50 TL’nin üzerinde fotoğrafı bulunan Fatma Aliye Topuz kimdir?

50 TL’nin üzerinde fotoğrafı bulunan Fatma Aliye Topuz kimdir?

Yaşadığı dönemde kadın hakları için savaşan ve eserlerinde bunu işleyerek bugüne ışık tutan yazar Fatma Aliye Topuz’un vefatının ardından 86 yıl geçti. Fatma Aliye Topuz kimdir? Fatma Aliye Topuz ne zaman hayatını kaybetti? Fatma Aliye Topuz’un ailesi ve yaşamı…

50 TL’nin üzerinde fotoğrafı bulunan Fatma Aliye Topuz kimdir?

Fatma Aliye Topuz, hukukçu ve tarihçi Ahmed Cevdet Paşa ile Rabia Adviye Hanım’ın en büyük kızı olarak, 22 Ekim 1862’de İstanbul’da dünyaya geldi. Ağabeyi Ali Sedat Bey için dilbilgisi, kozmografya, astronomi öğretmesi adına tutulan Mustafa Efendi’nin derslerini dinleyerek, kendini geliştirdi. Babasının resmi görevleri dolayısıyla Halep, Yanya, Şam ve Beyrut vilayetlerinde bulunan yazar, Fransızca ve Arapçayı iyi derecede öğrendi.

Yazar Topuz, kardeşi Emine Seniye ile yazı hayatına atılarak, İstanbul’da 1895-1906 yılları arasında yayımlanan kadın dergisi “Hanımlara Mahsus”ta ve dönem dergilerinde “Bir Hanım” imzasıyla yazılarını kaleme aldı.

Fransızcadan çevirileri ve tarih alanında araştırmaları bulunan Topuz, 1866’da babasının tayini sebebiyle gittikleri Halep’te yaşamına tanık olduğu udi bir kadının hikayesini “Udi” romanında ele aldı. Eser 1899’da yayımlandı.

Fatma Aliye Topuz’un babası Ahmed Cevdet Paşa, 1878’de Suriye Valiliğine atanınca, aileyle çocukların öğretmeni İlyas Matar Efendi Şam’a gitti. Fatma Aliye Hanım, Osmanlı haremini görmek isteyen ve bunun için evlerini ziyaret eden gezgin eşlerine refakat ederek, çevirmenlik yaptı.

FATMA ALİYE TOPUZ’UN TORUNU KİMDİR?

Topuz, 17 yaşındayken 1877-1878 Osmanlı Rus harbindeki Plevne Savunması ile ünlü Gazi Osman Paşa’nın yeğeni Kolağası Faik Bey ile 1878’de evlendi ve Hatice, Ayşe, İsmet, Nimet adında dört kızı oldu. Nimet Selen’in Hüsamettin Selen ile evliliğinden doğan Suna Selen İstanbul Devlet Tiyatroları oyuncusudur. Birçok sinema filmi ve dizide rol almıştır.

Topuz, evliliğinin ilk 10 yılında eşinden gizli olarak kitap okuduktan sonra eşinin bu konudaki tutumunun değişmesinin ardından tercümeler yapmaya başladı. Topuz, bir taraftan çocuklarını yetiştirirken diğer taraftan yazı hayatına yoğun şekilde devam etti.

İlk olarak “Bir Kadın” takma adıyla George Ohnet’in “Volonte” romanını, “Meram” adıyla Fransızcadan Türkçeye çeviren Topuz, Servet’te ve Tercüman-ı Hakikat gazetesinde bu tercüme hakkında bazı yazıların çıkması sebebiyle edebi çevreler ile okuyucuların büyük ilgisini çekti.

FATMA ALİYE TOPUZ’UN ESERLERİ

Çevirisiyle babasının da dikkatini çeken yazar, babasından da eğitim alarak, edebiyat müzakereleri yapmaya başladı. Daha sonra Ahmed Midhat Efendi, Tercüman-ı Hakikat gazetesinde Topuz’dan övgüyle bahsederek, kendisini manevi kızı kabul etti. Topuz hakkında, “Bir Muharrire-i Osmaniyye’nin Neş’eti” adlı eseri de kaleme alan Ahmed Midhat, Osmanlı toplumunda bir kadın yazarın hayatını anlatan ilk monografiyi kaleme aldı.

