
1774 yılında açıldığından beri cazibe merkezi olan Kızlarağası Hanı, İzmir’in en önemli tarihi değerlerinden biri. 4 bin metrekare alan üzerine kurulu olan anıtsal nitelikteki görkemli han Osmanlı mimarisinin özgün eserleri arasında yer alıyor.

Kemeraltı Çarşısı’nın merkezindeki Kızlarağası Hanı’ndaki dükkanlar her gün binlerce yurttaş ve turistin ziyaretine kucak açıyor. Yapı, arkeolojik sit ve kentsel koruma alanı kapsamında bulunuyor.

TARİHİ YAPI TAHRİP EDİLİYOR
İzinsiz çivi bile çakılmasının yasak olduğu Kızlarağası Hanı’nda son yıllarda önemli tahribatlar yapılıyor. Esnafın, klima ve elektrik aksamı için birçok yerde duvarları deldiği görülüyor. Gelişigüzel yapılan bu işlemler sonucu oluşan kablo kirliliği tarihi yapının güzelliğini gölgeliyor.

GÖRÜNTÜ KİRLİLİLĞİ VE KEŞMEKEŞ
Esnafın duvarlarda kullandığı ışıklandırma aparatları, tabelalar ve bazı kısımlarda kullandığı gölgelikler görüntü kirliliğini artırıyor. Ürünlerin dükkanların dışına taşarak yol ve kaldırımlarda sergilenmesi keşmekeş oluşturuyor.

KORUMA KURALLARI HİÇE SAYILIYOR
SÖZCÜ, gün geçtikçe harap edilen hanın durumunu konunun uzmanına sordu. Mimarlar Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Yıldırım, uzman olduğu tarihi yapıya ilişkin saptamalarını ve sorunların çözümü için ne yapılması gerektiğini şöyle anlattı:
– Yapının esaslı restorasyon çalışmaların 1993 yılında gerçekleştirildi, 2000’li yılların başından itibaren de İzmir Büyükşehir Belediyesi kentin tarihi alanlarına dair projeler kapsamında burada da ciddi uygulama çalışmaları yürüttü.

– Tüm bu çalışmalarda bölgenin tarihi dokusu, mevzuat gereklilikleri, koruma ilkeleri gözetilmiş ve günün koruma ilkelerine uygun proje ve uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Ancak aradan geçen 20 yıl sonrasında bölgeyi incelediğimizde birçok uygulamanın yanlış müdahaleler sonrası geçerliliğini yitirdiğini ve bozulmalar yaşandığını görmekteyiz.

– Günün konfor koşulları ve kullanım alışkanlıkları sebebi ile ihtiyaç duyulan konularda, yapılan restorasyon çalışmalarına esas oluşturan koruma ilkelerinden uzaklaşıldığı ve yapının özgün durumuna aykırı, yapıya zarar veren birtakım müdahalelerin gerçekleştirildiği görülmektedir. Bunlar bir proje, yönetim planı veya bütüncül bir müdahale kapsamında değil, kullanıcıların inisiyatifleri kapsamında gerçekleştirilmiştir.

DENETİM GÖREVİ YAPILMIYOR
– Bu sorunun en büyük sebebi, denetim mekanizmasının doğru şartlar altında yürütülememesidir. Belediyelerin yapı kontrol birimleri olmakla birlikte, bu tür tarihi alanlarda uzmanlaşan kontrol mekanizmaları tam olarak hayata geçirilememiştir.
– Kemeraltı özelinde yapılan pek çok çalışma İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülmekle birlikte, kontrol sorumluluğu Konak Belediyesi’ndedir. Mevzuata hakim ve sahayı belirli periyotlar ile onaylı koruma projeleri esas alınarak denetleyecek bir mekanizmanın işletilememesi sebebi ile üzerine konuştuğumuz aksaklıklar yaşanmaktadır.

ÇÖZÜM İÇİN NE YAPILMALI?
– Yapının “Korunması Gerekli Kültür Varlığı” olarak tescilli olması sebebi ile bahsi geçen tüm müdahaleler, öncelikle restorasyon projesi mimar müellifin kontrolünde hazırlanacak projeye yansıtılmalıdır. Ardından İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun onayına sunulması gerekmektedir. Bu aşamada gerekli müdahalelerin, yapının fiziksel durumu ve tarihi önemi gözetilerek kararlaştırılması lazımdır.
– Bu tür çok kullanıcı tarafından kullanılan yapıların kullanım koşullarını belirlemek üzere yönetim planının oluşturulması, bu plan oluşturulurken, kurul onaylı proje ve eklerine ve imar mevzuatlarına uygun hareket edilmesi, yapının sürdürülebilir kullanımın sağlanmasına imkan verecektir.

