Aydınoğlu Mehmet Bey’in 1307 yılında kenti almasıyla kentin Aydınoğlu beyliğinin başkent oluşu ve Aydınoğulları’nın inşa ettiği cami ve konakların korunuyor olması… Osmanlı döneminde zenginleşerek günümüze ulaşan kent dokusu ile Türk yerleşim tarihinin Selçuklu’dan beyliğe, beylikten Osmanlı’ya, Cumhuriyetle birlikte kurtuluşun ve kuruluşun izlerini taşıması… İşte bu unsurlar, Birgi’yi emsalsiz kılıyor…
Birgi, Milli Mücadele’de de öne çıktı. Çünkü İzmir’in 15 Mayıs 1919’da Yunan ordusu tarafından işgal edilmesi üzerine, 700 yıllık Aydınoğlu Ulu Camii’nde bölgenin ilk Kuvayı Milliye toplantısı yapıldı. Milli Mücadele sırasında kenti işgal eden Yunan askeri birliğine Bozdağ-Birgi Cephesi Komutanı ünlü Poslu Mestan Efe’nin baskınları, Yunan işgal güçlerine göz açtırmadı. Bu saldırılar Milli Mücadele tarihinde yer aldı ve Kuvayı Milliye anıtı ile de değer kazanmış oluyor.
Sol dış duvarında aslan heykelini taşıyan, Bizans kilise kalıntısı büyük mermer taşlarından yapılmış 700 yıllık Aydınoğlu Mehmet Bey Camii dimdik ayakta ve her gün fonksiyonunu ve yaşamını yürütüyor. Bizans’tan kalan eski yangın kulesi dimdik ayakta, ziyaretçilerin ilgisini çekiyor; Kültür Bakanlığı’nın restore ettiği 17. – 18. yüzyıla ait Osmanlı’nın Çakırağa Konağı bir müze olarak, herkesin beğenisini kazanıyor.
Taş evler restore edilip pansiyona, kimi evler de korunaklı bir dinlence ve sohbet kafesine dönüştürülmüş. Birgi’nin ortasından geçen derenin yatağında 5 bin yıllık tarih boyunca yapılaşma girişimi olmamış. Bu durum, doğa yasalarına karşı çıkmama ve saygı duyma titizliğini simgeliyor…
Kuşkusuz önemli bir nokta şudur: Birgi, koruma amaçlı olarak 1996 yılında sit alanı olarak ilan edildi. 2012 yılında ise UNESCO, Birgi’yi Dünya Mirası Geçici Listesi’ne ekledi. O tarihte ÇEKÜL Vakfı, Birgi’ye özel önem verdi. Eski bir yapı restore edilerek Birgi’de ÇEKÜL Vakfı şubesi açıldı.
Öte yandan bir önceki belediye başkanı Cumhur Şener’in bilgisi, çalışkanlığı, yeteneği sonucu Türkiye’nin titizlikle korunan ve sürdürülebilir korumaya sahip olan bir kültür noktası…
Birgi, İzmir’e 120 kilometre uzaklıkta, Ödemiş’in 8 kilometre doğusunda, Ege’nin 2200 metreyi aşan ulu dağı Bozdağ’ın eteğinde. Sarıyar Deresi’nin yamaçlarında, yaklaşık 2 bin 200 nüfuslu, kendi halinde, gözlerden uzak, konaklarıyla, anıtsal yapılarıyla, günümüzde tarihsel ve kültürel kimliğiyle yaşıyor, açıkçası tarihe meydan okuyor.
En önemli nokta, Birgi’nin var oluşunu 5 bin yıldır kesintisiz sürdürmesidir.
Bu noktada, Birgi’de 1996 yılından beri yaşayan, yörenin insanı, kendisini Birgi’ye adamış naif ressam, şair, yazar Emin Başaranbilek de unutulmamalıdır.
Ödemiş doğumlu, Ankara Üniversitesi Önasya Arkeolojisi bölümü mezunu, arkeoloji müzelerinde üst düzey yönetici olarak yıllarını harcamış olan Başaranbilek, çok yönlü bir kişiliğe sahip.