Fatma Aliye Topuz, Tercüman-ı Hakikat gazetesinde, “Meram” ismiyle yazılar yazdı. “Sürat: Eiler’in Prensese Yirmi Birinci Mektubu” başlıklı yazısında Fatma Aliye imzasını kullanarak, 8 Ekim 1890’da yayın dünyasında ilk kez gerçek kimliğiyle yer aldı.

Tercüme çalışmaları yanında telif eserlere de imza atan Fatma Aliye Hanım, mektuplaştığı Ahmed Midhat Efendi ile 1891’de “Hayal ve Hakikat” adlı romanı kaleme aldı. Ardından Avrupalı kadınlara, Müslüman Osmanlı aile hayatına dair doğru bilgiler vermek amacıyla, bizzat görüştüğü kişilerle yaptığı konuşmaların hatıralarına dayanan “Nisvan-ı İslam” adlı eseri okurla buluşturdu.

Başarılı yazar, 1892’de “Muhadarat” adlı ilk romanını kendi adıyla yayımladı. Eserlerinde kadın gözüyle evlilik, eşler arasındaki uyum, aşk ve sevgi kavramı, birbirini tanıyarak evlenmenin önemi gibi konuları işleyen Topuz’un diğer romanları “Ref’et”, “Enin” ve “Levayih-i Hayat” adlarını taşıdı.

Romanlarında bireyleşme çabasında olan, çalışan, para kazanan, erkeğe ihtiyaç duymayan kadın kahramanları ele alan Topuz, kadın sorunlarıyla ilgili de makaleler yazdı.

Yardım kampanyaları başattı ve kadın haklarını savundu

Mahasin, Ümmet ve İnkılab adlı gazete ve dergilerde de yazan Topuz, İslamiyet’in aydınlık döneminde olduğu gibi kadınların hak ettiği konuma gelmesini, kadın erkek ayrımı yapılmadan bilimden herkesin yararlanmasını, İslamiyet’te kadının eğitimini engelleyici bir buyruk bulunmadığını savunan yazılar yazdı.

Yazar Topuz, aynı zamanda kadınlara özel konferanslar da verdi. Konferanslarda, eğitimin okullarda düzenli bir biçimde yapılmasının gerekliliğine değinen usta edebiyatçı, kadın-erkek eşitliğini ve kadınların eğitilerek çalışma yaşamına katılıp üretken olmaları hakkında konuşmalar yaptı.

Dönemin çeşitli sosyal faaliyetleri içinde yer alan Fatma Aliye, 1897 Türk-Yunan Savaşı’ndaki şehit ve gazilerin ailelerine yardım amacıyla Cem’iyyet-i İmdadiyye derneğini kurarak, bir yardım kampanyası başlattığı için 2. Abdülhamid tarafından bir beratla takdir edildi.

Topuz, Hilaliahmer Cemiyeti’nin ilk kadın mensubu olarak Trablusgarp ve Balkan Savaşı şehitlerinin aileleriyle savaş malullerine yardım toplanması çalışmalarında gösterdiği başarı dolayısıyla da bir madalyayla ödüllendirildi.

Düz yazının yanı sıra şiirler de kaleme alan Topuz, sevgi, vatan uğruna fedakarlık, vatan sevgisi, terbiye ve Allah sevgisi gibi temaları şiirlerinde işledi. Eserleri ve yazıları, yurtiçinde olduğu kadar yurtdışında da ilgi uyandıran yazarın birçok eseri yabancı dile çevrildi.

FATMA ALİYE TOPUZ’UN ÖLÜMÜ

Tiyatro ve sinema oyuncusu Suna Selen’in anneannesi olan Topuz, sağlığının bozulması sebebiyle 1924’ten itibaren yazmayı bıraktı, hayatının son günlerine kadar sanat ve edebiyat çalışmalarını takip etti. 13 Temmuz 1936’da İstanbul’da ölen yazar, Feriköy Mezarlığı’na defnedildi.

Romanları ve diğer çalışmaları ile Avrupa ve Amerika basınında kendisinden söz ettiren Fatma Aliye’nin bazı eserleri Fransızca ve Arapçaya çevrildi. Yazarın biyografisi ve eserleri, 1893’te Chicago’daki Dünya Kadın Kütüphanesi Sergisi ve Kataloğunda yer aldı.

