1
“Çatlak” filmi, 57. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ne “Hayaletler” ile birlikte damga vuran filmlerden biri. Fikret Reyhan’ın yönettiği film, Dr. Avni Tolunay Jüri Özel Ödülü’nü kazandı. Filmin kadın oyuncularının tümü ise En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü paylaştı. Reyhan, tek mekâna ve 82 dakikaya sığdırdığı filminde derli toplu ve herkese tanıdık gelebilecek bir hikâye anlatıyor: İngiltere’de çalışan Fatih, arkadaşı Ayhan’dan Türkiye’deki ailesine göndermek için borç almıştır. Borç, Fatih Türkiye’ye döndüğünde de ödenmeyince Ayhan aileyi ziyarete gelir ve parasını ister. Bu borcun talep edilmesi aynı apartmanda yaşayan aile içinde gerilime yol açar… Film iyi yazılmış senaryosu ve her biri tiyatrocu olan oyuncularının müthiş performansıyla aldığı ödülleri ve daha fazlasını hak ediyor. “Çatlak”ın ödüllü oyuncuları Tuğçe Yolcu (Şeyma), Elif Ürse (Hacer), Gülçin Kültür Şahin (Fatma), Canan Atalay (Gülnaz) ve Süreyya Kilimci (Şükran) ile konuştuk. Oyuncular, ödüllerin çoğunluğunun kadınlar tarafından kazanılmasının artık konuşulacak bir şey olmaması gerektiğini dile getirdi.
– İlk olarak hepinize En İyi Oyuncu Ödülü kazanmak nasıl bir his diye sorsak?
Tuğçe Yolcu: Çok emek ve bolca özen gösterdiğimiz bir işin izleyici ile buluştuğunda bir karşılık bulması, etki yaratması ve görünür olması, ardından da ödüllendirilmesi çok gurur okşayıcı. Suya bir kez daha balıklama atlama heyecanı doğuruyor insanda. Ve tabi ansambl olarak almak bu duyguyu mitoz bölünmeyle çoğalttı.
Elif Ürse: Büyük bir sürpriz oldu. Ödül anında söylediğim gibi, çok incelikle düşünülmüş bir ödüldü. Çatlak’ı izleyince göreceksiniz, biz kadın oyuncular ön planda değiliz. Fakat çerçevenin dışındayken dahi içerideyiz. Ben bunun filmin dertlerinden, eleştirilerinden biri olduğuna inanıyorum. Ve jüri incelikle bu eleştiriye, filmin bağlamına katkı sağlamış oldu. Aynı zamanda bunun bir ansambl ödülü olması sevinci ikiye katlıyor.
Gülçin Kültür Şahin: O gece de dediğim gibi, o ödülü almayı 10 yaşımdan beri hayal ediyorum. (Gülüyor.) Hayat insanı hesaplamadığı, çok farklı yönlere savurabiliyor. Hayalindeki işi yapmak günümüzde maalesef büyük bir lüks. Ben de oyunculuk yapma hayalimi gerçekleştirebilmek için yıllardır çok şeyden feragat ederek çok çalışıyorum. Bunun tutkuyla takip ettiğim bir platformda takdir edilmesi beni inanılmaz mutlu etti. Bu ödülü her birine ayrı ayrı hayranlık duyduğum arkadaşlarımla paylaşmak sevincin bambaşka ve çok güçlü bir formunu deneyimlememi sağladı. Uzun zamandır böyle bir şey hissettiğimi hatırlamıyorum.
Canan Atalay: Ödül almak sevinç yaratan bir motivasyon kaynağı oldu. Ödülü paylaşmak ise bu sevinci çarpı beş yaşattı diyebilirim.
Süreyya Kilimci: Tarif edemeyeceğim bir duyguydu. Hepimizin almış olması öylesine kıymetli ki. Kadınların kadınlara sarılıp alkışladığı, onurlandırdığı bir dünyanın çok daha güzel olacağını söylerim ve inanırım, gerçek ödül bence bu birlikteliğe verilen bir armağan oldu.
