1
1974 Hatay doğumlu fizik mühendisi Fikret Reyhan, İstanbul’a yerleştikten sonra sinemayla ilgilenmeye başlamış, ilk kısa filmini 2009’da çekmiş. Adını Yaşar Kemal’in bir öyküsünden alan ilk filmi “Sarı Sıcak”(2017), Kemal’in Çukurova’nın yoksul köylülerinin ve ırgatlarının zorlu yaşamına değil, Mersin kırsalında maddi güçlükler içindeki tarla sahibi bir ailenin içine girdiği çıkmazdan kurtulma çabalarına odaklanan, yeni gerçekçilik tadında bir çalışma. Derinlikle çizilmiş baş karakteri, öyküyü anlatırken toplumsal arka planını tüm detaylarıyla aktarabilmesi ve başarılı kurgusuyla “Sarı Sıcak”, İstanbul Film Festivali’nden “En İyi Film” dahil dört ödül, Moskova Film Festivali’nden “En İyi Yönetmen” ödülü olmak üzere toplamda 15 ödül almış.
Üç yıl sonra çektiği, geçen yıl Altın Portakal’da Dr. Avni Tolunay Jüri Özel Ödülü almış olan ikinci filmi “Çatlak” (2020) da Reyhan’ın ilk filmi gibi yazdığı, yönettiği, kurgusunu ve ortak yapımcılığını üstlendiği bir çalışma. Ve de hem tema hem biçem olarak ilkinden çok farklı bir film.
“Çatlak”, bir süre İngiltere’de işçi olarak çalıştıktan sonra Türkiye’ye dönen yeni evli Fatih’in (Hakan Emre Ünal), Londra’da birlikte çalışmış olduğu yakın arkadaşı Ayhan’ı (Görkem Mertsöz) karşılayarak aile apartmanına götürmesiyle başlar. Fatih’in annesi babası ve karısıyla son derece nazik bir havada geçen sohbette, izleyiciler de ailenin diğer bireyleri gibi Fatih’in Londra’da çalıştığı dönemde Türkiye’deki ailesine göndermek üzere Ayhan’dan yüklü miktarda borç almış olduğunu, Fatih bu borcu Türkiye’ye döndükten sonra da ödeyemediği için Türkiye’ye gelen Ayhan’ın parasını istediğini öğrenirler. Bu borcun talep edilmesi, aynı binanın farklı katlarında yaşayan, iç içe geçmiş ekonomik çıkarların da birbirine bağladığı aile bireyleri arasında gizli kalmış tüm çatışmaları, kıskançlıkları, bastırılmış kırgınlıkları su yüzüne çıkarır. Ablaların, kız kardeşlerin, damatların, ağabeylerin, kardeşlerin, gelinlerin torunların katıldığı haftalık mangal gecesinde neredeyse sadece bu konu konuşulur.
Annenin başı çektiği bir grup, borcun ailenin borcu olduğunu, ortaklaşa bir çözüm bulunması gerektiğini savunurken diğerleri de Fatih’in aileye haber vermeden borçlandığını ve bu borcu kendi başına ödemesi gerektiğini söyler. Fatih, kimseye haber vermediği için yanlış yapmış olduğunu kabul etse de gönderdiği paralarla satın alınan ve okul servisi olarak iyi para getiren minibüslerin gelirinden tüm aile nemalandığına göre borca da ailenin ortak olması gerektiğini belirtir. Kimin ödemesi gerektiği bir yana asıl sorun gerekli paranın çok kısa zamanda nasıl bulunacağıdır da. Anne “altınlarımı bozduralım” dediğinde en başta “düğünde çoğunu bizimkiler getirdi, ben altınlarımı vermem” diyen Fatih’in karısı olur.
Başarılı senaryonun derdi, sorunun nasıl çözüleceği değil, her biri derinlemesine incelenmiş, müthiş inandırıcı karakterle insan ilişkilerini didik didik etmektir.
Fikret Reyhan, bu nefis senaryoyu tüm kişilerini tek bir mekâna sokarak bir tür “oda sineması” biçeminde filme almış. Oda sineması, sinemada yapılabilecek en zor işlerden biridir. Az olaylı, bol konuşmalı bir öyküyü kısıtlı bir mekânda anlatacaksın ve kesinlikle filme alınmış tiyatro duygusu vermeden salt sinema yapmayı başaracaksın.
