1
Öğretmen, eski Millî Eğitim Bakanı, Köy Enstitüleri’nin kurucusu Hasan Ali Yücel, 60 yıl önce bugün, 26 Şubat 1961’de hayata veda etti. Cumhuriyet Döneminin, çok yönlü kişiliğe sahip seçkin bir eğitim, kültür ve siyaset insanı olarak kabul edilen ve kurduğu Köy Enstitüleri ile bir ülkenin geleceğini değiştiren Hasan Ali Yücel, ölüm yıldönümünde de unutulmadı.
Peki Hasan Ali Yücel kimdir? İşte 63 yaşındayken hayatını kaybeden Yücel’in hayatı…
Hasan Âli Yücel, 17 Aralık 1897’de İstanbul’da doğdu. Baba tarafından posta nazırı Göreleli Hasan Ali Efendi’nin, anne tarafından ise Japon sularında batan Ertuğrul fırkateyni süvarisi deniz albay Ali Bey’in torunuydu. Babası Ali Rıza Bey, annesi Neyyire Hanım’dı.
Eğitim hayatı sırasıyla Mekteb-i Osmani, Vefa İdadisi, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Aliye (Yüksek Öğretmen Okulu) okullarında geçer. 19 Aralık 1922 yılında öğretmenliğe başladı.
Bir grup meslektaşıyla Muallimler Birliği ve Türk Ocağını kurdu. 1924 yılında Kuleli Askeri Lisesine tayin edilen Yücel, burada edebiyat öğretmenliği yaptı. Ve hemen arkasından da İstanbul Erkek lisesi’ne felsefe öğretmeni olarak atandı. 1926’dan itibaren İstanbul Erkek Lisesi’nde felsefe ve içtimaiyat (Sosyoloji) öğretmenliği ile Galatasaray Lisesi malumat-ı vataniye öğretmenliği yaptı. 1927’de sona eren öğretmenlik yıllarında, “Felsefe Elifbası”, “Süri ve Tatbikî Mantık”, Hıfzı Tevfik ve Hamamizade İhsan ile birlikte yazdığı “Türk Edebiyatı Numuneleri” adlı eserlerini yayınladı.
1927 başında, Hasan-Âli, Reşat Şemsettin (Sirer) ile birlikte “Mıntıka Müfettişleri” unvanıyla İstanbul Maarif Emirliğine verildi. Hasan-Âli, 1929 sonunda İkinci Sınıf Maarif Müfettiş Umumiliğine yükseldi ve Maarif Emirlikleri kaldırılınca Maarif Vekaleti Teftiş Kurulu Üyesi oldu. 1930’da Maarif Vekili Cemal Hüsnü (Toray), kendisini araştırma ve inceleme göreviyle Paris’e gönderdi. 1930’un sonunda, geniş bir inceleme ve araştırma dosyasıyla Türkiye’ye döndü.
1936’da bu incelemesini “Fransa’da Kültür İşleri” adıyla yayındı. 1931 yılında bazı inceleme ve denetleme yapmak için Atatürk ile birlikte 3 ay sürecek bir yurt gezisine çıktılar. Söz konusuu denetleme gezisinden bir yıl sonra, dil devrimim doğru temeller üzerinde geliştirmek düşüncesiyle, 12 Temmuz 1932’de Türk Dili Tetkik Cemiyeti kuruldu. Hasan-Âli, Cemiyet’in Etimoloji Kolu Başkanlığına getirildi. 1932 yılında, Hasan-Âli, batıdaki benzerleri örnek alınarak kurulan, öğretim üyeleri yurtdışında okumuş kişilerden oluşan Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’ne müdür olarak atandı.
