Deprem gerçeği kendini bir kez daha hatırlattı ve İzmir’de birçok kişi enkaz altında kaldı, ölümler yaşandı. Bu acı olay, akla depremlerde 20-30 yıllık binalar çökerken tarihi yapıların neden ayakta kalıyor, sorusunu getirdi. Bunun yanıtını Manisa’da tarihi binaların depremselliğini inceleyen Manisa Celal Bayar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Yapı Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ali Demir Sözcü açıkladı.
İzmir’de yaşanan depremin ardından bölgede çöken yapılarda incelemelerde bulunduklarını ifade eden Doç. Dr. Demir, “Seferihisar açıklarında meydana gelen depremde ciddi yıkımlar meydana geldi. Deprem Sisam Adası açıklarında oluyor. Ana kayadan çıkan deprem ivmeleri Seferihisar’ı aşıyor, Kuşadası’nda herhangi bir hasara neden olmuyor ve Bayraklı’da yıkıma sebep oluyor. İzmir’de binlerce bina var. Binlerce binadan 7 tanesi yıkılmış, ağır hasarlı binalar da var. Çoğu yapıda hasar olmadığını gözlemledik. Bu binaların göçmesinin nedenlerinden bir tanesi mühendislik ve yapı denetim hizmetinin eksikliği. Bir diğer konu malzeme problemi, yumuşak kat sorunu. Binaların en alt katlarında iş yeri tarzında alanların olması, o katların daha yüksek olması ve tuğla olmaması. Bu binalarda ciddi problemlere yol açabiliyor” dedi.
TEKNOLOJİNİN İMKANLARI
Tarihi yapıların yüzyıllardır büyük depremler atlatmalarına rağmen ayakta kalmalarına dikkat çeken Demir, şöyle devam etti: “Depremlerde tarihi yapılar neden hasar almıyor, bunların gerekçelerini TÜBİTAK projeleri ile bilimsel projelerle ortaya koymaya çalıştık. Biz bu yapılarda sanal ortamda binanın planına göre depreme tabi tuttuk. Teknolojinin tüm imkanlarını kullanarak tüm hasarları, çatlakları ile modelleyip büyük depremlere olan dayanıklılıklarını da gördük. Bu yapılar sayısız deprem atlatmış ve 500 yıldır ayakta duran yapılar. Geçmiş dönemlerde kar amacı güdülmüyordu. Şu anda ne kadar çok kat sayısı olursa, bina ne kadar geniş olursa iyi oluyor diye bakılıyor. Kamu binalarında biz herhangi bir yıkım görmedik. Kamu binaları da kar amacı gütmeyen mantıkla inşa ediliyor.” Osmanlı padişahlarından Kanuni Sultan Süleyman, II.Selim ve III.Murat dönemlerinde baş mimar olarak görev yapan Mimar Sinan’ın yaptığı tarihi yapıların birçok depreme meydan okuyarak halen ayakta olduğunu ifade eden Doç Dr. Ali Demir, Edirne’deki Selimiye ile Manisa’daki Muradiye Camii’nin de bunun örnekleri olduğunu söyledi.
1-2 YIL BEKLENMİŞ
Demir, özellikle Mimar Sinan’ın Ege Bölgesi’ndeki tek eseri olan ve Selimiye Camii’nin minyatürü olarak kabul edilen Muradiye Camii’nden örnek vererek, “O dönemlerde yapının ana merkezine ağırlık merkezine kubbeyi yerleştiriyorlar. O sistemi taşıyan altta kemerlerle fil ayaklarına taşıttırıyor. Burada çok ciddi bir ayrıntı var. Sistemin hiçbir noktasında çekme kuvveti oluşturmuyor, her noktada basınç oluşturuyor. Dolayısıyla taşların, kolonların, fil ayaklarının veya kubbenin ayrılmasını sağlayacak bir gerilme oluşmuyor. Mimar Sinan bunu sağlamış. Minarelerde kenet ve zıvana kullanarak taşları kurşunlarla birbirine bağlamış. 1-2 yıl o zeminin sıkışmasını beklemiş. Zemin sıkıştıktan sonra yapı inşa edilmiş. Bu yapıların altında rutubet olup yapıya zarar vermemesi için havalandırma kanalları kullanılmış. Yani her noktada çok ciddi bir mühendislik var” diye konuştu.