Vefatının ardından Fatma Aliye Hanım’ın adı, Beyoğlu’nda ve Çankaya’da birer sokağa verildi. Ayrıca 2009’da dolaşıma çıkan 50 Türk Lirası banknotların arka yüzüne resmi işlendi.

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Merhaba! Koç burcunun günlük yorumuna göre, enerjiniz yüksek olacak ve yeni başlangıçlar için ilham bulabilirsiniz. İnisiyatif almak için uygun bir gün. Sosyal çevrenizle bağlantılarınızı güçlendirmek, işbirlikleri yapmak veya grup projelerine katılmak size fayda sağlayabilir. Duygusal konularda ise açık iletişim kurmaya özen gösterin. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın, bu size dinginlik katacaktır.

BOĞA BURCU YORUMU

Merhaba! Boğa burcunun günlük yorumunda, sabırlı ve kararlı doğanızı öne çıkaran bir gün olabilir. İş hayatınızda bazı fırsatlar karşınıza çıkabilir, bu nedenle dikkatli olmanızda fayda var. Maddi konularda planlamalar yaparken daha dikkatli olmalısınız. İlişkilerde ise samimi ve içten iletişim, aranızdaki bağı güçlendirebilir. Kendinize zaman ayırarak hobilerinize yönelmek de ruh halinizi olumlu etkileyebilir. Unutmayın, çevrenizdeki insanlarla olan bağlarınız gününüzü güzelleştirebilir.

İKİZLER BURCU YORUMU

Merhaba! İkizler burcu için günlük burç yorumunda, sosyal ilişkilerin ön planda olabileceği, yeni insanlarla tanışma fırsatlarının doğabileceği bir dönemdesiniz. İletişim becerilerinizin özellikle güçlü olacağı bu gün, çevrenizle daha etkin bir şekilde etkileşim kurabilirsiniz. Kreatif projelerle ilgilenmek veya hobilerinize zaman ayırmak için uygun bir zaman. Bununla birlikte, duygusal konularda dikkatli olmalı ve düşünmeden hareket etmemeye özen göstermelisiniz. Kendinizi ifade etme konusunda rahat hissedeceksiniz, bu nedenle düşüncelerinizi paylaşmaktan çekinmeyin. genel olarak, ilginç fırsatlar ve heyecan verici konuşmalar gündemde.

YENGEÇ BURCU YORUMU

Merhaba! Yengeç burcunun günlük burç yorumuna göre, bugün duygusal olarak kendinizi daha hassas hissedebilirsiniz. Ailevi ilişkiler ve ev hayatı ön planda olacak. Sevdiklerinizle vakit geçirmek, duygularınızı paylaşmak için harika bir zaman. Dış dünyadan biraz uzaklaşmak isteyebilirsiniz. İş ya da sosyal ortamlarda daha dikkatli olmayı gerektiren durumlar ortaya çıkabilir; bu yüzden iletişiminize önem verin. Kendinize karşı nazik olun ve ruhsal olarak neye ihtiyaç duyduğunuzu anlamaya çalışın.

ASLAN BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün Aslan burcundaki kişiler için enerjik ve özgüven dolu bir gün. Sosyal ortamlar ve arkadaşlık ilişkileri ön planda olacak, bu da yeni fırsatlarla karşılaşmanıza yardımcı olabilir. Kendinizi ifade etme konusunda cesur olmalısınız; fikirlerinizi paylaşmaktan çekinmeyin. Ayrıca, yaratıcı projelere yönelmek için harika bir zaman. Duygusal açıdan ise, sevdiklerinizle geçireceğiniz zaman sizi besleyecek. Kendinize güvenin ve bu enerjiyi en iyi şekilde değerlendirin!

BAŞAK BURCU YORUMU

Merhaba! Başak burcu için günlük yorumlar genellikle detaylara odaklanmayı, pratik zekanızı kullanmayı ve organize olmayı vurgular. Bugün, işlerinizde daha fazla verimlilik sağlamak için planlama yapabilir, üzerinizdeki stresten uzaklaşmak amacıyla rahatlatıcı aktiviteler tercih edebilirsiniz. İletişimde dikkatli olmanızda fayda var, çünkü küçük detayları gözden kaçırmamalısınız. Sağlığınıza ve beslenmenize özen göstermek de önemli olacak. Sosyal ilişkilerde ise uyum ve denge arayışınız ön planda olabilir. Genel olarak, günü verimli geçirebilir, hedeflerinize bir adım daha yaklaşabilirsiniz.