Hasan-Âli, 1933 yılı sonunda Maarif Vekaleti Orta Tedrisat Umum Müdürlüğü’ne atandı. Bu dönemde, üniversiteye geçişteki önemi nedeniyle liselerde reform düşüncesi üzerine yoğunlaştı. 1934’te Cumhuriyet Halk Partisi’ne dilekçe verdi ve Milletvekili adayı olarak önerildi; İzmir Milletvekili olarak Meclise girdi. 28 Aralık 1938’de, Hasan-Âli Yücel, 41 yaşında iken, Celal Bayar kabinesinde Maarif Vekili oldu. Özellikle Cumhurbaşkanı l.İnönü’nün desteğiyle, yakın çalışma ve dost grubunun katılımıyla büyük bir reform hareketi başlattı ve gerçekleştirdi. Hasan-Âli Yücel, 1945’te, 4-20 Kasım arasında Londra’da toplanan ve 43 ülkenin katıldığı UNESCO toplantısında Türkiye’yi temsil etti.
Yücel’in döneminde, Ankara Fen Fakültesi (1943), İstanbul Teknik Üniversitesi (1944.) ve Ankara Tıp Fakültesi (1945) kuruldu. Dört yıl gibi bir hazırlıktan sonra, 15 Haziran 1946’da 4936 sayılı Üniversiteler Yasası çıkarıldı. Hasan-Âli Yücel, 5 Ağustos 1946’da 7 yıl ve 7 ay sürdürdüğü Millî Eğitim Bakanlığı görevinden istifa etti. İstifasından sonra gazetecilik görevine dönen Yücel, dönemin etkin gazetelerinden Ulus’ta yazılar yayımladı. 1950 yılında hem Ulus gazetesinden hem de CHP’den ayrıldı.
1950-1960 arası bu son dönemde, Cumhuriyet’te “Köşemden” başlığı altında yazılar yazdı, yurtdışı gezilerine çıktı; Kıbrıs ve İngiltere gezilerinden sonra izlenimlerini, düşüncelerini “Kıbrıs Mektupları” ve “İngiltere Mektupları” adıyla yayımladı.
Bir süre (1956’dan itibaren) İş Bankası Yayın İşlerini yönetti, 1960’ta bıraktı. Bu dönemde sağlığı iyice bozulan Yücel 26 Şubat 1961 sabahı, İstanbul’da misafir olarak kaldığı Prof.Dr. Tevfik Sağlam’ın evinde enfarktüs (bir organın kan sızıntısıyla dolması) sebebiyle vefat etti. 2 Mart 1961 tarihinde Cebeci Asrî Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Hasan Âli Yücel, şair Can Yücel’in babasıdır. Oğlu şâir Can Yücel, babası için “Hayatta ben en çok babamı sevdim” başlıklı bir şiir yazmıştır.
Üniversite reformu (Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’nin kurulması, Yüksek Mühendis Okulu’nun İTÜ’ye dönüştürülmesi ve Ankara Tıp Fakültesi’nin kurulması), Köy Enstitüleri’nin kurulması, dünya klasiklerinin Türkçeye tercüme edilmesi ve ilk resmî ve telifli Türkçe ansiklopedi olan İnönü Ansiklopedisi’nin ön çalışmaları, hep onun bakanlığı döneminde gerçekleşmiştir. Devlet Konservatuvarının kurulması (20 Mayıs 1940), Türkiye’nin UNESCO’ya girişi onun çabaları sonucunda olmuştur.
ŞİİR
“Dönen Ses”
“Sizin için”
“Dinle Benden”
DÜZYAZI
“Goethe, Bir Dehanın Romanı” (1932)
“Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış” (1932)
“Pazartesi Konuşmaları” (1937)
“İçten Dışa” (1938)
“Türkiye’de Ortaöğretim” (1938)
“Davalar ve Neticeleri” (1950)
“Hürriyete Doğru” (1955)
“İyi Vatandaş İyi İnsan” (1956-1971)
“Kıbrıs Mektupları” (1957)
“Edebiyat Tarihimizden” (1957)
“İngiltere Mektupları” (1958)
“Türkiye’de Maarif” (1959)
“Hürriyet Gene Hürriyet” (1960-1962, 2 cilt)
Enerji dolu bir gün seni bekliyor. İçindeki tutku ve cesaret, yeni başlangıçlar yapman için harika bir ortam sunuyor. Ani bir ilham, yaratıcılığını besleyebilir; bu fırsatı değerlendirmek için cesur adımlar atabilirsin. Sosyal ilişkilerinde zengin bir etkileşim yaşanabilir. Yeni insanlarla tanışmak, yahut eski tanıdıklarla bağları güçlendirmek için doğru bir zaman. Ancak, ani tepkilere dikkat etmelisin; düşünmeden yapılan çıkışlar gününü olumsuz etkileyebilir. Sağlık konusunda kendine dikkat et, enerjini dengelemeye çalış. İçsel huzur ve denge, kalabalık içinde kaybolmadan ilerlemene yardımcı olacak. Bugün, özgüveninle fark yaratabilir, çevrendekilere ilham olabilirsin.
