1
KÖPEK BALIĞI MEVSİMİ
“Sinemaya aşık olduğum anı tam olarak anımsıyorum. 1975’in yazında 10 yaşındaydım ve önümde koca bir ömür vardı. 20 Haziran’da her şeyi değiştiren gerilim filmi Jaws gösterime girmişti” diyor Sasha Stone. Jaws yalnızca Hollywood’un değil tüm neslin yaşamını değiştirdi. Sasha, California’daki herkes gibi hızlı ve özgürce büyüdüklerini, yaşadıkları eğlenceyi paylaşacak bir sosyal medyaları, tik tokları, mesajlaşmaları olmadığını ama olağanüstü bir hayalgücüne sahip olduklarını vurguluyor. Onsekiz yaşından küçüklere ağır gelmesine karşın ergenler Jaws’tan kaçamadılar. Universal şirketi kapsamlı bir tanıtım kampanyası yaptı, herkes Peter Benchley’in kitabını okudu. Charles Manson, Vietnam savaşı ve Watergate skandalını henüz atlatan Amerikan kültürü Jaws’tan epeyce etkilendi.
“Jaws’ın hayranları sadece erkekler değildi, biz kızlar da çok etkilendik. Bir bilet ücretiyle ablam ve ben o yaz Jaws’ı en az kırk kere izledik. Jaws sadece gişe rekorları kıran popüler kültür olgusu değildi. Tüm yaşamımızı değiştirdi, duyularımızı canlandırdı. Sinemaya aşık olduk, kendi home movie’lerimizi çektik” diyor Sasha Stone. Jaws’ın ardından Yıldız Savaşları, Alien, Kutsal Hazine Avcıları, E.T. gibi filmler geldi. Hollywood değişti, erkekleri hedefledi, böylece kızlar dışlandı. Gişe filmlerinin hasılatıyla bilgisayar oyunlarına ve çizgi romanlara dayanan ürünler yapıldı. Bu ürünler ortaokul çağındaki erkek çocuklara yönelikti. Bu değişim şu soruyu da beraberinde getirdi: Öykülere, iyi senaryolara ne oldu? Bittiler mi? Jaws salt süper bir gerilim değildi, ortada aynı zamanda müthiş anlatılmış bir öykü vardı. Film yüksek bütçeli olsa da, en ileri teknolojiyle çekilse de sağlam bir öykü içermiyorsa o kötü bir film demektir.
Yönetmen: David Prior, Anlatıcı: Sasha Stone.
İNTİKAM AHLAKI
İntikam, öç öyküleri neden sevilir, izleyiciye neden çekici gelir? İntikam eyleminde öncelikle kin beslenir, ardından misilleme isteği doğar. İntikam öykülerinde vahşi adalet vardır, yasanın, yargının, kanunun çözemediği vakalarda vahşi adalet devreye girer. Bazen intikam eyleminde sansürlenmemiş şiddeti apaçık göstermek ilginç bir gerekçe olarak kabul edilebilir. Güçlü bir gerekçe varsa izleyici başvurulan şiddeti kabul eder, bundan rahatsız olmaz. Adalet sistemi işlemeyince, adaleti yerine getirmek bireye düşer. İzleyicinin zihnindeki şiddet ekranda gösterilen şiddetten çok daha güçlüdür.
Bu bölümde Point Blank, Thelma and Louise, Sudden Impact, The Brave One, The Equalizer, L.A. Confidential, Taken 2, Gladiator, Batman Rises, Hamlet, Death Wish, Spotlight, Unforgiven, Fist of Fury, Coffy, Rio Bravo, True Grit, Lady Snowblood, Carrie, A Clockwork Orange, Get Carter, Punisher: War Zone, Princess Bride, Mad Max, City of God, Memento, John Wick, Old Boy, Wild Tales, Goodfellas, The Patriot, Hard Candy, The Searchers, Lady Vengeance filmlerinden fragmanlar izleyerek intikamın farklı boyutlarını, uzantılarını öğreniriz. Yönetmen Tony Zhou, Lady Vengeance’ı ayrı bir yere koyarak insan zihnindeki şiddetin ekrana yansıyandan çok daha etkileyici olduğunun altını çizer.
Yönetmenler: Taylor Ramos, Tony Zhou, Söyleşiler: Jennifer Yuh Nelson, Dr. Lisa Couthard.