– Ayrıca festivalde verilen ödüller “çoğu kadınlara gittiği” gerekçesiyle çok konuşuldu. Siz ne düşünüyorsunuz bu konu hakkında? Ayrıca, Türk sinemasındaki kadın temsili hakkında neler söylemek istersiniz?
Canan Atalay: Ödüllerin çoğunun erkeklere gitmesinin normal karşılandığı bir coğrafyada tersi bir durum olduğunda “kadınların zaferi” başlığının atılmasının da, başarıya gölge düşürme yöneliminin de, cinsiyetimizle değil işimizle var olduğumuzun gözardı edilmesini de çok eski buluyorum. Türkiye sinemasında temsili roller oynamak zorunda kalıyor ve sesimizi duyurabileceğimiz projeler bir elin parmağını geçmiyorken bu yapıdan dahi sıyrılabilmiş olanları, bu düzenin kurallarını benimsemeyip tüm zorluklara rağmen yazıp yöneteni, ve hayallerinin peşinden gitmenin yaşı olmadığını öğretenleri sadece tebrik etmeyi öğrendiğimizde dünya daha güzel bir yere dönüşecek, inanıyorum.
Gülçin Kültür Şahin: Kadınlar çok uzun zamandır her sektöre olduğu gibi bu sektöre de çok fazla emek veriyor. Sektörün her noktasında işini çok iyi yapan kadınlar var ve daha çokları da yetişiyor. Kadınlar günlük hayatlarında bile başkalarının taleplerinden oluşan ağır yüklerle hareket etmek zorundayken iş hayatlarında da maalesef senelerdir aşılamayan cam duvarlar var. Onlar bir bir kırılmaya başladı artık. Duvarları inşa eden zihniyetin paniğini görebiliyoruz. Bu panik haliyle çok da akıl süzgecinden geçirmeden kadınların başarılarına gölge düşürmek adına “pozitif ayrımcılık” etiketine sarıldıklarını düşünüyorum ve bu maalesef bu çağda bana çok cahilce geliyor. Türkiye sinemasında kadın yıllardır boyutu zaman zaman değişkenlik gösterse de toplumca kendisine biçilen rolün bir tezahürü olarak karşımıza çıkıyor. İzlediğimiz kadın karakterler kendi başlarına var olamıyor, varlığını en az bir erkekle bağı üzerinden tanımlıyor. Erkekleri ya da erkeklerin sorunlarını konuşmadıkları bir an yok. Bunun da yeni dönemde yavaş yavaş değişmeye başladığını düşünüyorum. Kendi hikâyelerini kadın-erkek ayırt etmeksizin herkese anlatan gerçek kadın karakterlere yavaş yavaş kavuşuyoruz.
Tuğçe Yolcu: Bu sene çoğu ödül kadınlara gitmedi. Bu sene çoğu kategorinin başaranı kadındı ve ödüllerin çoğunu kadınlar “aldı”. Bunun normalin dışında olduğunun altını çizmeyi doğru bulmuyorum. Kadının görünürlüğü, yeri, kadın karakterlerin dünyasına duyulan merak, kadın yönetmen sayısı erkek yönetmen sayısına göre evet maalesef az, ama sinemanın toplumun gerçeğini tüm çıplaklığıyla yansıtmak gibi kötü bir huyu da var. Kadınların onlara imkân tanınmasına artık ihtiyaçları yok. Etrafımda, tiyatroda, sinemada, sanatın her alanında çok başarılı, cesur, kendi imkânlarını yaratan insanlar var ve çoğu kadın. Pek yakında sayı saymayı bırakıp, başarının, başaranın cinsiyetiyle ilgilenmeden, sadece ortaya çıkanı konuşacağımız güzel günler göreceğimize inanıyorum.
