1
Akbank Sanat’ın yeni yıl armağanı olarak İtalya’da 1500 adet Türkçe, 500 adet İngilizce bastırıp dağıttığı hacimli “Büyük Kadın Sanatçılar” kitabı, içinde hiç Türk kadın sanatçı bulunmadığı için sanat çevrelerinde rahatsızlık yarattı. 500 yıllık bir tarihi süreç içinden seçilmiş 400’den fazla kadın sanatçının yer aldığı kitap, İngiltere’de 6 kişilik bir ekip tarafından hazırlanmış, sanatçılar hakkındaki yazıları 23 sanat eleştirmeni yazmış. Her sanatçıya ayrılan sayfada bir yapıtı ile yer aldığı ve kendisi hakkında bilgi verildiği kitabın Akbank Sanat tarafından yaptırılan çevirmeni ve yayın danışmanı ise Hasan Bülent Kahraman. Hasan Bülent Kahraman, kitabın girişinde yazdığı önsözde sanatçıların seçilme kriterlerine de açıklık getiriyor. Özetlersek HBK diyor ki sanat tarihi içinde adı anılan tüm sanatçılar erkek ve çok büyük kısmı figüratif bir tuval resmi etrafında çalışırken kadın sanatçılar buna arkalarını dönmekle kalmamış, mekânı, tekniği, malzemeyi çok daha farklı yöntemlerle birleştirerek yerleşik kurumları, kimlikleri, koşulları ve kuramları sorgulayan derinlikli yapıtlar üretmişler. Ve tam da bu nedenle sanat dünyasından (o buna kanon diyor) dışlanmış, geriye itilmişler. Büyük sanatçı unvanı sadece erkek sanatçılara verilmiş. Bu kitapta ise “Unutturulmuş Kadınlar” yer almakta, çünkü onlar aynı zamanda sadece sanatçı değil, dönüştürücüdür.
HBK, “Bugün artık Batılı, beyaz ve eril bir tarih yazımı” kabul edilmiyor diyor “Büyük Kadın Sanatçılar” kitabını anlatırken. Hatta yazıya girişinde de Türkiye’de güncel sanatın aslında kadın sanatçılar tarafından kurulduğu ve geliştirdiği savını kitabın uluslararası alanda desteklediğiyle de övünüyor. Bu kitabı niye seçtiğini böyle anlattığı kitapta editörlerin aklına ilk başlarda 2 bin kadın sanatçı gelmiş ama bunu makul bir sayıya indirmeleri gerekince 400 sanatçı ile yetinmişler. Ve ilginç olan şu ki bu 400 kadın sanatçının içinde Fahrelnissa Zeid dışında hiçbir Türk sanatçı yer almıyor. Zeid de ne kadar Türk tartışılır, çünkü bilindiği gibi sanatçı Türkiye doğumlu ve ailesi Türk ama bir Iraklı ile evlenip bütün yaşamını yurtdışında geçiriyor. Ve öldüğü zaman da kocasının milliyetini taşıyor. Yani Akbank Sanat tarafından basılan ve kadın sanatçılara ithaf edilen kitapta 400 kadın sanatçı var ama hiç Türk kadın sanatçı yok! Ne yaşayan ne yaşamış… Bu ne yaman çelişki dedirtiyor insana, sanatçı ve sanatsever çevrelerdeki tepkiyi, rahatsızlığı da anlaşılır kılıyor. O zaman bu konuyu yılbaşı armağanı bir sanat kitabı tanıtımıyla bırakmıyor, geniş bir tartışma dosyası açıyoruz: Kadın sanatçıları duyurmak, onlara değer vermek için tasarlanmış ve hazırlanmış bir kitabın tasarımında kapaktaki KADIN kelimesinin üstü niye çizili? Seçilmiş olan kadın sanatçılar, devrimci ve dönüştürücü olabilir, ama nedense hepsi gelişmiş zengin Avrupa ülkelerinden ve Amerika’dan. Başka ülkelerden çıkmıyor mu devrimci? Ve tabii asıl soru, Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil’in de tanıtımında yazdığı gibi sanatın 500 yıllık yolculuğuna eşlik eden hiç mi “büyük Türk kadın sanatçı” yok? Bu kitabı seçtiniz madem, zaten toplama ve derleme metinler, niye bunu talep etmediniz, hiç olmazsa Türk basımı için? Ve ikinci aşamada sanatçının kadını nasıl olur, kadın sanatçı daha mı devrimcidir, sanatçı kadın ille de feminist midir? Ve aklımıza takılan diğer sorular! Niye bunu yapıp da yayımlamadınız derseniz, haber heyecanımızdan! Yaptıkça yayımlayacağız, ama kitabın tanıtımının da beklemesini istemedik.