ONU HİÇ BEĞENEMEDİM
Film eleştirmeni Drew McWeeney “Arabistanlı Lawrence’ı büyük ekranda izlemeye bayılırım.Görsel bir şölendir, sanal gerçeklik yoktur. Lawrence karmaşık, kusurlu bir karakterdir, korkunç zayıflıkları vardır. Zorlayıcı filmler, antipatik karakterler ilgimi çeker. Bir film eleştirmeni olarak karakterlerin beni zorlamasını isterim. Bana göre sanat onaylama değil keşiftir” der. Arabistanlı Lawrence’ın ardından Full Metal Jacket, Fences, Taxi Driver, Young Adult, Goodfellas, Barton Fink, The Big Lebowski, A Clocwork Orange, Leaving Las Vegas, On the Waterfront, Phantom Thread, Four Easy Pieces, Bad Lieutenant, Amadeus, Network, Being John Malkovich gibi zorlayıcı filmleri, zorlayıcı karakterleri izleriz. Amerikan sinemasındaki en zengin kötü karakterlerden biri Michael Corleone’dir. The Godfather ve The Godfather 2’de iyi adam Michael Corleone’nin değer verdiği herşeyden ailesi için vazgeçer, bambaşka biri olur.
Sessiz film döneminden sesli film dönemine dek Amerikan filmlerinde suçlular, gangsterler, hırsızlar, soyguncular en gözde karakterler olmuşlardır. Little Cesar, Scarface, The Public Enemy, White Heat, Badlands, Bonnie and Clyde, True Romance, Gun Killers, Natural Born Killers, The Sugarland Express en iyi örneklerdendir. 1960’ların sonu 1970’lerin başında yönetmenler insan doğasının en karanlık yanlarını A Clockwork Orange, Barry Lyndon, The Graduate, Easy Rider, Midnight Cowboy, Rosemary’s Baby, Who is afraid of Virginia Woolf? filmlerinde anlattılar. Ana karakteri sevmek zorunda olmadığımız filmleri en iyi anlatan Martin Scorsese’dir. Mean Streets, Taxi Driver, Raging Bull, Goodfellas, After Hours, The Aviator, Cape Fear, The Departed, King of Comedy, The Wolf of Wall Street’deki tüm karakterler itici, zorlayıcı ama ilginç tiplerdir.
Yönetmen: David Prior, Anlatıcı: Drew McWeeny.
CAZİBENİN GÖRECELİĞİ
Cazibe, çekici sözcüğü Disney prensesleri ya da sevimli hayvanlarla ilişkilendirilir genellikle. Cazibe, ana kahramanlarda, kötü karakterlerde, küçük isli cinlerde, bir noktada, bir çizgide de olabilir. Çizgi kadın karakterlerde cazibe denince akla güzellik, kusursuzluk geliverir. Oysa erkek çizgi karakterler çeşitli şekillerde, farklı boyutlardadır. Kızlar, kadınlar genellikle iri gözlü, küçük burunlu, yuvarlak yüzlü çizilirler. Neden kadın karakterlerin çoğu dişil kalıplarda çizilir? Burada devreye satış ve pazarlama girer. Oysa ki cazibe salt dış görünümle ilintili değildir. Animasyon filmlerin ustaları iki boyutlu çizgi filmden nasıl bilgisayar animasyonuna geçildiğini, iş birliğinin önemini örneklerle anlatıyorlar. Beauty and the Beast, Brave, Tangled filmlerinde çalışmış olan animasyoncular “Bizler yaşamı taklit ederiz” diyorlar.
Yönetmenler: Taylor Ramos, Tony Zhou, Söyleşiler: Glen Keane, Brenda Chapman, Luis Gadea.
FİLM TELEVİZYONA KARŞI
20. yüzyılın ilk yarısında sinema ABD’deki tek ve en baskın eğlence biçimiydi. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra televizyon sinemaya rakip çıktı. Bu güçlü rakibi karşısında sinema ataklar yaptı, romanları, tiyatro oyunlarını, Broadway şovlarını beyazperdeye uyarladı. Sinema salonlarına yatırım yapıldı, yeni teknolojiler (Sinerama, Technicolor, stereo ses) geliştirildi. Sinema ve televizyonun anlatım dilleri arasında fark vardı.
Aralarındaki fark Sopranos (1983) dizisiyle değişti, özel TV kanalları dizi rekabetine giriştiler, televizyonlar dijital yayına geçtiler. Son 20 yıl içinde hem sinema hem de televizyon dijital olunca Jurassic World, Godzilla vs King Kong gibi gişe filmleri çekildi. TV dizileri ilginçleşince seyirci sinemaya küstü. Yıllardır sinema ve televizyon izleyicinin ilgisini çekmeye uğraşıyor. Sinemaya gitmek sosyal bir aktivite olmasına karşın ucuz değildir ama hep zengin, görsel bir deneyim sunar.