– Kentsel ve arkeolojik sit alanlarında yapılaşma koşullarını belirleyen koruma amaçlı imar planı kuralları ve notlarına uygun müdahaleler gerçekleştirilmesi zorunludur. Örneğin; sokağa bakıveren cephelere klima ünitelerinin asılmaması, tabela düzenlemelerine ilişkin birtakım düzenlemeler, aydınlatma üniteleri, çöp kutuları ve benzeri sokak donatılarına ilişkin öneri ve kurallar koruma amaçlı imar planında ve plan eki raporlarda yer almaktadır. Yapıya yapılacak müdahalelerde bu mevzuatların da dikkate alınması gerekmektedir.

– Sürdürülebilir bir tarihi alan yönetimi gerçekleştirmek istiyorsak, denetimleri sağlamalı ve yapılan koruma çalışmalarında yapının kullanım süreçlerini de tarifleyecek yönetim planlarının oluşturulması gerekmektedir. Ancak bu şekli ile tarihi alanlar hak ettiği değeri kazanacak ve nitelikli yapılı çevre koşulları sağlanacaktır.
Bugün, sezgilerin ve içsel motivasyonların ön planda. Kendine güvenin artmış durumda, bu da yeni fırsatlara adım atma isteğini pekiştiriyor. Enerjini yüksek tutmak, çevrendeki insanlara ilham veriyor; liderlik vasıflarını sergileme zamanı. Ancak aceleci davranmamaya dikkat etmen gerekiyor; düşünmeden yapılan hamleler, seni beklemediğin sonuçlarla karşı karşıya bırakabilir. İletişim konularında açık ve net olman, anlaşmazlıkların önüne geçecektir. Özellikle kişisel ilişkilerde samimiyetin ve yapıcı tavrın, olumlu dönüşler almanı sağlayacak. Yeni projeler için ilham bulabilirsin; yaratıcılığın tetiklenecek. Sağlığına dikkat etmeli, fiziksel aktiviteleri ihmal etmemelisin.
Gün boyunca kararlılığın ve azminle öne çıkacaksın. Maddi konulara dair yeni fırsatlar karşına çıkabilir; bu durum, geleceğini şekillendirmek için yararlı adımlar atmana olanak tanıyacak. Sosyal ilişkilerdeki enerji artışı, sevgi ve dostluk bağlarını güçlendirecek. İç huzuru yakalamak için doğayla daha fazla vakit geçirmen faydalı olacak. İleri görüşlülüğünü kullanarak kararlarını alırken duygusal zekanı devreye sokmayı ihmal etme. Unutma, denge her zaman kazanan bir stratejidir.
Bugün zihninde yeni fikirler ve yaratıcı projeler dolup taşacak. Sosyal çevrenle olan etkileşimlerin artarken, arkadaşlarından ilham alabilirsin. İletişim becerilerin ön planda; düşüncelerini ancak etkili bir şekilde aktarmakta olmakla kalmayacak, başkalarının da fikirlerine açık olacaksın. Belki yeni tanışmalar yaşanacak ya da mevcut ilişkilerinde derinleşeceksin. Ancak bu yoğun sosyal etkileşimlerin arasında kişisel zaman dilimleri yaratmayı unutma. Anahtar kelimen iletişim; her konuşma bir fırsat, her sohbet yeni bir kapı aralayabilir. Aynı zamanda zihnindeki sorulara yanıt ararken içsel sesine kulak vermek, sana önemli bir kavrayış katabilir. Günü dolu dolu değerlendirmek için esnek olmayı ve akışa kapılmayı dene.
Duygusal derinliklerinle yüzleşme zamanı. Bugün, hislerinle baş başa kalacak ve içsel dünyanı keşfetme fırsatı bulacaksın. Ailen ve sevdiklerinle olan ilişkilerin, sana huzur verecek bir güven ortamı yaratıyor. Aynı zamanda, seni anlamayan insanlardan uzak durmak, zihnini rahatlatacak. Kendini ifade etme konusunda cesur olmalısın; hislerini paylaşmak, içindeki sıkışmış duyguları serbest bırakmana yardımcı olacak. Kendinle barışık olmanın getirdiği olumlu enerjiyi etrafına yansıtabilirsin. Yavaş ama emin adımlarla ilerlemek, gün boyunca sana yol gösterici olacak. Duygusal ihtiyaçlarına kulak ver ve onlara saygı göster; bu, ruhunun yenilenmesine katkıda bulunacak. Günün ilerleyen saatlerinde, ani bir ilham kaynağıyla karşılaşabilirsin; bu da yaratıcı projelere yönelmeni sağlayabilir. Unutma, içsel benliğinle uyumlu olduğunda, her şey daha anlamlı hale gelir.