Bugün enerjik ve kararlı bir ruh halindesin. İçindeki ateş, ilerlemek ve hedeflerine ulaşmak konusunda seni cesaretlendiriyor. Yeni girişimler için mükemmel bir zaman; risk almaktan kaçınma ve sezgilerine güven. Sosyal hayatında da hareketlilik gözlemleniyor, yeni insanlarla tanışmak için fırsat yaratabilirsin. Ancak aceleci davranmaman gerektiğini unutma; her durumda sakin kalmak bazen kazancını arttırır. Duygusal ilişkilerinde iletişim ön planda olacak, düşüncelerini açıkça ifade etmekten çekinme. Kendi gücünü keşfetme fırsatını değerlendirdiğinde, kendini daha özgüvenli hissedeceksin. Unutma, içinde bulduğun liderlik kabiliyeti bugün daha fazla parlayacak.
Sakin ve huzurlu bir gün seni bekliyor. İçsel dinginliğini korumak ve yaşamının tadını çıkarmak için harika bir fırsat. Kendini evde veya doğada geçirmek, ruhunu canlandırmana yardımcı olabilir. Aile ve sevdiklerinle geçireceğin zaman, ilişkinizi derinleştirecek ve bağlarınızı güçlendirecek. Maddi konularda dikkatli olmalısın; harcamalarını kontrol altında tutmak, gelecekteki projelerin için faydalı olacak. İlginç fırsatlar kapını çalabilir, yeni bir iş veya hobi edinme düşünceleri aklını meşgul edebilir. İçin artık değişime hazır. Cesur ol ve kararlılıkla ilerle.
İletişimin ve etkileşimin ön planda olduğu bir gün seni bekliyor. Fikirlerin ve görüşlerin başkalarıyla buluşacak; bu durum, yeni iş birlikleri ve projeler için kapılar açabilir. Zihnindeki düşünceleri net bir şekilde ifade etme fırsatı yakalayacaksın. Özellikle sevdiğin insanlarla derin sohbetler yapmak, aranızdaki bağı güçlendirebilir. Sosyal çevrenle alakalı beklenmedik sürprizler de gündeme gelebilir; davetler ya da buluşmalar hayatına renk katabilir. Ancak, karar alırken acele etmemek faydalı olacak. Yeni fırsatlar karşına çıkarken, neye gerçekten odaklanmak istediğine dikkat et. Kendini ifade ederken özgünlüğünden ödün verme; bu, karşındakiler üzerinde güçlü bir etki bırakmana yardımcı olacaktır. Bugün, öğrenmeye ve gelişmeye açık ol; yeni bilgiler senin ufkunu genişletirken, sosyal hayatında da heyecan yaratabilir. Sandığından daha fazla ilgiyle karşılaşacak, kendini tanıtmada başarılı olacaksın. Hayatına dair yeni hedefler belirlemek için ideal bir gün.
Duygusal derinliklerinizi keşfetmek için harika bir zaman. İçsel hislerinize dikkat ederek, sevdiklerinizle olan bağlarınızı güçlendirebilir, iletişiminizi derinleştirebilirsiniz. Aile ilişkileri ve ev hayatı ön planda, bu konularda beklenmedik sürprizler söz konusu olabilir. Kendinizi yaratıcı projelere kaptırmak için ilham bulabilirsiniz; sanatsal faaliyetler, size keyif verecek bir çıkış yolu sunacak. Duygusal yüklerinizi hafifletmek için içe dönmek, meditasyon veya doğada zaman geçirmek faydalı olabilir. Alacağınız kararlar, kalbinizin sesine uyduğunuz sürece, sizi olumlu bir yola yönlendirecektir. Özellikle kişisel gelişim ve kendinize yatırım yapma konusunda motive hissedeceksiniz. Kendinize olan güveninizi tazeleyerek yeni fırsatlara açık olun.