Elif Ürse: Ama biz “ödüllerin çoğu erkeklere gitti” demiyoruz yıllardır. Sinemanın erkek egemen bir dünya olduğu açık. Ama değişiyor ve değişecek; şahane kadın yönetmenler, kurgucular, görüntü yönetmenleri ve oyuncular geliyor. Festival sonrası jürinin pozitif ayrımcılık yaparak ödülleri kadınlara dağıttığı konuşuldu. Jüri üyelerinden Zeynep Oral bu iddiayı cevaplayan bir yazı yazmak zorunda kaldı hatta. Bu iddiaların ödül alan kadınları aşağı çekmek ve çamur atıp onları değersizleştirmekten başka bir şeye yaramadığını düşünüyorum. Fakat bir an için jürinin pozitif ayrımcılık yapmış olduğunu varsaysak dahi, şunu unutmayalım, bu ülkede kadınların var olma, hatta hayatta kalma savaşı var. Savaş olan yerde pozitif ayrımcılık mübahtır diyebilirim en fazla. Koşulların eşit olduğu bir dünyada değiliz ne yazık ki. Ama değişecek. Herkes toplumsal cinsiyet eşitliğini kabul edecek. Başka yolu yok. O zaman sinema da özgürleşecek, ve o gün geldiğinde “ödüller erkeklere gitti” denmediği gibi kadınlara gittiği de söylenmeyecek.
Süreyya Kilimci: Ödüllerin erkeklere gitmesini konuşuyor muyuz peki? Ya da hiç konuştuk mu? O zaman kadınlara gitmesi de konuşulacak bir şey olmamalı.
– “Çatlak” filmi, tek mekânda geçen, kalabalık bir kadroyla çekilmiş bir film. Nasıl bir çekim süreci oldu ve nasıl bir hazırlandınız?
Tuğçe Yolcu: Kolay olmadı tabii ki. (Gülüyor.) Kalabalık ve kolektif çalışmanız gereken işlerde sabırlı ve saygılı olmanın gücüne inanıyorum. Setten önce çok fazla prova yaptık, her gün en çok duyduğumuz cümle “Filmimizin bir ritmi var, ritimden çıkmayınız” oldu. Teknik olarak koreografi ve zamanlamanın önemini bilen, bu konuda esnek ve kıvrak oyuncular seçilmişti. Tüm bunlarla birlikte yönetmenimiz Fikret Reyhan da sabırla ve incelikle filmi ve bizi adeta mozaik yapar gibi tek tek dizdi. Ortaya güzel bir film çıktı, ardında da şahane insanlar bıraktı.
Canan Atalay: Yaz sıcağı, kalabalık oyuncu kadrosu ve teknik ekip de eklenince fiziksel olarak çeşitli zorluklar oldu tabii ama tüm ekip o kadar keyif aldık ki yaptığımız işten, bir süre sonra bundan eğlenir duruma geldik. Yönetmenimiz Fikret Reyhan çekimlerden önce tüm oyuncularla bir araya gelip ortak bir dil yaratmak için provalar yaptı. Bu konuda ne kadar başarılı olduğu konusunda filmi izleyen herkesin benimle hemfikir olacağından eminim.
Gülçin Kültür Şahin: Çekimlerden önce detaylıca çalıştığımız bir prova sürecimiz oldu. Sinema çok disiplinli bir sanat. Bir filmi oluşturan elementlerden bir tanesi bile iyi işlemese iyi bir film elde edilemiyor. Bizim filmimizde de her birim büyük bir özveri ve sevgiyle çalıştı. Çok kalabalık ve harika bir ekiple çalıştık. Çekimlerin çok büyük bir kısmı aynı evde, hatta aynı odadaydı. Kocaman bir ekip o evde birçok gece geçirdik. Herkes kolektif bir şekilde yaptığımız işi birbirine destek olarak ileri götürme derdindeydi. Fikret Reyhan’ın beraber çalıştığı insanları çok iyi seçtiğini düşünüyorum.