Manisa’daki Muradiye Camii 1583-1592 yılları arasında Mimar Sinan tarafından inşaa edilmiştir. Birçok depreme meydan okumuştur.
TAŞIMA GÜCÜ ZAYIFSA…
Geçmişteki tarihi yapıların özellikle alüvyon zeminlere yapılmadığını ve daha sağlam zeminlerin seçildiğine dikkat çeken Doç. Dr. Demir, sözlerini şöyle sürdürdü: “Zeminin depremleri büyütme etkisi vardır, tıpkı Bayraklı’daki zeminde görüldüğü gibi. Bizim alüvyon zeminlere yapı yapmamamız, yapıyorsak da gerekli önlemleri almamız gerekiyor. Geçmişte bugünkü teknoloji olmadığı için alüvyon zeminlerden, taşıma gücü zayıf olan zeminlerden uzak durulmuş. Özellikle Manisa’daki tarihi yapılarda bunu görürüz. Kötü zeminlerin üzerine yapı inşa edilmemesi gerektiğini o dönemde biliyorlarmış.”
Yüzyıllardır deprem gerçeğinin olduğunu dile getiren Doç. Dr. Demir, teknolojinin gelişmesine paralel olarak yapılarında sağlam olması gerektiğinin altını çizdi. Doç. Dr. Demir, “Teknoloji de çok gelişti, böyle bir teknolojide can kaybının olması ciddi bir sorun. Bundan sonra ölümlerin olmaması gerekiyor. Günümüz teknolojisinin çok iyi, gelişmiş olmasına rağmen bu yıkımların yaşanması bir tezat. Başta mühendislik hizmetlerinde sorun olduğunu görüyor.
Taşıma gücü zayıf zeminden uzak durulmuş. Kötü zeminlere yapı inşa edilmemesi gerektiği o dönemde de biliniyormuş.
“Yaşadığımız depremde yıkılan yapılar özellikle çok katlı, kötü zemin üzerine inşa edilmiş yapılar” diyen Doç. Ali Demir, “Zemin kötüyse çok katlı bina yapmayacağız. Şu an beton ve demir kullanıyoruz. Fakat kötü kullanıldığında bu yıkımlar yaşanıyor. Evleri büyütebilmek için ağır çıkma yapılıyor. Çıkmaların üzerindeki duvarlar çatlamış. Bu durumu engellemek gerekiyor” diye konuştu.
Bugün, içindeki cesaret ve kararlılıkla çevrendeki engelleri aşabilirsin. Hedeflerine ulaşmak için attığın adımlarda yenilik arayışında olman faydalı olacaktır. Enerjin yüksek ve motivasyonun artmış durumda, bu da seni sosyal ortamlarda parlamaya itiyor. İletişim becerilerinle, insanları etrafında toplayacak ve ilgi uyandıracaksın. Ani değişimlere açık ol; sürpriz fırsatlar kapını çalabilir. Ancak, duygusal tepkilerini kontrol etmekte zorluk yaşayabilirsin; bu yüzden düşüncelerini biraz süreyle süzgeçten geçirmen, başkalarıyla olan ilişkilerini güçlendirecektir. Kendine güven, yeteneklerini sergilemek için doğru zamanı bekle ve bu süreçten keyif almayı unutma!