Bugün içsel gücün ve karizmanın doruklarına çıkabilirsin. Etrafındaki insanlar üzerinde büyük bir etki bırakma potansiyeline sahipsin. Kendine olan güvenin, müzakerelerde ve sosyal etkileşimlerde başarıyı getirebilir. Yaratıcılığın canlanacak, bu da seni sanat veya kişisel projelerde yeni ve cesur adımlar atmaya yönlendirebilir. İlişkilerde derinleşme isteği öne çıkarken, aynı zamanda duygusal sınırların korunmasına da ihtiyaç duyulacak. Bir arkadaşın veya sevdiğinle olan iletişimini güçlendirmek için duygu ve düşüncelerini açıkça paylaşma fırsatını değerlendir. Günün ilerleyen saatlerinde ortaya çıkabilecek fırsatlara dikkat et, cesur ve kararlı adımlar attığında beklenmedik başarılar kapını çalabilir. Kendi içsel ışığını parlatmaktan çekinme; bu, hem seni hem de çevrendekileri aydınlatacaktır.
Analitik zihin yapın sayesinde detaylara odaklanmak bugünün en büyük avantajı. Karşılaştığın zorluklar, üzerinde düşünerek çözüme kavuşturabileceğin fırsatlar haline geliyor. İş veya günlük sorumluluklar içinde planlı ve titiz olman, başarıyı kaçınılmaz kılıyor. Sağlığınla ilgili atacağın küçük ama anlamlı adımlar, hem fiziksel hem de ruhsal dinginliği getirebilir. İletişimlerinde samimiyet ve açıklık, ilişkilerini güçlendirecek. Aynı zamanda, kendine ayırdığın zaman, yaratıcılığını besleyebilir; yeni bir hobi veya eski bir ilgi alanıyla uğraşmak sana iyi gelecektir. Unutma, mükemmeliyet arayışın dengeli bir yaşam sürmende engel teşkil etmemeli. Aksine, hatalarını kabullenmek, ilerlemeni sağlayacak.
Dengede kalmanın ihtiyacı içinde, karşına çıkan durumların ikili ilişkilerini nasıl etkilediğini değerlendirme fırsatı bulacaksın. İletişimde daha açık ve samimi olman, başkalarıyla olan bağlarını güçlendirebilir. Bu, özellikle yakın çevrendeki insanlarla olan ilişkilerin açısından büyük bir önem taşıyor. Sanatsal bir yönün öne çıkabilir, yaratıcılığını sergilemen için harika bir zaman. Aniden gelen ilhamlar, projelerine taze bir soluk getirebilir. Ayrıca, estetik ve uyum arayışın seni yeni yerler keşfetmeye yönlendirebilir; alışveriş yapma isteği de artabilir. Kendine zaman ayırmayı unutmaman, içsel dengeyi sağlamada önemli bir unsur olacak. Özetle, sosyal hayatında yeni kapılar aralanırken, kendi iç dünyanı da beslemeye yönelik adımlar atmalısın.
Duygusal derinliklerin bir dalgası seni sarıp sarmalarken, içsel huzurun peşinden koşuyorsun. Bugün, kaybetme korkusuyla yüzleşmelisin; bu his, seni durduran bir engel olabilir. İlişkilerdeki belirsizlikler, hassasiyetini artırabilir ancak kararlılığın sayesinde bu karmaşayı yönetebilirsin. Sevdiklerinle arandaki bağ, samimi bir iletişimle güçlenecek. Yeniliklere açık ol, farklı bakış açıları sana yeni ufuklar açabilir. Parasal konularda temkinli olmalı, aşırı harcamalardan kaçınmalısın. Kendine olan güvenin artarken, sezgilerinle hareket etmenin önemini bir kez daha kavrayacaksın. Kendini ifade etme konusunda cesur ol, hislerini paylaşmak seni özgürleştirebilir. Unutma, karanlığın içinde bile ışığı bulabilirsin.