Elif Ürse: Çekime başlamadan önce çok uzun provalar yaptık ve Fikret Reyhan’ın kurmak istediği dünyayı başında anlamaya çalıştık. Yazın ortasında günler ve gecelerce bir evin küçük salonunda o çok kalabalık sahneleri çektik. Zor şartları vardı tabii, sıcak ve oksijen eksikliği gibi, ama bütün bunların yanında çok becerikli ve birbirine sonsuz saygılı oyuncularla çalıştığım için çok şanslıyım. Birbirimizin işini çok kolaylaştırdığımızı düşünüyorum. Tam bir ekip çalışmasıydı. Tabii herkesin tiyatrocu olması, aktif tiyatro yapıyor olması, aynı kandan olmamız, çok organik bir dünya yaratmamızı sağladı.
Süreyya Kilimci: ‘Çatlak’ın tek mekânda çekilecek olması fikrine pek sevinmiştik başta ama yaz sıcağını düşünmemiştik. (Gülüyor.) Provalar yaptık bol bol ve çok faydasını gördük gerçekten de. O meşhur yemek sahnemiz çok prova yaptığımız yerlerden biri mesela ve harika olmuş gerçekten de, Fikret Reyhan öyle güzel bir matematik kurmuş ki, film onun üzerinden akıyor.
Sıcaklık ve enerji dolu bir gün seni bekliyor. Yaratıcılığın canlanacak, içindeki tutku ve cesaretle yeni projelere adım atma isteği duyacaksın. Sosyal çevrendeki insanlarla etkileşimlerin artacak; yeni arkadaşlıklar edinmek veya mevcut ilişkilerini derinleştirmek için harika bir zaman dilimi. Fakat, acele etmemekte fayda var; sabırlı ve dikkatli adımlar atmak, isteklerini gerçekleştirmen adına önemli olacak. Girişimcilik ruhunla, finansal konularda riskler almaktan çekinmeyeceksin, fakat aşırı cesaretin bazı engellerle karşılaşmana neden olabilir. Duygusal olarak, içsel huzuru bulmak için kendine zaman ayırmayı ihmal etme. İş ve hayat dengesini kurmak, seni daha mutlu ve tatmin olmuş hissettirebilir. Kendi sınırlarını zorlamaktan ve yeni deneyimlere açık olmaktan korkma; bu, kişisel gelişimin için değerli bir fırsat yaratacak.
Bugün, içsel denge arayışında olabilirsin. Daha önce karar verdiğin konuları gözden geçirip, yeni bir perspektif kazandırma isteği içinde olacaksın. Maddi konular üzerinde düşünmen, bütçeni yeniden düzenleme ihtiyacı doğurabilir. Geçmişte yaşanan bazı olaylar, güncel tavır ve davranışlarına da etki edebilir. Sabırlı olman ve aceleci davranmaman, doğru kararlar almanı sağlayacaktır. Sosyal ilişkilerde ise, dostluk bağlarını güçlendirmek için samimi adımlar atmak isteyeceksin. Kendini ifade ederken nazik bir üslup benimsemek, iletişimini güçlendirecek. Ayrıca, sanatsal bir faaliyetle ilgilenmen günün ruh halini olumlu yönde etkileyebilir. Rahatlatıcı bir aktivite, günün stresini hafifletebilir. Toprak ve doğa ile iç içe zaman geçirmek, seni yeniden enerjik hissettirebilir.
Sosyal çevrenle olan bağların güçleneceği bir dönemdesin. Fikir alışverişleri yaparken, farklı bakış açılarına açık olman hem öğrenmene hem de ilişkilerine katkı sağlayacak. Kendini ifade etmekte zorlanmadığın, yaratıcı projelere yönelebileceğin bir zaman dilimi var. Ancak çaresizlik hissi yaşayabileceğin durumlarda, derin bir nefes alarak düşünmekte fayda var. Anlık tepkilerden kaçınman, sorunlarını daha kolay çözmene yardımcı olacak. İç dünyandaki huzurunu artırmak için yalnız kalmaya ihtiyaç duyabilirsin. Eski dostlarla yeniden iletişim kurmak, geçmişe dair nostaljik anılara dalmanı sağlayabilir. Sevgi ve ilişkiler alanında da heyecan verici gelişmeler kapıda. Kendini ifade etme biçiminde yaratıcılığını ortaya koymak, yeni kapılar açabilir. Bu süreçte içgüdülerinle hareket etmen, iyi yönlendirmeler almanı sağlayacak. Ayrıntılara dikkat etmelisin, çünkü küçük detaylar büyük anlamlar taşıyabilir. Kendine güvenmeyi unutma; bu, seni bir adım daha öne taşıyacak.
Bugün, içsel gücünü ve karizmanı etrafına yansıtmanın tam zamanı. Kendine olan güvenini artıracak fırsatlar karşına çıkabilir. Sosyal ortamlarda dikkat çekici bir şekilde parlayabilir, insanları yapılandıran liderlik niteliklerinle etkileyebilirsin. Yeni projelere adım atmak ya da mevcut planlarını hayata geçirmek için şanslı bir dönemdesin. Ancak, başkalarının görüşlerine de saygı duyman gerektiğini unutma, zira güçlü kişiliğin bazen duygularını ön plana çıkarabilir. Bu nedenle, empati kurmak ilişkilerini daha sağlam bir temele oturtacaktır. Bugünün getireceği ilginç karşılaşmalar ve sürprizler, hayatına renk katabilir, açık fikirli olmayı ve yeniliklere kapını aralamayı ihmal etme. Eğer bir aşk ilişkisi içindeysen, tutku dolu anlar yaşayabilir, duygusal bağınızı derinleştirebilirsin.
Bugün sosyal etkileşimlerde kendinizi oldukça rahat hissedeceksiniz. Arkadaşlarınızla ya da sevdiklerinizle vakit geçirmek, ruh halinizi olumlu yönde etkileyecek. Duygusal dengeyi korumak adına, başkalarının ihtiyaçlarıyla kendi isteklerinizi dengelemeye çalışmalısınız. Bir kararsızlık durumu içinde hissedebilirsiniz; bu, bir seçim yaparken biraz daha derin düşünmeniz gerektiğini gösteriyor. Sanatsal ve estetik konulara ilgi duyabilir, yaratıcılığınızı ifade etme fırsatı bulabilirsiniz. İş veya günlük işlerde dikkatli olmanız, detayları gözden kaçırmamanız önemli. Kendinizi ifade ederken nazik, diplomatik bir tutum takınmanız, çevrenizle uyumlu bir iletişim kurmanızı sağlayacak. Ayrıca sağlık konularına da dikkat etmelisiniz; dinlenmek için zaman ayırmayı unutmayın. Genel olarak, günün akışı sizi denge arayışınıza yönlendirecek.
Duygular derinleşiyor, içsel keşiflere yönelmek için harika bir zaman. Karşılaştığın her durumda sezgine güvenmek, seni doğru yola yönlendirecek. Sabah saatlerinde kararsızlık hissedebilirsin, ancak günün ilerleyen saatlerinde bu belirsizlik yerini netliğe bırakarak, üzerindeki yüklerden kurtulmanı sağlayacak. İlişkilerde daha samimi ve açık olma ihtiyacı içinde olabilirsin; bu, başkalarıyla olan bağlarını güçlendirecek. Ancak başkalarının duygularını da göz önünde bulundurmayı unutma. Gelecekle ilgili hedeflerini düşünmek için uygun bir zaman. Hayatta neyi arzuladığını belirlemekte zorlanıyorsan, kendinle baş başa kalmak ve derin düşünmek bu açıdan faydalı olacaktır. Kendi içsel gücüne odaklanarak, karanlık düşüncelerini aydınlatabilir ve yeni bir başlangıç yapabilirsin. Finansal konularda dikkatli olmayı gerektiren durumlar söz konusu olabilir, harcamalarını dikkatlice planlaman gerekebilir. Doğa yürüyüşleri veya meditasyon gibi huzur veren aktiviteler, ruhunu besleyerek içsel dengenin sağlanmasına yardımcı olacaktır.