Bugün, içsel huzur arayışında olabilirsin ve doğanın güzellikleri ile iç içe olmak, ruhuna iyi gelecek. Malum, hayatın getirdiği koşullar bazen zorlu olabilir; bu yüzden sakin bir ortamda bulunmak, düşüncelerini toparlamak ve enerjini yenilemek önemli olacak. Kendini sevdiğin aktivitelere kaptırarak, stresini azaltabilirsin. Aşk hayatında ise derin bir bağ kurma isteği ön planda. Partnerinle yapacağınız anlamlı bir konuşma, aranızdaki bağı güçlendirebilir. Maddi konularda temkinli davranman gereken bir gün; harcama yaparken iki kez düşünmeni öneririm. Ayrıca, güven duygusu, ilişkilerinde belirleyici bir faktör olacak. Kendine güven ve çevrendekilere de güven aşılamak, seni güçlü kılacak. Bugün, hayallerin için bir adım daha atabileceğin ve kendini yeniden keşfetme fırsatlarıyla dolu.
Bugün zihin aktiviten çok yüksek, düşündüklerin ve duyguların arasında güzel bir denge kurabilirsin. Sosyal ortamlarda kendini ifade etmek ve insanlarla etkileşimde bulunmak için akıcı bir gün. Yeniliklere açık olman, bilgi alışverişi yapmak ve ilham almak için mükemmel bir fırsat sunuyor. Gündemdeki konularla ilgili kafanda birden fazla fikir dolaşıyor, bunları yazıya dökerek veya başkalarıyla paylaşarak daha net bir anlayışa ulaşabilirsin. Ayrıca, sevdiğin biriyle derin ve anlamlı bir sohbet gerçekleştirmek seni rahatlatacak. Esneklik göstermeye özen göstermen, beklenmedik sürprizlerle karşına çıkabilir. Enerjin yüksek ve etrafındaki insanlara da pozitif bir hava katıyorsun. Anlık heveslerine kapılma eğilimindesin, bu nedenle günün tadını çıkarırken, gelecekteki planlarına odaklanmayı da ihmal etme.
Duygusal derinliklerin ve içsel dünyanla bağlantının ön planda olduğu bir gün. Ailenle ve sevdiklerinle olan ilişkilerini gözden geçirirken, empati ve anlayışla yaklaşman çok önemli olacak. İçsel huzurunu sağlamak için kendine zaman ayırmalı ve isteyerek yalnız kalmayı değerlendirmelisin.Finansal konular gündeme gelebilir, harcama yapmadan önce düşünceli olmalısın. Geçmişteki bazı hatalarından ders çıkararak daha sağlam adımlar atabileceksin. Yakın çevrendeki insanlarla iletişimin güçlenecek, ortak hayaller üzerinde konuşma ihtiyacı içindesin. Duygularını açıkça ifade etmek, ilişkilerini derinleştirebilir.Kendine olan güvenin artıyor; bu da kariyerine yansıyacak. Yeni fırsatlar kapını çalabilir, bunları değerlendirirken sezgilerine güvenmelisin. Unutma ki, duygularını ifade etmekten çekinmemelisin; bu, hem kişisel hem de profesyonel yaşamında büyük bir avantaj sağlayacak.
Bugün karizmatik enerjin yüksek! Kendine olan güvenin, çevrendekileri etkilemekte büyük rol oynuyor. Sosyal ortamlarda daha fazla dikkat çekebilirsin, yapacağın sunumlar veya konuşmalar herkesin ilgisini çekecek. Fakat, çevrendekilerin duygularına karşı daha hassas olman gereken bir gün; bu, ilişkilerini güçlendirebilir. İçsel yaratıcı yönünü ortaya çıkarmak ve sanatsal projelere yönelmek için mükemmel bir zaman. Biraz kendine zaman ayırarak ruhunu beslemen de faydalı olacak. Maddi konularda dikkatli olmalısın; aceleci kararlar almaktan kaçınmak en iyisi. Aşk hayatında ise tutkunun kabardığı anlar var, bu da romantizm için fırsatlar sunuyor. Kendini ifade etme tarzın, ilişkilerinde farklılık yaratabilir.