Bugün, keşif arzularının doruk noktası olacak. Yeniliklere açık olman, farklı bakış açıları kazanmanı sağlayacak. İletişimdeki enerjin, çevrendekilerle bağlantı kurmana olanak tanıyacak. Sosyal ortamlarda kendini ifade etme isteğin artacak. Girişimci ruhun, fırsatları değerlendirmene yardımcı olabilir. Etrafındaki insanlardan ilham alabileceğin bir gün. Sadece başkalarını dinlemeyi değil, onların bakış açılarına saygı göstermeyi de unutmamalısın. Spritüel konulara yönelmek, iç huzurunu bulmanda etkili olabilir. Duygusal derinliklere inme cesaretini göster, bu süreçte kendini yeniden değerlendirme fırsatını yakalayabilirsin. İçsel huzuru sağlamak için doğayla iç içe olmak da faydalı olacak. Biraz rahatla, maceranın seni nerelere götüreceğini görmek için sabırsızlan.
Bugün, sorumluluklarını ön planda tutmak için enerjini harcayacağın bir gün. İş yerinde veya kişisel projelerinde kararlı adımlar atabilirsin. Disiplininle dikkat çekmek, uzun vadede hedeflerine ulaşmanı kolaylaştıracak. Ancak, kendine zaman ayırmayı unutma; ruhsal ve fiziksel yenilenme ihtiyacın var. Ailevi konularda istikrar arayışın, sevdiklerinle olan bağlarını kuvvetlendirebilir. Gerektiğinde sınır koyma cesaretini göstermekten çekinme, böylece gereksiz yüklerden kurtulabilirsin. Ayrıca, yeni bir hobi veya öğrenim fırsatıyla ufkunu genişletme isteği doğabilir. Kendini geliştirmek için attığın her adım, gelecekteki başarılarını daha da pekiştirecek.
Bugün kendini daha ileriye taşıma isteğiyle dolup taşabilirsin. Farklı düşünceler ve yenilikçi fikirler etrafında dönebilir, arkadaş çevrende dikkatleri üzerine çekebilirsin. Sosyal ilişkilerin güçlenirken, içinde taşıdığın hayal gücünün de seni yönlendirdiğini hissedeceksin. İçsel bir yenilenme ihtiyacı var, bu yüzden yeni bir hobi edinmek veya yaratıcı projelere yönelmek keyifli olabilir. Bunun yanı sıra, bazı düş kırıklıklarına karşı dikkatli olman gerekecek; bu durumlar, özgürlüğüne olan düşkünlüğünü sorgulana bir hale getirebilir. Duygularını ifade etmekten çekinme, bu, bağlarını daha da güçlendirecek. Empati kurarak başkalarına destek olma isteğin artacak, bu da seni daha sosyal bir varlık haline getirebilir. Yenilikçi bakış açın, problemleri çözme konusunda sana avantaj sağlayacak. Venüs ile olan etkileşimlerin, aşk hayatında da ilginç gelişmelere neden olabilir; belirsizlik taşıyan durumlar varsa, net bir iletişimle bunları aşabilirsin. Kendine güven ve cesaretle gelişmelere odaklan, günün sonunda bu çabalarının ödüllerini alacaksın.
Sezgilerin yoğunlaşacağı bir gün. İçsel dünyana daha derinlemesine dalış yapabilir, duygusal bağların önemini daha iyi kavrayabilirsin. Sanatsal yönlerin ön plana çıkıyor; yaratıcılığını ifade etme fırsatları seni bekliyor. Hayallerine odaklanarak, onları gerçeğe dönüştürme yolunda adımlar atabilirsin. Başkalarının duygusal ihtiyaçlarına duyarlılığın artarken, kendine de zaman ayırmayı unutmamalısın. Kalp ve zihin dengesini kurmak, günün akışına olumlu katkılarda bulunacak. Güzelliklere ve sevgi dolu anlara açık ol, karşına çıkacak fırsatları yakalayıp değerlendirmek için hazırlık yap.