Bugün, kendinizi sahnede gibi hissedeceksiniz. Enerjiniz yüksek, karizma yayılacak. İnsanların dikkatini çekecek ve ilgi odağı olacaksınız. Yaratıcılığınızın tavan yaptığı bu dönemde, sanatsal projeler ya da hobiler üzerinde çalışmak size keyif verecek. Kendinizi ifade ederken cesur davranın, hislerinizi açıkça paylaşmaktan çekinmeyin.Sosyal ilişkilerde olumlu gelişmeler söz konusu. Arkadaş çevrenizle keyifli vakit geçirebilir, yeni insanlarla tanışabilirsiniz. Güneş, ilişkilerinizde güçlü bir etki yaratacak. Sevgi dolu ve tutkulu bir atmosfer hakim. Ancak, dikkatli olun, aşırı gurur ve kibir sergilemek başkaları üzerinde olumsuz bir etki bırakabilir.Finansal konularda fikirlerinizi ve projelerinizi açıkça paylaşmaktan çekinmeyin. Bugün, kazanç sağlayabileceğiniz yeni fırsatlar ortaya çıkabilir. Ancak, aceleci kararlar almaktan kaçınmalısınız; biraz geri planda durup durumu değerlendirmek daha yararlı olabilir.Kendinize olan güven inancınızı artıracak bir gün. Bu özgüven, kariyer alanınızda ve kişisel gelişiminizde büyük bir ivme kazandırabilir. Fakat, dengeli ve makul olmaya özen gösterin. Benimsenen yeni fikirlerin, mevcut sistemlerle çatışmasına neden olmaması için diplomatik bir yaklaşım sergileyin. Geleceğe dair umutlarınız ve hayalleriniz çok daha net bir şekilde şekillenebilir.
Detaylara olan bağlılığın, bugün seni birçok konuda öne çıkaracak. İş yerindeki veya sosyal çevrendeki sorumluluklar, birkaç önemli fırsatı beraberinde getirebilir. Planlarını oluşturarak ilerlemen, ani gelişen durumları daha kolay yönetmene yardımcı olacak. Günün ilerleyen saatlerinde bir arkadaşından alacağın destek, içindeki yaratıcı fikirlere hayat verebilir. Duygusal açıdan ise, geçmişle yüzleşmek isteği belirebilir; bu, sana yeni bir bakış açısı kazandıracak. Kendine zaman ayırmak ve içsel huzurunu bulmak, biraz molanın ardından daha verimli olmanı sağlayacak. Sağlık konularında dikkatli olmalısın; bedenini dinlemek, olası rahatsızlıklara karşı önlem almanı sağlayabilir. Olumlu düşün ve senin için anlamlı olan şeylere yönel.
Harmoni arayışı içindesin, çevrendekilerle olan ilişkilerini gözden geçirebilirsin. Ortaya çıkan sorunları nazik bir yaklaşım ve diplomasi ile çözme fırsatı bulacaksın. Sanatsal yeteneklerin ön plana çıkabilir; yaratıcı projelere yönelmek, sana ilham verebilir. Bugün sosyal ortamlarda aktif olabilirsin; yeni insanlarla tanışarak ufkunu genişletebilirsin. İçsel huzurunu sağlamak için biraz zaman ayırmayı unutma, bu sana tazelenme ve motivasyon kazandıracaktır. Sevdiklerinle geçireceğin zaman keyifli ve anlam dolu olacak. Sağlık konularına da dikkat edilmesi gereken bir dönemde olabilirsin; dengeli beslenmeye özen göster. Kendini sevgiyle çevrele ve pozitif enerjini yay.
Duygusal derinliğin ön planda olacağı bir gün seni bekliyor. İçsel dönüşüm ve değişimlere açık olmalısın. Karşılaştığın zorluklar, seni daha güçlü bir kişi haline getirebilir. İletişim kurarken samimi ve içten olman, bağlantıların derinleşmesine yardımcı olacak. Ani kararlar almaktan kaçın, aceleci adımlar atmak yerine düşünerek ilerle. İş veya kariyerle ilgili yeni fırsatlar gündeme gelebilir; bunları değerlendirmek için hazırlıklı ol. Sevgi hayatında ise tutkulu anlar yaşaman mümkün. İlişkilerinde açık ve dürüst olmak, bağların daha sağlam temellere oturmasını sağlayacak. Bugün, içsel gücünü ve sezgilerini dinleyerek hareket edersen, başarı kaçınılmaz olacaktır.