Yönetmenler: Taylor Ramos, Tony Zhou.
AĞZI BOZUK VE DERİN
Walter Hill’in yönettiği, baş rollerde Nick Nolte ile Eddie Murphy’nin oynadığı 48 Saat (1982) geleneksel bir komedi filmi olması gerekirken ABD’inde ırk ve kimlikle ilgili tehlikeli bir gündem yarattı, ırklararası dostluk filmlerinin en önemli örneği oldu.
Beyaz Amerika’nın kabul ettiği siyahi aktörler Sidney Poitier, Richard Pryor arasına Eddie Murphy’de katıldı. Training Day, Rush Hour, Men in Black, Miami Vice, The Defiant Ones, In the Heat of the Night, Stir Crazy adlı filmler beyaz adam-siyah adam dayanışmasını betimler. Walter Hill’in tüm filmlerinde (Southern Comfort, Geronimo: An American Legend, Broken Trail, Wild Bill, Deadwood) sistematik ırkçılık yer alır.
Yönetmenler: Keith Clark, Julie Ng, Anlatıcı: Walter Chaw.
Bugün, cesaretin ve enerjinin en yüksek seviyeye ulaşacağı bir dönemdesin. Yeni girişimler, projeler ya da kişisel hedefler için mükemmel bir zaman. İçinde taşıdığın ateşi, çevrendekilere ilham vermek için kullanabilirsin. Sosyal ortamlarda daha fazla yer alman, yeni bağlantılar oluşturman ve fikir alışverişlerinde bulunman açısından avantaj sağlayacak. Öte yandan, sabırsızlığını kontrol etmekte fayda var; acele hareket etmek yerine, düşünerek plan yapmak sana daha fazla getiride bulunabilir. Kalbinin sesine kulak vermek, duygusal anlamda denge sağlarken, aynı zamanda iç huzurunu da artırır. Bugün, ilişkilerinde açık ve dürüst olman, bağlarını güçlendirecek. Kendi içindeki liderliği ortaya çıkarmak ve cesur adımlar atmak için harika bir zaman.
Bugün, içsel huzurunu yeniden bulmak için ideal bir zaman. Duygusal açıdan dengede kalabilmek, ruh hali üzerinde olumlu bir etki yaratacak. Estetik ve güzellik arayışın artabilir; sanat veya doğayla iç içe olma dürtüsü, ilham kaynaklarını harekete geçirebilir. Maddi konularda sağlam adımlar atmaya özen göstermek önemli. Yatırımlarınla ilgili analiz yaparken, güven duygusu ön planda olacak. Ayrıca sevdiklerinle keyifli zaman geçirmek, ilişkilerini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Ortak projelere adım atmak, yeni başlangıçlar için cesaretlendirecek bir süreçtir. Kendine olan güvenin, kararlılığınla birleşerek hedeflerine ulaşmana katkı sağlayacak. Bugün kendini ifade ederken dikkatli olmalı, zaman zaman abartılı tepkiler vermekten kaçınmalısın. Analitik düşünme yeteneğinle sorunların üstesinden gelebilirsin. Unutma, küçük güzellikler gününü renklendirecek ve hayatına anlam katacak.
Bugün iletişim gücün ve meraklı ruh halin öne çıkacak. Kendini ifade etme konusunda daha cesur olabilirsin. Sosyal çevrende yeni insanlarla tanışmak ve fikir alışverişinde bulunmak için mükemmel bir zaman. Yenilikçi düşüncelerin, başkalarının dikkatini çekecek ve hayranlık uyandıracak. Ancak, duyduğun her bilgiye hemen inanma eğiliminde olabilirsin, bu nedenle eleştirel düşünmeyi elden bırakma. Aşk hayatında karşılıklı çekim artabilir, karşındaki kişi sana ilginç gelmeye başlayabilir. Ailevi ilişkilerde ise daha fazla iletişim ve açık dialog ihtiyacı hissedebilirsin; endişelerini paylaşmak, sorunları çözmek için keyifli bir yol açacak. Eğlenceli aktiviteler, zihnini dinlendirmek ve stres atmak için harika bir fırsat sunacak. Koşuşturmanın arasında kendine zaman ayırmayı unutma. Eğlenmeyi ve keşfetmeyi ihmal etme!