Slovakya Uluslararası Naif Ressamlar Trienali’ne katıldı. Sanat yönünden önemli olan, Slovenya’da, naif ressam olarak Tabor Bronz Plaketi (1982 ve 1989), ayrıca Tabor Büyük Altın Madalyası’nı (1998) aldı.
Türkiye’de birçok kentte açılan sergilere katıldı. Ayrıca Paris, New York, Roma, Viyana gibi sanat merkezlerinde karma sergilere katıldı. Cumhuriyet, Yeditepe, Harman gibi edebiyat dergilerinde ayrıca mimarlık ve müzecilik dergilerinde makaleleri yayımlandı.
Başaranbilek, Birgi’de yaşıyor, orada ÇEKÜL Vakfı’nın temsilciliğini yapıyor, Birgi’nin ve yörenin tanıtılması için katkılarını sürdürüyor. Makaleler yazıyor, kitaplar yayımlıyor.
Bir doğa dostu olan Başaranbilek, “çimentoya dayalı mimarinin geçmiş zaman mirasını örselediğini” belirtiyor.
Bir başka denemesinde Başaranbilek, “Artık insan, bütün tarihsel çağları aynı anda yaşayabilen karmaşık bir varlıktır” diye yazmıştı.
Birgi’ye Bakmak adını taşıyan denemesinde Başaranbilek şöyle diyor: “Birikimli kentler de yaşlı adam gibidir. İşgaller, kırımlar, savaşlar, yangınlar, (…) terk edilmeler, kıtlıklar, çürümeler, yıkımlar, talanlar, unutulmalar ve sevdalar yaşamıştır; üstelik tarihi kentler bunların tümünü yaşamıştır. Ama mutlaka içlerinde oturup konuşacağımız kanepeleri vardır… Konuşmayı pek sevmez ama bakınca sokaklarına, evlerine, tapınaklarına, ağaçlarına, kuşlarına, köprülerine, insanlarına, size çok şey anlatır. Yaşlı olmak, birikimli olmak, yıpranmış bir kent de olsa onun ayrıcalığıdır.”
Yalın bir anlatım biçemi var Başaranbilek’in… Şiirlerinde ve naif resimlerinde olduğu gibi…
Sözü fazla uzatmayalım:
Bir huzur köşesi, bir açık tarih müzesi Birgi; doğaya hasret, tarihe özlem duyan ziyaretçilerini bekliyor.
Antik dönemde adı Dios Hieron (Kutsal Yer), daha sonraki adı Pyrgion, kaynaklara göre 5 bin yıllık geçmişe sahip bir yerleşim birimi.
Tarihsel kaynaklara göre 680 yılında, 6. Ekümenlik toplantısı zabıtlarını Pyrgion piskoposu sıfatıyla Rahip Zoetes imzalamış.
Ortaçağlarda Türkçeye uyarlanmış, adı Birgi olmuş…
Birgi, uygarlıkların kesiştiği bir yerleşim noktası… Frig, Lidya, Pers, Bergama Krallığı, Roma, Bizans İmparatorluğu, Aydınoğlu Beyliği, Osmanlı Devleti… Birgi tüm bu uygarlıklardan izler taşıyor.
Birgi’de Roma, Bizans, Aydınoğlu Beyliği ve Osmanlı kalıntıları titizlikle korunuyor.
Taş ve ahşabın özenle harman edilerek yaratılan özel mimarisi, dar sokakları, yüzlerce yıllık ulu çınarları, selvileri, dut, ceviz ve kestane ağaçlarıyla Birgi, “Ben yaşıyorum” diye binlerce yıla meydan okuyor.