TERAZİ BURCU YORUMU

Merhaba! Terazi burcu için günlük burç yorumuna göre, bugün ilişkiler ve sosyal etkileşimler ön planda olabilir. İletişim kurma isteğiniz artabilir, bu yüzden arkadaşlarınızla veya sevdiklerinizle güzel vakit geçirebilirsiniz. Ancak, duygusal dengeyi sağlamaya dikkat etmelisiniz. Başkalarının düşüncelerine değer verirken kendi ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemeye özen gösterin. Ayrıca, estetik ve sanatsal faaliyetlere yönelmek, ruh halinizi iyileştirebilir. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın!

AKREP BURCU YORUMU

Merhaba! Akrep burcu için günlük burç yorumu genellikle duygusal ve içsel dönüşüm temaları etrafında şekillenir. Bugün kendi hislerinizi daha derinlemesine inceleme, gizli kalmış arzularınızı gün yüzüne çıkarma fırsatlarıyla karşılaşabilirsiniz. İletişim kurarken samimi ve açık olmanız önem taşıyor; başkalarıyla paylaşımlarınız derin anlamlar kazanabilir. İş veya sosyal çevrenizdeki değişikliklere uyum sağlamakta zorlanabilirsiniz, bu yüzden esnek kalmaya özen gösterin. Kendinize zaman ayırarak ruhsal dinginliğinizi korumak da faydalı olacaktır.

YAY BURCU YORUMU

Merhaba! Yay burcunun günlük burç yorumu genellikle özgürlük arayışını, macera hevesini ve yeniliklere açık olmayı vurgular. Bugün, yeni deneyimler peşinde koşmak isteyebilirsiniz. Sosyal ortamlarda yer almak ve arkadaşlarınızla vakit geçirmek keyifli olacaktır. İletişimde açık ve dürüst olmak, anlaşmazlıkların üstesinden gelmenize yardımcı olabilir. Ayrıca, öğrenmeye ve kendinizi geliştirmeye yönelik fırsatlar karşınıza çıkabilir. Pozitif bir enerji ile günü değerlendirin!

OĞLAK BURCU YORUMU

Merhaba! Oğlak burcu için günlük burç yorumuna göre, bugün kariyer ve hedeflerinize odaklanmak için harika bir zaman. İş yerinde sorumluluklarınızı daha kolay bir şekilde yönetebilirsiniz. Dikkatinizi dağınık tutmayın; önceliklerinizi belirlemek, işleri daha verimli yapmanıza yardımcı olacak. İletişim kurarken dikkatli olun, zira yanlış anlaşılmalar yaşanabilir. Ayrıca, kişisel ilişkilerinizde daha açık ve samimi olmanız, bağlarınızı güçlendirebilir. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın; biraz dinlenmek, zihninizin tazelenmesine katkıda bulunur.

KOVA BURCU YORUMU

Merhaba! Kova burcu için günlük burç yorumuna göre, bugün içsel keşif ve yenilik arayışında olabilirsiniz. Duygusal anlamda daha açık ve özgür hissetmek isteyebilirsiniz. Sosyal ilişkilerde samimi paylaşımlar yapabilir, arkadaşlarınızla keyifli anlar geçirebilirsiniz. Yaratıcılığınızı konuşturmak için harika bir zaman, bu fırsatı değerlendirmeyi unutmayın. Kendinizi daha iyi ifade edebileceğiniz ortamlara yönelmeniz, gününüzü daha keyifli hale getirebilir. Unutmayın, özgünlüğünüz ve farklı bakış açınız size birçok kapı açabilir.

BALIK BURCU YORUMU

Merhaba! Balık burcunun günlük yorumuna göre, bugün sezgilerinizin güçlü olacağı bir gün olabilir. İnsanlarla olan iletişiminiz duygusal derinlik kazanabilir. Yaratıcı projelere odaklanmak size ilham verebilir ve gün boyunca hayal gücünüzü serbest bırakmanız faydalı olacaktır. Ayrıca, kendinize zaman ayırmak ve ruhsal ihtiyaçlarınıza yönelmek için uygun bir zaman. Duygusal dengeyi korumaya özen gösterin. Unutmayın, çevrenizdeki insanların hislerine dikkat etmek, ilişkilerinizi güçlendirebilir.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM