir; bu durumda esnek kalmak ve uyum sağlamak, yeni fırsatların kapılarını açmanı sağlayabilir. Unutma, disiplin ve azimle her şeyi başarma kapasitesine sahipsin.
Biraz içe dönme ihtiyacı hissedebilirsin. Duygusal derinliklere inmek ve düşüncelerini sorgulamak için bu zaman uygun. Sosyal çevrende bazı dinamikler değişebilir; bu değişim, bazı ilişkileri yeniden değerlendirmeni sağlayabilir. Yeniliklere açık ol; belki de beklenmedik fırsatlarla karşılaşabilirsin. Kendine özgü fikirlerinle dikkat çekmek isteyeceksin; bu, çevrendekiler tarafından takdir edilecektir. İçsel huzurunu bulmak ve ruhunu beslemek için sanatsal faaliyetler veya meditasyon gibi aktiviteler denemek faydalı olabilir. Bugün, kişisel gelişimine odaklan ve içsel yolculuğuna yön ver.
Duygusal derinliklerin su yüzüne çıkacağı bir gün. İçsel bir yolculuğa çıkmak için ideal bir zaman dilimi. Yaratıcılığın ve sezgilere dayalı düşünülmenin güçleneceği bu süreçte, sanatsal yönlerini keşfetmeye açık olmalısın. Başkalarıyla olan iletişiminde, empati kurma yeteneğin ön plana çıkıyor. Bu, hem ilişkilerine derinlik kazandıracak hem de sorunları çözmende sana kolaylık sağlayacak.Duygusal bağların güçlenirken, geçmişle yüzleşmekten kaçınmaman faydalı olacak. İçsel huzuru bulmak için meditasyon veya doğada zaman geçirmek iyi gelebilir. Çevrenin sana sunduğu güzelliklere karşı açık olmalısın; yeni fırsatlar ve insanların varlığı, üzerinde derin bir etki bırakabilir. Unutma, sezgilerin bugün senin en büyük rehberin olacak.