Bugün enerjinin oldukça yüksek olduğu bir gün; kendini cesurca ifade etme ve yeni girişimlerde bulunma isteği içinde olacaksın. İletişim becerilerin ön plana çıkacak, çevrendekilerle etkili bir şekilde bağlantı kurabilme yeteneğin sayesinde güçlü ilişkiler geliştirebilirsin. Ancak, ani kararlar almaktan kaçınmalısın; düşünmeden hamle yapmak, plana sadık kalmanı zorlaştırabilir. İş ve özel yaşamında yeniliklere açık olmalı, dengeyi sağlamak için sabırlı davranmalısın. Zaman zaman biraz öngörüsüz davranmaktan kaçınarak, stratejik adımlar atmalısın. Bugün kendine güvenin artacak; bu da yeni fırsatlarla karşılaşmanı sağlayabilir. Sosyal çevrende liderlik vasıflarını sergileyebilir, başkalarına ilham verebilirsin. Ancak, başkalarının fikirlerine de açık olmalı, empati kurarak dinlemeyi unutmamalısın. Genel olarak, bu dönem yeni başlangıçlar için uygun, ancak ayrıntılara dikkat etmek temel kuralın olmalı.
Bugün, maddi konularla ilgili yeni fırsatlar kapıda. Sabırlı yaklaşımın, kazançlarını artırmada anahtar rol oynayacak. İkna kabiliyetin, iş ortamında seninle aynı amaçları güden kişilerle güçlü işbirlikleri kurmanı sağlayabilir. Sosyal ilişkilerde duygusal bir bağ kurma isteği ön planda. Sevdiklerinle yapacağın samimi bir sohbet, iletişimini derinleştirebilir. Kendine dönük, içsel huzuru sağlamayı hedeflemelisin. Planetlerin bir araya gelmesi, seni yeni deneyimlere yönlendirecek; değişikliklere açık ol. Unutma, rahat bir yaşam için bazen konfor alanından çıkmak gerekmekte.
Bugün, zihin gücünüzün üstünlüğü ön planda. Fikirlerinizi paylaşma isteği yoğunlaşırken, iletişim becerileriniz dikkat çekici şekilde parlayacak. Sosyal çevrenizle bağlantı kurmak için harika bir dönemdesiniz; yeni insanlarla tanışabilir, ilgi alanlarınızı zenginleştirecek tartışmalara girebilirsiniz. Ancak, bazı durumlarda dikkatinizin dağılması söz konusu olabilir. Bu nedenle, planlarınızı iyi organize etmeli ve ayrıntılara dikkat etmelisiniz. Öğrenmeye ve keşfetmeye açık olduğunuz bu zaman diliminde, geçmişte biriktirdiğiniz bilgileri aktif olarak kullanabileceksiniz. Kısa seyahatler veya yolculuklar, zihninizi dinlendirebilir ve yeni deneyimler sunabilir. Unutmayın, meraklı ruhunuz her zaman sizi yeni fırsatlara yönlendirebilir. Duygularınızı ifade etmekte ve başkalarıyla bağ kurmakta tutkulu olacaksınız; bu, insanlarla olan ilişkilerinizi güçlendirdiği kadar, kendi içsel yolculuğunuza da katkı sağlar. Unutmayın, esnekliğiniz ve adaptasyon yeteneğiniz bugün büyük bir avantaj oluşturacak, bu da sizi birçok karmaşadan çekip çıkarabilir. Gökyüzündeki etkileşimlerin boğucu hissettirebilecek, ama sonuçları yaşamınızı dönüştürecek kadar etkili olacak.
Duygusal derinliklerinle yüzleşebileceğin bir gün. İçsel huzurunu sağlamak için yalnız kalmayı tercih edebilirsin. Aile ve sevdiklerinle geçireceğin zaman, ruhsal olarak kendini yenilemeni sağlayacak. Duygusal ihtiyaçlarını göz ardı etmemek, ilişkilerine olumlu yansıyacak. İçindeki şefkat ve yardımlaşma duygusu, çevrendekilere ilham verebilir. Ayrıca, kendini ifade ederken daha cesur olman gereken anlar yaşayabilirsin. Yenilikler peşindeyken, geçmişten gelen anıların seni etkileyebilir. Dengeyi sağlamak adına geçmişle barışmalısın. Maddi konularda dikkatli olmalısın, ani kararlar almaktan kaçınmalısın.