Bugün, sağlam adımlarla ilerleyebilirsin. Hayatında bazı şeylerin stabilize olduğunu hissedeceksin, bu da seni rahatlatacak. Maliyetleri düşünmekte fayda var; maddi konularda dikkatli ve tedbirli olmalısın. Aşk hayatında ise duygusal derinlikleri keşfetme fırsatları var. Sevdiklerinle arandaki iletişimi güçlendirmek, ilişkilerin daha da kuvvetlenmesine yol açabilir. Sosyal ortamlarda daha fazla görünmek, yeni bağlantılar kurmanı sağlayabilir. İçsel huzurunu bulmak için bir süre yalnız kalmak isteyebilirsin. Doğa yürüyüşleri veya sanat aktiviteleri ruhunu besleyecektir. Sabırlı ve kararlı kalmayı sürdür, tüm çabaların sonuçlarını gösterecektir.
Bugün iletişim becerilerinizi ön plana çıkaracak fırsatlar laı karşılaşacaksınız. Sosyal ortamlarda daha fazla yer alabilir, yeni insanlarla tanışabilirsiniz. Zihinsel olarak verimli bir dönemdesiniz, düşüncelerinizi akıcı bir şekilde ifade etmek, projelerinizi sunmak ve yaratıcı çalışmalar içine girmek için ideal bir zaman. Ancak, zaman zaman dikkatinizin dağılabileceği durumlarla karşılaşabilirsiniz; bu nedenle odaklanmaya özen gösterin. Kısa yolculuklar veya anlık planlar yapma isteğiniz artabilir. Aşk hayatında da spontane gelişmeler sizi heyecanlandırabilir; yeni duygular deneyimlemek için kapınızı açık tutun. Arkadaşlarınız ve sosyal çevrenizle olan ilişkilerinizi güçlendirecek küçük sürprizler sizi bekliyor.
Duygusal derinliklerin ve sezgilerin ön plana çıkacağı bir dönemdesin. İçsel huzuru sağlamak için evin, ailen ve sevdiklerinle daha fazla vakit geçirmeye ihtiyaç duyabilirsin. Kalbinin sesini dinleyerek, geçmişle ilgili düşüncelerinle yüzleşmek, sağlam bir temel oluşturman için faydalı olacak. Kendini ifade etme biçiminde daha nazik ve düşünceli olman, ilişkilerini güçlendirebilir. Yaratıcılığını ortaya koymak için uygun fırsatlar karşına çıkabilir; bu, senin için bir keşif yolculuğu anlamına gelebilir. Anlayışlı tavırların, etrafındaki insanlarla olan iletişimini derinleştirecek ve onların hayatına dokunmana imkan tanıyacak. Unutma, hislerine güvenmek seni doğru yola yönlendirecektir.