Bugün, özgür ruhun ve keşif arzun yanınızda. Farklı fikirler ve yeni deneyimler için sabırsızlanıyorsun, bu nedenle sıradanlıktan uzaklaşma ihtiyacı hissedeceksin. İletişimde açık ve net olman, çevrendeki insanları etkileyebilir. Eğitim veya seyahat fırsatları kapını çalabilir; bu konularda kararlı adımlar atmak sana farklı ufuklar açacaktır. İçsel huzurun için doğayla zaman geçirmek, zihnini dinlendirebilir. Kendi sınırlarını zorlamaktan çekinme, yenilikler seni bekliyor. Ayrıca, bu dönemde duygusal ilişkilerinle ilgili yüzleşmeniz gereken bazı konular ortaya çıkabilir, bu durum, ilişkinin geleceği açısından önemli bir dönüşüm sağlayabilir. Kendine güven ve iç sesine kulak ver, hedeflerine ulaşmakta kararlılıkla ilerle.
Disiplinin ve kararlılığının ön planda olduğu bir dönemdesin. Hedeflerine odaklanırken, duygusal dengeyi korumak için kendine zaman ayırmayı ihmal etme. Sorunları çözme konusunda analitik düşüncen avantaj sağlayacak. Önemli kararlar alırken iç sesine güven, sezgilerin sana doğru yolu gösterebilir. İlişkilerde ise netlik arayışı ön plana çıkacak. Arkadaşlarınla paylaşımların derinleşebilir, samimiyetin artacak. İş yaşamında ise yeniliklere açık ol, değişim senin altyapını güçlendirecek. Hedeflerine ulaşma konusunda kararlı duruşunla çevrendekilere de ilham verebilirsin. Kendine güven, sabrın karşılığını bulacak.
İnovatif düşünceler ve sıradışı fikirler, bugün zihin gücünüze damgasını vuracak. Toplumsal konulara duyduğunuz ilgi artıyor; çevrenizdeki insanlarla bu konular üzerinde derin sohbetler yapabilir, bilinçlenme ve dönüşüm adına adımlar atabilirsiniz. Farklı bakış açıları sizi besleyecek ve yeni bağlantılar kurmanıza olanak tanıyacak. Kendinizi ifade etme biçiminizde cesur olun; sanatsal projeler veya grup etkinlikleri, yaratıcılığınızı ortaya koymanız için harika bir fırsat sunabilir. Duygusal anlamda ise, içsel dengeyi sağlamak için kendinize zaman tanıyın. Sizi yoran ilişkilere mesafe koymak isteyebilirsiniz; bu adım, ruhsal yenilenmenizi hızlandıracak. Anlık kararlar sizi yönlendirmesin, biraz daha düşünmek gerekebilir. İçgüdülerinize güvenin, çünkü doğru yolu bulmak için bu sesleri dinlemeniz önemli.
Hayallerin derinliklerinde kaybolmuş gibi hissedebilirsin. İçsel sezgilerin ve yaratıcılığın, hayata farklı bir bakış açısıyla yaklaşmanı sağlayacak. Bugün, duygusal bir yoğunluk içinde olabilirsin; geçmişle yüzleşmek ya da eski hatıralarını yeniden gündeme getirmek isteyebilirsin. Kendini ifade etme konusunda şairane bir ruh halindesin; bu, sanatsal yeteneklerini keşfetmek veya geliştirmek için harika bir dönem. Başkalarıyla olan ilişkilerde empati ve anlayış ön planda olacak. Bu yüzden, başkalarının duygusal ihtiyaçlarına duyarlı olman, ilişkinin güçlenmesini sağlayabilir. Kendine zaman ayırmayı unutmamalısın; içsel huzuru bulmak için doğayla baş başa kalmak ya da meditasyon yapmak iyi gelebilir. Unutma, duygusal yoğunluk, derin bağların kurulmasına da olanak tanır; bu yüzden kalbini açmaktan çekinme. Pozitif düşüncelerle dolu olduğun bu dönemde, hayallerini gerçekleştirecek adımlar atmak için motivasyon bulabilirsin.