Bugün detaylara olan ilgin ve titizliğin ön planda olacak. Gün içinde yaptığın işler üzerinde fazlasıyla durabilir, küçük hataları bile gözünden kaçırmayarak mükemmel sonuçlara ulaşmayı hedefleyebilirsin. Etrafındaki insanlarla olan ilişkilere dikkat etmelisin; eleştiriler, yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Bunun farkında olarak daha uyumlu bir şekilde iletişim kurmak, ortamlardaki gerginlikleri azaltmana yardımcı olacaktır. Kendine zaman ayırmak ve ruhsal olarak dinginleşmek için meditasyon veya kısa yürüyüşler yapmayı deneyebilirsin. Sağlığına özen göstermek, bugünkü enerjini koruman açısından önem taşıyor. Ayrıca yaratıcılığını sergileyebileceğin bir proje üzerinde çalışmak, sana ilham verebilir ve içsel tatmin sağlayabilir. Unutma, her şey senin elinde, düzen yaratmayı hedefle.
Dengeleri koruma arzusu içinde olacaksın. İlişkilerindeki uyum, seni mutlu eden konulara odaklanmanı sağlayacak. Ortaklıklar ve iş birliği, bugün özellikle öne çıkacak, başkalarıyla olan bağlantıların güçlenecek. Sanatsal duygu ve yaratıcılık, hoşlandığın aktiviteleri destekleyecek. Duygusal olarak içsel bir denge arayışı içinde olabilirsin. Fikirlerin, başkaları üzerinde ilham yaratacak. Sosyal ortamda yer alırken, başkalarının bakış açılarına da açık olman, senin için faydalı olacak. Kendi isteklerinle başkalarının beklentileri arasında denge kurma çabası, zaman zaman zorlayıcı olabilir; ama sonucunda tatmin edici bir deneyim elde edeceksin. Kendini ifade etme fırsatlarına yönel, hayal gücünü serbest bırak.
Duygusal derinliklerinizi keşfetmek için mükemmel bir zaman. İçsel sezgileriniz güçleniyor ve ruhsal olarak dönüştürücü bir süreçten geçiyorsunuz. Başkalarıyla olan ilişkilerinizde sırları açığa çıkarma arzusunu hissedebilirsiniz; bu, güveninizi pekiştirecek ancak bazı yüzleşmeleri de beraberinde getirebilir. Duygularınızı ifade ederken dikkatli olun; kafa karışıklıkları ve yanlış anlamalar olabilir. İş yerinde intikam duygularıyla hareket etmek yerine, stratejik düşünmek ve işbirliğine gitmek daha faydalı olacak. Kişisel gelişim ve ruhsal dinginlik arayışınız, yaratıcı projelerde veya bireysel hobilerde kendini gösteriyor. Eğer zihinsel bir tazelenmeye ihtiyacınız varsa, doğayla iç içe bir yürüyüş yapmayı düşünebilirsiniz. Aşk hayatınızda sürpriz ve tutku mevcut; cesur adımlar atabilir, ilişkilerinizi derinleştirebilirsiniz. Ancak, hislerinizi aceleyle değerlendirmemeye özen gösterin; zamanında ve doğru kişilerle derinlemesine temas kurarak ilerleyin. Güçlü duygular, keşfetmeye değer bir deneyim sunabilir.
Macera arayışın kabuklarını çatlatıyor. Yeni fırsatlar, daha önce düşünmediğin kapıları aralayabilir. Sosyal ortamda dikkat çekici bir ışık haline gelebilirsin. Fikirlerini başkalarıyla paylaşmak, ilham verici tartışmalara yol açacaktır. Aynı zamanda içsel bir bilgelik ve merak, seni tanımlayan bir özellik olarak öne çıkacak. Ancak sabırsızlık ve dikkatsizlik, planlarında aksaklıklara neden olabilir. Dikkatini toparlayarak hedeflerine odaklanmalısın. Aşk hayatında ise, heyecan verici ve beklenmedik bir gelişme yaşanabilir. Kalp atışların, anlık hislere kapılabilir. Kendini ifade etme şeklin, ilişkilerine tazelik katacak. Doğanın tadını çıkaracağın bir gün geçirebilir, yeni bir hobiye başlayabilirsin. Rehabilite edici bir günlük rutin, ruhsal dengeyi bulmana yardımcı olacak.
Bugün, sorumluluklarınızla başa çıkmak için güçlü bir motivasyona sahip olacaksınız. Başkalarının beklentilerini karşılamak konusunda belirgin bir kararlılık hissedebilir, buna rağmen kendi ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemeye özen göstermelisiniz. İş veya kariyerle ilgili konularda dikkatli ve disiplinli yaklaşımınız, önemli fırsatları değerlendirmenizi sağlayabilir. İletişimde sağduyulu ve mantıklı olmanız, özellikle ekip çalışmasında sizi öne çıkaracak. Bazı beklenmedik bulaşmalara dikkat edin; çevrenizdeki insanlarla olan ilişkilerinizde dikkatli olmalısınız. İçsel huzurunuzu sağlamaya yönelik küçük aktiviteler geliştirmek, duygu durumunuzu dengeleyebilir. Akşam saatlerinde evde geçireceğiniz huzurlu bir zaman, geçmişe dair düşüncelere ve hedeflerinizi yeniden gözden geçirmenize olanak tanıyabilir. Unutmayın, başarı yalnızca hedeflerinize odaklanmakla değil, sağlıklı dengeyi kurabilmekle de gelir.
Bugün içsel düşünce ve yaratıcılığın ön planda olduğu bir dönemdesin. Farklı bakış açılarına açık olman, etrafındaki insanlarla olan iletişimini güçlendirecektir. Sosyal çevrenle olan ilişkilerine yenilik katmak, sıradışı fikirlerin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir. Hayal gücün, alışılmışın dışında projeler geliştirmene imkan tanıyacak. Önceki fikirlerin üzerinde yeniden düşünmek, senin için yararlı olabilir. Aniden gelişebilecek olaylara karşı hazırlıklı olman da önemli. Kendine güven, risk almaktan çekinme, çünkü bu yeni deneyimlerin seni daha da güçlendirecek. Kendi kimliğini ifade etmekten çekinme, bu, başkalarına ilham verebilir. Diğer insanlarla kuracağın bağlar, gelecekteki fırsatların kapısını aralayabilir. Emosyonel olarak çiğ bir tarafın ortaya çıkabilir, bu oldukça taze bir nefes aldıracak. Kendini ifade etme biçiminde cesur ol, çünkü insanlar senin içindeki özgünlüğe hayran kalacaktır. Hayatta kendi yolunu çizmeye kararlı duruşun, çevrendekilere de ilham verecek ve onlarla olan etkileşimlerin derinleşecektir.
Duygusal derinliklerinizi keşfe çıkacağınız bir gün. İçsel sesiniz, sizi doğru yolda yönlendirecek ve belirsizlikleri aydınlatacak. Sanata, yaratıcılığa ve ruhsal gelişime yönelmek için mükemmel bir zaman dilimi. İçsel huzursuzluk yaşayanlar, sessiz kalmayı ve içe dönmeyi tercih edebilir. Hayal gücünüzü geliştirmek, sizi farklı bakış açılarıyla buluşturacak. Duygusal bağlarınızı pekiştireceğiniz, sevgi dolu anlar yaşayacağınız ilişkiler ön plana çıkacak. Kendinizi ifade etme şekliniz, çevrenizdekilere ilham verecek. Ayrıca, sezgilerinize güvenmek ve iç duyularınızı dinlemek, günün olumlu geçmesine katkı sağlayacak. Yaratıcılığınızı ve hayallerinizi gerçeğe dönüştürme konusunda cesur adımlar atabilirsiniz. Kendi iç dünyanızda huzuru bulmak için meditasyon veya doğa yürüyüşü gibi aktiviteler, ruhunuza iyi gelecek.