1
ONURHAN ALPAGUT/RÖPORTAJ
Çocukluk döneminde tanıştığı dünyaca ünlü illüzyonist Zati Sungur’dan etkilenerek bu işi yapmaya başlayan Sermet Erkin, bu yıl sahnede 50’inci yılını doldurdu. Yıllardır sahnede hünerlerini 7’den 70 özellikle de çocuklara sergileyen Erkin, illüzyonla olan hikayesini gazetemize anlattı. Yaşamını doğduğu ilçe Karamürsel sürdüren usta isim, ABD, Azerbaycan, Tataristan, Kırgızistan gibi Orta Asya ülkelerinde sahne aldı. Halen yurtiçinde gösterilerine devam ediyor.
Birçok kişi sizi tanır ancak kendi kelimelerinizde bize anlatacak olursanız Sermet Erkin kimdir?
1957 yılında memleketim olan Karamürsel de doğdum. 1998 Aralık ayından beri de doğduğum bu ilçede yaşıyorum. İsmimi, Türk Musikisinin en önemli sesi Safiye Ayla’nın eşi büyük ut virtüözü, bestekar ve peygamberimizin son torunlarından Şerif Muhiddin Targan koyduğu için çok mutluyum. Ben de oğlumun adını bu yüzden “Sermet” koydum. Bir de adını günümüzün en önemli kadın yazarlarından olan Nazlı Eray’dan alan kızım Piraye Nazlı var. İlkokula başlamam için ailemiz İstanbul’a yerleşti, babamın işi zaten buradaydı. İlkokulu Nişantaşı’ndaki Selim Sırrı Tarcan İlkokulunda okudum, öğretmenim müzisyen Uzay Heparı’nin babaannesiydi. Üniversite hayatım İÜ Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde başladı. Son sınıfta bu bölümden ayrılıp bitirmeden aynı fakültenin Felsefe Bölümüne geçip burayı bitirdim.
İLLÜZYONU ZATİ SUNGUR’DAN ÖĞRENDİ
Türkiye’ye illüzyonu getiren isimsiniz. Çocuklar için yıllarca TRT’de yayın yaptınız. Peki, sizin illüzyonla olan bu 49 yıllık yolculuğunuz nasıl başladı?
49 yıl doldu. Bu ay 50’ye basacak… Şunu belirteyim; modern İllüzyon sanatını ülkemize getiren kişi, bu sanatın efsane ismi benim hocam Zati Sungur’dur. Ben, illüzyon sanatında Çocuk Gösterilerini başlatan kişiyim. Bana gelene kadar sadece çocuklar için özel gösteri hazırlayıp sadece onlara sunan birisi yoktu. Bu tarz benimle başladı. Benim illüzyonla tanışmam ise, ilkokul birinci sınıfta oldu. 1965 senesinde Zati Sungur’la tanışmam beni illüzyonla tanıştırdı. Bu sene Zati Beyin sahneyi bıraktığı yıldı. Fakat benim onun son temsillerini seyretme şansım oldu. Bu anlamda da çok şanslıyım. Zati Beyle tanışmamız ona öğrenci olma isteğimle olmadı, önce kiracısı sonra aile dostu olmuştuk. Dolayısı ile ben onun farkında olmadan öğrencisi oldum. Ben bu sanatı, belli bir formasyonla değil, vefatına kadar onunla geçirdiğim yirmi senelik yakınlık içinde yudum, yudum farkında olmadan öğrendim. Bir dönem onun katipliğini yaptım. Zati Bey sadece sahne uygulayıcısı değildi, o kendi malzemelerini kendi imal edecek kadar zanaatkar biri idi. Bana aletlerin yapımında kendisine yardım ettirerek bu anlamda da yetişmemi sağladı. Ben de büyük sahne gösterilerime başlayacağım zaman Kız Kesme’den masalara, sandıklara kadar bütün malzemelerimi daima kendim imal ettim. Safiye Ayla, Etiler’de Yıldız Çiçeği sokakta bir villada otururdu. Onun alt katını kendime atölye yapmıştım. Burada alet, edevatlarını yapar, hem de Safiye Hanımla sohbet ederek vakit geçirirdim. Güzel günlerdi.
Devamında neler oldu?
Zati Sungur mesleğine 1. Dünya sonrası Almanya’da başlamış, sonra Güney Amerika’ya giderek on dört yıl orada çalışmış. Türkiye’ye 1934 yılında gelmiş. Buradaki ilk turnesini şimdiki adı ile İBB Şehir Tiyatroları olan Darülbedayiğ’nin büyük aktörlerinden Necdet Mahfi Ayral tertip etmiş, bu sebeple ikisi can ciğer arkadaştılar. Beni çocukluğumdan beri tanıyan Necdet Mahfi Ayral, Şehir Tiyatrosunun önde gelen sanatçılarından biri idi. Bir gün Türkiye’de Çocuk Tiyatrosunun kurucu ismi Ferih Egemen’in sahneye koyacağı bir temsilde rol almamı isteyerek beni ona götürdü ve ben illüzyonist olarak sahneye çıkmadan önce tiyatrocu olarak sahneye adım attım. Daha sonra amatör olarak illüzyon gösterilerine başladım, bu arada İstanbul Radyosunda her pazar yayınlanan Radyo saatine katılmaya başladım. Şehir Tiyatrosunda Muhsin Ertuğrul’un isteği ile “Karagöz Meddah Hokkabaz” adlı çocuk oyununda profesyonel gösterilerime başladım. Yıllar böyle geçerken 1976’da İsviçre’ye halamın kızının yanına gezmeye gittim. İllüzyon sanatında show statüsünde ki gösterilerime Zürih’te Haifisch Bar adlı gece kulübünde başladım. Bu mekan hala faal. Başlayış o başlayış. Devamında İstanbul’a geldim Galata Kulesi, Olympia, Kervansaray, Pembe Köşk, Maksim, Orient, Ruj e Nuar, Lalezar gibi devrin en seçkin salonlarda çalışmaya başladım. Okulumun tatil olduğu zamanlarda da yurt dışına gidiyordum. İsrail, Almanya, Finlandiya, Belçika, İsviçre, Hollanda, Macaristan gibi pek çok ülkede sadece yabancı organizatörler aracılığı ile şehirlerin en önemli kulüplerinde, sirklerde çalıştım. Evlendikten sonra ikili hazırladığım gösterilerle yurt dışı çalışmalarına daha ağırlık vererek ABD ve Tataristan, Özbekistan, Azerbaycan, Yakutistan, Kırgızistan gibi bütün Orta Asya ülkelerinde gösteriler yaptım.
TEK KANALLI TÜRKİYE’NİN VAZGEÇİLMEZİYDİ
Tek kanallı Türkiye’de yıllarca TRT bünyesinde ekranlardaydınız. Ekrana çıkma hikayeniz nasıl başladı?
TRT yayına başlamadan yıllar önce İTÜ bünyesinde televizyonun deneme yayınlarını yapıyordu. Maçka Maden Fakültesinin en üst katında her perşembe saat 16 da başlayan canlı yayınları vardı. Televizyonla tanışmam ilk burada oldu. Okulumuzun mandolin grubu ile gelmiş ve solo çaldığım bir program yapmıştık. Daha sonra sık sık gelmeye başladık. Bir gün yayın sırasında program sıramızı beklerken teknik bir aksaklık oldu ve programı sunan Halit Kıvanç çocukların arasından beni seçerek yayına aldı. O gün anlattıklarım çok beğenilmiş beni her hafta, haftanın çocuk haberlerini sunmam için davet ettiler ve benim televizyonculuk hayatım 1967 yılında TRT den yıllar önce başladı. TRT yayına girdiğinde ilk defa “Kapıların İçinden” adlı bir gece programında Bedia Akartürk, Göksel Arsoy, Muzaffer İzgü gibi isimlerle birlikte oldum… Çok beğenildi ve beni sık, sık davet etmeye başladılar. Hemen o yıllarda Dr. Tekin Özertem’in müdürlüğünde Çocuk Bölümü kuruldu ve uzun yıllar çocuk programları yapmaya başladım. Yanı sıra gece programlarına da çıkıyordum. Bu arada Tele Tatil adlı pazar gündüz programı yayına girdi ve ben yıllar boyu her pazar bu programların değişmez sanatçısı oldum. Pazar günü Tele Tatil, Tele Pazar, Pazar Stüdyosu gibi çeşitli adlar altında yayınlanan bu programları sunan Korhan Abay, Halit Kıvanç, Bülent Özveren, Cenk Koray gibi isimlerin hepsi ile çalıştım. Programın demirbaşı gibiydim.