Duygusal derinliklerinin yüzeye çıkacağı bir gün. Sevdiklerinle olan bağlarını gözden geçirirken, geçmişteki anıların seni etkileyebilir. İçsel bir huzur arayışı içinde olacaksın; dış dünyadan gelen gürültülerden uzaklaşmak isteyebilirsin. Duygusal olarak yaralayıcı durumlarla yüzleşmek zorunda kalabilirsin, ancak bu, seni olumlu yönde büyütecek bir süreç olacaktır. Özellikle ev ve aile konularında bazı kararlar almak, belki de yeni bir düzen kurmak isteyebilirsin. Yaratıcılığını kullanarak kendini ifade etmek sana iyi gelecek, sanat ya da el becerileriyle uğraşmak bu dönemde hoşuna gidebilir. Ayrıca, ruhsal derinliklere inmeye yönelik bir eğilim içinde olabileceğin bu süreçte, meditasyon ya da doğaya çıkmak, içsel dinginliğini bulmana yardımcı olabilir. Kendini şefkatle sarmalayarak, sevgi dolu ilişkilerin tadını çıkarabilirsin.
her zaman alışılmış kalıpların dışına çıkmak zorunda değilsin. İş birliğine açık ol, fikirlerini paylaşmaktan çekinme. Sağlık açısından, enerjini dengelemek için hafif fiziksel aktiviteler ve meditasyon gibi rahatlatıcı uygulamalar faydalı olabilir. Zihnini sakin tutmak, günün zorluklarıyla daha kolay başa çıkmanı sağlayacak.
Detaylara olan düşkünlüğün ve düzen arayışın bugün kendini daha çok ön plana çıkaracak. İş yerinde veya kişisel projelerde, küçük detayların büyük farklar yaratabileceğini göreceksin. Aklındaki sorunlara pratik çözümler bulmak için analiz yeteneğini etkili bir şekilde kullanacaksın. İletişim halinde olduğun kişilerle kuracağın yapıcı diyaloglar, sana yeni işbirlikleri kapılarını açabilir. Duygusal anlamda, kendini yalnız hissetmene neden olan durumlarla yüzleşmek için cesaret bulabilirsin. Sağlığını ihmal etmemek adına ufak egzersizler yapmak, zihnini ve bedenini dengelemene yardımcı olacak. Bugün, bir şeyleri sorgulamak ve hayatına yeni bir düzen getirmek için mükemmel bir zaman. Özgüvenin biraz sarsılsa da, kendi yeteneklerine olan inancını tazeleyebilirsin. Unutma ki, her adım seni daha güçlü kılacak.
Bugün sosyal çevrenle olan etkileşimlerin ön planda olacak. İletişim yeteneklerin sayesinde insanlarla kurduğun bağlantılar güçlenebilir. Arkadaşlarınla plan yapma isteği içinde olabilirsin; bu, hem eğlenceli zaman geçirmeni sağlayacak hem de ilişkilerin derinleşmesine yardımcı olacak. Ayrıca, estetik ve güzellik konularında ilham alabilirsin, belki de yeni bir projeye başlamanın zamanı gelmiştir. İç huzurunu bulmak için kişisel alanına ihtiyacın olabilir. Kendine dönmek, düşüncelerini netleştirmen için faydalı olacak. Öte yandan, içsel çatışmalarla karşılaşman olası; bu durumda kararlılığını korumak önemli. Sezgilerine güven ve duygularını ifade etmekten çekinme. Unutma, adalet duygun seni pek çok durumda doğru yöne yönlendirebilir.
Bugün, duygusal derinliklerinle yüzleşmek için harika bir fırsat sunuluyor. İçinde birikmiş olan hisleri açığa çıkarmak, ilişkilerdeki dinamikleri güçlendirebilir. Başkalarıyla olan iletişimin, en beklenmedik noktalarda derin bağlar kurmana sebep olabilir. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlılığın artıyor; bu, projelerine olan tutku ve azminle birleşince, başkalarının gözünde daha etkileyici hale gelmeni sağlayacak.Mali konularda dikkatli olman gereken bir dönemdesin. Bir plan yaparken, riskleri ve getirileri iyi değerlendirmen önemli. Kendi iç yolculuğuna zaman ayırmak, ruhsal enerjini yenilemen açısından faydalı olabilir. Kendini dinlemek, içsel rehberliğinin ışığında ilerlemeni kolaylaştıracak.Sevgi, cinsellik ve yakınlık konularında arzu dolup taşıyor. Partnerinle olan bağını derinleştirecek sohbetler yapabilirsin. Tek başına vakit geçirsen bile, düşüncelerinin yoğunluğu seni tatmin edecek. Her alanda derinleşme arzusu içerisinde olman, yeni ilgi alanlarına yönelmeni de tetikleyebilir. Bugünün sunduğu olanakları değerlendirerek, kendinin en farklı hallerini keşfedeceksin.