Yeni maceralara atılmak için mükemmel bir zaman. Enerjin dolup taşıyor ve keşfetme isteğin ön planda. Sosyal ortamlarda dikkatleri üzerine çekiyorsun; samimiyetin ve olumlu tavırların, insanları etrafında toplamana yardımcı olacak. Eğitim ve kişisel gelişim alanında yapacağın bir yatırım, gelecekte önemli kazançlar sağlayabilir. İçsel huzuruna giden yolda meditasyon ya da doğa yürüyüşleri tercih edebilirsin. İlişkilerde, açık iletişim sana ve sevdiğin kişiye büyük kazançlar getirebilir. Hayallerini gerçeğe dönüştürme arzun, bazı riskler almanı gerektirebilir, bu yüzden cesur ol. Kalbindeki tutkulara odaklan ve ilerlemekte kararlı ol.
Bugün, kararlılığınız ve disiplininizle ön plana çıkacaksınız. Amacınıza ulaşmak için gereken tüm adımları atmaktan çekinmeyeceksiniz. İş yaşamında önemli bağlantılar kurabilir, projelerinizi ilerletmek için güçlü bir zemin oluşturabilirsiniz. Ayrıca, dikkatinizi dağılmadan odaklanmanız, moral ve motivasyonunuzu yüksek tutmanıza yardımcı olacak. Özel ilişkilerde ise açık iletişiminiz, bazı yanlış anlamaların önüne geçebilir. Sevdiklerinizle vakit geçirme isteğiniz artacak; bu, aranızdaki bağı güçlendirebilir. İçsel huzurunuzu bulmak için kısa bir mola vermeyi unutmayın; belki doğada yürüyüş yapmak ruhunuza iyi gelebilir. Unutmayın, emeklerinizin karşılığını alacağınız bir dönemdesiniz, sabırlı olun.
İnova ve yaratıcılığın kapıları ardına kadar açılıyor. Bir grup etkinliğine katılabilir veya yeni insanlarla tanışarak ilginç fikir alışverişlerinde bulunabilirsin. Bağlantıların güçlenmesi, projelerine taze bir enerji katacak. İçsel bir huzur arayışı içindesin; bu dönemde meditasyon veya doğa yürüyüşleri ruh halini dengeleyebilir. Finansal konularda dikkatli olman gereken bir zaman. Anlık harcamaların bütçeni zorlayabilir. İlişkilerde ise, iletişimini açık tutmak, belirsizlikleri gidermene yardımcı olacak. Sevgi dolu anlar yaşayabilir, geçmişten gelen bir arkadaşla beklenmedik bir buluşma gerçekleştirebilirsin. Bugün, yeniliklere açık olmanın ve cesaretli adımlar atmanın tam zamanı.
Duygusal derinliklerinize dalmak için harika bir gün. İçsel dünyanıza yönelme arzusuyla dolup taşacak ve ruhsal deneyimlerin sizi sarıp sarmalamasına izin vereceksiniz. Empati ve sezgi yetenekleriniz güçlü bir şekilde kendini gösterecek; bu da çevrenizdeki insanlarla olan ilişkilerinizi derinleştirebilir. Sanatsal ifadeniz ön plana çıkacak; belki de bir şeyler yazmak ya da resim yapmak için ilham bulacaksınız. İçsel huzurunuzu bulmak adına meditasyon veya doğa yürüyüşleri yapmak iyi gelebilir. Karşılaşabileceğiniz ani olaylara karşı açık fikirliliğinizi korumak sizin lehinize olacak. Unutmayın ki, hislerinize ve sezgilerinize güvenmek, sizi bekleyen güzel fırsatların kapısını açabilir.