Kendini sahnede parlayan bir yıldız gibi hissedeceksin, bu da cesaret ve güven gerektiren fırsatları karşına çıkarabilir. Yaratıcılığın doruk noktasında olacak, ilhamın akışına kapılabilirsin. Ancak, dikkat etmen gereken nokta, egonun seni baskılar altında bırakmasına izin vermemek. Sosyal çevrendeki ilişkilerde eşitlik sağladığın sürece, arkadaşlarınla olan bağların güçlenecek. Sevgiyi ve takdiri dolu dolu hissetme şansına sahip olacaksın. Özgüvenin yüksek; bu, karşına çıkan zorlukları aşmanı kolaylaştıracak. Kendinle dış dünyayı bir denge içinde tutabilmelisin. Bu dönemde doğru kararlar almak, sana uzun vadede fayda sağlayacak. Unutma ki, kalbinin ve aklının sesine kulak vermek, seni hayalini gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaştıracak.
Bugün detaylara olan dikkatiniz öne çıkıyor; küçük işlerde bile belirgin bir titizlikle hareket edeceksiniz. Belki küçük bir düzenleme ya da organizasyon yapma isteği duymakta olabilirsiniz. Bazı konularda eleştirel yaklaşma eğiliminiz artabilir; bu durum, iletişimde sınırları zorlamanıza neden olabilir. Duygularınızı ifade etmekte zorlanırsanız, içsel sakinliğinizi korumak için derin nefes almayı ihmal etmeyin. Sosyal ilişkilerinizde samimiyet arayışında olacaksınız; güven duyduğunuz insanlarla zaman geçirebilmek için planlar yapabilirsiniz. Sağlık konularına yönelik daha dikkatli ve özenli olma konusunda kendinizi motive edebilirsiniz; belki yeni bir egzersiz programına başlamak için uygun bir zaman. Her şeyin yoluna gireceğine dair duyduğunuz inanç, sizi hem güçlü kılacak hem de çevrenizdekilere destek olmanızı sağlayacaktır.
Huzur arayışın bugün daha fazla belirgin hale gelebilir. Sosyal ortamlarda bulunma isteği artıyor. İlişkilerde dengeleri korumak için elinden geleni yaparken, bazı çevrelerde uyum sağlamakta zorlanabilirsin. İçsel huzurunu bulmak adına yalnız kalmak isteyebilirsin. Bu dönem, güzellik ve estetik konularına yönelmek için uygun. Sanatsal yeteneklerini sergileme fırsatı bulabilirsin. Kendine karşı nazik ol ve sevdiğin şeylere yönelmek için fırsatları değerlendirmeyi unutma. Akşam saatlerinde samimi paylaşımlar, seni daha iyi hissettirecek. Duygularını ifade etme fırsatlarını kaçırmaman faydalı olabilir.
Duygusal derinlikler ve gizli hisler, bugün ön planda. İçsel dönüşümler söz konusu, kendini yeniden keşfetme ihtiyacı doğabilir. Başkalarının düşüncelerinden çok, kendi iç sesine odaklanmakta fayda var. Güçlü sezgilerinle, karanlık açılara ışık tutabilirsin. İletişimlerde samimiyet, gerilimleri azaltacak. İlişkilerdeki tutku ve bağlılık, yüzeye çıkabilir; duygusal bağların kuvvetleniyor. Bir şeyi geride bırakma veya yeni bir başlangıç yapma konusunda cesur olabilirsin. Finansal konularda dikkatli olmalı, neye yatırım yaptığını iyice tartmalısın. Sürprizler ve beklenmedik değişimlere hazırlıklı ol; bu, yeni fırsatlar doğurabilir. Kendi iç dünyanda barış sağlamak, ruhsal ve bedensel sağlığına iyi gelecektir. Gözlemlerini derinleştir ve hislerine güven, doğru yönü bulmana yardımcı olacak. Sosyal çevrende bazı kişilerle derin ve anlamlı bağlantılar kurabilirsin. Kendini ifade etmekten çekinme; sana iyi gelen insanlarla bir araya gelmek, ruhunu besleyecek.