Seyahat arzusu, yeni deneyimler ve özgürlük ihtiyacı ön planda. Farklı kültürler ile tanışma isteği içinde olacaksın. İçsel bir keşif yolculuğuna çıkabilir, hayatına yeni bir yön verme fırsatını değerlendirebilirsin. Sosyal çevrende etkileyici görüşmeler gerçekleşebilir, fikir alışverişleri zihin açıcı olacak. Ayrıca, yaratıcılığın arttığı bu dönemde sanatsal uğraşlar seni daha fazla tatmin edebilir. Olumlu düşüncelerin ve geniş bir perspektifle bakış açın, zorlayıcı durumları kolayca aşmana yardımcı olacak. Dikkatini kendine ve hedeflerine odakladığın müddetçe, olumlu gelişmelerle karşılaşacaksın. Şans kapını çalabilir, bu fırsatları iyi değerlendirmelisin.
Bugün, hedeflerin üzerine daha fazla odaklanabilir ve planlarını somut gerçeklere dönüştürmek için harekete geçmek isteyebilirsin. İnisiyatif almak ve liderlik yapmak için mükemmel bir zamandasın; çevrendekiler sana hayran kalacak. Finansal konularda dikkatli olmalı, harcamalarını gözden geçirmelisin. Ayrıca, duygusal ilişkilerinde dikkatli ve sabırlı olman gereken anlar olabilir, iletişimde netlik ve açıklık önemli. İş ya da projelerde işbirlikçi bir tavır geliştirmek, uzun vadeli faydalar sağlayabilir. Kendine güvenini tazeleyecek küçük ama anlamlı başarılar elde edebilirsin. Geleceğe dair umut dolu hissetmen için, geçmiş deneyimlerinden ders çıkararak yola devam etmelisin. Bu süreçte, aslında ne kadar güçlü ve kararlı olduğunu yeniden hatırlamak, sana ilham verecektir.
Sıra dışılığın ve yenilikçiliğin ön planda. Bugün, alışılmışın dışında düşünmek isteyebilir, farklı bakış açıları geliştirmek için ilham arayışına girebilirsin. Sosyal bağlantıların güçleniyor; arkadaşlarınla yapacağın sohbetler sana yeni perspektifler kazandırabilir. İçsel özgürlüğün değerli. Bu nedenle, kendine zaman ayırarak yenilenme fırsatı bulabilirsin. Ancak, ani kararlar almaktan kaçınmakta fayda var; düşüncelerini netleştirmeden adım atma. Belki de, içsel huzurunu bulmak için ufak kaçamaklar planlamak isteyebilirsin. Duygusal derinliğe inmeye çalış, içsel duygularını dışa yansıtmaktan çekinme. Bugün, sıradışı fikirler ve yaratıcılıkla dolu geçecek!
Bugün duygusal derinliklerinize dalış yapma fırsatı bulacaksınız. Hayal gücünüz oldukça canlı ve sizi yaratıcılığın zirvesine taşıyor. İlişkilerinizde empati yeteneğinizin yüksek olduğu bir dönemdesiniz; sevdiklerinizin hislerine duyarlılık göstermek, bağlarınızı güçlendirecek. Belirli bir konuda içsel huzur arayışında olabilirsiniz, bu sizi ruhsal olarak yeniden değerlendirmeye sürükleyebilir. Karşılaştığınız zorlukları aşma isteği, mücadele ruhunuzu güçlendiriyor. Öğrenmeye açık olun; yaşamınızda yeni bilgiler ve deneyimler yer alabilir. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın, ruhunuzu besleyecek aktiviteler sizi toparlayacaktır. Gözlemlerinizi paylaşma isteğiniz artabilir, bu da sosyal çevrenizdeki dinamikleri olumlu yönde etkileyecektir. Duygusal derinliğinizi ortaya koyacak fırsatlarda aceleci davranmayın; sabırlı olun, zamanlama her şeydir. Kendi iç dünyanıza yaptığınız bu yolculuk, sizi daha da güçlü bir birey haline getirecek.