Bu işin en zor yanı nedir?
Seyirciyi inandırmak… Kızı kesinlikle kesmezsiniz ama oyunu öyle bir sunarsınız ki seyirci kızın kesilerek iki parçaya ayrıldığını görür ve kim ne kadar bilgisini zorlasa da işin aslını bulamayarak gördüğüne inanır. İşte işin en zor yanı bu.
Şu sıralar neler yapmaktasınız?
Her zaman olduğundan daha fazla okuyor, seyrediyor, dinliyor ve pandemi sonrası sunmayı planladığım gösteriler üzerine bol, bol düşünüyorum.
İLLÜZYON VE SİHİRBAZLIK AYNI ŞEY DEĞİL
İllüzyon ve sihirbazlık aynı şey midir?
Asla değildir çünkü benim gördüğüm bildiğim kadarı ile sihirbazlık diye somut bir şey yok. Bu sadece bir yakıştırma. Zati Sungur bu sanatı ilk getirdiğinde kendi reklamlarında yaptığı işi isimlendirmek için Hayali Oyunlar Üstadı, ya da Fenni Eğlenceler Üstadı gibi sözleri kullanıp daha sonra “illüzyonist” kelimesini benimsemiş.
Bugün enerjinin yüksek olduğu bir gün. Harekete geçmek, tüm hedefleriniz için adım atmak için mükemmel bir fırsat. İçsel gücünüzü hissedecek, kararlılıkla ilerleyeceksiniz. Sosyal ortamlarda kendinizi ifade etme isteği artmış durumda. Çevrenizdekilerle sıcak ve samimi ilişkiler kurabilirsiniz. Ancak, aceleci davranmaktan kaçınmanız önemli; düşünmeden yapılan hamleler ters tepebilir. İş veya projelerinizde yaratıcı fikirler ön plana çıkacak, bunları paylaşmaktan çekinmeyin. Sağlığınıza dikkat etmeli, stresli durumlarda sakin kalmayı başarmalısınız. Bugün alacağınız bir haber, ruh halinizi önemli ölçüde olumlu etkileyebilir. Açık zihninizle geleceğe dair umut dolu adımlar atabilirsiniz.
Maddi konularda belirgin bir kararlılık hissediyorsun. Bugün, bütçeni gözden geçirip tasarruf planları yapmak için harika bir zaman. Duygusal anlamda ise, güven arayışın artmış durumda; sevdiğin kişilerle daha derin bağlar kurmak isteyebilirsin. Aynı zamanda estetik zevklerin ve sanata karşı duyduğun ilgi artış gösterebilir. Eğer bir proje üzerinde çalışıyorsan, sabırlı olmalı ve detaylara dikkat etmelisin. Bütün bunların yanı sıra, sağlığına özen göstermek ve ruhsal dengeyi sağlamak adına zaman ayırmak da önemli. İçsel huzurunu bulma çabaların, dönüşüm sürecinde sana rehberlik edecek.
Bugün, merak ve öğrenme arzusunun doruk noktaya ulaşacağı bir dönemdesin. Sosyal çevrendeki dinamikler, yeni bağlantılar ve ilginç sohbetlerle zenginleşebilir. Anlık değişimler ve beklenmedik fırsatlar karşısında esnek kalabilirsin. Özellikle iletişim becerilerin, karşılaştığın sorunlara yaratıcı çözümler bulmanda etkili olacak. İçsel düşüncelerinin dışa vurum bulması, seni daha özgür ve bağımsız hissettirecek. Ancak, etrafındaki seslerin senin kararlarını etkilemesine izin verme. Kendi kalbinin sesine kulak vererek, içsel huzurunu bulabilirsin. Kısacası, bu gün, zihnini açma ve yeni deneyimlere adım atma fırsatını yakalayabileceğin verimli bir dönem.