Sinema tarihinde böyle bir sanatsal meydan okumayı karşılayarak son dönem başyapıtlarının çoğunu tek bir kapalı mekânda çekmiş olan tek büyük deha Ingmar Bergman’dır. Dünya sinemasında tek tük örneklerini izlediğimiz bu biçemi sinemamızda ustalıkla uygulayan tek sinemacı Ümit Ünal’dır. Michael Önder’in çok başarılı bulduğum ilk uzun metrajı “Taksim Hold’em”i (2017) de katarsak Fikret Reyhan bu tarzda başarılı olan üçüncü sinemacımız.
Reyhan’ın teatrale kaçmadan sinema tadı verirken sağlam senaryosunun yanında iki önemli kozu daha var. Birincisi “Sarı Sıcak”ta da çalışmış olduğu Macar Görüntü Yönetmeni Marton Miklauzic. “Zerre”yi de çekmiş olan el/omuz kamerasını ve ışığı çok iyi kullanan Miklauzic, müthiş akıcı görüntülerinde objektifini gizleyicinin gözüyle özdeşleştirerek seyircinin her konuşana her tıkırtıya bakmasını, olayın her anını o salondaymış gibi yaşamasını sağlıyor. İkinci büyük kozu, oyuncuları. Sanırım son yıllarda Türk sinemasında kusursuza bu kadar yakın bir toplu ekip oyunculuğu izlemiş değilim.
Altın Portakal Jürisi’nin “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü Süreyya Kilimci, Gülçin Kültür Şahin, Tuğçe Yolcu, Canan Atalay ve Elif Ürse olmak üzere “Çatlak”ın bütün adı oyuncularına vermesini çok doğru buluyorum. Emin olun filmin erkekler takımı, Hakan Salınmış, Hakan Emre Ünal, Süleyman Karaahmet, Giray Altınok, Mehmet Bilge Aslan, Emir Ünver, Cihat Süvarioğlu, Görkem Mertsöz ve Taha Bora Elkoca da kadınlar kadar iyi.
Sonuç olarak konusundan biçemine ve oyunculuklarına dört dörtlük bir çalışma. Vizyona girdiğinde kaçırmayın derim.
Güçlü bir enerjiyle uyanıyorsun, bugün kendine olan güvenin artmış durumda. Sosyal çevrenle iletişimini güçlendirmen, yeni bağlantılar kurman için ideal bir zaman. İş yerinde ya da projelerinde liderlik vasıflarını ön plana çıkarabilirsin. Düşüncelerini açıkça ifade etmekten çekinme. Ancak, aceleci davranmamaya özen göstermelisin; kararlarını düşünerek alman, ileride sana fayda sağlayacaktır. Sağlık konusunda enerjin yüksek, ama dengeyi korumaya çalışman önemli. Gün içinde spor yaparak stres atabilir ve kendini daha iyi hissedebilirsin. Duygusal ilişkilerde samimi ve dürüst olman, karşındakilerle daha derin bağlar kurmanı sağlayacak. Gelişen olaylara açık ol ve fırsatları değerlendir; bugün şans, senin yanında!
Bugün, maddi konulara olan ilgin artacak ve finansal durumunla ilgili önemli kararlar alabilirsin. İhtiyaç duyduğun güvenceyi sağlamak için sağlam adımlar atma isteği içinde olacaksın. Bu süreçte, sabırlı ve dikkatli olman çok önemli. Duygusal ilişkilerinde ise, sevdiğin kişilerle derinlemesine sohbetler yaparak aranızdaki bağı güçlendirebilirsin. Aşk hayatında da sıcak ve tutkulu bir atmosfer söz konusu. Yaratıcılığın ön plana çıkacak, sanatsal faaliyetlere yönelmek ya da yeni hobiler denemek için harika bir zaman. Sosyal çevrende, dostlarınla keyifli vakit geçirirken, geçmişe dair anılar paylaşıp nostaljik duygular yaşayabilirsin. Kendine zaman ayırmayı unutma; doğayla iç içe olmak, bugün içsel huzurunu bulmana yardımcı olacak.
Bugün, zihninin uçsuz bucaksız okyanusunda gezinecek ve yeni fikirlerin su yüzüne çıkmasına olanak tanıyacaksın. İletişim becerilerin oldukça güçlü; düşüncelerini başkalarıyla paylaşmak ve tartışmak için harika bir zaman dilimindesin. Yakın çevrendeki insanlarla derin diyaloglar kurarak ilham alabilir, yaratıcı projeler için iş birliği yapabilirsin. Ancak, dikkatini dağıtabilecek pek çok şey olabilir; bu nedenle odaklanmaya çalış. Duygusal olarak, arkadaşlarınla olan ilişkilerin güçleniyor; destek arayışında olabilirsin. Kendini ifade etmeye yönelik bir ihtiyaç duyacak ve içsel düşüncelerini açığa çıkarma fırsatı bulacaksın. Unutma, esnek olmak ve değişim rüzgarlarına kapılmamak, senin en büyük zaferin olacak. Yeni başlangıçlar ve öğretiler için kapını aralamaya hazır ol.
Duygusal derinliklerinle yüzleşme zamanı. Bugün, içsel hislerin sana rehberlik edecek; anlık hislerine dikkat et. Ailevi bağlantılar öncelik kazanabilir, sevdiklerinle geçireceğin zaman sana huzur verecek. Bir grup etkinliğine katılım, sosyal bağlarını güçlendirirken yeni dostluklar da getirebilir. Duygusal olarak hassas ama aynı zamanda koruyucu bir dönemdesin. Başkalarının ihtiyaçlarına duyarlılığın yükselebilir, dikkatin onları desteklemeye yönelebilir. Ancak, kendi sınırlarını da korumaya özen göstermelisin. İçsel dengeyi sağlamak için ruhsal yöntemlere ve meditasyona yönelebilirsin. Geçmişle yüzleşmek için fırsatlar doğabilir, bu yaşananları kabullenmek, sana ilerleme şansı sunacak. Unutma ki, duygusal zenginliğin, yaratıcılığını da besleyecek ve sanat ya da yazı gibi alanlarda ilham kaynağı olacak. Hayatında yeniliklere açıl, esnek ol.
Bugün enerjini yüksek tutmakta zorlanabilirsin. İçsel bir dinginlik arayışında olabilirsin. Kendine zaman ayırmak ve içsel sesini duymak, sana önemli derinlikler kazandıracak. Sosyal çevrenle olan ilişkilerinde bazı gerginlikler yaşayabilirsin; bu, istemeden de olsa arkadaşlarınla çatışmalara neden olabilir. Kendini ifade ederken dikkatli olmalısın, zira sözlerin yanlış anlaşılabilir. Yaratıcılığın canlanıyor, ilham veren projelerle ilgilenmek, ruh halini olumlu yönde etkileyebilir. Şayet aşk hayatında yeni bir heyecan peşindeysen, biraz cesaret gösterirsen beklenmedik bir sürprizle karşılaşabilirsin. Bugün, kalbindeki tutkulara ve hayallerine odaklanman, ileride büyük kazançlar sağlamana yardımcı olabilir. Kendine güven ve içsel gücünü hatırla!
Detaylara olan düşkünlüğün, çevrendekilerle olan iletişimini derinleştiriyor. Bugün, pratik düşünme yeteneğinle karşılaştığın sorunları daha kolay çözebilirsin. Abartılı inceleme eğiliminden uzak durmak, seni daha huzurlu kılacak. Çalışma ortamında iş birliği yapman gereken durumlar doğacak; bu fırsatları olumlu değerlendirmek, hem kariyerine hem de ilişkilerine katkı sağlayacak. Duygusal anlamda kendine dönme zamanıdır, içsel huzurunu bulmak için meditasyon veya doğayla iç içe olabileceğin zamanlar yaratabilirsin. Sağlık konularına dikkat etmen gereken bir dönemdesin, yediklerine ve günlük hareketine özen göster; bedenine iyi bakmak, ruhsal dengenin anahtarı olacak. Kendi yeteneklerini keşfetme fırsatını değerlendirmekte de fayda var; bu süreç, özgüvenine olumlu katkılar sunabilir.
Sosyal ilişkilerde belirgin bir hareketlenme gözlemleniyor. İnsanlarla olan etkileşimlerin derinleşebilir ve yeni dostluklar kurma fırsatları önüne çıkabilir. Ancak, kararsızlık hissi seni zaman zaman zorlayabilir; bu duygulara dikkat etmen gerekebilir. Estetik ve güzelliğe olan ilgin artabilir, bu da seni sanata veya dekorasyona yönlendirebilir. İçsel denge arayışında kendini bulman önemli. Kolayca dağılabileceğin bir gün olacak; dikkatini bir noktada yoğunlaştırmak sana fayda sağlayacak. İletişim becerilerinle çevrendekileri etkileyebilirsin, bu nedenle kendini ifade etme fırsatlarını değerlendirebilirsin. Ancak, başkalarını memnun etme çabasında kendini fazla yormamaya özen göstermelisin. Özellikle finansal konularda dikkatli kararlar alman gerekebilir.
Duygusal derinlikler ve gizli arzular ön planda. İçsel keşifler, bilinçaltındaki meselelerle yüzleşme fırsatı sunuyor. İletişimde biraz daha dikkatli olmak, yanlış anlamaların önüne geçecek. Sosyal ilişkilerdeki bağlar güçlenirken, geçmişte yaşanan olayların nasıl sizi etkilediğini anlamak önemli. Bu dönemde sezgileriniz oldukça keskin; iç sesinizi dinlemek, önemli kararlar almak açısından yarar sağlayacak. Çevrenizdeki insanlar üzerindeki etkiniz belirginleşirken, sizi daha iyi anlamaları için açık olmaya çalışın. Kendinize dönme ve kişisel hedeflere odaklanma zamanı. Yeniliklere açık olun, çünkü beklenmedik fırsatlar kapınızı çalabilir. Unutmayın ki, karanlık anlarda bile ışık bulmak mümkündür.
Macera ve geniş ufuklar arayışında, bugün yeni deneyimlere açık olmalısın. Öğrenme isteğin sürükleyici bir şekilde artarken, bu da seni farklı insanlarla tanışmaya ve yeni fikirlerle yüzleşmeye yönlendirecek. Bugün iletişimde özgürlük vurgusu öne çıkarken, içsel düşüncelerini çevrendekilerle paylaşmaktan çekinmemelisin. Seyahat veya yeni projelere dair heyecan var; cesur adımlar atmak, seni olumlu gelişmelere götürebilir. Fakat dikkat, aşırı başıboş hareketler bazı sorumlulukları göz ardı etmene neden olabilir. İçindeki merak duygusunu beslerken, dengeyi sağlamak oldukça önemli. Kalbindeki özgür ruh, yenilikçi düşüncelerle eşleştiğinde, daha geniş bir perspektif kazanacaksın. Sakin kalmayı ve kararlarını düşünerek vermeyi unutma; bu, maceralarının tadını tam anlamıyla çıkarabilmen için gerekli.
Bugün karar verme süreçlerinde içsel bir dinginlik bulabilirsin. İş hayatında karşına çıkan fırsatları değerlendirmek için kendine güvenmeyi öğrenmen gereken bir dönemdesin. Çalışmalarında özverili yaklaşımın, başkaları tarafından takdir edilmeni sağlarken, liderlik yeteneklerin ön plana çıkacak. İletişimsel becerilerin, özellikle karşıt görüşteki insanlarla olan diyaloglarında büyük önem taşıyacak. Aşk hayatında ise duygusal yaralar açılabilir; bu, geçmişle yüzleşmek ve olgunlaşmak için bir fırsat. Sağlık açısından dikkatli olmalı, yorgunluğu hafife almamalısın. Ruhu besleyen aktivitelerle enerjini dengelemeye çalış.
Başkalarıyla olan ilişkilerin ön planda olduğu bir dönemdesin. Arkadaşlarınla yapacağın samimi sohbetler, duygusal bir bağ kurmana yardımcı olacak. Özgürlüğüne düşkün yapın, bu gün özellikle kendi alanını yaratmak için çaba gösterebilir. Yenilik ve ilham arayışında olabilirsin, bu sayede özgün fikirlerinle çevrendekileri etkileyebilirsin. Sosyal gruplara katılmak, ilgi alanların doğrultusunda insanlarla bir araya gelmek sana enerji verecek. Ayrıca, sezgilerinin güçlendiği bir dönemdesin; içgüdülerin doğrultusunda hareket etmek, doğru kararlar alman konusunda sana destek olacak. Bireysel projelerinle ilgili, beklenmedik fırsatlarla karşılaşabilirsin. Yaratıcılığını ortaya koymaktan çekinme. Mantıklı ve özgür ruhun, başarı için mükemmel bir denge sağlayacak. Geleceğe yönelik hedeflerine odaklanırken, geçmişin yüklerinden arınmayı ihmal etme.
Sezgilerin bugün fazlasıyla ön planda, duygusal derinliklere dalmak için harika bir zaman. İç dünyanla bağlantı kurarak yaratıcı projelere yönelmek, fikirlerini somutlaştırmak için teşvik edici bir atmosfer var. Sosyal ilişkilerde karşılıklı anlayış ve empati önem kazanıyor, sevdiklerinle olan bağların güçlenecek. Zihinsel olarak dinlenmeye ihtiyacın olduğunu hissedebilirsin; meditasyon veya doğada zaman geçirmek ruhunu besleyecek. Parasal meselelerde dikkatli olmalı, harcamalarını kontrol altında tutmalısın. Duygusal açıdan destek almak istemen, başkalarıyla daha derin bağlantılar kurmana yarayabilir. İçsel huzurun ön planda olduğu bir gün geçirmen dileğiyle.