Bugün enerjin yüksek, yeni deneyimlere açık olmanın tam zamanı. Seyahat etme isteğin artabilir; belki de kısa bir yolculuk yapma fırsatını değerlendirebilirsen. Sosyal çevrenle bağlantı kurmak, özellikle ilginç insanlarla tanışmak için harika bir gün. İçinde birikmiş düşünceler var, bunları paylaşmak için cesaret bulabilirsin.Çalışmalarında daha yaratıcı ve özgür bir yaklaşım benimseyebilirsin, bu da seni daha verimli kılabilir. Aşk hayatında ise sürprizler kapıda; belki de beklemediğin biri, kalbini çalabilir. Kendine güven ve içsel sesini dinle, tüm bunlar seni daha ileriye götürecek. Kendini ifade etme biçiminde farklılıklara açık ol. Bu süreçte hem kendine hem de çevrendekilere ilham verebilirsin. Merak duygun, yeni kapılar açar.
Planlarında bir değişiklik yapma ihtiyacı hissedebilirsin. Bugün, uzun vadeli hedeflerine odaklanmak ve onlara ulaşmak için gerekli adımları atman gereken bir dönemdesin. İş ve kariyer odaklı düşüncelerle dolup taşarken, duygusal tarafını ihmal etmemek önemli. Ailevi ilişkilerde daha şefkatli ve anlayışlı olmaya özen göster. Esneklik göstermek, bu dönemde karşılaşabileceğin zorlukların üstesinden gelmene yardımcı olacak. Yaratıcılığını kullanmak için harika bir zaman; içindeki sanatsal yönü ortaya çıkarabilirsin. Gizli kalmış yeteneklerini sergilemekten çekinme. Sosyal çevrende yapacağın bir konuşma, yeni fırsatların kapısını aralayabilir. Sağlığınla ilgili konulara dikkat etmeyi unutma; spor yapma isteğin artabilir. Kendine olan güvenini pekiştirirken, başkalarının görüşlerine de kulak vermek faydalı olacak. Başarıya ulaşmak için gereken kararlılık ve disiplin seninle.
Bugün, yenilikçi fikirlerin ve özgür ruhun ön plana çıkıyor. Sıradanlıktan uzaklaşma arzusu, çevrendeki insanlarla olan etkileşimlerini canlandırabilir. Düşüncelerini cesurca ifade etmek, seni beklediğin ilgiyi çekmeye yaklaştırıyor. İnovatif projelere yönelmek ve toplumsal konularda söz sahibi olmak için harika bir zaman. Arkadaş çevrendeki bazı kişilerle görüş alışverişin, daha önce fark etmediğin perspektifleri açığa çıkarabilir. Duygusal anlamda ise, içsel huzurunu sağlamak için yalnız kalmak isteyebilirsin. Dokunsal deneyimler sana iyi gelecek; doğayla zaman geçirmek veya sanatsal bir hobi ile uğraşmak ruhunu besleyecek. Unutma, özgürlük arayışın, kendi benzersizliğini bulmana yardımcı olacak.
Hayal gücünün zirveye çıkacağı, içsel derinliklerine dalma arzusuyla dolu bir gün. Duyguların yoğunluğu seni etkileyecek, bu nedenle sanatsal yönlerini keşfetmek veya ruhsal pratiklerle meşgul olmak için harika bir zaman. Sevdiklerinle olan ilişkilerin ön plana çıkacak; onlara karşı duyduğun bağlılık ve şefkat, aranızdaki bağı daha da güçlendirebilir. Bir dost veya aile üyesiyle derin bir sohbet gerçekleştirebilirsin, bu da aranızdaki bağı derinleştirecek. Önündeki zorluklar karşısında sezgilerin güçlü olacak; iç sesine kulak vermen, doğru kararlar almanı sağlayacak. Kendini ifade etme biçiminde bir değişim hissedebilirsin, yeniliklere açık ol. Ancak, aşırı duygusal tepkiler vermekten kaçınmalısın. İçsel huzurunu sağlamak adına yalnız kalabileceğin anlara ihtiyacın var. Sonuç olarak, ruhsal ve duygusal derinlikler seni bekliyor, bu yolculukta kendini bulabilirsin.