Duygusal derinlik ve sezgi bugün senin en büyük rehberlerin olacak. İçsel hislerine güvenerek hareket etmeli ve olaylar karşısında empati geliştirmelisin. Aile bağların ve arkadaşlarınla olan ilişkilerin ön plan çıkarken, sevgi dolu bir ortam yaratman için elinden geleni yapmalısın. İletişimde açık ve samimi olman, kalp bağlarını güçlendirecek. Kendini argümanlardan uzak tutarak akışa bırakmak, huzur bulmanı sağlayacak. Ayrıca, yeni hobiler ya da yaratıcı projeler üzerinde çalışmak için mükemmel bir zaman. İçindeki yaratıcılığı serbest bırakmayı unutma! Kendine zaman ayırmayı ihmal etme; ruhsal dengen için gerekli. Başkalarına sunacağın sıcaklık ve ilgi, bugün seni daha da özel kılacak.
Kendine güvenin bir hayli yüksek. Etrafındaki insanlara ilham kaynağı olabilirsin. Bugün, yaratıcılığını vor kampanya, projeler veya sanat çalışmaları gibi alanlarda sergilemek için harika bir fırsat. İnsanlarla olan ilişkilerin, geçmişte yaşadığın zorluklara rağmen bu günlerde daha da güçlenebilir. Sosyal ortamlarda yeni insanlarla tanışma ve bağlantılar kurma şansı bulacaksın. Duygusal olarak kendini ifade etmekten çekinme, duygularını açıkça paylaşmak, ilişkilerini derinleştirir. Özellikle romantik yaşamında sürükleyici anlar yaşayabilirsin; doğrudan hislerini ifade etmek, tam da aradığın samimiyeti getirebilir. İş yerinde veya projelerde liderlik vasıflarını ön plana çıkarmak, ekip arkadaşlarınla olan bağlarını güçlendirecektir. Sabırlı olmayı öğrenmek, bugün başkalarıyla olan diyaloglarından alacağın derslerle daha iyi bir versiyonuna ulaşmana yardımcı olabilir. Pozitif enerjin etrafındakilere de yansıyacak, bu da sana olan hayranlığı artıracak. Küçük detaylara dikkat et; bugün, basit ama anlamlı anlar yaratma şansı bulacaksın.
Sakin ve düzenli bir gün geçirebilirsin. Yalnız kalmayı isteyebilir, düşüncelerine yoğunlaşabilirsin. Yaratıcılığını besleyecek aktivitelerde bulunmak, zihnini ferahlatmak için harika bir fırsat. İş yerindeki sorumluluklara dikkat etmen gerekecek, detaylara odaklanarak ilerlemelisin. İletişimde nazik ve anlayışlı olmak, çevrendekilerle uyum sağlamakta fayda getirebilir. Duygusal ve fiziksel sağlığına özen göstererek, stresle başa çıkmanın yollarını aramalısın. Kendine ayıracağın zaman, dengeyi bulmana yardımcı olacak ve kendini yenileyerek daha olumlu bir enerjiyle yola devam etmene olanak tanıyacak. Sosyal ilişkilerde ise empati kurmak, arkadaşlık bağlarını güçlendirmene yardımcı olabilir.
Bugün, denge arayışın daha da belirginleşiyor. Sosyal çevrenle olan ilişkilerinde uyum sağlama isteğin artarken, bazı çatışmaları da yumuşatmak için fırsatlar bulabilirsin. İçsel huzurunu korumak adına, başkalarının beklentilerini göz önünde bulundurman faydalı olacak. Sanatsal ve yaratıcı projelere yönelmek, ruhunu besleyecek ve içinde bulunduğun dönemi daha anlamlı kılacak. Kendine zaman ayırmayı unutma; bu, zihin ve ruh dengenin yeniden sağlanmasına yardımcı olacak. Ayrıca, bir arkadaşından veya tanıdığından alacağın destek, seni yeni fikirlere yönlendirebilir. İletişim becerilerin sayesinde zor zamanların üstesinden gelebilirsin. Unutma, her şeyin bir zamanı var; acele etme ve sürecin tadını çıkar.
Gizli duyguların yüzeye çıkma zamanıdır. İçsel bir dönüşüm yaşarken, kararlılığın sana güç verecek. İkili ilişkilerde beklenmedik durumlarla karşılaşabilirsin; iletişimini iyileştirmek için açık ve samimi olmalısın. Duygusal derinlikler, sana hem zorlayıcı hem de öğretici deneyimler sunacak. Kendini ifade etme biçimine dikkat et, zira sözlerin başkalarında kalıcı etkiler bırakabilir. Sağlığına özen göster; zihinsel dinginlik, beden sağlığınla doğrudan bağlantılı. Kendi iç dünyanda yapacağın keşifler, seni daha güçlü kılabilir. Yaratıcılığını serbest bırak, yeni projeler ve hobiler için ilham alabileceğin bir dönemdesin. Unutma ki, dönüştüğün her şey, seni daha yetkin ve olgun bir birey haline getirecek.