Bugün, kendini ifade etme ve yaratıcılığını sergileme konusunda oldukça şanslı hissedeceksin. Başkalarıyla bağlantı kurma isteğin yüksek, bu yüzden sosyal ortamlarda parlaman kaçınılmaz. Yeni projelere adım atmak için harika bir zaman. Cesur adımlar atmak, daha geniş kitlelere ulaşmanı sağlayacak. Ancak, ego savaşlarına girmekten kaçınmalısın; diğerlerinin fikirlerine de saygı göstermek, ilişkilerini güçlendirecek. İçsel ışığın öne çıkarken, başkalarının takdirini kazanma isteği de artabilir. Kendine güvenin yüksek; müzik, sanat veya herhangi bir yaratıcı aktiviteden ilham alman mümkün. Bu dönemde yeni bir hobi edinmek veya mevcut bir yeteneğini geliştirmek için mükemmel bir zaman. Duygusal ilişkilerde ise sıcaklık ve samimiyet ön planda olacak. Sadece kendi isteklerine odaklanmak yerine, sevdiklerinle de kaliteli zaman geçirmeyi ihmal etme. Şu anki pozitif enerjinle, çevrendekilere ilham kaynağı olabileceksin.
Detaylara önem verme ve titizlik gerektiren bir gün. Çalışma alanında organize olman, hedeflerine ulaşmanı kolaylaştıracak. İş arkadaşlarınla olan iletişimine dikkat et, bazı yanlış anlamalar söz konusu olabilir. Sağlık açısından kendine zaman ayırmalı, ruhsal dengeyi sağlamak için meditasyon veya yürüyüş yapmalısın. Aşk hayatında, partnerinle daha derin bir iletişim kurmak için açık sözlü olman gerek. Duygularını ifade etme cesaretini göster, ilişkinizdeki bağlılık güçlenebilir. Arkadaşlarınla bir araya gelmek, moral bulmana yardımcı olacak. Genel olarak, günün sana getirdiği zorlukları aşarken, her şeyin üstesinden geleceğin inancını taşımalısın.
İlişkiler ve sosyal bağlantılar açısından oldukça hareketli bir gün. Karşına çıkan fırsatları değerlendirirken, dengeyi korumaya dikkat etmelisin. Kendini ifade etmekte zorlanabilir, ama içsel hislerin oldukça güçlü. Bu nedenle, duygularını doğru bir şekilde aktarabilmek için biraz zaman ayırmalısın. İş hayatında, ekip çalışmasına verdiğin önem sayesinde birkaç önemli projede başarılı sonuçlar elde edebilirsin. Devam eden bir ilişki içindeysen, hoş sürprizlerle mutluluğunu katlayabilir, yeni bağlar kurabilirsin. İçsel huzurun ve dışsal uyumun, gün boyunca seni yönlendirecek ana tema olacak. Sağlık açısından ise, fiziksel aktivitelere yönelmek sürdürülebilirlik adına faydalı olabilir. Zihnin ve bedenin arasındaki dengeyi sağlamaya çalışmak, seni daha verimli kılacaktır. Bu süreçte, gerektiğinde kendine alan tanımayı unutma; zira bu, yeni bir bakış açısı kazanmanı sağlayacak.
Gizli kalmış düşünceler, derin hisler yüzeye çıkabilir. İçsel bir dönüşüm sürecine girebilir, geçmişten gelen deneyimlerinizi sorgulamak isteyebilirsiniz. Sosyal ilişkilerde hassaslık ön planda, bu nedenle iletişimde dikkatli olun. Sezgileriniz güçlü, içsel sesinize güvenmek her zamankinden daha önemli. Risk almaktan çekinmeyeceğiniz bir dönemdesiniz, ancak kararlarınızı verirken mantık ve duygular arasında denge kurmaya özen gösterin. Partnerle ilişkinizi derinleştirecek samimi paylaşımlar yapmanız mümkün. İş hayatında ise sürpriz gelişmeler yaşanabilir; cesaretle girişimlerde bulunun. Kendi sınırlarınızı aşmayı denemek, yeni ufuklar görebilmeniz için kapılar açacaktır. Kendinize karşı nazik olun, bu dönemde kendinizi keşfetmek ve yenilenmek için fırsatlar sunulmakta.