Yeni maceralara ve keşiflere aç bir ruh halindesin. İçsel bir özgürlük arayışı içinde, mevcut sınırlarını zorlamak isteyebilirsin. Seyahat planları, yeni insanlarla tanışmalar ya da farklı kültürler hakkında bilgi edinme arzusu gün boyunca seni sarabilir. Aniden karşına çıkabilecek fırsatları değerlendirmek için hazırlıklı ol. Cesur düşünceler ve yeni fikirler, çevrendekilerle olan iletişimini zenginleştirecek. Aynı zamanda, içsel bakış açılarınla başkalarına ilham vermen mümkün. Sosyal çevrende kendini ifade etme ihtiyacı duyabilirsin; bu, samimi ilişkilerin daha da derinleşmesine yol açabilir. Kendine güvenin artarken, içsel bilgeliklerin ışığında hareket etmenin keyfini yaşayacaksın.
Duygusal derinliklere dalma isteği içinde olabilirsin. İçsel huzuru ararken, çevrendeki insanlarla olan ilişkilerine daha fazla önem vermen gerektiğini hissedeceksin. İş yerindeki sorumlulukların seni biraz daraltabilir, ama bu dönem aynı zamanda kariyerinle ilgili yeni fırsatlar da kapını çalacak. Kendine güvenini artırmalısın; yeteneklerinle ilgili yeni yollar çizebilir ve başkalarına ilham verebilirsin. Bugün, iletişimde empati ve anlayış sergilemek, daha sağlıklı bağlantılar kurmana yardımcı olacak. Kendi içsel sesini dinleyerek hareket etmen, günün olumlu geçmesini sağlayacak. Sakin kal, her şey zamanı geldiğinde yoluna girecektir.
Gün, sosyal bağlantıları güçlendirmek ve yeni insanlarla tanışmak için harika bir fırsat sunuyor. İçgüdüsel olarak etrafındakilere ilham verme eğilimindesin. Yenilikçi fikirlerinle dikkat çekebilir, yaratıcı projelere yönelerek özgünlüğünü ortaya koyabilirsin. Bugün, beklenmedik durumlarla başa çıkma yeteneğin sayesinde, zorlukları avantajına çevirebilirsin. Arkadaşlarınla olan ilişkilerinde açık iletişim büyük bir önem taşıyor; hislerini samimiyetle paylaşmak, aranızdaki bağı derinleştirecek. İçsel huzuru bulmak için biraz yalnız kalma ihtiyacı da hissedebilirsin; bu, kendini yeniden değerlendirmek ve yenilenmek için değerli bir zaman dilimi olacaktır. Gün içinde karşılaşabileceğin ufak engeller, seni durdurmak yerine daha sağlam adımlarla ilerlemeni sağlayacak. Kendi ihtiyaçlarına odaklanmak, başkalarıyla olan etkileşimlerini daha da güçlendirecek. Kendine olan güveninle, cesur adımlar atabilirsin.
Duyguların en derin köşelerine inme fırsatı buluyorsun. Hayal gücün oldukça güçlü ve bu, sanatsal yaratıcılığı besleyebilir. Özellikle ruhsal ve manevi konulara duyduğun ilgi artıyor. Meditasyon veya derin düşünme seansları yapmak, kendini yenilemeni sağlayabilir. İlişkilerinde daha samimi ve içten olma arayışı içerisindesin, bu da seni çevrende daha anlayışlı bir enerjiyle paketleyecek. Bir arkadaş ya da sevdiğin kişiyle yapacağın açık kalp bir konuşma, aranızdaki bağı güçlendirebilir. Duygusal derinliklerde yüzmeyi tercih et, yüzeyin ötesine geçmek, gerçek benliğini bulmanı sağlayabilir. Kendine karşı nazik olmayı unutma; içsel huzuru sağlamak, dengenin temel taşlarından biri olacak. Hayallerinin peşinden gitmekten çekinme—bugün cesur adımlar atabilirsin.