İçindeki macera tutkusu bugün daha da belirginleşecek. Yeniliklere açık olman, çevrendeki insanlarla etkileşimlerinde canlılık yaratacak. Keşifler yapmak için harika bir zaman, yeni deneyimler seni büyüleyecek ve ufkunu genişletecek. Sosyal ilişkilerde daha cesur olmalı ve içsel sesine kulak vermelisin. Eğitim veya seyahat konularında karşına çıkacak fırsatlar, kariyerine olumlu yansıyabilir. Ayrıca, ruhsal ve fiziksel sağlık konularında düzenlemeler yaparak, enerji seviyeni yükseltmek için girişimlerde bulunabilirsin. İçsel huzurunu bulmak ve kendini ifade etme şekline yeni boyutlar katmak için mükemmel bir gün. Unutma ki risk almak, bazen en güzel sonuçları doğurabilir. Olumlu düşün ve hayallerinin peşinden git.
İçsel sorgulamalar ve derin düşüncelere yönelik bir gün. Hayatındaki sorumluluklar ve hedefler üzerinde durma ihtiyacı artarken, geçmişteki seçimlerinle yüzleşebilirsin. Kariyerle ilgili yeni fırsatlar önüne çıkabilir; ancak karar verme sürecinde acele etmemek en iyisi. Sosyal çevrenden destek alman, ruh halini olumlu yönde etkileyebilir. Yaratıcılığını kullanarak sorunlara farklı açılardan yaklaşabilir, beklemedik çözümler bulabilirsin. Kendi içsel motivasyonlarının farkına varmak, uzun vadeli hedeflerin için güçlendirici bir adım olacak. Kendine zaman ayırmayı unutma; zihnini ve bedenini dinlendirerek enerji toplama fırsatı bulabilirsin. Bugün, katı kurallarından biraz sıyrılıp esnekliğinle yaşamın tadını çıkarma zamanı.
Bağımsızlık arayışının doruk noktasına ulaştığı bir dönemdesin. Bugün, sosyal çevrende yenilikçi fikirlerin ve alışılmadık yaklaşımların dikkat çekebilir. İleri görüşlülüğün ve özgür ruhunun, başkalarına ilham verme potansiyeli taşıyor. İçsel olarak daha derin düşüncelere dalabilir, arkadaşlarınla tartışmalara girebilirsin. Bu tartışmalar derin ve anlamlı olabilir, yeni bağlantılar kurma fırsatlarını beraberinde getirebilir. Keskin sezgilerinle, bazen yüzeyde görünenin ötesine geçerek, insanları daha iyi anlayabilirsin. Gün boyunca meydana gelen ani değişiklikler, belirsizlik duygusu yaratabilir; ancak bu durum seni daha da güçlendirecek ve yeni fırsatların kapısını aralayacaktır. İç dünyana dönüp, kendi değerlerini sorgulamak için uygun bir zaman. Başkalarıyla uyum içerisinde olmak ve kendi görüşlerini ifade etmek, bu sürecin önemli bir parçasını oluşturuyor. Kendine güven, nerede durduğunu bilmekle birlikte, esnek olmayı da unutma. Unutma, değişim her zaman büyümenin bir yoludur.
Bugün içsel dünyana dalma ve ruhsal derinlikleri keşfetme arayışın ön planda. Sesini duyurma isteğinle birlikte, çevrendeki insanların duygusal ihtiyaçlarını anlama yeteneğin güçleniyor. Empati düzeyin yüksek, bu da başkalarına yardım etmeni sağlıyor.Yaratıcılığın zirveye çıkıyor; sanatsal veya yaratıcı bir projeye yönelmen tatmin edici olabilir. Duygusal ifadeni sanatsal bir biçimde ortaya koymak, kendini bulma yolunda önemli bir adım. İlişkilerde iletişimde nazik ve anlayışlı olman, bağlarınızı güçlendirebilir.Maddi konularda temkinli olman gerekebilir; harcamalarına dikkat etmen faydalı olacak. Sezgilerin bugün oldukça keskin, bu sayede içten gelen hislerinle doğru kararlar alma şansın yüksek. Sevdiklerinle vakit geçirerek duygusal yüklerinden arınabilir, ruhsal olarak güçlenebilirsin. Karşılaşacağın zorluklar belki de seni daha derin bir anlayışa götürecek.
